Σημαντικά στοιχεία για τις πυρκαγιές της Άνδρου
Του Νίκου Χαζάπη
Προέδρου Συλλόγου Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου
Από την ημερίδα για τις φωτιές στην Άνδρο (Σάββατο 22/11/2014)
Στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό θέατρο της Χώρας με θέμα τις πυρκαγιές που κατέκαψαν μεγάλες εκτάσεις στο νησί μας την τελευταία περίοδο συμμετείχε ο Σ.Ε.Δ.Α. με θέμα εισήγησης: «Μια στατιστική αποτίμηση των πυρκαγιών στην Άνδρο». Την παραθέτουμε δώ σε μια προσπάθεια να γίνουν κατανοητές οι αιτίες των δασικών πυρκαγιών στο νησί μας ώστε να εχουμε μια σωστή εικόνα και να αποφύγουμε την παραπληροφόρηση που μερικές φορές κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Μόνο αν καταλάβουμε τις αιτίες θα πάψουμε νε κυνηγάμε "ανεμόμυλους" και ίσως περιορίσουμε τις φωτιές που καταστρέφουν την Άνδρο.
Τα στοιχεία προέρχονται από το αρχείο του ΣΕΔΑ. Τα στοιχεία έχουν συγκεντρωθεί από το 2008 έως και σήμερα. Μελετώντας τα βγαίνουν κάποια πολύ χρήσιμα συμπεράσματα. Μετά από κάθε περιστατικό πυρκαγιάς που συμμετέχει ο Σύλλογος Εθελοντών Άνδρου συμπληρώνεται δελτίο συμβάντος όπου καταγράφονται τα εξής:
- Έτος, μήνας, ώρα έναρξης και λήξης συμβάντος
- Κατηγορία καμένης έκτασης (Δασική, χορτολιβαδική, αγροτική, μικτή)
- Ονομαστική κατάσταση μελών που συμμετείχαν (ώρα έναρξης συμμετοχής – ώρα αποχώρησης)
- Αριθμός οχημάτων του ΣΕΔΑ που έλαβαν μέρος στο συμβάν
- Δημοτική Ενότητα – Κοινοτικό Διαμέρισμα – Περιοχή
- Καμένη έκταση σε στρέμματα
Αριθμός περιστατικών ανά έτος
Έτος |
Περιστατικά |
Στρέμματα |
% στο σύνολο |
% στην έκταση της Άνδρου |
|
|
|
|
|
2008 |
16 |
13.622 |
12% |
3,95% |
2009 |
15 |
3.156 |
3% |
0,91% |
2010 |
20 |
46.234 |
40% |
13,40% |
2011 |
20 |
7.269 |
6% |
2,11% |
2012 |
23 |
30.441 |
26% |
8,82% |
2013 |
8 |
10.084 |
9% |
2,92% |
2014 |
9 |
8.831 |
8% |
2,56% |
|
|
|
|
|
σύνολο |
111 |
119.637 |
100% |
30% |
Παρατηρήσεις
· Για τα 7 χρόνια έχουν καταγραφεί 111 περιστατικά με σημαντικότερα λόγω μεγέθους καμένης έκτασης το 2010 και το 2012
· Το σύνολο της καμένης έκτασης είναι 119.637 στρέμματα που αντιστοιχεί στο 30% της συνολικής επιφανείας της Άνδρου. Δηλαδή το 1/3 περίπου, της Άνδρου έχει καεί.
· Χρονιά παρά χρονιά υπάρχει έξαρση και ύφεση του φαινομένου σε σχέση με τις καμένες εκτάσεις.
Αριθμός περιστατικών και καμένων εκτάσεων ανά Δημοτική Ενότητα
Δημοτική ενότητα |
περιστατικά |
στρέμματα |
% |
|
|
|
|
Υδρούσας |
34 |
47.848 |
40% |
Άνδρου |
51 |
42.999 |
36% |
Κορθίου |
25 |
28.791 |
24% |
|
|
|
|
|
|
|
|
Σύνολο νησιού |
111 |
119.637 |
100% |
Παρατηρήσεις
· Την μεγαλύτερη συνολικά καμένη έκταση αυτή την 7ετία την έχει η Δημοτική Ενότητα Υδρούσας (47848 στρ.). Η Υδρούσα βέβαια καταλαμβάνει το 50% περίπου της έκτασης της Άνδρου.
· Ενώ τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών τον έχει η Δημοτική Ενότητα Άνδρου (51 περιστατικά)
Ο δήμαρχος απευθύνει χαιρετισμό στην ημερίδα, που τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου Άνδρου
Οι πιο «επικίνδυνοι» μήνες πυρκαγιών στην Άνδρο (2008-2014)
Μήνες |
έκταση σε στρέμματα |
% |
Νοέμβριος |
29.223,50 |
25% |
Αύγουστος |
28.062,00 |
24% |
Σεπτέμβριος |
27.411,00 |
23% |
Οκτώβριος |
19.402,00 |
16% |
Ιανουάριος |
9.000,00 |
8% |
Ιούλιος |
4.725,00 |
4% |
Μάιος |
585,00 |
0% |
σύνολο |
118.408,50 |
100% |
Παρατηρήσεις
· Τον Νοέμβριο οι θερμοκρασίες είναι αρκετά χαμηλότερες από αυτές του καλοκαιριού, καθώς και ο πληθυσμός σημαντικά λιγότερος, επομένως θα έπρεπε να υπάρχουν λιγότερες καμένες εκτάσεις σε σχέση με τους καλοκαιρινούς μήνες. Παρ’ όλα αυτά ο Νοέμβρης έχει τις περισσότερες.
· Τον Αύγουστο που είναι ο δεύτερος σε σειρά μήνας εμπεριέχεται η φωτιά των Διποταμάτων με συνολική καμένη έκταση 17000 στρεμμάτων. Αυτή η φωτιά αφορούσε τυχαίο γεγονός, με τους Γάλλους περιπατητές (19-8-2012). Αν αφαιρεθεί αυτό το ποσό ο Αυγουστος δεν θα ήταν στους πρώτους τρεις μήνες της κατάταξης.
· Και οι τρείς μήνες του Φθινοπώρου έχουν μεγάλες καμένες εκτάσεις σε σχέση πάντα με του καλοκαιρινούς μήνες.
· Από το σύνολο της καμένης έκτασης λείπουν κάποιες καμένες εκτάσεις που αντιστοιχούν στους υπόλοιπους μήνες.
Αναλογία ωρών έναρξης πυρκαγιάς (2008-2014)
Ώρες έναρξης |
έκταση σε στρέμματα |
% |
βράδυ |
69.264,50 |
58% |
μεσημέρι |
31.287,50 |
26% |
απόγευμα |
9.958,00 |
8% |
πρωί |
8.092,00 |
7% |
Παρατηρήσεις
· Οι περισσότερες πυρκαγιές έχουν ξεκινήσει νύχτα (58%), που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες και επίσης είναι πιο απίθανο, σε σχέση με την ημέρα να ξεκινήσει από τυχαίο γεγονός, κάποια πυρκαγιά.
· Στις πυρκαγιές που ξεκίνησαν νύχτα οι καμένες εκτάσεις είναι πολύ περισσότερες από τις υπόλοιπες, καθώς είναι δυσκολότερο το έργο της κατάσβεσης και δεν μπορούν να επιχειρήσουν εναέρια μέσα.
Οι περιοχές με τις μεγαλύτερες καμένες εκτάσεις την περίοδο 2008-2014
Περιοχές |
έκταση σε στρέμματα |
% |
Πιτροφός, Βουρκωτή, Ευρουσές, Ζένιο, Κουβάρα, Κατακαλαίοι |
36.490,00 |
30,46% |
Bουνί, Γιαννισαίο, Διποτάματα, Κοχύλου, Πισκοπειό, Κόρθι |
22.825,00 |
19,05% |
Φελλός, Χάρακας, Σιδόντας, Μυρμηγκιές, Καλυβάρι, Χάρτες |
20.955,00 |
17,49% |
Bόρη, Ρέματα, Άρνη |
14.550,00 |
12,15% |
Γίδες, Βιτάλι |
8.820,00 |
7,36% |
Μπατσί, Κατάκοιλος, Ατένι, Βιόκαστρο |
5.700,00 |
4,76% |
Στενό Κορθίου |
3.560,00 |
2,97% |
Γαύριο, Άνω Γαύριο, Σχόλη, Άγιος Πέτρος, Κάμπος |
2.223,00 |
1,86% |
Καππαριά, Φαράλης, Αιπάτια, Πίσω Μεριά |
1.785,50 |
1,49% |
Λειβάδια, Βραχνού, Μονή Παναχράντου, Συνετί |
1.107,00 |
0,92% |
Παλαιόπολη |
600,00 |
0,50% |
μικρότερης έκτασης |
520,00 |
0,43% |
Υψηλού |
500,00 |
0,42% |
Σταυροπέδα |
156,00 |
0,13% |
Παρατηρήσεις
· Κάποιες καμένες περιοχές στο διάστημα της 7ετίας έχουν καεί ακόμη και τρείς φορές. Όπως μέρος της καμένης έκτασης της πρόσφατης πυρκαγιάς στους Κατακαλαίους, είχε καεί από την περσινή φωτιά που κατέληξε στον Πιτροφό (10-8-2014) καθώς και από την πυρκαγιά που ξεκίνησε 4-1-2009 από το Ζένιο.
· Κατά μέσο όρο την περίοδο 2008-2014 σημειώνονται περίπου 16 περιστατικά πυρκαγιών ετησίως.