Εν Άνδρω

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ

Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΟΙΑ ΤΗΣ 

Το κάστρο της Στοκχόλμης όπως φαίνεται από το πλοιάριο της συγκοινωνίας

Η «πόλη ανάμεσα στις γέφυρες», αυτό σημαίνει το όνομα της Στοκχόλμης. Κι το διαπιστώνεις περπατώντας στις γέφυρες που ενώνουν το νησάκι της παλιάς πόλης με τη νέα πόλη. Η πόλη είναι χτισμένη σε 14 νησιά στην είσοδο της λίμνης Μαλάρεν. Χρειάζεται μια μικρή κρουαζιέρα στο αρχιπέλαγος που εκτείνεται μέχρι το Βάξχολμ, την πρωτεύουσα του αρχιπελάγους, ώστε να διαπιστώσεις πως η πόλη και τα δεκάδες μικρά νησιώτικα προάστια της μοιάζουν με μια μεγάλη καταπράσινη «Βενετία του Βορρά» όπως την λένε συχνά. Μια πόλη στην οποία οι κάτοικοι και οι επισκέπτες ταξιδεύουν γύρω από την πρωτεύουσα με κάθε είδους πλοιάριο. 

Το "af Chapman" του 1888!!!

Και οι ναυτικές εντυπώσεις εντείνονται καθώς το πρώτο πράγμα που βλέπεις στην προκυμαία, απέναντι από την παλιά πόλη, είναι ένα εντυπωσιακό τρικάταρτο. Λες και ήρθε πλέοντας από τους προηγούμενους αιώνες. Το τρικάταρτο "af Chapman" ναυπηγήθηκε στην Αγγλία το 1888. Μέχρι το 1909 έκανε ταξίδια μεταξύ της Ευρώπης, Αυστραλίας και Βόρειας Αμερικής. Το 1909 το αγόρασαν Νορβηγοί και το 1915 Σουηδοί. Το 1923 το πήρε το Σουηδικό Ναυτικό, του έδωσε το σημερινό όνομα και το χρησιμοποίησε ως εκπαιδευτικό σε ταξίδια σε όλο τον κόσμο. Το 1934 προσάραξε στο Πουέρτο Ρίκο. Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως στρατώνας. Το 1947 το Μουσείο της Στοκχόλμης το διέσωσε από τη διάλυση και από το 1949 το πήρε η Σουηδική Τουριστική Ένωση και λειτουργεί μέχρι ως ξενώνας νέων με 285 κλίνες. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή θαλασσινή ιστορία 134 χρόνων, που πήρε πολλές και διαφορετικές χρήσεις, και στο τέλος διασώθηκε χάρη στην προβλεπτικότητα των Σουηδών, που ήταν και είναι δεμένοι με την θάλασσα... 

 

Το "Sankt Erik" του 1915

Προσπερνάμε τα κατάρτια που κυριαρχούν στο παλιό ιστορικό, τουριστικό λιμάνι της πόλη και σταματάμε σε ένα ατμόπλοιο. Από τα πρώτα του εικοστού αιώνα. Πρόκειται για το παγοθραυστικό SS Sankt Erik. Ανήκει στο Μουσείο Vasa της Στοκχόλμης. Ναυπηγήθηκε στη Σουηδία και καθελκύστηκε το 1915. Ήταν το πρώτο μεγάλο παγοθραυστικό της χώρας και χρησιμοποιήθηκε από τον Δήμο της Στοκχόλμης για να κρατήσει τα κανάλια καθαρά από πάγο τον χειμώνα. Το 1959 μετονομάστηκε με το σημερινό του όνομα μετά μια εκτεταμένη επισκευή όπου άλλαξε μηχανές από άνθρακα σε πετρέλαιο. Το πλοίο έχει μια μακρά ιστορία 107 χρόνων. Διασώθηκε και διατηρείται κι αυτό ως μέρος της μεγάλης ναυτικής παράδοσης της Σουηδίας.

Μετά τα πρώτα δύο εντυπωσιακά ιστορικά πλοία που αναφέραμε παραπάνω και πηγαίνουν πολύ πίσω στον χρόνο παρουσιάζουμε μερικά ακόμα εντυπωσιακά ιστιοφόρα που κάνουν την σύντομη διαδρομή με το συγκοινωνιακό πλοιάριο, από το ένα νησί στο άλλο, με διαδρομή σε άλλες εποχές. 

Το ωραιότερο όλων όμως ήταν ένα εντυπωσιακό δικάταρτο που από μόνο σε ταξίδευε στον 19ο αιώνα.  

ΤΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΚΑΦΗ ΤΟΥ

Μια σύντομη κρουαζιέρα 2-2,5 ωρών στο αρχιπέλαγος της Στοκχόλμης με τα δεκάδες νησάκια θα βοηθήσει να κατανοήσουμε την σχέση των Σουηδών με την θάλασσα και τα πλοία. Ξεκινώ με μια παρατήρηση: Τα πλοιάρια που κάνουν αυτή την μικρή κρουαζιέρα είναι κι αυτά... αντίκες! Όπως μπορεί να δει κανείς στην παραπάνω φωτογραφία πρόκειται για επιβατικά πλοιάρια άλλων δεκαετιών, που γεμίζουν σήμερα με τους σύγχρονους επισκέπτες του αρχιπελάγους...

Τα πλοιάρια και τα σκάφη που συναντάμε μέσα στην ηλιόλουστη μέρα εντυπωσιάζουν ακόμα και εμάς που έχουμε πίσω μας μια μεγάλη διαδρομή σε πλοία και λιμάνια από τα διάφορα μέρη του κόσμου που φτάσαμε. Το παραπάνω ξύλινο ιστιοφόρο της φωτογραφίας μάς "ταξιδεύει" πίσω σε άλλες εποχές...

Η βάρκα των δύο ηλικιωμένων, που μένουν σε κάποιο από τα νησάκια και πηγαίνουν στην πόλη, δίνει μια αίσθηση καθημερινότητας στη διαδρομή μας... 

 Το ίδιο και το κομψό ιστιοφόρο που πηγαίνει με την μηχανή κι αυτό μέχρι την πόλη...

Ένα ακόμα πλοιάριο εποχής μας "ταξιδεύει", καθώς ταξιδεύουμε...

Ένα ακόμα εντυπωσιακό ξύλινο δικάταρτο περνά δίπλα μας. Υπέροχο και ξεχωριστό. Ταξιδεύει κυρίως με μηχανή. Όμως φτιάχτηκε σε μια εποχή που δεν είχαν εγκαταλειφθεί τα πανιά. Σήμερα μεταφέρει τους επιβάτες του σε μια διαδρομή ανάμεσα στα νησάκια... 

 Όχι, δεν είναι πίνακας εποχής. Είναι φωτογραφία της στιγμής. Της σημερινής εποχής. Το δικάταρτο με όλα τα πανιά ανοιγμένα στο αρχιπέλαγος της Στοκχόλμης...

Και να και το κάστρο του Βαξχολμς. Της νησιώτικης πρωτεύουσας του αρχιπελάγους. Από το κάστρο αυτό οι Σουηδοί τις παλαιότερες εποχές επέβλεπαν ποιοι πλησίαζαν από την Βαλτική Θάλασσα την πόλη της Στοκχόλμης. Είχε λοιπόν καίριο ρόλο στην προφύλαξη της πόλης από επιδρομείς...

Στο μικρό στενό μεταξύ του Βαξχόλμς και της απέναντι στεριάς πλήθος τα ατομικά σκάφη που μεταφέρουν κατοίκους από το ένα νησί στο άλλο. Στην άκρη το ferry-boat, που μεταφέρει επιβάτες και αυτοκίνητα. Η απόσταση είναι μόλις μερικά λεπτά και τα ferry φεύγουν συνεχώς...

Εκεί που στα νησάκια στο φιόρδ του Όσλο κυριαρχούν τα μικρά ομοιόμορφα και έντονα χρωματισμένα ξύλινα σπιτάκια στα νησάκια της Στοκχόλμης κυριαρχούν μεγάλα, πολύμορφα, παραδοσιακά αρχοντικά. Εκεί έμειναν νορβηγοί χωρίς μεγάλη οικονομική ευχέρεια. Εδώ έμεναν από τον 16ο μέχρι σήμερα εύποροι Σουηδοί έμποροι της Στοκχόλμης. Σε μικρή απόσταση από την πόλη, αλλά τόσο μακριά από την ένταση και την βουή της....

Τέλος να κι ένα φαρόπλοιο. Ένα πλοίο φάρος! Ανήκει κι αυτό σε μια άλλη εποχή. Μια εποχή που έφτιαχνε πλοία/φάρους και τα έβαζαν σε επικίνδυνα περάσματα ή σε μέρη που τα χρειάζονταν για κάποιο καιρό. Σήμερα πια έχουν αποσυρθεί. Όμως μερικοί έξυπνοι επιχειρηματίες τα έχουν μετατρέψει σε εστιατόρια και είναι πολλοί που θέλουν μια έξοδο σε ένα τέτοιο πλοίο/εστιατόριο. Επισκεφθήκαμε και παρουσιάσαμε ένα αντίστοιχο στο Ρότερνταμ το φθινόπωρο του 2019. Να που βρήκαμε ένα ακόμα στη Στοκχόλμη το 2022. 

Τύχη αγαθή επέτρεψε να ταξιδέψουμε επαγγελματικά σε πολλά μέρη του κόσμου. Ως δημοσιογράφος, αλλά και ως ακαδημαϊκός, έφτασα σε μέρη, που δεν θα έφτανα ποτέ. Και η τύχη αυτή συνεχίζει, καθώς και σήμερα μπορούμε κάποιες φορές συνεργαζόμενοι με ΜΜΕ στην Ελλάδα και το εξωτερικό να συνεχίζουμε τα ταξίδια μας. Όμως, η πιο μεγάλη ευχαρίστηση για έναν πατέρα είναι πως τα τελευταία ταξίδια στην Ολλανδία και στη Σκανδιναβία τα χρωστάμε στην κόρη μας, που κάνοντας μόνη της διεθνή καριέρα στην Ευρώπη μάς προσκαλεί εκεί που επαγγελματικά βρίσκεται κάθε φορά. Τι πιο ωραία αίσθηση πληρότητας να απολαμβάνεις το παιδί σου επιτυχημένο σε νεαρή ηλικία. Κι μια αίσθηση ολοκλήρωσης να σου δίνει αυτό σήμερα ευκαιρίες, που κάποτε του έδωσες εσύ.