Εν Άνδρω

 

Κατάμεστη η αίθουσα για την χθεσινή εκδήλωση στο Κόρθι. Εκατοντάδες προσήλθαν από όλη την Άνδρο να ακούσουν τους ειδικούς και τους ανθρώπους που δούλεψαν για την διάσωση και ανάδειξη του Άγιου Ιωάννη Θεολόγου. Ένά από τα καλύτερα σωζώμενα πρωτοχριστιανικά μνημεία στην Άνδρο και στην Ελλάδα (φωτ. Εν Άνδρω)

Ο Άγιος Ιωάννης Θεολόγος είναι ένα από τα καλύτερα σωζώμενα πρωτοχριστιανικά μνημεία για την Άνδρο και την Ελλάδα. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στο Κόρθι πάει πίσω στα πρωτοχριστιανικά χρόνια, στον πέμπτο αιώνα μ.Χ.. Διάνυσε μια απίστευτη διαδρομή 15 αιώνων για να φτάσει μέχρι το 1999. Τότε δημοτική αρχή υπό τον Γιάννη Γλυνό κάλεσε την αρχαιολογία να  την συμβουλευτεί. Ο επικεφαλής της αρχαιολογίας - εκείνη την εποχή - Χαράλαμπος Πένας εξεπλάγη - "γιατί κανείς δεν βάζει μόνος του την αρχαιολογία μεσ' τα πόδια του" όπως είπε.

 

Άγιος Ιωάννης Θεολόγος - Κόρθι, Άνδρου (φωτ. Εν Άνδρω).

Και η αρχαιολόγια ήρθε στο Κόρθι. Και από το 2004 μέχρι το 2008 ο δήμαρχος Γ. Γλυνός με την αρχιτέκτονα Λ. Δεμαθά και τον αρχαιολόγο Χ. Πένα συνεργάστηκαν για το μνημείο. Και διαπίστωσαν πως είχαν μπροστά τους σε μια μαγική περιοχή του νησιού - μια μικρή καταπράσινη κοιλάδα με κήπους, μπαξέδες και λιόδεντρα - ένα μοναδικό μνημείο, που ήταν μέρος ενός θρησκευτικού συμπλέγματος με δύο άλλους ναούς: το ξωκκλήσι του Αγίου Δημητρίου και την εκκλησία Θεοσκέπαστη του Κορθίου.

Άλλη μια εικόνα της κατάμεστης αίθουσας της χτεσινής εκδήλωσης που παρουσίασε ο Γιάννης Γιαννίσης της ομάδας του Στρόφιλα (φωτ. Εν Άνδρω).

Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και τη μοναδικότητα αυτού σπάνιου ναού είναι εξαιρετικά. Διασώθηκε μέσα στους αιώνες χάρη στους στιβαρούς τοίχους του εξήγησαν χτες οι ειδικοί. Μέχρι το 2004 ο ναός ήταν άγνωστος στην Άνδρο και γνωστός σε λίγους σχετικά στο Κόρθι. Την "σταυροφορία" να τον κάνει γνωστό και να προχωρήσει η ανασκαφή ανέλαβε ο δημαρχος Γ. Γλυνός. Επί μια δεκαετία προσκαλούσε και εξηγούσε σε όσους μπορούσε την αξία του μοναδικού ναού. 

 Οι τρεις πρωτεργάτες των έργων 2004 - 2008 στην χθεσινή εκδήλωση. Από αριστερά Χ. Πένας, Λ. Δεμαθά, Γ. Γλυνός (φωτ. Εν Άνδρω).

Πριν δύο χρόνια προσκάλεσε και το Εν Άνδρω να δει και να προβάλει το σπάνιο και μοναδικό μνημείο της Άνδρου. Η έκπληξή μας όταν είδαμε για πρώτη φορά τον ναό ήταν τεράστια. Η μητέρα φυση θέλοντας να αναδείξει το μοναδικό μνημείο ακόμα περισσότερο προσέθεσε κατά τον εικοστό αιώνα ένα κυπαρίσι στην κορυφή του πεσού - της πέτρινης κολόνας, που κράταγε τον τρούλο!!!. Ένα κυπαρίσι κομψό, θαλερό, συμμετρικό πάνω στο ναό, να κυμματίζει πάνω του... σαν λάβαρο!!! Σημάδι μιας άλλης αναφοράς πέρα από την σημαντική αρχαιολογική και ιστορική αξία του ναού. Μια υπεραξία καλλιτεχνική και αισθητική, που μόνο η φύση μπορεί να φτιάξει ξεπερνώντας κατά την ανθρώπινη φαντασία και δυνατότητα.

 

Ποιος ζωγράφος ή γλύπτης έστησε το κυπαρίσι στη στέγη; Κανένας. Είναι σημάδι και αναφορά της θείας φύσης που περιβάλει το μνημείο. Μερικές φορές η θεϊκά φύση δημιουργεί πέρα από την ανθρώπινη φαντασία και δυνατότητα (φωτ. Εν Άνδρω).

Θα μπορούσε να το είχαν ζωγραφίσει μεγάλοι σουρεαλιστές καλλιτέχνες όπως ο Μαξ Έρνστ, ο Μαγκρίτ ή ο Σαλβαντόρ Νταλί. Κι όμως δεν το έφτιαξε κανένας από αυτούς Το έφτιαξε η μητέρα φύση. Ή, μια θεία πρόνοια - αν αναλογιστεί κανείς την αναφορά στην ομιλία της αρχιτέκτονος Λ. Δεμαθά  για τον εργάτη που πήγε να το κόψει σε μια προηγούμενη συντήρηση και έπεσε από την στέγη και έμεινε όρθιος! Χωρίς να τραυματιστεί. Όμως τρόμαξε τόσο. Όπως και οι άλλοι μαζί του. Και το άφησαν εκεί ανεγγιχτο να συνεχίσει να μεγαλώνει σημαδεύοντας και ξεχωρίζοντας το μνημείο με τον δικό του τρόπο.

 Ο  τ. δήμαρχος Γιάννης Γλυνός στο βήμα εξηγεί την εμπειρία και την προσπάθεια του για τη διάσωση του Άγιου Ιωάννη Θεολόγου. Πίσω του διακρίνεται η φωτογραφία του μνημείου (φωτ. Εν Άνδρω).

Ο Άγιος Ιωάννης Θεολόγος έζησε για αιώνες αφανής εκεί στην άκρη τυ Κορθίου. Ξεχάστηκε. Όμως άντεξε έφτασε μέχρι εμάς σήμερα στα μέσα του 20ου αιώνα έγινε μια πρώτη συντήρηση. Στις αρχές του 21ου έγινε μια δευτερη. Και σήμερα ξεκινά μια τρίτη. Κι αυτή έχει τη σφραγίδα του Γιάννη Γλυνού που βρήκε τον έπαρχο Δημήτρη Λοτσάρη του έδειξε το μνημείο. Ο έπαρχος εντυπωσιάστηκε για την περιοχή, το περιβάλλον, τις αναφορές στην ιστορία και το... κυπαρίσι!!! Αχ εκείνο το κυπαρίσι να σημαδεύει το ναό και να λέει "επιτέλους ασχοληθείτε και με κάτι σημαντικό σε αυτό το νησί"!!!

Δεν ήταν δύσκολο μετά να πείσει τον Γιώργο Τρανάκο - τοπικό πρόεδρο και μέλος της διαχειριστικής επιτροπής - που το σπίτι του είναι μόλις 70 μέτρα από το μνημείο. Έτσι σήμερα ξεκινά μια νέα φάση συντήρησης για τον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο με χρηματοδότηση του Μουστακείου. Πρώτα η ολοκλήρωση της στέγης. Μετά η διαμόρφωση του εσωτερικού και του εξωτερικού χώρου. Το μνημείο πρέπει να αναδειχθεί και να διαμορφωθεί σε μουσείο. Αυτό τόνισαν χτες στην πολυπληθή συγκεντρωση των κατοίκων της περιοχής οι ειδικοί ομιλητές Λ. Δεμαθά, Χ. Πένας και Σ. Παπανικολοπούλου. 

 Οι συμμετέχοντες ομιλητές στην χθεσινή έκδήλωση και ο διοργανωτής έπαρχος Άνδρου. Από αριστερά Σ. Παπανικολοπούλου αρχαιολόγος, Λ. Δεμαθά, Δ. Λοτσάρης, Χ. Πένας (φωτ. Εν Άνδρω).

Όμως ένα μνημείο για να αναδειχθεί και να υπάρξει πρέπει να το αγκαλιάσουν οι άνθρωποι. Τα μνημεί χωρίς τους ανθρώπους είναι κενά κελυφη. Οι άνθρωποι τους δίνουν ζωή. Οι άνθρωποι ,τα συντηρούν, τα προσέχουν, τα ενσωματώνουν στη ζωη τους. Και τους δίνουν ζωή. Χρειάζονται την αγάπη τους. Και πρώτο βήμα για να αγαπήσεις και να αξιοποιήσεις ένα μνημείο είναι να το γνωρίσεις. Μετά να το καταλάβεις και να το ενσωματώσεις στη ζωή της κοινωνίας με κάποιους τροπους. Η προβολή του μνημείου σε ολη την κοινωνία της Άνδρου πριν δύο χρόνια αό το Εν Άνδρω δημιούργησε μεγάλη εντύπωση. Χιλιάδες ήταν οι αναγνώστες και πολλά τα σχόλια.

Σημερα έφτασε ο καιρός να πάρουν την υπόθεση της προβολής του μνημείου οι κάτοικοι της περιοχής - που κατά εκατοντάδες παραβρέθηκαν χτες στην εκδήλωση - στα χέρια τους. Και μαζί με αυτούς και όλοι οι κάτοικοι της Άνδρου. Αυτοί με την παρουσία τους και την αγάπη τυς γι' αυτό θα το επιβάλλουν στους πολιτικούς και θα βρεθούν χρήματα. Η κοινή γνώμη παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάδειξη και ένταξη των μνημείων στην ζωή κοινωνιών. Αυτά τόνισε ο Δρ. Επικοινωνίας Διαμαντής Μπασαντής κλείνοντας τις ομιλίες της βραδιάς.

Αριστερά η εκκλησία της Θεοσκέπαστης Κορθίου και δεξιά ο Άγιος Ιωάννης Θεολόγος με το εκπληκτικό κυπαρίσι να τον σημαδεύει στην στέγη του (φωτ. Εν Άνδρω).

Την συγκέντρωση χαιρέτισε ο Γιώργος Τρανάκος πρόεδρος της περιοχής και του Μουστάκειου κληροδοτήματος, ο δήμαρχος Άνδρου, που υποσχέθηκε κάποια χρήματα για το μνημείο στον προϋπολογισμό του 2018 και ο Γιάννης Μαλταμπές που ήταν έπαρχος τον καιρό της δέυτερης ανασκαφής. Τέλος μίλησε καταχειροκροτούμενος από όλους τους παρισταμένους ο Γιάννης Γλυνός ο άνθρωπος που εδώ και 18 ολόκληρα χρόνια συνέβαλε στην ανάδειξη του μνημείου είτε ως δήμαρχος Κορθίου είτε ακόμα και σήμερα ως απλός κάτοικος που προσκάλεσε και προσκαλεί όσους μπορεί να τους ξεναγήσει, ακόμα και μονος του, στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο γνωριζοντας μας ένα από τα μοναδικά και θαυμαστά μνημεία της Άνδρου. 

Την εκδήλωση έκλεισε ο έπαρχος Άνδρου που μαζί με τους Συλλόγους της Πίσω Μεριάς και των Αηδονίων ήταν διοργανωτής της εκδήλωσης. Ο έπαρχος είχε και την ιδέα να ξεκινήσουν οι εργασίες της τρίτης φάσης με μια μεγάλη και ανοιχτή συγκέντρωση που θα έκαναν το μνημείο γνωστό στην κοινωνία του Κορθίου και της Άνδρου. Και με μια μεγάλη λαϊκή γιορτή (όπως την αποκάλεσε ο παλαίμαωος δάσκαλος της δημοσιογραφίας Άγγελος Μαρόπουλος). Έχοντας κατανοήσει πως τα μνημεία μόνο όταν τα γνωρίσουν όλοι περνάνε στη ζωή των ανθρώπων. Το πέτυχε με τον Στρόφιλα τον Ιούλιο - όταν μάζεύτηκαν 1000 άτομα στο ανοιχτός θέατρο της Άνδρου στη Χωρα και γνωρισαν τον μοναδικό πολιτισμό της Άνδρου πριν 5.000-6.000 χρόνια. Το πέτυχε και χτες που μαζεύτηκαν 300-400 άτομα στην τεράστις αίθουσα του νεόκτιστου "πανεπιστημιακού" χώρου.

Κλείνοντας την εκδήλωση με το χορευτικό της Χωρας (φωτ. Εν Άνδρω).

Για πρώτη φορά ο χώρος αυτός τέθηκε σε λειτουργία και αυτό έγινε με μια μεγάλη και μαζική πολιτιστική και συνάμα λαϊκή εκδήλωση. Με μια εκδήλωση που ένωσε όλη την Άνδρο, καθώς έκλεισε με τα χορευτικά της Χώρας και της Υδρούσας σηματοδοτώντας έτσι την ενότητα και την παρουσία όλης της Άνδρου σε ένα θέμα που προβάλει το νησί και τν πολιτισμό του σε όλη την Ελλάδα.

"Εν Άνδρω"