Εν Άνδρω

Πολλές είναι οι θετικές και αρνητικές γνώμες για την ανάπτυξη ανεμογεννητριών στα νησιά του Αιγαίου. Οι μεν υποστηρίζουν πως με αυτό τον τρόπο θα αναπτύξουν τα νησιά οι δε λένε πως θα τα καταστρέψουν. Ανοίγουμε, λοιπόν, στο «εν Άνδρω» έναν διάλογο για το θέμα που αφορά και την Άνδρο.

Το θέμα είναι τεράστιο οικονομικά. Μιλάμε για επενδύσεις κάποιων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Μιλάμε για επιδοτήσεις και για λόμπι στον χώρο των ανεμογεννητριών. Μιλάμε για αντιδράσεις λογικές. Αλλά και για κάποιες ακραίες και υπερβολικές. Αν δεν το συζητήσουμε μπορεί να πάθουμε, αλλά δεν θα μάθουμε. Κάπως πρέπει να ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος.

Όμως μέχρι τώρα το θέμα «τρέχει» εν κρυπτώ από τον δήμαρχο. Να φανταστείτε έγινε μια ενημέρωση για την Άνδρο στην …Αθήνα!  Και αν δεν πήγαιναν κάποιοι ανδριώτες δεν θα μαθαίναμε τίποτα.

 

Μέχρι τώρα έχουν γίνει κάτι περιθωριακές ενημερώσεις στην Άνδρο. Όμως το θέμα δεν έχει συζητηθεί στο νησί. Από τον μέχρι σήμερα διάλογο επιλέξαμε ένα κείμενο από αυτά που μας έστειλε προς ενημέρωση μας ο αρχιτέκτονας - μηχανικός Φραγκίσκος Καλλιβρούσης. Κι αυτό γιατί κρίνουμε πως το ύφος και η διατύπωση βοηθά στον διάλογο. Μπορεί το κείμενο να αφορά τη Σκύρο, αλλά ελάχιστα διαφέρουν οι συνθήκες με την Άνδρο τουλάχιστον στα μεγέθη και στην κλίμακα. Αυτά για να αρχίσει μια συζήτηση με λογική και μέτρο πριν φτάσουμε στις προκαταλήψεις ή και στις ακρότητες…

Τι απαντούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις για τις ανεμογεννήτριες στην Σκύρο

(Επιστολή-απάντηση σε δημοσίευμα της Καθημερινής σχετικά με τις ανεμογεννήτριες στην Σκύρο απέστειλαν στην εφημερίδα οι κ.κ. Γιαννης Μιχαηλ, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας και Αποστολης Καλτσης, Πρόεδρος Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού)

 «Η ειρωνεία αποτελεί αποτελεσματικό δημοσιογραφικό όπλο, άδικα όμως χρησιμοποιείται όταν δεν συνδέεται με πιστή τήρηση του κανόνα: «Et altera pars audietur» (δηλαδή, να ακουσθεί και η άλλη πλευρά), κάτι που δυστυχώς δεν έγινε με το άρθρο του Φαληρέα την Πέμπτη 14/11/2013. Οι δύο οργανώσεις μας δραστηριοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια στη Σκύρο. Έτσι είμαστε σε θέση να διαβεβαιώσουμε τα εξής:

Πρώτον, μια από τις σημαντικότερες γνωμοδοτούσες αρχές, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος, έλαβε ομόφωνα αρνητική θέση για την προτεινόμενη τοποθέτηση αιολικού πάρκου 111 ανεμογεννητριών, ύψους 135 μέτρων, σε τεράστια έκταση 36,110 στρεμμάτων, φερόμενη ως ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας, στην περιοχή Natura της Σκύρου. (Η Μονή Μεγίστης Λαύρας συμμετέχει στη σχετική κοινοπραξία με ποσοστό 95%.)

Δεύτερον, είναι παντελώς αναληθές ότι έχει υπάρξει οποιαδήποτε έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αντίθετα, η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρηματοδοτεί ένα τρέχον πρόγραμμα προστασίας της πλούσιας και μοναδικής βιοποικιλότητας αλλά και του τοπίου του νησιού. Οι οργανώσεις μας έχουν καταθέσει πολυσέλιδο επιστημονικό υπόμνημα στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με το οποίο τεκμηριώνονται οι σοβαρότατες και μη αναστρέψιμες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον από την ενδεχόμενη υλοποίηση του υπόψη έργου.

Το εν λόγω έργο προτείνεται να επεκταθεί σε 63% της κηρυγμένης περιοχής του Δικτύου Natura 2000 στη Σκύρο, που προστατεύεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία. Eτσι, αντίκειται στο πνεύμα και στην ουσία του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ) το οποίο περιέχει μέτρα διασφάλισης σε περίπτωση έργων που πρόκειται να τις επηρεάσουν σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα, ο αιολικός σταθμός, έργο μη συνδεόμενο με τη διαχείριση της τοπικής Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας, θίγει σημαντικά την οικολογική ακεραιότητα της περιοχής και τα είδη χαρακτηρισμού της. Η εν λόγω ΖΕΠ αποτελεί μία περιοχή μοναδική στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά την απομόνωσή της και την έλλειψη ανθρωπογενών υποδομών και δραστηριοτήτων, γεγονός που συμβάλλει στο να έχουν αναπτυχθεί στη νότια Σκύρο ακέραια οικοσυστήματα και εξαιρετικά σημαντική βιοποικιλότητα.

Ποιοι είναι οι λόγοι που οι δύο οργανώσεις δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη Σκύρο; Το νησί φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αποικία παγκοσμίως του μαυροπετρίτη (Falco eleonorae), ενός εξαιρετικά σημαντικού είδους γερακιού, το μοναδικό σκυριανό άλογο καθώς και απειλούμενα σπάνια φυτά, αλλά και διάσπαρτες μεν, αξιοσημείωτες ωστόσο συστάδες σφενδαμιών. Όλα αυτά βρίσκονται στην περιοχή της προτεινόμενης επένδυσης, στα «απρόσιτα κατσάβραχα», όπως ατυχώς αναφέρεται στο άρθρο. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της συστηματικής υποστήριξης των διαφόρων μορφών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού έχει προτείνει ορθολογικές χωροθετήσεις αιολικών πάρκων σε διάφορα πλεονεκτικά σημεία του ελληνικού χώρου. Παράλληλα, η Ορνιθολογική Εταιρεία έχει εκπονήσει ειδική μελέτη ορθής χωροθέτησης των αιολικών πάρκων, έτσι ώστε η ανάπτυξη των ΑΠΕ να μην έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, ακυρώνοντας τελικά τον πρωταρχικό στόχο των ΑΠΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η επιλογή της Σκύρου για την εγκατάσταση ενός τέτοιου έργου αποτελεί ένα πολλαπλό χωροταξικό λάθος.

Η δημιουργία στην ουσία μιας τεράστιας βιομηχανίας θα έπληττε όχι μόνο προστατευόμενες περιοχές μεγάλης σημασίας, αλλά και την οικονομική υπόσταση του τουρισμού, ο οποίος προσελκύεται στη Σκύρο χάρις στο απαράμιλλο συγκριτικό της πλεονέκτημα της ωραιότατης φύσης, μέσα από την οποία αναδεικνύεται και η εξαιρετική της παραδοσιακή αρχιτεκτονική που έχει τύχει ιδιαίτερης μνείας εκ μέρους δύο διάσημων Ευρωπαίων προσωπικοτήτων, του Αυστριακού μεγάλου θεωρητικού της αρχιτεκτονικής Adolf Loos και του Ελβετού διακεκριμένου αρχιτέκτονα Le Corbusier. Επομένως, οι κάτοικοι της Σκύρου δίκαια υπεραμύνονται συνάμα του περιβάλλοντος και του οικονομικού μέλλοντος του νησιού, δύο στοιχείων στην πραγματικότητα άρρηκτα συνδεδεμένων.

Είναι προς τιμήν των κατοίκων της Σκύρου, του Δήμου της Σκύρου και όλων των συλλογικών φορέων της νήσου ότι ανθίστανται στη «συρρίκνωση του ανθρώπου στην οικονομική λειτουργία του» και προτιμούν τις αξίες μιας παραδοσιακής κοινωνίας. Η Σκύρος έχει προσφέρει πολλαπλά στο έθνος και με τη χωροθέτηση μιας μεγάλης αεροπορικής βάσης και με την επιτυχημένη ανάπτυξη ενός αειφόρου τουριστικού, αγροτικού και βιοτεχνικού προϊόντος. Αντίθετα, η πρόταση των επενδυτών δεν συνάδει με τις αρχές της αειφορίας διότι, εάν ποτέ τοποθετηθούν οι 111 Α/Γ, θα πρέπει με το πέρας της ζωής του (ίσως 20 χρόνια) είτε να απεγκατασταθούν είτε να παραμείνουν ως μεταλλικά κουφάρια, αφήνοντας πίσω τους ένα ανεπανόρθωτα τραυματισμένο τοπίο.

Ελπίζουμε να αντιλαμβάνεσθε πλέον πόσο έχουν αδικηθεί και οι κάτοικοι της Σκύρου και η αλήθεια την οποία αναμφισβήτητα προσπαθεί να υπηρετήσει η εφημερίδα σας. Ελπίζουμε επίσης ότι μπορείτε να αντιληφθείτε ότι ο κ. Μανιάτης είχε δίκαιο στη συγκεκριμένη του δήλωση και απόφαση».