Του Παναγιώτη Σπυρόπουλου

 

Στην κατάμεστη αίθουσα του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος στις 5/5 εκατοντάδες ήταν οι ακροατές από τον ναυτιλιακό χώρο που παρακολούθησαν τις πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες για την ελληνική ναυτιλία με αφορμή την παρουσίαση του λευκώματος "Τα Πρόσωπα της Ναυτιλίας" (φωτ. Εν Άνδρω).

Στο τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία δεν υπήρχε. Τα 3/4 του Εμπορικού στόλου σε αριθμό πλοίων και σε  τονάζ είχαν χαθεί. Μαζί με τα πλοία χάθηκαν και 2000 άνθρωποι, το 20% των Ελλήνων ναυτικών. Με την λήξη του πολέμου, το 1947 είχαν διασωθεί 120 πλοία άνω των 500 τόνων με συνολική χωρητικότητα  500.000 grt. Αλλά το σημαντικότερο ήταν ότι δεν υπήρχαν κεφάλαια για την αγορά πλοίων.

Ο Ματθαίος Λώς στο βιβλίο του «Μεταπολεμική Ελληνική Ναυτιλία» γράφει ότι η Μεγάλη Βρετανία έκανε κατάχρηση του ρόλου της, ως οργανώτριαςτου ναυτικού δικτύου των συμμαχικών δυνάμεων. Εκτός από την επίταξη του Ελληνικού Εμπορικού στόλου το 1940 οι Άγγλοι επέβαλαν ταπεινωτικούς ναύλους με την σιωπηρή συναίνεση των Ελληνικών αρχών. Πρόκειται για την περίβοητη αγγλοελληνική συμφωνία.

Από όλους τους ομιλητές παρουσιάζουμε αποσπάσματα απ' όσα πολύ ενδιαφέροντα είπαν ο εκδότης Παναγιώτης Σπυρόπουλος, ο καθηγητής-ιστορικός Σαράντος Καργάκος και ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης (φωτ. Εν Άνδρω).

Από την πλευρά τους οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις πάντα απέβλεπαν στην εθνικοποίηση της εμπορικής ναυτιλίας και αργότερα επιχείρησαν να ιδιοποιηθούν τα κέρδη και τις πολεμικές αποζημιώσεις του ελληνικού εφοπλισμού που είχαν μπλοκαριστεί στις αγγλικές τράπεζες. Ευτυχώς που οι ορέξεις τους περιορίσθηκαν από τις αποφάσεις των Αγγλικών δικαστηρίων. Έτσι περισώθηκαν πολύτιμα, λίγα μεν, αλλά πολύτιμα κεφάλαια, που απετέλεσαν την μαγιά για τη δημιουργία της μεταπολεμικής εμπορικής ναυτιλίας.

Από τότε πέρασαν 67 χρόνια και σήμερα :

1. Η Ελληνόκτητη Ναυτιλία κατέχει την πρώτη θέση στον κόσμο με 3.745 πλοία.
2. Τα υπό Ελληνική σημαία πλοία ανέρχονται σε 727.
3. Τα 3.745 ελληνόκτητα πλοία διαχειρίζονται από 650 ναυτιλιακά γραφεία στην Ελλάδα. Πολύ λιγότερα σε άλλα μέρη (Λονδίνο κλπ).
4. Η χωρητικότητα της Ελληνικής Ναυτιλίας αποτελεί το 16% του παγκόσμιου στόλου.
5. Η μέση ηλικία του στόλου είναι στα δέκα χρόνια, τρία χρόνια κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
6. Πάνω από 30.000 Έλληνες ναυτικοί υπηρετούν στα ελληνόκτητα πλοία.
10. Σημαντική η διαρκής ροή δωρεών, άλλες γνωστές και άλλες άγνωστες.

Έλεγε ο φίλος, καθηγητής και ιστορικός κος Σαράντος Καργάκος στην παρουσίαση του Α’ Τόμου του « Λεύκωμα της Ναυτιλίας» :

«… Αλλά η θάλασσα με την άπλα της και τη διαρκή μετατροπή της από την ηρεμία στην τρικυμία δεν είναι μόνον έκφραση ελευθερίας, ήταν και είναι- ειδικά για τους Έλληνες- μια τεράστια περιουσία. Το μεγαλύτερο χωράφι της Γής που το οργώνουν από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα τα ελληνικά πλοία.

Ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος μιλά στην εκδήλωση (φωτ. Εν Άνδρω).

Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ίδρυση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Προ ημερών έγινε και  ένας εορτασμός στο Μέγαρο Μουσικής, οπού ακόμα και ο Πρωθυπουργός αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι στο σύγχρονο κόσμο, στο μόνο τομέα οπού η Ελλάς πρωτοπορεί είναι η Ναυτιλία. Αλλά ενώ προέτρεψε του εφοπλιστές να γίνουν οι πρώτοι επενδυτές, δεν προέτρεψε τους νέους να στραφούν προς το ναυτικό επάγγελμα που δυστυχώς φθίνει.

Παραλειπόμενα από την παρουσίαση

 

Ο ιστορικός Σαράντος Καργάκος περιγράφει το στίγμα της ναυτιλίας (φωτ. Εν Άνδρω).

«Οι εφοπλιστές δεν κάνουν αυτή την δουλειά για να κληρονομήσουν την βασιλεία των ουρανών, αλλά για να διεκδικήσουν ένα μικρό μέρος από την απεραντοσύνη των θαλασσών μέσα σε συνθήκες πολύ σκληρού διεθνούς ανταγωνισμού». Αυτή η φράση του ιστορικού Σαράντου Καργάκου μπροστά σε μια κατάμεστη αίθουσα από στελέχη της ελληνικής ναυτιλίας εντυπωσίασε το ακροατήριο για την ειλικρίνεια και την ευθύτητα της.

 Ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης με μια μεστή εισήγηση - από στήθους - κατέθεσε λίαν σημαντικά στοιχεία για την σημερινή ελληνική ναυτιλία και το μέλλον της (φωτ. Εν Άνδρω).

Λίγο αργότερα μιλώντας στο ακροατήριο ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης υπογράμμισε τρια στοιχεία που πολλοί τείνουν να ξεχνούν:

(α) Το εφοπλιστικό συνάλλαγμα που εισρέει στην Ελλάδα είναι η μόνη χρηματική εισροή που είναι καθαρό κέρδος. Για να έλθει αυτό το χρήμα στην Ελλάδα η χώρα δεν έχει ξοδέψει ούτε ένα ευρώ σε υποδομές. Αντιθέτως για το τουριστικό συνάλλαγμα χρειάστηκε να γίνουν επενδύσεις σε υποδομές. Χρειάστηκε να φτιάξει λιμάνια, δρόμους, αεροδρόμια κλπ.

(β) Οι εργαζόμενοι σε επαγγέλματα γύρω από την ναυτιλία φτάνουν τους 90.000 και εκατοντάδες εκατομμύρια σε συνάλλαγμα μπαίνουν ατην Ελλάδα από τα ελληνόκτητα πλοία.

(γ) Σχεδόν σε όλες τις μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα αν ψάξει κανείς θα βρει επί δεκάδες χρόνια από πίσω το εφοπλιστικό κεφάλαιο: τράπεζες, ναυπηγεία, βιομηχανία κλπ. Άρα μέρος των χρημάτων που κερδήθηκαν στους ωκεανούς επενδύθηκε στην Ελλάδα.

Εν Άνδρω

Το λεύκωμα

Ο υπουργός Ναυτιλίας πλάι στον δήμαρχο Πειραιά (φωτ. Εν Άνδρω).

Το βιβλίο «ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ» έχει μια πρωτοτυπία. Δεν μιλά γενικά περί ελληνικής ναυτιλίας, μιλά για τα πρόσωπα που ελέγχουν, διαχειρίζονται αυτή τη ναυτιλία. Τη ναυτιλία δεν την κάνουν τα σκάφη, την κάνουν τα πρόσωπα. Και τα πρόσωπα αυτά πρέπει να γίνουν ευρύτερα γνωστά για να αποτελέσουν ερέθισμα μιμήσεως για την νέα γενιά…». Ο δεύτερος τόμος συνεχίζει την παρουσίαση νέων προσώπων που έχουν συμβάλει στο θαύμα της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας.

Οι άνθρωποι της ναυτιλίας είναι πάντοτε εφευρετικοί, δημιουργικοί, ικανοί να ανατρέψουν κάθε στιγμή, οτιδήποτε δεδομένο γύρω τους. Η στατικότητα τους κουράζει και τους αποσυντονίζει. Είναι μια ξεχωριστή «ράτσα» ανθρώπων. Ανοιχτοί και άφοβοι στις δυσκολίες αγωνίζονται με συνέπεια χωρίς αμφιβολίες και δεν αγαπούν την σιγουριά. Ρισκάρουν: «… Εύχομαι να την μάθεις και να χαρείς την θάλασσα. Όποιος δεν τη συναντήσει πες πως δεν έχει ζήσει…»

Ο Γ’ και ο Δ’ τόμος θα είναι προσαρμοσμένοι στα Ποσειδώνια του 2018. Θα περιλαμβάνουν βιογραφικά γραμμένα από επώνυμους δημοσιογράφους μ’ ένα πρωτότυπο τρόπο. Ο Γ’ θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο του 2017και ο Δ’ τον Μάιο του 2018.

Παν. Σπυρόπουλος