Το σχέδιο της κωμοπόλεως Γαυρίου 1849 

Ο φιλοτελιστής αναγνώστης Αριστείδης Μανταδέλης έστειλε άρθρο του επίσης φιλοτελιστή ανδριώτη Γιάννη Νταή από το Μπατσί, που είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό "ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ". Το άρθρο αναφέρεται στην ιστορία του Γαυρίου και δίδει μια σειρά στοιχεία, αν και οι ορισμένες εξηγήσεις του περιέχουν αναχρονισμούς. Όμως τα ντοκουμέντα που παρατίθενται είναι ενδιαφέροντα και δίδουν στοιχεία για την πληθυσμιακή, οικιστική και κοινωνική κατάσταση του νησιού μεταξύ 1833 και 1861.

Σύμφωνα με την παραπάνω μεταπολεμική ταχυδρομική καταγραφή που αναφέρεται η Άνδρος αναφέρεται με τρία κέντρα. Ένα στο βορά, ένα στο κέντρο κι ένα στο νότο. Στο βορά ήταν το Γαύριο. Στο κέντρο ήταν το Κάστρο, η γνωστή Χώρα της Άνδρου και στο νότο το Κόρθι.

Μετά την απελευθέρωση - όπως αναφέρεται στο έγγραφο - ο Δήμος Άνδρου είχε την πόλη και 12 χωριά. Η Χώρα είχε 1600 κατοίκους και όλος ο Δήμος Άνδρου είχε 7.700. Ταχυδρομείο ιδρύθηκε το 1833. Ο Δήμος Γαυρίου με πληθυσμό του χωριού 880 κατοίκους και όλης της βόρειας περιοχής που αποτελείτο από 14 χωριά και 6.000 κατοίκους. Τέλος, ο Δήμος Κορθίου, που αποτελείτο από 17 χωριά με 4.700 κατοίκους. Το χωριό Κόρθι αναφέρεται πως είχε 320 κατοίκους.  

Η σημασία του Γαυρίου γίνεται φανερή από το παραπάνω έγγραφο σχετικού με την ίδρυση στις 20 Νοεμβρίου 1836 του "Ταχυδρομείου Γαυρίου" που το 1861 μεταφέρθηκε στο Κόρθι μιας και το Γαύριο μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα ήταν ενταγμένο στον Αμόλοχο.

ΥΓ. Ο ακούραστος συνεργάτης Ι.Π. - Άλκης μετέγραψε ηλεκτρονικά το άρθρο και επισήμανε μερικά από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του. Και σήμερα το "Εν Άνδρω" τα δημοσιεύει τιμώντας τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης που γιορτάζουμε σε ένα μήνα. Όποιος αναγνώστης θέλει μπορεί να στέλνει ιστορικές αναφορές, στοιχεία ή και άρθρα ιστορίας της Άνδρου με την ευκαιρία της μεγάλης επετείου.

"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"