Εν Άνδρω

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

 

Το Τριχωνίς στην Τυνησία κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Στην ναυτική ιστορία υπάρχουν πλοία που «έζησαν» μια όμορφη και ήρεμη ζωή. Ταξίδεψαν σε ήρεμες θάλασσες με καλούς καπετάνιους, δεν είχαν ατυχήματα ή μηχανικά προβλήματα, διήνυσαν χιλιάδες μίλια και όταν γέρασαν, ξαπόστασαν σε κάποιο ήσυχο αγκυροβόλιο. Υπάρχουν άλλα όμως, που δεν είχαν την ίδια τύχη. Μπορεί να βρέθηκαν στις φλόγες ενός πολέμου, να βομβαρδιστήκαν, να κάηκαν, να ναυάγησαν, αλλά έμειναν στον αφρό και συνέχισαν να ταξιδεύουν προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες στην κοινωνία! 

Τα πρώτα ίσως δεν τα θυμάται κανείς. Τα δεύτερα ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι που τα νοσταλγούν με αγάπη.

Ένα τέτοιο βαπόρι είναι η υδροφόρα του Πολεμικού Ναυτικού «Τριχωνίς», που μπορεί να μην κουβαλάει πολεμικές δάφνες, αλλά την εκτίμηση και τις θύμισες των κατοίκων των άνυδρων και άγονων νησιών του Αιγαίου, που το περίμεναν επί χρόνια «ως μάνα εξ Ουρανού»… να ξεδιψάσει την δίψα τους!

Με οποιοδήποτε καιρό, κούτσα-κούτσα, έφτανε στις μικρές Κυκλάδες και τα ξεχασμένα νησάκια στα Δωδεκάνησα για να τροφοδοτήσει τις μικρές δεξαμενές τους με δροσερό νεράκι, το πιο πολύτιμο αγαθό για την ανθρώπινη επιβίωση, τα δύσκολα χρόνια του 50 και του 60. Το «Τριχωνίς» έζησε 53 χρόνια υπακούοντας στις προσταγές των ναυάρχων.

Κι όταν εκείνοι το διέταξαν να πεθάνει υπέρ πατρίδος, υπάκουσε χωρίς αντίρρηση. Το τέλος του ήταν θλιβερό αλλά ηρωικό ταυτόχρονα. Το άφησαν ακυβέρνητο κάπου στο βόρειο Αιγαίο, και το έστειλαν στα βάθη της θάλασσας τα αεροπλάνα με τις βόμβες που εξαπέλυσαν εναντίον του! Η τελευταία αποστολή, που του ανατέθηκε ήταν να γίνει στόχος της Πολεμικής Αεροπορίας. Τώρα αναπαύεται στον βυθό ανοικτά της Χαλκιδικής. 

ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Η Υ/Φ Τριχωνίς, πρώην M/S Motol (1925-1978), ήταν δεξαμενόπλοιο. Ναυπηγήθηκε στα Ιταλικά ναυπηγεία Odero της Γένοβα τον Μάιο του 1925 για λογαριασμό της Societe Tunisienne pour les Transports de Carburants της Τύνιδας. Η εταιρία αυτή ιδρύθηκε στις 16 Μαϊου του 1925 με αποστολή την μεταφορά ορυκτελαίων στην Γαλλική αποικία της Τυνησίας.

Κατά την διάρκεια του Β’ ΠΠ και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 1942, την εποχή των πολεμικών επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή νότιας Ιταλίας – βόρειας Αφρικής, το Motol κατέπλευσε με άλλα τρία πλοία από την Μασσαλία, ως μέρος στόλου υποστήριξης, στο λιμάνι της Sousse ατην Τυνησία.

Το Τρυχωνίς στην Τυνησία κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ενώ ήταν προγραμματισμένο να αποπλεύσει στις αρχές Νοεμβρίου, η τοπική διοίκηση εξέδωσε την εντολή ώστε το Motol με ακόμη δύο πλοία να φράξουν την είσοδο του λιμανιού για ναυτική προστασία, κάτι που ακυρώθηκε την επόμενη εν αναμονή απόβασης του αμερικανικού στρατού αν και τελικά δεν συνέβη.

Αντ’ αυτών για τους επόμενους πέντε μήνες κυριάρχησαν οι γερμανικές δυνάμεις και με την αποχώρησή τους, στις 11 Απριλίου 1943, τα πλοία που είχαν απομείνει, μεταξύ των οποίων και το Motol, βυθίστηκαν. Στις 15 Απριλίου του 1943 όταν η 8^η Αγγλική Στρατιά εισέρχεται στην πόλη, αντικρίζει εικόνες γενικευμένης καταστροφής.

Με την απελευθέρωση της Sousse το Μotol ανελκύεται, εκσυγχρονίζεται και επανέρχεται στην υπηρεσία της εταιρίας που ανήκει πραγματοποιώντας δρομολόγια μεταφοράς καυσίμων κατά μήκος των ακτών της Τυνησίας.  Είκοσι εννέα πλοία που συμμετείχαν στην ίδια αποστολή μαζί του παρέμειναν στον βυθό μετά το τέλος του πολέμου. 

ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΗΣΙΑ

Ο πρώτος πλοικτήτης της Τριχωνίδος Αλέξανδρος Βερνίκος στη μέση με το πλήρωμα του πλοίου στη δεκαετία του 1950.

Το 1953 το σκάφος αγοράζεται από την ναυτιλιακή εταιρεία Vernicos. Στην συνέχεια, το 1955 το Motol αγοράζεται από το Ελληνικό Δημόσιο και παραδίδεται στο Πολεμικό Ναυτικό. Τότε ξεκινάει την υπηρεσία του με την ονομασία «Τριχωνίς», τροφοδοτώντας με νερό τα νησιά, ως η μοναδική τότε εν ενεργεία υδροφόρα του ΠΝ. Η εποχή είναι δύσκολη για την Ελλάδα και δυσκολότερη για τα νησιά. Υποδομές δεν υπάρχουν και η ακτοπλοΐα σχεδόν διαλυμένη. Το μικρό βαποράκι ταξιδεύει συνεχώς.

Φορτώνει από τον Πειραιά η Λαύριο και βάζει πλώρη για Αίγινα, Ύδρα, Κύθνο, Σέριφο, Ανάφη, Σαντορίνη, Θηρασια, Σχοινούσα, Δονούσα, Ηρακλεια, Κουφονήσια, Καλόλημνο, Φαρμακονήσι, Πλάτη ή τα νησάκια Μαράθι, Αρκοί, Τήλο, Σύμη, Λεβίθα και όπου αλλού το καλούν οι ανάγκες.

Έπαιρνε νερό μια φορά την εβδομάδα από την Άνδρο και συγκεκριμένα από το Γαύριο από την πηγή κοντά στο καφενείο του Γαβαλιά, και έφευγε για απέναντι στην Γυάρο, να ξεδιψάσουν οι φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι.

Ο πλοίαρχος της Τριχωνίδος Παντελής Μαθιός το 1970. 

Το ίδιο και στην Μακρόνησο. Πήγαινε σε φάρους και βραχονησίδες που υπήρχαν στρατιωτικά φυλάκια. Διαταγές πλου εμπιστευτικές. Ελαφρύ πλοίο, μικρή ταχύτητα, δύσκολο ταξίδι. Τότε άλλη υδροφόρα στο Αιγαίο δεν υπήρχε. Σήμερα οι ιδιωτικές εταιρίες πολλές που συναγωνίζονται με μεγάλες δεξαμενές και υψηλές ταχύτητες. 

ΚΟΜΠΙΝΕΣ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ

Στις μέρες μας- που δεν υπάρχει πια η «Τριχωνίδα» το νερό ως πολύτιμο αγαθό, έχει εμπορευματοποιηθεί! Κοστίζει όσο και το… χρυσάφι, όπως αποκαλύφθηκε πριν από μερικά χρόνια. Έτσι ποινική δίωξη για κακουργηματική απάτη σε βάρος του ελληνικού δημοσίου, κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση, ασκήθηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά σε βάρος των εκπροσώπων δύο ναυτιλιακών εταιρειών, που είχαν αναλάβει να τροφοδοτούν με νερό, επί πέντε χρόνια, τα άνυδρα νησιά του Αιγαίου.

Οι ποσότητες που φέρονται ότι παρέδιδαν στα νησιά οι δύο εταιρείες , όπως προκύπτει από την έρευνα, ήταν υψηλότερες κατά 40% από τις πραγματικές ανάγκες των νησιών. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ποσότητες αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων κυβικών μέτρων (υπολογίζονται συνολικά σε 2.000.000 κ. μ. νερού) δεν παραδόθηκαν ποτέ…

Η υπόθεση αποκαλύφθηκε μετά την αναφορά που κατατέθηκε στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πειραιά, το Μάιο του 2014, από τον πρώην γενικό γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Νίκο Ζωίδη, ζητώντας την παρέμβαση της Δικαιοσύνης. 

ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ…ΠΥΡ!

Επί 23 χρόνια, η θρυλική υδροφόρα του Πολεμικού Ναυτικού, αυλάκωνε ασταμάτητα και ακούραστα το Αιγαίο. Το 1976, στις 16 Δεκεμβρίου παροπλίστηκε και αγκυροβόλησε κάπου στον Ναύσταθμο. Το 1978, την παρέλαβε ένα ρυμουλκό για το τελευταίο της ταξίδι. Την άφησε ελεύθερη ανοικτά της Χαλκιδικής και τα Jet της Πολεμικής Αεροπορίας την έβαλαν στο σημάδι! Διατάχθηκε να πεθάνει και υπάκουσε! Τώρα «κοιμάται» στον βυθό της θάλασσας, ήρεμη γιατί εκτέλεσε με συνέπεια όλες τις αποστολές που της ανατέθηκαν… 

Πηγή: Wreckhistoty.com, αναδημοσίευση από Militaire.gr