Ο κύκλος των χαμένων ανδριωτών!
Του Διαμαντή Μπασαντή
Σκηνή από το μεγάλο πανηγύρι του Γαυρίου
Είναι πάρα πολλοί οι χοροί και τα πανηγύρια αυτές τις μέρες σε όλη την Άνδρο. Διοργανωτές χωριά, σύλλογοι, όμιλοι, κέντρα κλπ. Μάλιστα μερικές φορές στο ίδιο χωριό έχουμε δύο και τρεις εκδηλώσεις. Κάθε χωριό και πανηγύρι, κάθε σύλλογος ή όμιλος και χορός, κάθε κέντρο και μουσική βραδιά. Στο τέλος χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τον χορό ή το πανηγύρι. Όπου και να πάτε μεταξύ 14 και 16 Αυγούστου θα υπάρχει «ζωντανή μουσική» (τόσο ζωντανή που θα σας κουφάνει και τόσο παράτονη που σκοτώνει κάθε αίσθηση μουσικής). Είναι γνωστό πως ως λαός η υπερβολή ήταν και παραμένει το κυρίαρχο στοιχείο μας…
Γιατί τόσα πολλά; Και γιατί τώρα;
Απλή η απάντηση. Όλο τον χρόνο οι δεκάδες σύλλογοι ψάχνουν τα μέλη τους. Όλο τον χρόνο τα «χαμένα μέλη» χάνονται σε αναφορές για την «πατρίδα», το «χωριό», την «παλιά γειτονιά», το «παλιό σχολείο», τα «παλιά χρόνια» κλπ. Άλλωστε ότι παλιό έχει την τιμητική του όσο προχωρά και η ηλικία.
Αυτές τις μέρες, λοιπόν, επιστρέφουν στην Άνδρο και οι …χαμένοι ανδριώτες. Για να «θυμηθούν» ή για να μαζέψουν «νέες παλαιές μνήμες». Και για να έχουν να ξανα-θυμούνται στους μακρινούς και εξωτικούς τόπους που ζουν και οι οποίοι απλώνουν στο κέντρο και στα προάστια της Αθήνας και του Πειραιά!
Γιατί οι ανδριώτες, που δεν έπαψαν να είναι ανδριώτες, άπλωσαν παντού. Όπως παντού άπλωσαν και οι ανδριώτες που έπαψαν να είναι ανδριώτες και απλώς θέλουν για δέκα ή είκοσι μέρες τον χρόνο να φαίνονται ανδριώτες! Αυτοί οι τελευταίοι έρχονται μια φορά το χρόνο μόνο και μόνο για να τους δουν και για να έχουν να λένε πως "ήταν και αυτοί εδώ"…
Βλέπεις πως οι μπαξέδες της Άνδρου έχουν από όλα τα είδη…
Και γιατί ανδριώτες και πρώην ανδριώτες, που θέλουν να φαίνονται ανδριώτες, έρχονται όλοι μαζί αυτές τις λίγες μέρες;
Μα γιατί ο Ανδριώτης ήταν και παραμένει μιμητικό πλάσμα. Μη δει κάτι καλό και δεν το μιμηθεί. Αλλά μη δει κάτι ανάποδο και δεν το …μιμηθεί επίσης! Κάπως έτσι κτίστηκαν και ξανακτίστηκαν και ξανα-ξανακτίστηκαν σπουδαία χωριά. Δια της μιμήσεως…
Και δια της μιμήσεως έρχονται και στην Άνδρο. Να γιατί το πλήθος της Άνδρου ούτε που ξέρει που πέφτει η Άνδρος ολοχρονίς. Όμως την ανακαλύπτει ή την θυμάται ξαφνικά μεταξύ 20-25 Ιουλίου και 15-17 Αυγούστου.
Κάποτε το να έρθεις στην Άνδρο ήταν ταξίδι μεγάλο. Και οι περισσότεροι έρχονταν για δύο μήνες και βάλε – έτσι μας έφερνε κάποτε ο πατέρας μου. Ή, έρχονταν μόνο για τις γιορτές του καλοκαιριού που ξεκίναγαν από του Αγίου Παντελεήμονα και έκλειναν με την γιορτή της Παναγίας.
Αυτη η δεύτερη και σύντομη έλευση κόλλησε και εγινε …συνήθεια! Και η Άνδρος δια της μιμήσεως έφτασε να θεωρεί καλοκαίρι αυτό το 20ήμερο. Αυτό είναι το καλοκαίρι της κάποτε αστικής Άνδρου. Αυτό είναι και το καλοκαίρι της μικροαστικής Άνδρου. Αυτό είναι το καλοκαίρι των ομίλων και των χωριών. Αυτό είναι το καλοκαίρι των τοπικών συλλόγων και των νυχτερινών κέντρων. Αυτό είναι το μικρό καλοκαίρι του μεγάλου νησιού μας…
Και βέβαια αυτές τις λίγες μέρες τρέχουν όλοι. Αυτές τις λίγες μέρες γίνονται παντου εκδηλώσεις και πανηγύρια. Αυτές τις μέρες γίνονται παρουσιάσεις, θεατρικές παραστάσεις κινηματογραφικές προβολές. Αυτές τις μέρες γίνεται ότι προλάβει να γίνει. Γιατί μετά φεύγει το πλήθος των «χαμένων ανδριωτών» και αρχίζει να απλώνει σιωπή. Βέβαια μέσα στην σιωπή συχνά ο θόρυβος που κάνουν ορισμένοι θεωρείται …πολιτισμός! Αυτό είναι από τα κακά της σιωπής...
Βεβαίως υπάρχει και η Άνδρος του τουριστικού μετώπου που εκτείνεται από το Γαύριο μέχρι το Μπατσί. Εκεί η τουριστική παράμετρος κυριαρχεί της εντοπιότητας. Και απλώνει λίγο περισσότερο χρονικά το καλοκαίρι. Υπάρχει και εκεί παράδοση, αλλά υπάρχουν και πολλοί έλληνες τουρίστες που ακολουθούν κάτι από την παράδοση. Έτσι, λοιπόν, εκεί η παράδοση προσφέρεται σε «φολκλόρ-πακέτο» στους επισκέπτες σε εξοχικά κέντρα και αλλού…
Και εκεί κάπου γύρω στις 20-25 Αυγούστου κλείνει πια και ο ετήσιος κύκλος των «χαμένων ανδριωτών». Όμως οι πιο βιαστικοί από τους "φευγάτους" ανταλλάσουν ήδη ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο ευχές για… «καλό χειμώνα»!
