Εν Άνδρω

Το όραμα του Ανδριώτη ευεργέτη Αλέκου Γουλανδρή - που «έφυγε» πριν από λίγο καιρό -, να ξαναγίνει ο «Αβέρωφ» ένα αστραφτερό πολεμικό πλοίο-μουσείο και να βγει και πάλι στο Αιγαίο, αρχίζει να υλοποιείται…

Οι εργασίες συντήρησης του θρυλικού θωρηκτού συνεχίζονται, ενώ οι ναυπηγοί επεξεργάζονται ήδη ένα σχέδιο, προκειμένου να αποκτήσει μικρές και σύγχρονες μηχανές, που θα του δώσουν αυτονομία πλεύσης. Κάτι εξαιρετικά δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο!

Από τον Απρίλιο το πλοίο περνά από εργασίες βαριάς συντήρησης προκειμένου να συνεχίσει να επιπλέει και για τις επόμενες δεκαετίες. Στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά οι εργαζόμενοι  πραγματικά έχουν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό, συγκινημένοι από την ιστορικότητα και τον συμβολισμό που έχει αυτό το πλοίο. «Είναι τιμή μας να δουλέψουμε για αυτό το καράβι», «Αυτό το καράβι είναι η Ελλάδα», «Είναι σαν τον Παρθενώνα» λένε.

Το σύνολο σχεδόν των χρημάτων που απαιτούνται για την συντήρηση και την αποκατάσταση των «πληγών» του χρόνου στο γερασμένο σκαρί, ανέλαβε ο Αλέκος Γουλανδρής αθόρυβα όπως και σε τόσες άλλες αγαθοεργίες που έκανε στο παρελθόν.

Μόλις το θωρηκτό είναι έτοιμο θα καταπλεύσει και πάλι στο Φάληρο και θα αναμένει την ολοκλήρωση των ναυπηγικών μελετών, προκειμένου να υψώσει στο κατάρτι την τεράστια σημαία του για να ξεκινήσει τις δοκιμές εν πλω.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ «ΑΒΕΡΩΦ»

Δέκα χρόνια μετά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό διέθετε μια ελάχιστη δύναμη απαρχαιωμένων τορπιλοβόλων και τριών γαλλικών θωρηκτών που είχαν κατασκευασθεί το 1889. Η επιτακτική ανάγκη για τη δημιουργία αξιόμαχου στόλου είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του στόλου - στα τέλη του 1908 - με τέσσερα καινούρια αγγλικά και τέσσερα γερμανικά αντιτορπιλικά. Σε αυτά επρόκειτο να προστεθεί το Θωρακισμένο-Καταδρομικό «Γ. Αβέρωφ», η Δόξα του Πολεμικού Ναυτικού.

Για την ανανέωση του Στόλου η τότε κυβέρνηση Μαυρομιχάλη είχε απευθυνθεί στα Ναυπηγεία Ορλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας, όπου εκείνη ακριβώς την εποχή κατασκευαζόταν ένα θωρακισμένο– καταδρομικό το οποίο είχε παραγγελθεί και επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί από το Ιταλικό Ναυτικό. Όμως, η ακύρωση της παραγγελίας από τη μεριά των Ιταλών και η άμεση προκαταβολή του 1/3 της συνολικής αξίας του πλοίου επέτρεψαν την απόκτηση του θωρηκτού από την Ελλάδα.

Το ποσόν της προκαταβολής προήλθε από τη  διαθήκη του Γεωργίου Αβέρωφ και ανήρχετο σε 8.000.000 εκατομμύρια χρυσές δραχμές. Ήταν το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου το 1899 (χρονολογία  δημοσίευσης της διαθήκης). Η διαθήκη όριζε ότι το 1/5 της περιουσίας του (20 μερίδια) παραχωρείται για τη ναυπήγηση ισχυρού καταδρομικού πλοίου που θα φέρει το όνομα του και διασκευασμένο κατά τέτοιον τρόπο ώστε να χρησιμεύει ως Εκπαιδευτικό πλοίο Σχολής Ναυτικών Δοκίμων προς την πρακτική και θεωρητική τελειοποίηση αυτών.

Το υπόλοιπο ποσό των 15.650.000 χρυσών δραχμών καλύφθηκε από το Ταμείο Εθνικού Στόλου (Τ.Ε.Σ.). Η  κυβέρνηση  δαπάνησε 23.650.000 δρχ. για την απόκτηση του. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι Τούρκοι είχαν ενδιαφερθεί για την αγορά του πλοίου!

Το 10.200 τόνων θωρακισμένο εύδρομο (όπως ακριβέστερα περιγράφεται) είχε ιταλικές μηχανές 19.000 ίππων, 22 γαλλικούς λέβητες, γερμανικές γεννήτριες και αγγλικά πυροβόλα 190 και 234 χιλιοστών τύπου ARMSTRONG. Η μέγιστη ταχύτητα που ανέπτυσσε το Θωρηκτό ήταν 23 κόμβοι.

 Το «Γ. Αβέρωφ» καθελκύστηκε στις 12 Μαρτίου (27 Φεβρουαρίου με το παλαιό ημερολόγιο) 1910 και την 1 Σεπτεμβρίου 1911 κατέπλευσε στο Φάληρο, όπου έγινε δεκτό από τους Έλληνες με ενθουσιασμό.

"Εν Άνδρω"