Η ευρύτερη περιοχή της Κατακοίλου (φωτ. Εν Άνδρω).

Υπάρχει μια πολιτική ιστορία που αφορά όλη την Άνδρο και την γνωρίζουν ελάχιστοι στο νησί. Η εξέλιξη της και η τελική της έκβαση, σηματοδότησε εν πολλοίς την σημερινή εικόνα του τόπου, που θα ήταν-ίσως-διαφορετική, αν  περίπου 25 χρόνια πριν, κάποιοι άνθρωποι είχαν πάρει διαφορετική απόφαση…

Την θυμόμαστε και την αναφέρουμε με αφορμή τον θάνατο του επιτίμου πρόεδρου της ΝΔ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που υπήρξε εκ των κεντρικών «πρωταγωνιστών» της υπόθεσης.

Για λόγους αντικειμενικότητας, αναφέρουμε μόνο τα γεγονότα χωρίς σχόλια, ανοίγοντας ταυτόχρονα και ένα παράθυρο στον διάλογο, που είναι σίγουρο ότι θα ακολουθήσει από εκείνους που ίσως θυμούνται και θέλουν να προσθέσουν η να αφαιρέσουν κάποια στοιχεία.

Βρισκόμαστε το 1993 και η χώρα πλήττεται από πρωτοφανή ανομβρία, η οποία προκαλεί επικίνδυνη λειψυδρία. Η κοινωνία ανησυχεί, το θέμα γίνεται πρωτοσέλιδο και βασική είδηση στα τηλεοπτικά δελτία. Μέχρι και οι ιερείς κάνουν τρισάγιο… για να βρέξει.

Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, ανακοινώνει δέσμη μέτρων για την άμεση η μακροχρόνια λύση του προβλήματος. Ανάμεσα σε αυτά και τρεις υδατοδεξαμενες  στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στην Άνδρο, την Μύκονο και την Νάξο.

Το σχέδιο προέβλεπε την δημιουργία ενός τεράστιου συλλεκτήρα του βρόχινου νερού που θα έλυνε οριστικά το πρόβλημα εκμετάλλευσης των υδάτινων πόρων στην Άνδρο, μεγάλο μέρος των οποίων χύνεται - ακόμα και σήμερα - ανεξέλεγκτα στην θάλασσα.

Η κατάληξη της περιοχής στο Ατένι (φωτ. Εν Άνδρω).

Ως καταλληλότερη περιοχή κατασκευής της «τεχνητής λίμνης» επελέγη η Κατάκοιλος και συγκεκριμένα η κοιλάδα, που κατηφορίζει προς το Ατενι. Τριγύρω υπάρχουν ορεινοί όγκοι και το κυριότερο η Αρνη, που σχεδόν κάθε χειμώνα ασπρίζει από τις συχνές χιονοπτώσεις. Επίσης η περιοχή εχει γόνιμο και πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα, που θα μπορούσε να τροφοδοτεί με μεγάλες ποσότητες νερού την δεξαμενή, όλο τον χρόνο.

Η πρωθυπουργική εξαγγελία βρήκε σύμφωνη την τότε κοινοτάρχη Κατακοιλου Ελένη Θωμαΐδου, που ξεκίνησε τις σχετικές γραφειοκρατικές διαδικασίες και ταυτόχρονα άρχισε να ενημερώνει τους κατοίκους, για το έργο και την σημασία του.

Άμεσα ωστόσο υπήρξαν αντιδράσεις, που στην συνέχεια κορυφώθηκαν οργανωμένα. Μερίδα ιδιοκτήτων γης κυρίως της Κάτω Κατακοίλου  εξέφρασαν την απόλυτη αντίθεση τους  με αιτιολογικό ότι η κατασκευή λίμνης θα αλλάξει το μικροκλίμα της περιοχής, θα δημιουργηθούν εστίες μόλυνσης στα λιμνάζοντα ύδατα με αποικίες κουνουπιών και το κράτος θα απαλλοτριώσει  καλλιεργήσιμες εκτάσεις με τιμές χαμηλότερες της αξίας τους. Ακολούθησαν προσφυγές στα δικαστήρια, ατελείωτες συζητήσεις και αντεγκλήσεις και το έργο «πάγωσε».

Το 1999 η περιοχή περιέρχεται στην δικαιοδοσία του Δήμου Υδρουσας, με δήμαρχο τον Ιωσήφ Ψήτο. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει «πέσει» και υπουργός Γεωργίας είναι ο Γιώργος Ανωμερίτης. Ο Ψητος βγάζει από το συρτάρι την πρόταση και την ανανεώνει.

Ο ίδιος εξομολογείται ότι αναλαμβάνει οικονομικά την μελέτη για την έναρξη του έργου και μάλιστα στην Άνδρο φτάνει ο διευθυντής Φραγμάτων του υπουργείου Κ. Παγάνης. Επιθεωρεί την περιοχή, την εγκρίνει και δεσμεύεται ότι τα τοιχώματα της δεξαμενής θα χτιστούν με φυσικό τρόπο( πέτρες, χώμα) και καθόλου τσιμέντο.

Στο κοινοτικό γραφείο Κατακοιλου η συνάντηση- ενημέρωση των κατοίκων από τον δήμαρχο Υδρούσας, παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις και τα χειρότερα απεφεύχθησαν χάριν στην επέμβαση των ψυχραιμότερων! Καινούργιες αντιδράσεις, νέες καταγγελίες και τελικά προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας από αυτούς που αντιδρούσαν. Τελικά το έργο ματαιώνεται οριστικά και τα χρήματα για την Άνδρο, διατίθενται στην… Μύκονο για την κατασκευή και δεύτερου φράγματος που συγκέντρωσης υδάτων.

2017. Τα πολύτιμα νερά της Άνδρου χύνονται ακόμα στις παραλίες, το Μπατσί αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ιδιαίτερα το καλοκαίρι, από κοντά το Γαύριο και η Χώρα…

Ειδικού συνεργάτη