Ο Πύργος του Αγίου Πέτρου. Μνημείο της μετακλασικής εποχής στην Άνδρο. Ίχνος της ενιαίας ιστορίας του νησιού που ξετυλίγεται μέσα στον χρόνο (φωτ. Εν Άνδρω).

Ο Πύργος του Αγίου Πέτρου είναι το καλύτερα διατηρημένο μνημείο της μετακλασικής αρχαιότητας στην Άνδρο. Το μνημείο ορθώνεται μεγάλο και επιβλητικό δίπλα στο χωριό Άνω Άγιος Πέτρος, που είχε την τύχη να κατοικηθεί από αρκετούς επώνυμους που με επικεφαλής τον ανδριώτη εκδότη Γιώργο Δαρδανό, οι οποίοι έκαναν ότι μπορούσαν να το προβάλουν.

Και είναι αλήθεια πως από προβολή το μνημείο πήγε καλά μέχρι σήμερα. Όμως από θέμα συντήρησης και διάσωσης μάλλον δεν έχουν γίνει πολλά πέρα από έναν δρόμο που διανοίχτηκε ώστε να το προσεγγίζουν αυτοκίνητα για να μπορούν να γίνουν εργασίες. Αναφέρουμε τα παραπάνω και τον δρόμο που αποτέλεσαν μόνιμη προσπάθεια του ανδριώτη εκδότη Γιώργου Δαρδανού και τα οποία έχουμε προβάλει αρκετές φορές στο Εν Άνδρω όλα αυτά τα χρόνια.

Οι αρχαιολόγοι κάνουν μερικές πρώτες εκτιμήσεις για το μνημείο σε επίσκεψη που οργάνωσε πέρσι ο εκδότης Γιώργος Δαρδανός. Το "Εν Άνδρω", site όλης της Άνδρου, ήταν εκεί για να αποτυπώσει την προσπάθεια... (φωτ. Εν Άνδρω).

Εδώ να σημειώσουμε πως στο «Εν Άνδρω» έχουμε γράψει κατ’ επανάληψη για τον Πύργο, την ιστορία του και την ανάγκη συντήρησης και διάσωσης. Όμως αυτοί που έχουν κινηθεί μέχρι σήμερα για την διάνοιξη δρόμου για την σωτηρία του Πύργου οι ίδιοι έχουν αντιδράσει έμπρακτα στη διάνοιξη δρόμου για την συντήρηση και διάσωση του αρχαίου μνημείου των Άγιων Σαράντα στην κορυφή της Κουβάρας. Και ακόμα κάποιοι εξ αυτών έχουν καταφερθεί κατά του μοναδικού μνημείου του προϊστορικού Στρόφιλα στη Σταυροπέδα.

Στην πρώτη περίπτωση κινήθηκαν από υπερβολική περιβαλλοντική καχυποψία και στη δεύτερη από εμφανή ιστορική άγνοια και πολιτιστική αδιαφορία που υποκινείται από τοπικιστική σκοπιμότητα (να παραμείνουν για πάντα τα σκουπίδια στη Σταυροπέδα εις βάρος του Στρόφιλα).

Ο μικρός χωματοδρόμος που διανοίχτηκε με πρωτοβουλία του Γιώργου Δαρδανού προς το μνημείο με σκοπό να γίνουν οι μελέτες και οι αναγκαίες προσπάθειες διάσωσης του από την αρχαιολογία (φωτ. Εν Άνδρω).

Τα γράφουμε αυτά γιατί εμείς θεωρούμε πως η Άνδρος είναι μια. Και για τον Πύργο του Αγίου Πέτρου που σωστά προβάλει ο Φιλοπρόοδος και αγωνίζεται επί χρόνια ο Γ. Δαρδανός, αλλά και για το σπάνιο εξωκλήσι στην κορυφή της Κουβάρας που διανοίχτηκε δρόμος για να φτάσει ως εκεί η αρχαιολογία και να ξεκινήσει η συντήρηση τις δαπάνες της οποίας ανέλαβε ο αείμνηστος Αλέκος Γουλανδρής. Το παράδοξο είναι πως ο Γ. Δαρδανός, που διάνοιξε τον δρόμο για την σωτηρία του Πύργου, διαμαρτύρεται από τους πρώτους για την διάνοιξη του δρόμου για την σωτηρία τυ εξωκλησιού από την αρχαιολογία!

Οι αρχαιολόγοι και οι προσκαλύντες πολίτες σε μια αναμνηστική φωτογραφία από την περσινή καταγραφή του μνημείου. Το αξιοπερίεργο είναι πως κάποιοι που διάνοιξαν τον χωματδρόμ για τον Πύργο αντιδρούν για την διάνοιξη του χωματόδρομου για το εξωκλήσι των Αγίων Σαράντα στην Κουβάρα. Δύο μέτρα και δύο σταθμά... (φωτ. Εν Άνδρω).

Το αξιοπερίεργο είναι πως αν και εμείς πιστεύουμε πως η Άνδρος είναι μια και αδιαίρετη και στηρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια την ολοκλήρωση των ανασκαφών και την διάσωση των βραχογραφιών της «αρχαιότερης πόλης της Ευρώπης», του μοναδικού ναυτικού πολιτισμού του Στρόφιλα, αρκετοί που πρωτοστατούν για τον Πύργο έχουν καταφερθεί εναντίον του για λόγους σκουπιδιάρικης σκοπιμότητας.

Αυτά συνέβαιναν και συμβαίνουν στην ωραία και αρχαία Άνδρο, που κάποιοι έχουν χωρίσει ακόμα και τα αρχαία «σε δικά τους» που πρέπει να διανοιχτούν δρόμοι και να διασωθούν και «των άλλων» που δεν πρέπει να διανοιχτούν δρόμοι και μπορούν να συνεχίσουν να είναι χωματερές. Αυτά περί αρχαίων μνημείων και νέων επιλογών…

 Από τις εξαιρετικές εισηγήσεις που έγιναν στην εκδήλωση για τη διάσωση του Πύργου στο Γαύριο (φωτ. Φιλοπρόοδος Όμιλος). 

Πάμε τώρα μετά τα παραπάνω στην εκδήλωση για την διάσωση του Πύργου του Αγίου Πέτρου, που όπως μας πληροφορεί Ο Φιλοπρόοδος με δελτίο του, έγινε την Παρασκευή 18 Αυγούστου 2017 με διοργανωτή τον ίδιο σε συνεργασία με την Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών με θέμα “Ο αρχαίος Πύργος του Αγίου Πέτρου” με σκοπό αφ’ ενός μεν να εξάρει τη σπουδαιότητατου μνημείου του 4ου αιώνα π.χ. που σώζεται στον τόπο μας και αφ΄ ετέρου να ευαισθητοποιήσει όλους μας για την επιτακτική ανάγκη σωτηρίας του.

Το πάνελ των εξαιρετικών ομιλητών της εκδήλωσης... (φωτ. Φιλοπρόοδος Όμιλος).

Αυτή ήταν η δεύτερη εκδήλωση, σημειώνει ο Φιλοπρόοδος, που έγινε φέτος, μιας και η πρώτη ήταν τον Ιούνιο στην Αθήνα. Στο πάνελ των ομιλητών βρέθηκαν ο καθηγητής της Αρχαιολογίας και μελετητής του έργου Βασίλης Λαμπρινουδάκης που μίλησε για την μορφή και τις λειτουργίες του μνημείου, ο μηχανικός και επίσης μελετητής του έργου κος Ευάγγελος Καζολιάς και ο Δρ. Παναγιώτης Μαστραντώνης ο οποίος κάνοντας μια μαθηματική προσέγγιση του σχεδιασμού του Πύργου και των προηγμένων για την εποχή του τεχνικών λύσεων της κατασκευής του, ανέδειξε ακόμη περισσότερο την σπουδαιότητα του όλου μνημείου.

Ο κόσμος που προσήλθε να παρακολούθησει την εκδήλωση στο Γαύριο... (φωτ. Φιλοπρόοδος Όμιλος).

Την συζήτηση διήυθυνε ο Γενικός Γραμματέας της Εταιρίας Κυκλαδικών Μελετών Δρ. Γεώργιος Γαβαλάς, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν ο Αρχαιολόγος και Διευθυντής της Εφορίας Αρχαιοτήτων Δημήτρης Αθανασούλης, η καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας Λυδία Παλαιοκρασσά, η πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Όμιλου Ρομπέρτα Κωνσταντινίδου, καθώς και με επιστολή του ο Έπαρχος Άνδρου Δημήτρης Λοτσάρης.

Ο κόσμος της εκδήλωσης στο Γαύριο (φωτ. Φιλοπρόοδος Όμιλος).

Επίσης, όπως σημειώνει ο Φιλοπρόοδος στο δελτίο του, σύντομους χαιρετισμούς και την υπόσχεση τους για κάθε βοήθεια απηύθυναν και οι βουλευτές Νίκος Συρμαλένιος και Γιώργος Κουμουτσάκος καθώς και ο Αντιδήμαρχος Άνδρου Χρήστος Βουραζέρης. Τέλος, γράφουν, τον λόγο πήρε, μιλώντας από καρδιάς για το έργο ζωής του, ο εκδότης κος Γιώργος Δαρδανός “ψυχή” και χορηγός της όλης προσπάθειας.

Το δελτίο κλείνει με το παρακάτω απόσπασμα από λόγο του Αντώνιου Μηλιαράκη το μακρινό 1874 που αναδημοσίευσε ο Δημήτριος Πασχάλης το 1924:

[…] Είναι το ευγενέστερον και τιμητικότερον στάδιον δράσεως. Θα ήτο δε αληθινόν όνειδος δια τους συγχρόνους Ανδρίους, εάν το μοναδικόν τούτο της νήσου μνημείον άφηναν επί των ημερών των να καταρρεύση αναλγήτως. […]

«Εν Άνδρω»