Εν Άνδρω

Του Δημήτρη  Σταυρόπουλου

Η πρώτη εικόνα, αποτελεί και την πρώτη εντύπωση. Είναι η στιγμή της αποτύπωσης και η αφετηρία ,για την τελική καταγραφή. Φτάνοντας το βαπόρι στην Άνδρο και πλέοντας δίπλα στις ακτές της, ποιο είναι το πρώτο πράγμα, στο οποίο πέφτει το μάτι του ταξιδιώτη;

Ο φάρος του Γαυρίου. Στέκει αγέρωχος στην είσοδο του λιμανιού, με εμφανή όμως τα σημάδια όχι του χρόνου, αλλά της εγκατάλειψης. Μισογκρεμισμένος, με μια σιδερένια κολώνα δίπλα, σου δημιουργεί συνειρμικά ένα δυσάρεστο συναίσθημα. Το θέαμα αντί να σε εντυπωσιάζει μάλλον σε απωθεί, καθώς αυτό το μοναδικό θαλασσινό μνημείο, με ιστορία πάνω από ένα αιώνα, έχει αφεθεί να ρημάξει.

Κι όμως ο φάρος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του Γαυρίου. Φωτίζει εδώ και 141 χρόνια την είσοδο του λιμανιού, βοηθάει τα πλοία να πλεύσουν με ασφάλεια τις «νύχτες του χαμού» προς το ασφαλές καταφύγιο, μακριά από το επικίνδυνο Κακογκρέμι, έδωσε ψωμί σε πολλούς ανδριώτες φαροφύλακες και σε τελευταία ανάλυση είναι στοιχείο πολιτιστικής κληρονομίας.

Κατασκευάστηκε το 1874 και βρίσκεται στην άκρη Καστρί, στη αριστερή είσοδο του λιμανιού. Είναι ένα πέτρινος πύργος, που βρίσκεται στη μέση της  διώροφης  κατοικίας των φαροφυλάκων.

Το ύψος του είναι 8  και το εστιακό του ύψος 68 μέτρα. Ο φάρος καταστράφηκε από τους Γερμανούς το 1941 και ξαναλειτούργησε το 1945.

Σήμερα ο φάρος  έχει εγκαταλειφθεί και στη θέση του υπάρχει αυτόματο φανάρι που ανάβει με τη βοήθεια ηλιακού συλλέκτη.

Η πρόσβαση γίνεται οδικώς από το λιμάνι του Γαυρίου. Το τελικό ανηφορικό κομμάτι χρήζει μεγάλης (πολύ μεγάλης) προσοχής και αυτοκίνητο 4x4.

Αν ο πύργος και η κατοικία των φαροφυλάκων, δεν είχαν κτισθεί με μεράκι από «μαγκιόρους» μάστορες, σίγουρα το οικοδόμημα θα είχε καταρρεύσει. Την ανέγερση του όμως, είχε αναλάβει - όπως και ολόκληρου του Φαρικού Δικτύου - η γαλλική εταιρία φάρων, που είχε εμπειρία σε τέτοιες κατασκευές, για να αντέχουν σε ακραία καιρικά φαινόμενα, σε δύσκολες και απροστάτευτες περιοχές.

Κατά καιρούς στο παρελθόν, πολίτες με ευαισθησία, ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Γαυρίου και επιστήμονες, εκδήλωσαν ενδιαφέρον να  συνεισφέρουν γνώση και χρήματα για την αναστήλωση του φάρου, χωρίς όμως αυτές οι προσπάθειες να ολοκληρωθούν. Η Πολιτεία μέχρι σήμερα έχει μείνει απαθής στην διάσωση όχι μόνο του συγκεκριμένου φάρου, αλλά και άλλων, σε όλες τις ελληνικές θάλασσες που αποτελούν μέρος της μεγάλης  ναυτικής μας Ιστορίας.

Υπήρξαν όμως κάποιες μικρές και συγκινητικές πρωτοβουλίες όπως εκείνης των παιδιών του σχολείου Γαυρίου, που πριν χρόνια πήγαν και τον καθάρισαν και του καπεταν Κώστα Τζώρτζη, που είχε δώσει μπουγέλα με μπογιά από το «Επτάνησος» και πλήρωσε εργάτες για να τον βάψουν.

Ήρθε η ώρα όμως, να δούμε τα πράγματα σοβαρά και να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του.

Το Πολεμικό Ναυτικό δια της Υπηρεσίας Φάρων, έχει την υποχρέωση να λειτουργεί φάρος. Χρήματα έκτος από την απαραίτητη συντήρηση των μηχανημάτων. δεν υπάρχουν.

Άρα κ. Δήμαρχε, να μια ωραία πρόταση. Καιρός για δράση… Δυναμικές κινήσεις και με αυτοπεποίθηση.

Παράδειγμα.

Το ίδιο φανάρι έχει στη μπούκα του λιμανιού της και η Ίος. Εκεί, η δημοτική αρχή καλλώπισε το χώρο, αναστήλωσε το οίκημα και τώρα αποτελεί αξιοθέατο του νησιού.

Κονδύλι για τον ίδιο λόγο ο Δήμος Άνδρου δεν διαθέτει και είναι λογικό σ αυτή την δύσκολη εποχή να μην υπάρχουν ευρώ για ένα τέτοιο έργο.

Κινητοποιήστε και ευαισθητοποιήστε τους έχοντες συμπατριώτες. Όλοι τους έχουν σχέση με την θάλασσα, έχουν κερδίσει χρήματα από την θάλασσα, αγαπούν το νησί και σίγουρα από τις μεγάλες τους περιούσιες θέλουν να προσφέρουν στον τόπο τους. Βρείτε τους. Και απαιτείστε την συνδρομή τους για το Γαύριο, την Φάσα, την Γριά. Όπως έκανε η οικογένεια Γουλανδρή, για τον Τουρλίτη στη Χώρα.

Τα ανεκτίμητα αυτά στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού, δεν πρέπει να χαθούν. Άλλωστε κ. Δήμαρχε, το οφείλετε και σαν φόρο τιμής, στους  ανδριώτες φαροφύλακες, που πέρασαν τη ζωή τους σαν ερημίτες, σ αυτούς τις ανεμοδαρμένους βράχους, προστατεύοντας τους ναυτικούς.

Εγώ απλά θυμίζω τα ονόματα τους.

  Δημήτρης Αθανασίου, Μιχάλης Ρούσσας, Μήτσος Ρούσσας, Δημοσθένης Ρέρρας, Πέτρος Μπατής, Αναστάσης Μουζάκης, Θανάσης Μουζάκης, Δημοσθένης Αθανασίου, Χρήστος Αθανασίου, Κώστας Ρήγας, Δημοσθένης Μαναλης, Γιώργος Παπαδημητρίου, Μιλτιάδης Κάρλος, Γιάννης  Κοζανίτης, Νίκος Βιταλιώτης, Γιάννης Μανάλης, Μιχάλης Μαργέτης, Γιάννης Ρέρρας, Βαγγέλης Τριανταφυλλάκης, Μιχάλης Τριανταφυλλάκης, Σπύρος Βάσης και Μιχάλης Τριδήμας.

Υ.Γ αν λησμονήσαμε κάποιον ευχαρίστως να επανέλθουμε…