Η περιφρόνηση και η αλαζονεία έγιναν μπούμερανγκ: ο μοναδικός Μίκης στο Σύνταγμα…

 

Παρακολουθήσαμε το μεγάλο συλλαλητήριο του Συντάγματος από την τηλεόραση. Δεν θα σχολιάσουμε εδώ τις θέσεις ενός εκάστου για το Μακεδονικό. Αλλά θα γράψουμε για την παρουσία του Μίκη Θεοδωράκη, του μεγαλοφυή συνθέτη της νιότης μας, του μεγάλου εμπνευστή του ελληνικού τραγουδιού του 20ου αιώνα, του ξεχωριστού δημιουργού που «ταξίδεψε» για δεκαετίες την Ελλάδα και τον πολιτισμό της σε όλο τον κόσμο.

Τον Μίκη τον αγαπήσαμε ως δημιουργό. Και αφιερώσαμε χρόνο για να τον μελετήσουμε ενδελεχώς. Γράψαμε ακόμα και βιβλίο για το έργο του. «Η Ποίηση στο Ελληνικό Τραγούδι» (εκδόθηκε Δεκέμβρη 2017). Παρουσιάσαμε τις τομές που έκανε στον ελληνικό πολιτισμό προσκαλεσμένοι σε διεθνές συνέδριο στο πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας (2013). Ο Μίκης Θεοδωράκης, λοιπόν, ήταν και είναι μια ιστορία ζωής, αλλά και ένας μύθος στον χώρο του ελληνικού γίγνεσθαι και μια κορυφαία προσωπικότητα του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Αυτόν τον Θεοδωράκη καθίσαμε να ακούσουμε.

Και ενυπωσιαστήκαμε. Κατ’ αρχή ο Μίκης έχει ακόμα απίστευτο χιούμορ. Και επίσης έχει ακόμα την φλέβα του πολιτικού και του διανοούμενου. Μπορεί και μιλά πολιτικά ακόμα και σήμερα. Ότι και να λέει – είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς – δεν μπορείς παρά να παραδεχτείς πως έχει τη στόφα του μαχητή διανοούμενου. Εκπρόσωπος μιας μεγάλης εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί. Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή που οι διανοούμενοι - αν υπάρχουν - μικραίνουν, στρογγυλεύουν, αυτολογοκρίνονται, δεν παίρνουν θέση.

Ο Μίκης ξεκίνησε ειρωνικά για όσους – αναρχοπιτσιρικάδες, Ρουβίκωνες, αριστεροτρεχαλατζήδες κλπ – του πέταξαν μπογιές στο σπίτι του κι έγραψαν κατάπτυστα συνθήματα στον τοίχο του. Θύμισε ειρωνικά στην κυβέρνηση της «πρώτης φοράς Αριστεράς» πως όλα αυτά έγιναν επί των ημερών της και την παραμονή ενός μεγάλου συλαλλητηρίου στο οποίο αυτός - πρώτη φορά μετά από χρόνια - θα ήταν ομιλητής. Τους χρέωσε επίσης με ειρωνεία και με πολιτικό τρόπο όλα όσα είπαν και έκαναν και τον περιφρονητικό τρόπο που αντιμετώπισαν ένα μεγάλο και μαζικό γεγονός όπως το συλλαλητήριο.

Ο Μίκης των 93 χρόνων μίλησε πολύ πιο πολιτικά από όλους αυτούς. Ακόμα και οι χαρακτηρισμοί του ήταν πολιτικοί. Τους είπε "εθνομηδενιστές". Σκληρή κατηγόρια. Αλλά καθαρά πολιτική. Αναφερόταν σε εκπεφρασμένες πολιτικές τους θέσεις. Κάποιες στιγμές τα έσουρε στους κατά δεκαετίες νεώτερους του κυβερνώντες για τον τρόπο που κυβερνούν. Ο Μίκης ήταν και παραμένει δημοκρατικός. Αυτοί πορεύονται σε αντιδημοκρατικές ατραπούς. Τους το είπε. Και τους έκανε και μάθημα μιλώντας για την αγάπη προς την πατρίδα, που ήταν η κινητήρια δύναμη της γενιάς της Εθνικής Αντίστασης, της οποίας ήταν και παραμένει οργανικό στοιχείο.

Σίγουρα ο Α. Τσίπρας και ο Ν. Κοτζίας δεν θα αισθάνθηκαν καθόλου καλά από την ομιλία του Μίκη. Δεν θα αισθάνθηκαν καθόλου καλά όταν τον άκουσαν να μιλά για την αριστερόστροφη μορφή του φασισμού! Δεν θα αισθάνθηκαν καθόλου καλά με την ειρωνεία, με την οποία αντιμετώπισε την περιφρόνηση και την αμαζόνεια τους. Όλα αυτά μπροστά σε ένα πλήθος που ξεπερνά τα μέχρι σήμερα περιορισμένα μεγέθη της εποχής μας. 

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης «της πρώτης φοράς Αριστερά» δεν της βγαίνουν. Περίμεναν αποτυχία του συλλαλητηρίου και έγινε το αντίθετο. Περίμεναν γραφικότητες και ήταν μάλλον ασήμαντες. Περίμεναν εμπρηστικούς λόγους και άκουσαν πολιτικές ομιλίες. Περίμεναν να αντιμετωπίσουν υπερπατριώτες που θα μιλάνε για «πουλημένους» και «Γερμανοτσολιάδες» - όπως έκαναν αυτοί το 2012 στην πλατεία Συντάγματος - και άκουσαν απλά συνθήματα για την Ελλάδα, την Μακεδονία και τον Μίκη. Περίμεναν έξαλλους παπάδες και έπεσαν πάνω στον Δωρόθεο Σύρου που μίλησε νηφάλια και ψύχραιμα. Όλα αυτά υπό του ήχους της Ρωμιοσύνης - που υπήρξε ο "ύμνος" της εξέγερσης του Πολυτεχνείου - και του Άξιον Εστί που κοντά 70 χρόνια είναι το ορατόριο μιας οικουμενικής ελληνικότητας.

Ο σχεδιασμός των κυβερνώντων για το Μακεδονικό δεν ήταν από την αρχή εθνικός. Ήταν μικροκομματικός. Περίμεναν πως με την λύση που θα πρότειναν θα διέσπαγαν την αντιπολίτευση και βρέθηκαν να έχουν διασπάσει τους ΑΝΕΛ και την κυβέρνηση τους. Αν ήθελαν λύση θα έπρεπε, όπως είπε ο Μίκης, να κάτσουν μαζί με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συζητήσουν. Πρώτα να βρουν μια ενωτική λύση μέσα στην Ελλάδα. Και μετά με αραγές το εθνικό μέτωπο να απευθυνθούν στα Σκόπια.

Όμως τον κ. Τσίπρα και τον κ. Κοτζιά τους έφαγαν τα σενάρια των φοιτητικών αμφιθεάτρων στα οποία έχουν ξεμείνει και οι αυτοσχεδιασμοί των κομματικών διαδρόμων στους οποίους εγκαταβιούν. Έτσι δυστυχώς ένα εθνικό θέμα κατέληξε στα χέρια τους αντικείμενο μικροπολιτικής εκμετάλλευσης. Κάτι που το τόνισε ο Θεοδωράκης.

Τελικά παρά το βάρος της ηλικίας ο Θεοδωράκης παραμένει ο πιο μάχιμος πολιτικά διανοούμενος της εποχής μας. Ποιος άλλος θα μπορούσε να σηκώσει το βάρος απομυθοποίησης «της πρώτης φοράς Αριστερά» και να μην τον έλιωναν ή να μην τον λάσπωναν τα σημερινά καθεστωτικά φερέφωνα; Μόνο ο συνθέτης της; Ρωμιοσύνης και του Άξιον Εστί θα μπορούσε να ορθώσει το ανάστημα του και να πει αυτά που είπε...

Διαμαντής Μπασαντής

ΥΓ. Το σχόλιο δεν αναφέρεται επί της ουσίας του κεντρικού πολιτικού ζητήματος του συλλαλητηρίου. Αυτό μένει να συζητηθεί μια άλλη φορά. Αναφέρθηκε μόνο σε μερικές πολιτικές στιγμές από την συγκλονιστική παρουσία και ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη σε σχέση με την σημερινή πολιτική κατάσταση.