Εν Άνδρω

Το πιο επιβαρυμένο κομμάτι με ανεμογεννήτριες είναι η Βόρεια και η Κεντρική Άνδρος όπως φαίνεται από τον χάρτη. Σχεδόν όλες οι σημαντικές κορυφογραμμές έχουν αδειοδοτηθεί... fast track!!!

Εδώ και μερικές μέρες με την βοήθεια φίλων κάναμε μια έρευνα για τις ανεμογεννήτριες στην Άνδρο. Ξεκινήσαμε από τα ηλεκτρονικά αρχεία της ΡΑΕ (Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας) και του ΥΠΕΚΑ (υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής). Ρωτήσαμε όσους χειρίστηκαν τον φάκελο της προσφυγής των νησιών Άνδρου-Τήνου-Πάρου-Νάξου κατά των ανεμογεννητριών στο Συμβούλιο Επικρατείας μεταξύ το 2012 και 2014. Οι αριθμοί που βρήκαμε είναι πολύ μεγαλύτεροι από αυτούς που ξέραμε. Στο νησί έχουν αδειοδοτηθεί ή προχωρά η αδειοδότηση σε 17 αιολικά βιομηχανικά πάρκα, παραγωγής 352 MW που θα έχουν 150 περίπου ανεμογεννήτριες!!!

Πως έγινε αυτό; Πότε φτάσαμε σε αυτό το σημείο; Η απάντηση είναι δύο λέξεις: Fast Track!!! Οι περισσότερες είναι εγκρίσεις που πέρασαν εξπρές και νύχτα από τις όποιες υπηρεσίες. Μόνο δύο πέρασαν από το ΚΑΣ!!! Τις άδειες έδωσε η ΡΑΕ και ο υπουργός ΥΠΕΚΑ για να… γίνουν επενδύσεις!!! Να σωθεί… η οικονομία!!! Και ας φτάσει η Άνδρος σε αδιέξοδο!...

Τα πολύ δύσκολα ξεκίνησαν από τον υπουργό κ. Μανιάτη και την κυβέρνηση του κ. Σαμαρά που τα έκαναν όλα… fast-fast track!!! Τότε έπεσαν μαζεμένες δεκάδες αιτήσεις! Και τις ενέκριναν! Ο Δήμος Άνδρου αντέδρασε και το 2012 και προσέφυγε, μαζί με Τήνο, Πάρο και Νάξο, στο Συμβούλιο Επικρατείας. Την χρηματοδότηση της προσφυγής ανέλαβε η Περιφέρεια. Οι πλέον απίστευτες αδειοδοτήσεις ήταν της εταιρείας Κοπελούζου. Οι συγκεκριμένες άδειες δόθηκαν από το 2012 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2015. Ήταν τόσο fast track οι αποφάσεις του τότε υπουργού κ. Μανιάτη ώστε πολλές αδειοδοτήσεις δεν αναρτήθηκαν τυπικά στο Διαύγεια!!! Έγιναν ενστάσεις. Οι άδειες ακυρώθηκαν! Και την επομένη ξαναεκδόιθηκαν!!! Η τελευταία άδεια δόθηκε από τον κ. Μανιάτη και την κυβέρνηση Σαμαρά μόλις λίγες μέρες πριν τις εκλογές του 2015!!! Κάπου εκεί το τρένο της Άνδρου εκτοχιάστηκε...

Σύμφωνα με όσα μας είπαν οι νομικοί οι άδειες πλέον έχουν προχωρήσει. Ίσως υπάρχουν συνέπειες από τις ακυρώσεις. Χρειάζονται επιχειρήματα, αλλά και πιέσεις. Η Άνδρος από το 2014 και μετά δεν έκανε τίποτα. Αντίθετα η Πάρος έχει κάνει πολλά και σημαντικά βήματα. Ο αρμόδιος δικηγόρος κ. Γ. Ξανθούλης που "τρέχει" το θέμα στο ΣτΕ για ταω τέσσερα νησιά μάς είπε έκπληκτος όταν τον ρωτήσαμε: "ξέρετε είστε ο πρώτος που με ρωτάτε από την Άνδρο εδώ και δύο χρόνια! Ο τελευταίος πριν από εσάς που ρωτούσε ήταν ο πρώην δήμαρχος Γιάννης Γλυνός που έκανε και την προσφυγή κατά του Κοπελούζου! Αλήθεια, δεν σας ενδιαφέρει το θέμα στην Άνδρο;" Αλήθεια, ενδιαφέρει κάποιον το θέμα στη σημερινή διοίκηση;

Το θέμα των αδειδοτήσεων που εξελίσσονται αφορά περίπου 150 ανεμογεννήτριες ισχύος 350 MW!!! Οι πλέον προβληματικές είναι της εταιρείας DAMCO (Κοπελούζος). Ιδίως αυτές στις θέσεις Κουβάρα (που την λένε Γκοράκι!), Άχλα-Άγιος Μάμας (που την λένε κι αυτή Γκοράκι!) και Σκούμπι!!!… Η ΡΑΕ και το ΥΠΕΚΑ δίνουν στα περισσότερα αρχεία τους αποσπασματικά στοιχεία για κάθε άδεια! Εμείς βρήκαμε τον χάρτη της Άνδρου που απεικονίζει συνολικά και τις 17 αδειοδοτήσεις που "τρέχουν", καθώς και τις 7 που έχουν ήδη κοπεί. Όπως φαίνεται στον χάρτη η Βόρεια και η Κεντρική Άνδρος (Υδρούσα) έχουν τις περισσότερες. Υπάρχουν αδειοδοτήσεις, όπως βλέπουμε, σε όλες σχεδόν τις μεγάλες οροσειρές!!! Υπάρχουν όμως και σε μέρη μεγάλης φυσικής ομορφιάς!!! Αλλά και σε μέρη που καλύπτονται από το πρόγραμμα Natura!!! Ακόμα και σε τουριστικά μέρη!!! 

ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΑΡΤΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ

Ο χάρτης των ανεμογεννητριών σε όλο το νησί. Από όλες τις υπό εξέλιξη μελέτες μόνο δύο στο νότο χαρακτηρίζονται ώριμες και έχουν κανονικές γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ και άλλων υπηρεσιών.

Στην Βόρεια Άνδρο υπάρχουν σε εξέλιξη αδειοδοτήσεις για 216 MW!!! Η μεγαλύτερη της ΔΕΗ στον Καμπανό με 119, 6 MW! Στον χάρτη το πάρκο της ΔΕΗ απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα. Για την αυτή την άδεια μόνο υπάρχει θετική γνωμοδότηση του δημοτικού συμβουλίου του πρώην Δήμου Υδρούσας. Για όλες τις άλλες που θα περιγράψουμε στη συνέχεια δεν υπάρχει θετική γνωμοδότηση από κανένα δημοτικό συμβούλιο (είτε πρωην Υδρούσας είτε νυν Άνδρου). Ακολουθεί σε μέγεθος η αδειοδότηση που "τρέχει" της DAMCO (Κοπελούζος). Αποτυπώνεται στον χάρτη με πράσινο χρώμα και είναι ισχύος 66,7 MW. Μερικές ανεμογεννήτριες είναι για το Σκούμπι πάνω από το Γαύριο!! Υπάρχει και μια μικρότερη αδειδότηση, της GAMESA (Ελληνική Αιολική Ενεργειακή) της τάξεως των 30 MW! Αυτή απεικονίζεται με ανοικτό κόκκινο και είναι στα  βορειοανατολικά του χάρτη. Η αδειδότηση έχει προβλήματα. Ίσως δεν γίνει. Στον Βορρά κόπηκαν επίσης και δύο θέσεις της DAMCO (Κοπελούζος) στο Μακροτάνταλο. Οι κομμένες θέσεις σημειώνονται στον χάρτη με μωβ-κίτρινο.

Σε αυτές τις αδειοδοτήσεις πρέπει να προσθέσουμε και τις δύο μικρές υπάρχουσες εγκαταστάσεις στο Μακροτάνταλο που θα ανανεωθούν (μια της ΔΕΗ και μια της ΕΝ.ΤΕ.ΚΑ Αιολικά) συνολικά 16,5 MW ή 6 περίπου ανεμογεννήτριες.

Το τελικό σύνολο στη βόρεια Άνδρο είναι 232,8 MW! Ή, 80-90 ανεμογεννήτριες!

Στην Κεντρική Άνδρο υπάρχουν σε εξέλιξη άδειες για 73,6 MW ή για περίπου 25-30 ανεμογεννήτριες. Είναι της DAMCO (Κοπελούζος) και όλες στην Κουβάρα, που αναφέρεται με άλλα ονόματα! Αναφέρεται κυρίως σαν Γκοράκι. Υπάρχουν όμως τρία Γκοράκια! Το ένα Γκοράκι είναι μάλλον η μεγάλη κορυφογραμμή της Κουβάρας! Το άλλο είναι μια κορυφογραμμή δίπλα στην Κουβάρα! Και το τρίτο πάνω από τον Άγιο Μάμα, στα Άχλα! Στην Κεντρική Άνδρο κόπηκαν και δύο ακόμα αδειοδοτήσεις του Κοπελούζου: η μια στο Πέταλο, πάνω από τον Πιτροφό, με θέα την Χώρα!!! Η άλλη ακριβώς πάνω από τα Άχλα! Και εδώ οι κομμένες θέσεις σημειώνονται στον χάρτη με μωβ-κίτρινο.

Aν κάποτε υλοποιηθεί αυτή η επένδυση θα υποβαθμίσει αμετάκλητα μοναδικά σημεία της Άνδρου. Το παράδοξο με αυτές τις άδειες είναι πως αυτές της Κουβάρας εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2014 και μετά αποσύρθηκαν ως παράτυπες. Λίγες μέρες… ξαναπέρασαν. Ήταν Ιανουάριος του 2015 λίγες μέρες προ των εκλογών! Όλα αυτά... fast track!!!

Το άθροισμα Βόρειας και Κεντρικής Άνδρου (Υδρούσα) φτάνει τα 306,4 MW! Ή, περίπου 115-120 ανεμογεννήτριες...

Οι άδειες που προβλέπεται να ποντίσουν δικό τους καλώδιο κάτι που φαντάζει οικονομικά ασύμφορο σε πολλές περιπτώσεις...

 Στη Νότια Άνδρο τα πράγματα δείχνουν πιο ελεγχόμενα. Ο λόγος ήταν πως ο Γ. Γλυνός ως δήμαρχος Κορθίου είχε ξεκινήσει εγκαίρως τις διαδικασίες. Το σχέδιο του, όπως μας εξήγησαν οι συνομιλητές μας, ήταν 1-2 αιολικά πάρκα στον Βορρά και 1-2 στο Νότο. Και η υπόλοιπη Άνδρος ελεύθερη από ανεμογεννήτριες. Για τον λόγο αυτό το δημοτικό συμβούλιο Κορθίου έδωσε μια έγκριση και απόρριψε άλλες δύο. Έτσι το Κόρθι δεν μπήκε ποτέ στην Fast Track λογική. Οι τρεις υπό εξέλιξη παλαιότερες αδειοδοτήσεις έχουν πρόβλεψη να μπουν στο δίκτυο της ΔΕΗ στον Πιτροφό. Η μια αδειοδότηση ήταν της HED (Ελάκτωρ-Μπόμπολας) για 15 MW πάνω από τα Αϊπάτια και την Πίσω Μεριά. Από αυτά έχουν κοπεί 10 MW καθιστώντας την επένδυση ασύμφορη οικονομικά, καθώς τα υπόλοιπα 5 δεν επαρκούν. Την επένδυση αυτή έχει απορρίψει ομόφωνα η πρώην δημοτική διοίκηση Κορθίου. Η δεύτερη είναι της εταιρείας Πρωτέργια (Μυτιληναίος) στην οροσειρά του Κορθίου πάνω από τα Αϊδόνια!!! Πρόκειται για 15 MW. Η επένδυση έχει περάσει από ΚΑΣ.  Για την εγκατάσταση αναμένεται έκδοση ΕΠΟ μετά το Πάσχα. Και την επένδυση αυτή έχει απορρίψει για αισθητικούς λόγους ομόφωνα η πρώην δημοτική διοίκηση Κορθίου! Τέλος στο Στενό υπάρχει η αδειοδότηση της Greek Wind Power (ομάδα επενδυτών) ισχύος 15 MW για την οποία υπάρχει ομόφωνη απόφαση και της πρώην δημοτικής διοίκησης Κορθίου. Η επένδυση έχει άδεια από το ΚΑΣ, έχει πρόβλεψη να μπει στο δίκτυο της ΔΕΗ και έχει προχωρήσει σε προσύμφωνα με τους ιδιοκτήτες της γης.

Το σύνολο των υπό εξέλιξη αδειοδοτήσεων στη νότια Άνδρο είναι 45 MW! Ήτοι, 20 – 25 ανεμογεννήτριες. 

Το τελικό σύνολο σε όλη την Άνδρο φτάνει τα 352MW ή περίπου τις 150 ανεμογεννήτριες!!!

Είπατε τίποτα;;;;

ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΙΣΩΣ ΔΕΝ ΓΙΝΕΙ...

Παλαιότερες άδειες που έχουν τις περισσότερες γνωμοδοτήσεις και υπάρχει πρόβλεψη να συνδεθούν με υπόγεια καλώδια με το υπάρχον δίκτυο της ΔΕΗ στο υποσταθμό του Πιτροφού.

Θα ρωτήσετε και ευλόγως: θα γίνουν όλα αυτά στην Άνδρο; Η απάντηση με βάση αυτά που μάθαμε είναι: ορισμένα ίσως όχι. Σε πολλές περιπτώσεις προβλέπεται οι εταιρείες να ποντίσουν καλώδιό από την Άνδρο μέχρι την Αττική για να συνδεθούν με το κεντρικό ελληνικό δίκτυο. Αυτό δεν είναι σύμφορο σήμερα κάτω από ορισμένα MW. Άρα όσες «κολλήσουν» στο υπάρχον δίκτυο της ΔΕΗ θα υλοποιήσουν τα σχέδια τους. Οι άλλες θα δουν τι θα κάνουν. Ή, τι δεν θα κάνουν…

Άλλο πρόβλημα οικονομιής φύσης είναι πως οι ανεμογεννήτριες ΔΕΝ είναι επιδοτούμενες. Και οι δανειοδοτήσεις από τις τράπεζες έχουν πλέον κολλήσει. Άρα δεν θα υπάρχει έξτρα χρήμα για την επένδυση. Επίσης από το 2016 ΔΕΝ θα είναι οι τιμές αγοράς ρεύματος φιξαρισμένες με την ΔΕΗ. Άρα η αγορά ενέργειας στις ανεμογεννήτριες δεν θα είναι όπως πριν ευνοϊκή.

Άλλο πρόβλημα των fast track αδειοδοτήσεων είναι πως δεν έχουν άδειες από το ΚΑΣ! Αυτό τις καθιστά σε ορισμένες περιπτώσεις ευάλωτες σε προσφυγές. Επίσης, πάρα πολλές άδειες δεν έχουν συμφωνίες με τους κατοίκους για τη γη. Ακόμα για ορισμένες δεν είναι εύκολη η πρόσβαση στα σημεία που έχουν αδειοδοτηθεί μιας και οι υπάρχοντες δρόμοι δεν είναι ικανοί για τέτοιες μεταφορές. Επιπλέον, δεν είναι εύκολο να ανοίξουν δρόμοι βιομηχανικού μεγέθους σε όλα τα βουνά του νησιού.

Από όλες τις άδειες οι πιο εύκολες σε προσπέλαση και οι πιο εύκολες επανδυτικά είναι στον Βορρά (Καμπανό) και στο Νότο (Στενό) όπου υπάρχουν δύο-τρία φυσικά λιμανάκια και η απόσταση μέχρι την χωροθέτηση είναι μικρή. Αυτά τα σημεία αυτά με μικρές σχετικά παρεμβάσεις (δρόμοι κλπ) μπορούν να φτάσουν στην περιοχή χωροθέτησης. Οι άλλες περιοχές είναι δύσκολες στην προσπέλαση και θα υπάρξουν αντιδράσεις...

Εξαιρετικά δύσκολες να πραγματοποιηθούν φαντάζουν οι αδειοδοτήσεις Κοπελούζου. Όλες δηλώνουν πως "ακουμπάνε" σε δημόσια δασική γη»! Μόνο που στα σημεία που ζητάνε άδεια ελάχιστα κομμάτια είναι δημόσια δασική γη. Άρα, η όλη επένδυση πατάει στο… ΠΟΥΘΕΝΑ! Επίσης είναι προβληματικές λόγω πιθανών κοινωνικών αντιδράσεων είναι οι άδειες στο Σκούμπι, πάνω από το Γαύριο, στα 'Αχλα και στην Κουβάρα. Αυτή η τελευταία πέρασε fast track, πήγε κι ήρθε αρκετές φορές (έγκριση, απόρριψη, ξεναέγκριση) και πέρασε τελικά τον Ιανουάριο, λίγες μέρες πριν τις εκλογές του 2015. Ελάχιστοι  στο τέλος κατάλαβαν τι είχε γίνει, όπως μας εξήγησαν οι δικηγόροι που πληρώνονται από την Περιφέρεια για λογαριασμό των τεσσάρων νησιών και οι οποίοι παρακολουθούν ανελιπώς το θέμα...

Τι επιδιώκει με αυτές τις άδειες η εταιρεία Κοπελούζου; Από ότι εξήγησαν άνθρωποι της αγοράς μάλλον θα πουλήσει τις αδειοδοτήσεις στο τέλος σε κάποιον ξένο επενδυτή και αυτός αν μπορέσει «ας βγάλει τα κάστανα από την φωτιά»! Δυστυχώς αυτή η πρακτική έχει ακολουθηθεί και σε άλλα μέρη της Ελλάδας!!!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Που είμαστε λοιπόν σήμερα στο θέμα των ανεμογεννητριών; Στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Όλα όσα έχουν σχεδιαστεί στα χαρτιά λογικά δεν μπορούν για πολλούς λόγους να γίνουν στην πράξη. Κυρίως για λόγους οικονομικούς και κοινωνικούς. Οι οικονομικοί λόγοι: πλήθος άδειες χωρίς σωστές μελέτες και εγκρίσεις και χωρίς εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις και υποδομές! Οι κοινωνικοί λόγοι: οι τοπικές κοινωνίες όταν αντιληφθούν το μεγεθος της επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον θα αντιδράσουν ακόμα και μόνες τους.

ΠΡΟΤΑΣΗ: Το Εν Άνδρω έκανε μια πρώτη αποτίμηση όλων όσων έχουν γίνει.  Ανοίγουμε μια σοβαρή συζήτηση και ξεκινάμε μια καμπάνια ενημέρωσης της κοινωνίας της Άνδρου. Καλούμε τον πρώην δήμαρχο Άνδρου που έτρεξε το θέμα να εκθέσει τις απόψεις του. Καλούμε τον έπαρχο Άνδρου να συμμετέχει στον διάλογο ενημερώνοντας μας για τι λέει και κάνει η Περιφέρεια και τα άλλα νησιά. Καλούμε τον δήμαρχο Άνδρου να εξηγήσει τι στόχους έχει σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα στο οποίο έχει ευθύνη. Και τέλος καλούμε τους αρμόδιους να συμβάλουν στον διάλογο για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που έχει μείνει δύο ολόκληρα χρόνια στο περιθώριο. Είναι ένα μεγάλο θέμα που θα καθορίσει εν πολλοίς το μέλλον του νησιού μας. Αλλά και την μορφή της ανάπτυξης που θέλουμε εμείς ή της ανάπτυξης που θέλουν οι άλλοι για εμάς.

"Εν Άνδρω"