Προσπερνώντας κονάκι και ξωκλήσι στο μονοπάτι. Στο βάθος αριστερά η Ζαγορά.

Το τηλέφωνο από παλιό συμφοιτητή με βρήκε καθιστό απέναντι από την θάλασσα στο Νειμποριό. Ήταν ο Νίκος, συμφοιτητής στο Οικονομικό της Νομικής Αθηνών, που έκανε καριέρα ως φωτογράφος σε αθηναϊκά περιοδικά. Με ρωτούσε αν μπορούσα να βοηθήσω την κόρη του, που έκανε ολοκλήρωσε ένα μήνα ανασκαφές στο Εξώμβουργο της Τήνου. Ερχόταν να δει την αρχαία Ζαγορά της Άνδρου, που ήταν της αντίστοιχης περιόδου με αυτά που ανέσκαπτε στην Τήνο. Είπα με χαρά το ναι και σε 10 λεπτά με πήρε η κόρη του. Θα έμενε Κάτω Άγιο Πέτρο και θα πήγαινε Σάββατο στη Χώρα να δει τις εκθέσεις και τα μουσεία. Την Κυριακή το πρωί κανονίσαμε να πάμε Ζαγορά.

Κονάκι και αλωνάκι περασμένων αιώνων δίπλα στο μονοπάτι για την Ζαγορά.

Μου μίλησε για το θέμα που είχε στο πτυχίο που τέλειωσε πέρσι: τα αδιακόσμητα πιθάρια. Δεν είχα ποτέ σκεφτεί τα αδιακόσμητα πιθάρια. Ήταν προφανώς αυτά της καθημερινής χρήσης. Ήταν αυτά που οι οικογένειες της αρχαιότητας έβαζαν τα είδη καθημερινής τροφής και τα σόδιαζαν στα κελάρια τους. Ήταν αυτά που δεν διακοσμήθηκαν ποτέ γιατί δεν ανήκαν σε βασιλείς. Ή, κι αν ανήκαν ήταν μόνο για αποθήκευση τροφών.

Δεν ήταν σε περίοπτες θέσεις. Αποτύπωναν όμως την καθημερινότητα της ζωής και την τεχνολογία αποθήκευσης και συντήρησης τροφών όπως το στάρι, το λάδι, το κρασί, κλπ. Και από αυτά σήμερα οι αρχαιολόγοι αντλούν πληροφορίες για την τότε ζωή. Το σημείο εναπόθεσης μέσα σε κάθε σπίτι είχε λοιπόν μεγάλη σημασία. Και τέτοια σημεία υπήρχαν και στη Ζαγορά της Άνδρου.

Κακοτράχαλο σε αρκετά σημεία το μονοπάτι.

Ήταν μια πρόκληση η συζήτηση με τη νεαρή κοπέλα. Ήταν και μια πρόκληση το θέμα της. Ήταν μια πρόκληση το ανώμαλο σε πολλά σημεία μονοπάτι των 1800 μέτρων από το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας του Ζαγανιάρι μέχρι το οροπέδιο της Ζαγοράς. Ανταλλάξαμε εμπειρίες από την Αγγλία. Οι δικές μου προ 35ετίας! Της είπα πως χάθηκα την πρώτη φορά ψάχνοντας να βρω το γραφείο του ελληνιστή καθηγητή Πίτερ Μάκριτζ σε οδούς και πλατείες που άλλαζαν όνομα ξαφνικά... στη μέση του δρόμου!!! Οι δικές ήταν φετινές. Είδε κι έπαθε να βρει άκρη κι αυτή με δρόμους που άλλαζαν ξαφνικά όνομα και σε πλατείες που είχαν δύο ή τρία ονόματα! Οι Άγγλοι αντιμετωπίζουν το μπέρδεμα των άλλων πάντα με αυτοειρωνεία και χιούμορ!

Συμπέρασμα: Η Αγγλία έχει ελάχιστα αλλάξει. Η Οξφόρδη καθόλου. Μερικές χώρες και τόποι ακολουθούν την παράδοση και δύσκολα αλλάζουν. Μόνο η επιστήμη είναι που τρέχει ασταμάτητα στα πανεπιστήμια τους. Σε όλα τα πεδία. Ακόμα και στην αρχαιολογία όπου πλέον μελετούν ενδελεχώς και τα αδιακόσμητα πιθάρια των αρχαίων...

Διαμαντής Μπασαντής