Aπολογισμός μπροστά στα αποκαΐδια
Φωτογραφία από την μεγάλη φωτιά ανάμεσα στο Καλυβάρι και στους Χάρτες
Υπάρχουν πολλών ειδών απολογισμοί: οι οικονομικοί, οι πολιτικοί, οι κοινωνικοί, οι συναισθηματικοί. Υπάρχουν πολλών ειδών καταλογισμοί: οι πρόχειροι, οι μετά από σκέψη, αυτοί που έρχονται με τον καιρό. Υπάρχουν πολλών ειδών συμπεράσματα: τα πρώτα, αυτά μετά από σκέψη, τα άλλα μετά από χρόνια.
Ότι απολογισμούς, ότι καταλογισμούς και όποια συμπεράσματα και αν βγάλετε οι φωτιές στην Άνδρο είναι ανάμεσα στα πιο παράλογα πράγματα, στις πιο απερίσκεπτες ενέργειες και όλες οδηγούν στα πιο καταστροφικά αποτελέσματα για την κοινωνία και την οικονομία.
Ένα πρώτος οικονομικός και κοινωνικός απολογισμός. Μια βραδιά σαν αυτή με τις δύο φωτιές της 1ης Οκτωβρίου 2014 στοιχίζει πολύ ακριβά στο κράτος και στην κοινωνία. Κι αυτό γιατί:
α) Κάηκαν 1200 στρέμματα στην βόρεια Άνδρο και 300 στρέμματα στη κεντρική Άνδρο (πουρνάρια, φρύγανα, ελιές κλπ). Ανάμεσα τους κάηκαν χωράφια και καλλιέργειες που κοστίζουν και χρήμα και χρόνο. Το αγροτικό κόστος είναι μεγάλο.
β) Κινητοποιήθηκαν 11 πυροσβεστικά οχήματα από Αθήνα, 1 από Τήνο 1 από Σύρο, 1 υδροφόρος από Δήμο Ραφήνας, 1 πυροσβεστικό από Βύρωνα, 1 από Ροδόπολη, 1 πλοίο (SuperferryII) και 32 άνδρες που ήρθαν μαζί με τα πυροσβεστικά αυτοκίνητα, δύο τμήματα πεζοπόρων της ΕΜΑΚ (26 άνδρες) και το ελικόπτερο (SuperPuma) που τους μετέφερε, δύο πυροσβεστικά αεροσκάφη Καναντέρ, δύο πυροσβεστικά ελικόπτερα, 3 οχήματα και 23 άνδρες της πυροσβεστικής Άνδρου, 6 πυροσβεστικά οχήματα και 21 εθελοντές δασοπυροσβεστές της Άνδρου και 2 υδροφόρες του Δήμου Άνδρου. Το κοινωνικό κόστος ολόκληρης αυτής της κινητοποίησης είναι ακόμα μεγαλύτερο
γ) Ξοδεύτηκαν δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε καύσιμα, συντήρηση και ανταλλακτικά από τον κρατικό προϋπολογισμό (αεροπλάνα, ελικόπτερα, αυτοκίνητα κλπ), σπαταλήθηκαν και πληρώθηκαν εκατοντάδες ανθρώπινες εργατοώρες των πυροσβεστών, καταστράφηκαν 1500 στρέμματα πρασίνου, ξοδεύτηκαν αρκετές χιλιάδες ευρώ από τον Δήμο, κινδύνεψε σοβαρά ένα χωριό (Χάρτες), κινδύνεψαν άνθρωποι (πυροσβέστες), εργάστηκαν εθελοντικά δεκάδες άνθρωποι που άφησαν τα σπίτια τους στην Ροδόπολη, στη Ραφήνα και στον Βύρωνα, για να σώσουν την Άνδρο. Ένα το πλοίο το SuperFerryII έκανε έκτακτο δρομολόγιο ξοδεύοντας μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε καύσιμα και υπερωρίες (τα πλήρωσαν οι ιδιοκτήτες του οι αδελφοί Στεφάνου). Το οικονομικό κόστος είναι δυσβάστακτο.
Γιατί όλα αυτά;
Γιατί μερικοί τύποι άθελα ή εσκεμμένα παίζουν με την φωτιά. Γιατί κάποιος ίσως από αμέλεια πήγε να καθαρίσει ένα χωράφι στα Πέζα ή κάποιος άλλος εσκεμμένα έβαλε φωτιά στην Κατάκοιλο. Αυτό δεν είναι απολογισμός είναι τα αποτελέσματα ενός μικρού …πολέμου!
Μερικά μπράβο
Πριν προχωρήσουμε παρακάτω δύο λόγια γι’ αυτούς που πάλεψαν με την φωτιά. Μπράβο στους πυροσβέστες και στους εθελοντές της Άνδρου που έδωσαν μάχες επί 24 ώρες. Μπράβο στους επικεφαλής της πυροσβεστικής και των εθελοντών δασοπυροσβέστών της Άνδρου. Μπράβο στα ΕΜΑΚ και στις δυνάμεις της πυροσβεστικής που ήρθαν από Αθήνα, Τήνο και Σύρο να βοηθήσουν. Και περισσότερα μπράβο στους εθελοντές της Αθήνας (Ραφήνα, Βύρωνας, Ροδόπολης) που ήρθαν να σώσουν το νησί μας. Μπράβο στους πυροσβέστες της Τήνου και της Σύρου που ήρθαν να βοηθήσουν. Μπράβο στον δήμαρχο Άνδρου που ήταν παρών επί 24 ώρες και έκανε και όλες τις αναγκαίες ενέργειες ώστε να έρθουν οι ενισχύσεις με το καράβι. Μπράβο στους αδελφούς Στεφάνου που διέθεσαν αμισθί το καράβι τους για το νησί. Μπράβο στον έπαρχο Άνδρου που ήταν παρών όλη τη νύχτα στα μέτωπα. Μπράβο στην υπηρεσία πολιτικής προστασίας του Δήμου Άνδρου. Μπράβο στον αρχηγό της πυροσβεστικής στην Αθήνα και στο περιφερειάρχη της πυροσβεστικής στη Σύρο που συντόνισαν την μεγάλη κοινοποίηση.
Τι θα μπορούσε να γίνει αν...
Αλλά τα μπράβο δεν πρέπει να μας κάνουν να ξεχάσουμε πως όλα τα παραπάνω συνέβησαν γιατί ίσως μια αμέλεια στα Πέζα και μια εσκεμμένη ενέργεια στην Κατάκοιλο έφεραν την Άνδρο στα όρια της. Αν ξέφευγε η φωτιά στην Κατάκοιλο θα μπορούσε να είχε πάει προς το Απρόβατο ή το Μπατσί! Αν ξέφευγε η φωτιά στους Χάρτες θα μπορούσε να έκαιγε ακόμα καταστρέφοντας και σπίτια!
Άρα τα πράγματα δεν πρέπει να ξεχαστούν τώρα που τέλειωσε το κακό. Αντιθέτως πολύ σωστά κάποιοι ζήτησαν και πολύ σωστά ο αρχηγός της Πυροσβεστικής κ. Παπαγεωργίου έστειλε κλιμάκιο της «διεύθυνσης αντιμετώπισης εγκλημάτων εμπρησμού». Να γίνουν ανακρίσεις, Να ρωτηθούν οι κάτοικοι και οι περίοικοι. Να ρωτηθεί και ο αγρότης που καθάριζε τις ελιές του πριν την πυρκαγιά εκεί που ξέσπασε η φωτιά στα Πέζα.
Μερικά ερωτήματα για τις δύο φωτιές
α) Τυχαίο πως οι δύο φωτιές μπήκαν μακριά από μέρη που είχαν καεί άλλες φορές;
β) Τυχαίο πως όπου συνέβησαν μεγάλες φωτιές στο παρελθόν ο κόσμος είναι πιο ευαισθητοποιημένος και προσέχει περισσότερο; Άρα εκεί πιο δύσκολα μπαίνουν φωτιές...
γ) Τυχαίο πως η δεύτερη φωτιά το βράδυ της 1ης Οκτωβρίου ξεκίνησε σε ώρα που ήταν σε πλήρη εξέλιξη η πρώτη φωτιά και όλες οι δυνάμεις της Άνδρου επιχειρούσαν σε άλλο μέρος του νησιού;
δ) Τυχαίο πως κάποιοι που θεωρήθηκαν κάποτε ύποπτοι και ανακρίθηκαν για άλλες φωτιές παλαιότερα δεν έδωσαν δικαιώματα;
Από τα παραπάνω προκύπτουν και μερικά επιπλέον ερωτήματα:
Α) Πως και γιατί ανάβουν οι τυχαίες φωτιές; Κάτι πρέπει να γίνει με την πρόληψη τους. Και αυτό το κάτι δεν μπορεί να είναι …σεμινάρια ή κάτι άλλο. Υπάρχουν και τιμωρίες ακόμα και για τους ζαβούς ή τους αφελείς. Άσε που πίσω τους μερικές φορές κρύβονται και κάποιοι «εξυπνοί». Ας κάνουμε, λοιπόν, κάτι. Αλλιώς θα μας κάψουν όλους.
Β) Ποιοι και γιατί βάζουν εσκεμμένα φωτιές; Η παράνομη βόσκηση είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Ας σκεφτούμε και μερικά άλλα. Και ας τα περιορίσουμε. Δεν μπορεί για μερικά κιλά γάλα, τυρί και κρέας κάποιων ασυνειδήτων να καίγεται το νησί και να πληρώνονται δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από το κράτος και το Δήμο.
Και μια πρόταση
Μέσα στον Οκτώβρη να γίνει μια ημερίδα με ευθύνη του Δήμου Άνδρου και του Επαρχείου Άνδρου όπου θα εξεταστούν οι αιτίες των πυρκαγιών. Να εξεταστούν οι επιδοτήσεις των κτηνοτρόφων. Αλλά και οι ρόλοι των δημοσίων υπηρεσιών που έχουν ευθύνη για την πρόληψη και για την φύλαξη των περιοχών. Και να εξεταστούν και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν από εδώ και πέρα. Για να μην τολμήσουν ζαβοί ή πονηροί να ξαναβάλουν φωτιές.
«εν Άνδρω»