ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Μνήμη Τζίμη Πανούση ή ο Τζιμάκος και η Άνδρος
Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ
Το παραπάνω πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Spor Time στις 13/1/14 μάς γύρισε σε προηγούμενες στιγμές από μνήμες ξεχωριστές. Η φωτογραφία-σύμβολο που βγάλαμε εκείνο το μεταπασχαλινό γεύμα τον Απρίλιο του 2016 στην Πανάχραντο έμελλε να είναι ίσως από τις πιο ξεχωριστές της μοναδικής διαδρομής του Τζίμη Πανούση από τις Μουσικές Ταξιαρχίες μέχρι το Γκαγκάριν και από τις Μένητες μέχρι το μοναστήρι της Παναχράντου. Να θυμίσουμε πως με αυτήν έκλεισε το σπουδαίο αφιέρωμα του Σταύρου Θεοδωράκη στην Πανάχραντο. Αυτή κυριάρχησε τις μέρες του αποχαιρετισμού του πριν 6 χρόνια σε πολλά ΜΜΕ της εποχής. Αυτή βρήκε και ανέβασε πρωτοσέλιδα η Spor Time χθες για τα 6 χρόνια από εκείνο την μοιραία μέρα (13/1/2018) που μαθεύτηκε η μοιραία είδηση του θανάτου του Τζίμη Πανούση.
Η πρωτότυπη κλασική φωτογραφία στο μεταπασχαλινό γεύμα του Απριλίου 2016
Αυτή η φωτογραφία εκείνου του μεταπασχαλινού γεύματος στην Πανάχραντο έμελλε να σημαδέψει και την σύντομη διαδρομή της προσωπικής γνωριμίας μας με τον Τζίμη Πανούση από το 2015 μέχρι το 2018 που έφυγε. Αυτή τη φωτογραφία κι εκείνη την σπάνια συνάντηση μας μνημονεύσαμε χτες βράδυ με τον προσωπικό φίλο του Τζιμάκου, τον πατέρα Αέτιο, συζητώντας γι' αυτόν τον ξεχωριστό καλλιτέχνη, που ξεκίνησε ένα είδος μουσικής κωμωδίας και ένα είδος stand up comedy στην Ελλάδα. Έναν άνθρωπο και καλλιτέχνη που απροσδόκητα βρήκε στην Άνδρο τον χώρο απόσυρσης του και ανανέωσης του. Και βρήκε στον πατέρα Ευδόκιμο, στην Πανάχραντο και στην αδελφότητα της στιγμές μοναδικής γαλήνης και περίσκεψης.
Το μεταπασχαλινό γεύμα του 2015
Τον Τζίμη τον γνωρίσαμε προσωπικά σ' εκείνο το μεταπασχαλινό γεύμα. Ήταν με την γυναίκα και την κορούλα τους. Ήμουν με τον μικρό τότε γιό μου Οδυσσέα. Τον Τζίμη ήταν σα να τον ήξερα χρόνια αφού ο κολλητός του στο σχολείο του Χολαργού ήταν νονός της μεγάλης μου κόρης. Μιλήσαμε για τα μαθητικά μας χρόνια στη Χούντα, για τις πολιτικές περιπλανήσεις μας στην μεταπολίτευση. Με τον Αέτιο μίλησε για τις μουσικές και καλλιτεχνικές περιπλανήσεις του στη συνέχεια. Παράλληλες διαδρομές σε διαφορετικά σύμπαντα. Ήταν ένα πολύωρο απομεσήμερο. Κάποια στιγμή μια επισκέπτρια στο μαναστήρι μπήκε στο αρχονταρίκι της Μονής και φίλησε τα χέρια των μοναχών. Και στο τέλος φίλησε και το χέρι του Πανούση, που όταν τον πλησίασε το έτεινε... ατάραχος! Και άνετος!
Άνοιξη 2016. Στην Πανάχραντο - μετά από γεύμα - με τον Ευδόκιμο κοιτούν φωτογραφίες σ΄ ένα τάμπλετ.
Γελάσαμε με την σκηνή. Η κυρία βρέθηκε αμήχανη λέγοντας "σας πήρα για παπά"! Ο Πανούσης εξήγησε πως με τόσους ρόλους παπάδων που έχω παίξει μου φάνηκε... φυσιολογικό! Και κάπου εκεί ζήτησα να τον βγάλω μια φωτογραφία με την αδελφότητα της Παναχράντου. Ο Τζίμης χάρηκε. Και κάπως έτσι βγήκε η ιστορική φωτογραφία που έκτοτε χαρακτήρισε ένα κομμάτι της μακριάς και πολυποίκιλης και πλούσιας διαδρομής του αξέχαστου Τζίμη Πανούση, που εκείνη την μέρα μου μίλησε για τον σεβασμό του στο γέροντα Ευδόκιμο και στην Πανάχραντο και για την ασέβεια του στην ιεραρχία της εκκλησίας. Αυτός ήταν ο Τζίμης Πανούσης που γνώρισα τότε και μιλάγαμε έκτοτε όταν ήταν στην Άνδρο...
Πάσχα στην Μονή Παναχράντου το 2016.
Τον Τζίμη τον φωτογράφισα και το Πάσχα του 2017 στην αναστάσιμη λειτουργία στο μοναστήρι. Τον φωτογράφισα στο πανηγύρι στις Μένητες, που ήταν το χωριό που είχε το σπίτι του και το ένοιωθε δικό του. Κι έμελλε εκείνο τον μοιραίο Ιανουάριο του 2018 να τον συνοδεύσουμε στην τελευταία κατοικία στο κοιμητήριο της Νέας Μάκρης μαζί με χιλιάδες ανθρώπους. Και να γράψουμε μια αναφορά για εκείνη την μέρα.
Στο πανηγύρι της Κουμούλου. Αύγουστος 2017.
Έκτοτε τα χρόνια πέρασαν. "Πέρασαν γρήγορα, ήδη έχει φύγει 6 χρόνια", μουρμούρισε χτες βράδυ ο Αέτιος, καθώς μιλούσαμε γι' αυτόν με αφορμή την πρωτοσέλιδη φωτογραφία της αθηναϊκής εφημερίδας με την αδελφότητα της Παναχράντου, που αγάπησε. "Νόμιζα πως είχε πεθάνει 4 χρόνια", συμπλήρωσα. "Πότε πέρασαν 6;" αναρτήθηκα. Το ίδιο κι εγώ που τον κήδεψα είπε ο Αέτιος. Μείναμε σιωπηλοί για λίγο αναλογιζόμενοι μνήμες προηγούμενων περιόδων με τον Τζίμη. Ήταν ένα μικρό μνημόσυνο για έναν φίλο, για έναν άνθρωπο και καλλιτέχνη που σατίρισε, που σκόρπισε γέλιο και χαμόγελα. Κι έφυγε ξαφνικά και απροσδόκητα. Και από την ζωή, αλλά και από την Άνδρο, που αγάπησε.
Κάπου εκεί καληνυχτιστήκαμε βουβά με τον Αέτιο. Και κάπου εκεί σήμερα το πρωί σκέφτηκα πως χρωστούσα μια αναφορά δική μου στο Εν Άνδρω για τον Τζίμη Πανούση που γνώρισα, συζήτησα, συνέφαγα και φωτογράφισα στην Άνδρο και στην Πανάχραντό. Του το χρωστούσα. Όπως του χρωστούσε η ζωή να μείνει στη μνήμη των περισσοτέρων στην Ελλάδα, από εκείνη την ξαφνική και μοναδική φωτογραφία μου στην Πανάχραντο...