ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΜΠΑΤΣΙ: Η γοητεία... της ερημιάς!!!
Μετά το "εξωτικό" Κόρθι είπαμε να εκδράμουμε και στο "μοναχικό" Μπατσί. Πέμπτη 16/12. Όμορφος τουριστικός προορισμός το καλοκαίρι. Και ερημικός προορισμός τον χειμώνα. Είπαμε λοιπόν να δούμε τι θα βρούμε εκεί εφέτος παραμονές εορτών. Το συμπέρασμα; Η Άνδρος αδειάζει χρόνια τώρα. Δεν είναι θέμα πολιτικό. Δεν είναι θέμα οικονομικό. Είναι κυρίως θέμα κοινωνικό. Μια κοινωνία εξαρτώμενη από την δίωρη απόσταση από την Αττική. Μια κοινωνία δορυφόρος της Αττικής. Το καλοκαίρι η Αττική έρχεται στην Άνδρο. Και τις γιορτές των Χριστουγέννων η Άνδρος πηγαίνει στην Αττική ή όπου αλλού. Απομένει η διαδρομή μέσα στα "σκηνικά" ενός καλοκαιρινού προορισμού προορισμού όπως είναι το Μπατσί. Αλλά ακόμα κι έτσι ο χώρος διατηρεί μια σιωπηλή γοητεία...
Τους χειμώνες και τις γιορτές στην Άνδρο "άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη...". Άλλος για Αθήνα, Γενεύη, Βιέννη, Βουλγαρία, Τσεχία. Βάλε και την μεγάλη φυγή των αλβανικής καταγωγής κατοίκων που με την οικονομική κρίση της δεκαετίας "πήραν των ομματιών τους" κι έφυγαν για Αγγλία κι όπου αλλού. Και έτσι η Άνδρος λιγόστεψε πολύ. Το Μπατσί γοητευτικά έρημο! Στέκει ήσυχο και σιωπηλό. Σαν ένα μεγάλο σκηνικό. Άδειο το μικρό λιμάνι και η μαρίνα. Τρία ψαράδικα που περιμέναν να πέσει ο καιρός για να βγουν για ψάρεμα. Και δύο τρεις βάρκες. Και από μαγαζιά μόνο "ο τελευταίος των Μοϊκανών", ο "Σταμάτης"! Ανοικτός καθημερινά με 4-5 φαγητά. Τελευταίο αποκούμπι του Μπατσιού και από τα τελευταία της Άνδρου. Φυλά Θερμοπύλες, όπως θα έγραφε ο Καβάφης.
Που είναι οι καλοκαιρινοί που έρχονται για να βρουν την ησυχία τους; Δεν έρχονται τώρα να ζήσουν την απόλυτη ησυχία που την ψάχνουν τον Αύγουστο και δεν την βρίσκουν. Μόνο ο Σταμάτης απομένει να φυλά την παράδοση. Δεν έχει χριστουγεννιάτικα δέντρα εδώ. Μόνο το παραδοσιακό στολισμένο και φωτισμένο καραβάκι. Με το οποίο έλεγαν κάποτε τα κάλαντα τα παιδιά και το οποίο στόλιζαν στα σπίτια του οι ανδριώτικες ναυτικές οικογένειες. Στολισμένο στο παραθύρι του μαγαζιού. Να το βλέπουν οι λίγοι περαστικοί και οι τελευταίοι χειμερινοί πελάτες. Να θυμούνται τις παλιές γιορτές και να αναγαλλιάζει η ψυχή τους.
Ένας ολόκληρος τοίχος αναφορά στην ιστορία του Μπατσιού και του μαγαζιού. Στην ησυχία του απομεσήμερου ο Γιάννης Θωμάς αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει στους χειμώνες και στις χειμωνιάτικες γιορτές του μαγαζιού τις περασμένες δεκαετίες. Ξεκινά από την δεκαετία του 1970. Στις παρακάτω φωτογραφίες βλέπουμε πλήθος μουσικών και κομπανιών που έπαιξαν όλα αυτά τα χρόνια στις τρεις μεγάλες χειμωνιάτικες γιορτές στο Μπατσί και στου "Σταμάτη".
Η πρώτη του Αγίου Φιλίππου το Νοέμβριο. Η δεύτερη των Θεοφανίων τον Ιανουάριο. Και η τρίτη στις Απόκριες τον Φεβρουάριο. Τρεις γιορτές που οι κάτοικοι του οικισμού, αλλά και από άλλα μέρη της Άνδρου έβγαιναν και πήγαιναν στου "Σταμάτη" για τα χειμωνιάτικα πανηγύρια.
Ο Γιάννης Θωμάς θυμάται και περιγράφει ονόματα μουσικών, κομπανίες, χρονιές...
Άλλα χρόνια. Έμεναν πολύ περισσότεροι στο νησί. Ήταν η συγκοινωνία πιο δύσκολη, τα οικονομικά πιο στενάχωρα, η κινητικότητα των ανθρώπων πιο περιορισμένη. Και υπήρχε αρκετός κόσμος στην Άνδρο.
Τώρα μίκρυναν οι αποστάσεις, λιγόστεψε ο χειμερινός κόσμος, αυξήθηκαν οι μετακινήσεις και τελευταία αραίωσαν και οι χειμερινοί επισκέπτες με την πανδημία. Οι γιορτές όμως συνεχίζουν. Και ο Σταμάτης συνεχίζει. Είναι το μόνο φως αναμμένο μεσημέρι - βράδυ στο Μπατσί.
Κρατά αναμμένες τις μνήμες του οικισμού και την φιλοξενία στον επισκέπτη που εκδράμει από κάποιο άλλο μέρος της Άνδρου. Ή, τον παραθεριστή από τον Φελλό και τον Πισωλιμιώνα, που έρχεται ένα διήμερο ή τριήμερο και βρίσκει στου Σταμάτη αποκούμπι κι ένα πιάτο γευστικό φαγητό...
"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"
