Τρομάρχια - Τα εγκώμια της Παναγιάς...
Καστρομονάστηρο τα Τρομάρχια. Από όποια γωνία και να το δεις. Επιβλητικό. Πέτρινο το κάστρο-μοναστήρι μέσα στο γκρίζο τοπίο της ανδριώτικης πέτρας. Όλες οι αποχρώσεις του γκρίζου στο ημίφως του απόβραδου. Όσες φορές και να έχεις πάει αυτή η βραδυνή ώρα το κάνει πιο επιβλητικό και μένεις να θαυμάζεις ακομα πιο πολύ τα φιλόξενα έργα των ανθρώπων πάνω στο σκληρό και αφιλόξενο τοπίο (φωτ. Εν Άνδρω).
Ο κόσμος προσέρχεται στον εσπερινό για τα εγκώμια της Παναγίας. Επιβλητικό το καστρομονάστηρο. Εντυπωσιακή η ουρά των παρκαρισμένων αυτοκινήτων. Και οι δύο άνδρες που συζητούν ενώ βαδίζουν προς αυτό. Θυμίζουν χαρακτηριστική σκηνή από παλιά τετράδια μιας άλλης εποχή που απεικόνισαν την "πορεια προς Εμαούς" (φωτ. Εν Άνδρω).
Στην άκρη του βράχου το καστρομονάστηρο στέκει αγέρωχο πάνω από την θάλασσα. Απέναντι του η Γιάρος και λίγο πιο αριστερά η Σύρος. Κάτω η θαλάσσια διαδρομή για Τήνο (φωτ. Εν Άνδρω).
Μέσα στον περίβολο του μοναστηριού κόσμος πολύς. Οι περισσότεροι από την Πίσω Μεριά και το Κόρθι. Είναι η δική τους γιορτή. Ή, τουλάχιστον η μια από τις δύο δικές τους γιορτές γιατί απόψε γιορτάζει και η Φανερωμένη στο Κοχυλιανό κάστρο (φωτ. Εν Άνδρω).
Ένα ατέλειωτο καραβάνι τα αυτοκίνητα που έφεραν μέχρι εκεί στην άκρη του βράχου τους επισκέπτες. Εκατοντάδες αυτοκίνητα και άνθρωποι που προσήλθαν στο απόβραδο της μεγάλης καλοκαιρινής γιορτής των Ελλήνων (φωτ. Ενδρω).
Στην άκρη του βράχου το Καστρομονάστηρο των Τρομαρχίων δεσπόζει πάνω από το πέλαγος στη διαδρομή από και προς Τήνο. Το πλοίο της γραμμήε που πέρασε στις 9 παρά τέταρτο έκοψε ταχύτητα και σφύριξε τιμώντας την γιορτή που έβλεπε χαμηλά από την θάλασσα στο ολοφώτεινο μοναστήρι. Βλέπεις οι καπεταναίοι έχουν τους δικούς τους κώδικες να τιμούν αυτήν που επικαλούνται στις δύσκολες ώρες της θάλασσας: την Παναγιά την Θαλασσινή... (φωτ. Εν Άνδρω).
Ο καπετάν Λεωνίδας από το Κορθι στο ψαλτήρι. Διακρίνεται στο ψαλτήρι ένα βιβλίο με ψαλμούς και δίπλα του ανοικτό ένα φωτιισμένο τάμπλετ με ψαλμούς και αυτό. Είδες η τεχνολογία πως συμπεριλαμβάνει τα παλιά περιεχόμενα στη νέα φόρμα... (φωτ. Εν Άνδρω).
Η γυναικεία χορωδία της περιοχής ψέλνει τα εγκώμια της Παναγίας (φωτ. Εν Άνδρω).
Κι λιτός και απέριττος Επιτάφιος της Παναγίας με την σεβάσμια μορφή του γέροντα ιερέα να ξεπροβάλει ανάμεσα στα λουλούδια που τον κοσμούν (φωτ. Εν Άνδρω).
Η γιορτή πλησιάζει στο τέλος της. Στο προαύλιο έχουν αρχίσει τα κεράσματα. Ένας έφερε κρασί, Άλλος έφερε γλυκά. Οι κοπέλες πουλάνε λαχνούς. Δώρο ένα γουρουνάκι!!! Και τρία κιλά μέλι. Κι αυτά προσφορά να βγάλει μερικά ευρώ η επιτροπή για τη συντήρηση του μοναστηριού. Όλα αυτά στέκονται και υπάρχουν χάρη στους ανθρώπους που τα επισκέπτονται. Τίποτα δεν είναι αιώνιο αν δεν συντηρείται. Και η μνήμη χρειάζεται συντήρηση. Στα μοναστήρια της Άνδρου αυτή η συντήρηση γίνεται από αυτούς που τα επισκέπτονται και από αυτούς που τα ζουν.. (φωτ. Εν Άνδρω).
ήδη
Η γιορτή ολοκληρώθηκε. Ο κόσμος αρχίζει να βγαίνει στην έξοδο. Ένας πατέρας με ένα παιδάκι περπατάνε κάτω από την καστρόπορτα του μοναστηριού. Έξω ήδη υπάρχει κοσμος. Μια σκηνή εξόδου από ένα περιφραγμένο και λίγο σκοτεινό μέρος και εισόδου σε ένα άλλο απλωμένο και ολοφωτεινό. Μια εικόνα, μια αλληγορία, μια στιγμή ζωής. Ο καθένας την "διαβάζει" όπως θέλει... (φωτ. Εν Άνδρω).
Μια τελευταία σκηνή μεσ' τη νύχτα. Ο πύργος του πέτρινου καμπαναριού φωτισμένος. Δεξιά και αριστερά τα γιορτινά σημαιάκια. Δεξιά διακρίνονται και οι τρεις σημαίες της γιορτης να κυματιζουν μέσα στον απαλό αέρα της νυχτας. Μια τελευταία εικόνα από μια βραδιά γλυκειά στη νότια Άνδρο. Στο Στενό... Και του χρόνου...
"Εν Άνδρω"