ΚΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ: Διαδρομές και ιστορίες από την Παναγιά του Πάνω Κάστρου
Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ
Καλή Παναγιά... Αυτή την ευχή δεν την θυμάμαι στην παιδική ηλικία μου. Μεγάλωσα στην Αθήνα, σε μια μεγάλη πόλη, ταξίδεψα αργότερα σε πόλεις αλλότριες. Ο Δεκαπενταύγουστος ήταν πάντα μια αργία όπου όλοι έφευγαν για διακοπές και εκδρομές. Η Παναγιά ήταν μια ευκαιρία φυγής. Όπως είναι και σήμερα για τους ανθρώπους των πόλεων και των μητροπόλεων. Έπρεπε να επιστρέψω στην πατρική Άνδρο πριν 20 χρόνια για να συναντηθώ με τον Δεκαπενταύγουστο και τις διαδρομές της Καλής Παναγιάς και το Πάσχα του ελληνικού καλκαιριού...
Ήταν ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο που βρεθήκαμε με τον παλιό γνώριμο μιας άλλης εποχής, τον Άγγελο Συρίγο. Ήταν πριν 10 χρόνια στην Πανάχραντο. Με τον Άγγελο Συρίγο δημοσιεύαμε άρθρα στον Οικονομικό Ταχυδρόμο στη μακρινή δεκαετία του 1990. Στην Παναγιά του Πάνω Κάστρου πήγα πολλές φορές. Ποτέ όμως στη γιορτή της. Κι ήταν έκπληξη σήμερα, ανήμερα Δεκαπενταύγουστο, που βρήκα στα "εισερχόμενα" μια σειρά φωτογραφίες από τον εσπερινό της Παναγιάς του Πάνω Κάστρου. Φωτογραφίες λίγο βιαστικές, λίγο ασύμμετρες, αλλά ξεχωριστές για το θέμα τους, καθώς και την χαρά που απέπνεαν, καθώς κοίταζαν τον κόσμο από την απεραντοσύνη της βενετικης βίγλας του Πάνω Κάστρου...
Στην Παναγιά του Πάνω Κάστρου βρέθηκαν στον Εσπερινό περίπου 150 κάτοικοι, επισκέπτες, παραθεριστές. Του Κοχύλου και του Κορθίου. 'Εφέτος σε μια Άνδρο που βιώνει κάτι σαν στέρηση μιας και οι επισκέπτες λιγότεροι, ο εσπερινός ήταν μια δέηση στις ομορφιές που είναι πάντα ξεχωριστές μέσα στην υπέροχη καλοκαιρινή δύση στην Παναγιάς του Κοχυλιανού Κάστρου, όπως λένε οι Κορθιανοί. Οι μόνοι που τίμησαν την υπέροχη δύση και την αναφορά στην Κοίμηση της Μαυροφόρας, όπως αποκλήθηκε από την λαϊκή παράδοση η Παναγιά, στο υπέροχο θρακιώτικο τραγούδι "'Εχε για Παναγιά", που μάς συγκινεί διαχρονικά...
Για την ιστορία στο ξεχασμένο Κοχύλου και στην Παναγιά Φανερωμένη, που δεν έχει τα φώτα της δημοσιότητας, προσήλθαν μόνο οι τοπικοί παράγοντες. Ήτοι, ο πρόεδρος του Συλλόγου Τ. Τηνιακός, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ναυτικών Γ. Τηνιακός, ο δημοτικός σύμβουλος και πρώην αντιδήμαρχος Δ. Τηνιακός και η δημοτική σύμβουλος Ι. Σαραβάνου. Το ωραίο της βραδιάς εκεί ήταν αθόρυβα και στοχαστικά ο φίλος Άγγελος Συρίγος!
Δίχως τυμπανοκρουσίες όσοι βρέθηκαν εκεί χτες έζησαν στιγμές ξεχωριστές, στιγμές που προσφέρει η Παναγιά η Φανερωμένη εκεί ψηλά στο Πάνω Κάστρο. Να λοιπόν που η αισθητική, η ιστορικότητα, η λαϊκή θρησκευτικότητα και η στοχαστικότητα δεν χάθηκαν από τον κόσμο. Καλή Παναγιά σε όλους. Ή, "έχε για Παναγιά, τα μιλήσαμε, όνειρο ήταν, τα λησμονήσαμε..."
