Το πρώτο life του 2011 και τα δύο επόμενα του 2017 σε διάγραμμα του υπεύθυνου του Δήμου Άνδρου Ισίδωρου Νικολάου. Ήταν το διάγραμμα με το οποίο θα έπρεπε να ανοίξει η παρουσίαση, αλλά λόγω κακής οργάνωσης της συζήτησης παρουσιάστηκε στην... προτελευταία ομιλία! (Φωτ. Εν Άνδρω).

Η εβδομάδα που πέρασε βρήκε την Άνδρο να «φιλοξενεί» τα δύο προγράμματα του Lifeπου «τρέχουν» με την συμμετοχή της. Το ένα πρόγραμμα αφορά την γη της Άνδρου (επιστασία γης) και συγκεκριμένα την καλλιέργεια των αιμασιών. Εδώ έγινε μια συνάντηση εργασίας των ειδικών και εταίρων του προγράμματος. Το δεύτερο την θάλασσα της Άνδρου και την άγρια φύση του νησιού (Andros Park). Στην περίπτωση αυτή έγινε μια «ανοικτή» συγκέντρωση ενημέρωσης των κατοίκων.

Και τα δύο προγράμματα έχουν επικεφαλής δύο πανεπιστήμια. Το πρώτο το πανεπιστήμιο Αιγαίου και το δεύτερο το Γεωπονικό πανεπιστήμιο. Μέχρι εδώ τα κοινά των δύο προγραμμάτων.

Στην πρώτη περίπτωση, το πρόγραμμα για τις αναβαθμίδες των βουνών – οι γνωστές μας αιμασιές – έχει ήδη κάνει την πρώτη ανοικτή ενημερωτική συγκέντρωση στην οποία προσήλθαν περίπου πλήθος ενδιαφερόμενοι (στη Λέσχη Ανδρίων), μετά από συντονισμένη προεργασία ενημέρωσης όλων των φορέων και των ΜΜΕ του νησιού.

Οι εγκαταλειμενες αιμασιές της Άνδρου όπως είναι σήμερα.

Αυτή την εβδομάδα οι εταίροι του προγράμματος για την επιστασία της γης επανήλθαν στην Άνδρο έχοντας μαζί τους και δύο Καταλανούς ειδικούς - έχουν ήδη προχωρήσει πολύ τα δικά τους αντίστοιχα ευρωπαϊκά προγράμματα – και είχαν συνεργασία για το πώς θα οργανώσουμε εδώ έναν οργανισμό όλοι μαζί το πρόγραμμα.

Στόχος του Life για τις αιμασιές στην Άνδρο είναι να γίνουν πράσινες και παραγωγικές όπως οι παραπάνω στην Κύπρο.

Οι υπεύθυνοι του προγράμματος της επιστασίας της γης ζήτησαν ιδιαίτερη συνάντηση να μάς ενημερώσουν αναλυτικά ώστε να μπορέσουμε, με τη σειρά μας, να σας ενημερώσουμε. Αυτή έγινε στην Μονή Παναχράντου, που είναι ένας από τους σημαντικούς συμμετέχοντες στο πρόγραμμα με τις εκτάσεις και τις αιμασιές που διαθέτει στα Φάλικα. Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα ενημέρωση. Ανταλλάχθηκαν εντυπώσεις και πληροφορίες μέρος των οποίων παραθέτουμε κάτω από τις φωτογραφίες μας.

Η ομάδα του Life για τις αιμασιές κατά την επίσκεψη τους στο μοναστήρι της Παναχράντου όπου συζήτησαν την καλλιέργεια των κτημάτων της Μονής. Διακρίνονται από αριστερά η επικεφαλής καθηγήτρια του πανεπιστημίου Αιγαίου Δώρα Πετανίδου. Μετά συνεργάτης του πργράμματος και οι δύο Καταλανοί ειδικοί που "τρέχουν" ένα πρόγραμμα στο οποίο συντονίζουν 160 οργανισμούς που έχουν την ευθύνη για 80.000 στρέμματα γης στην Καταλωνία. Μπροστά δεξιά η Φωτεινή Μυλωνά υπεύθυνη της "τράπεζας καλλιεργούμενων σπόρων" της Θεσσαλονίκης (φωτ. Εν Άνδρω).

Στην δεύτερη περίπτωση, το Life για την θάλασσα και την άγρια ζωή έκανε το Σάββατο το απόγευμα 28/4 την πρώτη ενημερωτική παρουσίαση του στο κοινό της Άνδρου. Προσήλθαν μόνο 30 άνθρωποι εκ των οποίων 8 ήταν εισηγητές και άλλοι 5-7 ήταν φίλοι τους! Υπήρχαν στην αίθουσα επιπλέον 10 άτομα από ενδιαφερόμενες ομάδες (ψαράδες, δασοπυροσβέστες, λιμενικό κλπ). Ακόμα, 2-3 που ασχολούνται μόνιμα με την οικολογία. Και δύο ΜΜΕ.

Η απουσία της κοινωνίας της Άνδρου για την οποία γινόταν η ενημέρωση ήταν κραυγαλέα. Έφταιγε η ώρα; Έφταιγε ο τόπος; Έφταιγε η προεργασία ενημέρωσης; Έφταιγαν οι 8 ομιλητές; Έφταιγε η κοινωνία; Κανείς δεν αναρωτήθηκε. Και η εκδήλωση των 8 ομιλητών προχώρησε στο πρόγραμμα της!

Εμφανώς απούσα η κοινωνία της Άνδρου από την αίθουσα της "ενημερωτικής ημερίδας". Ποιος φταίει; (φωτ. Εν Άνδρω).

Οι ομιλητές διαδέχονταν ο ένας τον άλλον. Αναγκαστήκαμε να διακόψουμε μια φορά μετά απο εισήγηση για ερωτήσεις. Ο επικεφαλής καθηγητής του Γεωπονικού σφόδρα ενοχλήθηκε. Μάλλον δεν προβλέπονταν απορίες και ερωτήσεις! Δεν διακόψαμε δεύτερη φορά, αλλά κρατήσαμε τις επιπλέον ερωτήσεις για το τέλος.Ένα τέλος που επήλθε μιάμιση ώρα μετά την έναρξη του «μαθήματος» που θα μπορούσε να έχει τίτλο: «τι θα σας μάθουμε εμείς ξέρουμε»!! Και μας «έμαθαν» αυτά που οι 30 παρόντες ήδη ήξεραν! Και όσα θέλαμε να ρωτήσουμε δυσκολεύτηκαν...

Όταν επιχειρήσαμε να θέσουμε ερωτήματα στο τέλος της συζήτησης σχετικά με τις φώκιες στην περιοχή της Άνδρου  «οικολόγος» μάς ζήτησε φορτικότατα και «δημοκρατικότατα» να… μην ρωτήσουμε! Αυτά για την οργάνωση της συζήτησης. Αλλά και για την «δημοκρατικότητα» των οικολογούντων στην Άνδρο! Το τι είπαν αυτοί απεραντολογώντας όταν μίλησαν τα παραθέτουμε παρακάτω...

Από τον περιορισμένο διάλογο. Σε μια άδεια αίθουσα ο Ισίδωρος Νικολάου απαντά σε αναφορά για την φύλαξη του Andros Park (φωτ. Εν Άνδρω).

Τον τρόπο οργάνωσης της ημερίδας και το πρόβλημα της άδειας αίθουσας τα έθεσαν με αιχμηρό τρόπο δύο ακροατές στη συνέχεια. Ο πρώτος από την Χώρα εστίασε στην αποτυχία της παρουσίας και στην μη σωστή ενημέρωση! Ο δεύτερος από το Κόρθι έθεσε το πρόβλημα επικοινωνίας του πρώτου και του δεύτερου προγράμματος Life«για την θάλασσα και την άγρια ζωή» με την κοινωνία της Άνδρου.

Το να γίνονται ενημερωτικές ημερίδες με 20 άτομα και 10 εισηγητές μπορεί να εξυπηρετεί τους καθηγητές και την γραφειοκρατία του προγράμματος, αλλά αφήνει εκτός την κοινωνία της Άνδρου στην οποία απευθύνονται, είπε ο επαγγελματίας από το Κόρθι. Και κατέληξε πως αυτή η απόσταση με την κοινωνία «επιτρέπει στον καθέναν που κοιτά από μακριά να λέει ότι θέλει»!

Στο σημείο αυτό «σφόδρα ταράχτηκε» ο επικεφαλής καθηγητής, ενώ υπήρξαν αντιδράσεις και δικαιολογίες! Ας σχολιάσουμε σε αυτό το σημείο κάτι που δεν μας επέτρεψαν οι 2-3 «συνήθεις οικολόγοι» και οι διοργανωτές να πούμε εκεί:

-        -  Τι νόημα έχει να λέει μια «κοινωνική επιστήμων» πως δεν κάνει δουλειά γραφείου και δεν γράφει αναλύσεις για το «socio-economic impact» (!) και να δηλώνει περήφανη που έρχεται για να συζητήσει με τον κόσμο. Και δεν βλέπει γύρω της πως συζητά - κάπως αυτάρεσκα – μόνο με τους εταίρους του προγράμματος και 7-8 κατοίκους!!! Δεν κατανοεί πως αυτό είναι όλο κι όλο το socio-economic impact! Και για να της το πούμε στα ιδιότυπα ελληνοαγγλικά της ας καταλάβει πως μίλησε σε ένα… «workshop»!!!

Στη συζήτηση παρενέβη και ο λιμενάρχης Άνδρου τονίζοντας την μη ενημέρωση του από τους αρμόδιους του προγράμματος λέγοντας πως είναι ο φορέας φύλαξης του Andros Park. Και τόνισε τις προσπάθειες ανάσχεσης της παράνομης αλιείας. Μετά τέθηκε εκ νέου το ζήτημα των αποζημιώσεων από τις ζημιές που κάνουν οι φώκιες στους ψαράδες και διαπιστώθηκε πως δεν έχει γίνει τίποτα επί του θέματος οδηγώντας τους επαγγελματίες ψαράδες σε απόγνωση. Εδώ να πούμε πως στάθηκε ιδιαίτερα δύσκολο να θέσουμε από την μεριά μας το ζήτημα της οργανωμένης ενημέρωσης του συγκεκριμένου προγράμματος Life με τα ΜΜΕ.

Δυστυχώς οι οικολογούντες στην Άνδρο είναι αποκλεισμένοι στα στερεότυπα και στις εμμονές τους που είναι συνήθως εκτός κοινωνίας. Τι πετυχαίνουν με την αδιάκοπη γενικολογία και κινδυνολογία; Τι κερδίζουν με την υπερβολή; Γιατί καταφέρονται συνεχώς κατά των μοναχών της Παναχράντου; Άγνωστο... (φωτ. Εν Άνδρω).

Αντιθέτως ο λόγος δόθηκε - με άνεση - σε γνωστό "οικολόγο-βιοτεχνολόγο" που μίλησε εφ’ όλης της ύλης ξεκινώντας από την δομή του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος (!) και καταλήγοντας στο γνωστό ρεφρέν για ανεμογεννήτριες που «θα καταστρέψουν με τις εκσκαφές τους τον Καμπανό και τις ακτές του!!!»

(Σημείωση: Ήταν μια εκτός θέματος παρέμβαση με κορύφωση την αναφορά στον Καμπανό. Και ήταν διπλά εκτός θέματος στην κατάληξη μιας και οι ανεμογεννήτριες στον Καμπανό έχουν γίνει αποδεκτές και από τον Δήμο και την τοπική κοινωνία. Δεν έχει γίνει όμως αποδεκτή η δική του κινδυνολογία στην τοπική κοινωνία της Βόρειας Άνδρου. Και ακόμα να ξεκαθαρίσουμε πως δεν έχουν καμία σχέση οι ανεμογεννήτριες της ΔΕΗ/Τιλ στον Καμπανό με τις ανεμογεννήτριες Κοπελούζου στην Κεντρική Άνδρο, για τις οποίες έχει κάνει προσφυγή ο Δήμος Άνδρου και δεν τις έχει αποδεχθεί η κοινωνία. Αυτά προς γνώση των διοργανωτών της συζήτησης…)

Τέλος σημειώνουμε παρέμβαση γνωστής οικολόγου που επισήμανε - και ορθά - την έλλειψη επαφής του συγκεκριμένου Life με την κοινωνία της Άνδρου. Όμως στη συνέχεια ξέφυγε και αυτή κινδυνολογούσα για μια σειρά ζητήματα εντελώς εκτός θέματος!!!

(Σημείωση: Η οικολόγος – που μάλιστα ήθελε να μην μιλήσουμε εμείς – συνέστησε να αξιοποιηθεί ο παραπάνω συνάδελφος της που έχει περιθωριοποιηθεί με όσα επιμένει να λέει! Ακολούθως στράφηκε εναντίον ενός μικρού δρόμου, που διανοίχθηκε από τον Δήμο Άνδρου την άνοιξη του 2014 για να διευκολύνει την αρχαιολογική υπηρεσία σε αναστυλώσεις αρχαίου ναού στην κορυφή της Κουβάρας!! Τέλος, καταφέρθηκε και κατά του Ευδόκιμου και των μοναχών της Μονής Παναχράντου, που τελούν ετησίως στο ξωκλήσι των Αγίων Σαράντα εορταστικό εσπερινό και τρισάγιο στη μνήμη του δωρητή της αρχαιολογικής αναστύλωσης Αλέκου Γουλανδρή. Κι όλα αυτά επειδή χρησιμοποιούν τον δρόμο για να φτάσουν εκεί! Αυτά ως προς το ξεστράτισμα της συζήτησης με ευθύνη των διοργανωτών!)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Υπάρχουν δύο Life σήμερα στο νησί:

(α) Το ένα Life είναι για την γη. Για τις αναβαθμίδες ή αιμασιές. Η επικεφαλής καθηγήτρια του πανεπιστημίου Αιγαίου έχει δείξει πως έχει στόχευση. Αναζητά από την πρώτη στιγμή συνεργασίες και ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ στο νησί. Προετοιμάζει, οργανώνει, συζητά. Μας μαθαίνει και την μαθαίνουμε. Θέλει να φτιάξει οργανισμό να αφήσει μια κληρονομία στην Άνδρο και να εντάξει σε αυτό τους κατοίκους και όλους τους συντελεστές του νησιού. Το έχει αποδείξει. Και προχωρά…

Οι δύο ειδικοί από την Καταλωνία. Μας μίλησαν για την εμπειρία τους. Και διαπιστώσαμε την κοινή αντίδραση των Ανδριωτών και των Καταλανών στα θέματα της ιδιοκτησίας της γης. Κάτι που είναι μεσογειακό φαινόμενο όπως τόνισε η καθηγήτρια Δώρα Πετανίδου (φωτ. Εν Άνδρω).

(β) Το άλλο Life έρχεται ως συνέχεια του προηγούμενου για την θάλασσα και την άγρια ζωή. Σε πρώτη φάση (από το 2011 μέχρι το 2016) είχε επικεφαλής τον Δήμο. Οι άνθρωποι που συνεργάστηκαν δεν κατάφεραν να το εντάξουν στην κοινωνία του νησιού. Ημερίδες με άδεια καθίσματα. Κουρασμένα δελτία τύπου. Βαριεστημένα ενημερωτικά δελτια (news letters) που διεκπεραίωναν γραφειοκρατικές υποχρεώσεις του προγράμματος. Και ελάχιστη επαφή με την κοινωνία.

Ελάχιστες φορές έσπασε τα όρια των λίγων ενδιαφερομένων. Μόνο όταν το Εν Άνδρω πήρε την υπόθεση στα χέρια του. Ταξιδέψαμε μέρες με το σκάφος του Life στον Καμπανό, στο Στενό, στην Γιάρο. Δημοσιεύσαμε σπάνιες φωτογραφίες και ζωντανά κείμενα. Και κάναμε έντονο διάλογο με την κοινωνία της Άνδρου. Την ίδια εποχή το γραφείο Τύπου του Life απλώς κοιτούσε…

Σήμερα ξεκινά η συνέχεια του αυτού του Life με μια ελάχιστα προετοιμασμένη συνάντηση. Με τετριμμένες εισηγήσεις. Με αποκλεισμό ερωτήσεων! Με περιορισμένο χρόνο ανταλλαγης απόψεων. Κι με χρόνο άνισα κατανεμημένο. Καμία συζήτηση ή προεργασία για την επικοινωνία με τα ΜΜΕ και την κοινωνία της Άνδρου.

Ατυχώς η αυτοκριτική σε ορισμένους κύκλους της κρατικής ή της πανεπιστημιακής γραφειοκρατίας είναι ελάχιστη. «Διδάσκουν» αενάως τετριμμένα θεωρητικά σχήματα. Αναλύουν νόμους και διατάξεις από την «έδρα» της «αυθεντίας» τους σε ακροατήρια που δεν υπάρχουν!

Αν μπορέσουν να καταλάβουν κάτι από τα λάθη τους από την πρώτη αποτυχημένη παρουσία/εκδρομή του Σαββατοκύριακου στην Άνδρο θα είναι μια αρχή. Αν μπορούν να διδαχτούν κάτι από το Life της επιστασίας της γης, που δεν κάνει εκδρομές Σαββατοκύριακου στην Άνδρο,θα είναι ακόμα καλύτερο. Διαφορετικά η χθεσινή θλιβερή εικόνα θα επαναληφθεί κι άλλες φορές. Όπως συνέβη πλειστάκις και στο παρελθόν…

«Εν Άνδρω»