Περί πρωτογενούς πλεονάσματος
Του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλάκη
Θυμάμαι ως νεαρός μεταπτυχιακός φοιτητής στη Νέα Υόρκη είχα μια έντονη συζήτηση με τον καθηγητή που δίδασκε Macro-Economics, αν τα Οικονομικά μπορούν να οριστούν ως επιστήμη. Η δική μου άποψη (την οποία διατηρώ ακόμη και σήμερα) είναι ότι τα οικονομικά δεν είναι επιστήμη! Αιρετική άποψη, είναι αλήθεια!
Ο εξαιρετικός εκείνος Καθηγητής μ’ έστειλε κανονικά αδιάβαστο απαντώντας μ’ ένα απόσπασμα από το έργο του Πλάτωνος «Θεαίτητος» όπου ο Μέγας Σοφός δίνει τον ορισμό της επιστήμης: «έστιν ουν επιστήμη δόξα αληθής μετά λόγου», δηλαδή η επιστήμη αποτελεί βεβαιωμένη γνώση με λογικά επιχειρήματα.
Η δική μου αντίρρηση, όμως, εστιαζόταν στο γεγονός ότι ειδικά στα δημόσια οικονομικά η πολιτική εξουσία αλλάζει τους κανόνες κατά το δοκούν ή προς εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων, άρα δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για να ορίσουμε τα οικονομικά ως επιστήμη.
‘Έφερα δε ως παράδειγμα την έννοια του ΑΕΠ, στο οποίο δεν περιλαμβάνουν όλες οι χώρες τα ίδια στοιχεία. Το αυτό ισχύει και για το τι ορίζεται ως δημόσιο χρέος. Τα θυμήθηκα αυτά, με αφορμή τη δημόσια ζήτηση των τελευταίων μηνών περί …. πρωτογενούς πλεονάσματος!
Κατ’ αρχήν για τους μη ειδικούς να εξηγήσουμε ότι μια χώρα έχει πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της όταν η διαφορά μεταξύ κρατικών εσόδων και κρατικών δαπανών είναι θετική. Με την εξής λεπτομέρεια: Στις δαπάνες δεν περιλαμβάνονται τα τοκοχρεολύσια για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
Αυτό δεν το …επινόησε η ελληνική κυβέρνηση. Έτσι γίνεται παντού! Με τον ίδιο τρόπο μπήκαμε και στην ΟΝΕ! Όχι μόνον εμείς, αλλά και κάποιοι άλλοι!
Έρχεται, λοιπόν, η Κυβέρνηση και μας λέει ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού για το πρώτο δεκάμηνο του 2013 εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2.59 δις ευρώ.
Το γεγονός ότι υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού το αποδέχονται η τρόικα και το ΔΝΤ! Διαφωνούν μεν ως προς το ύψος, αλλά συμφωνούν στο ότι υπάρχει. Το παραδέχθηκε δε δημοσίως, ακόμα και η κα Μέρκελ κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Γερμανία.
Με άλλα λόγια, οι δανειστές μας (και οι αγορές απ΄ ότι γνωρίζω) συμφωνούν ότι η Ελλάδα δημιουργεί πρωτογενές πλεόνασμα! Αυτό, αναμφίβολα, αποτελεί μια θετική εξέλιξη.
Ποιοι διαφωνούν με το γεγονός αυτό; Τα κόμματα της αντιπολίτευσης! Με το επιχείρημα ότι πρόκειται περί δημιουργικής λογιστικής μιας και δεν υπολογίζονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου και οι τόκοι!
- Σωστά! Δεν υπολογίζονται!
- Δεν είπε κανένας ότι υπολογίζονται.
Όμως, έτσι ορίζεται η έννοια του πρωτογενούς πλεονάσματος!
Τι να κάνουμε; Να την …..αλλάξουμε για να ….δικαιώσουμε τον Αλέξη και τον Πάνο;
Όμως, το ερώτημα δεν είναι αυτό. Αν η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους (π.χ. μείωση επιτοκίων που θα μειώσουν περαιτέρω τα χρεολύσια που καταβάλλουμε ετησίως), ποια ακριβώς χρησιμότητα εξυπηρετεί η άποψη της αντιπολίτευσης ότι δεν υπάρχει πλεόνασμα;
Και με ποιο τρόπο, η άποψη αυτή, διευκολύνει τη διαπραγματευτική θέση της χώρας;
- Κάθε απάντηση, δεκτή…
