Εν Άνδρω

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ

Γεφύρι του Λέοντος

Όλα ξεκίνησαν από μια πρόσκληση για μια βόλτα στις γνωστές ή και άγνωστες γωνιές των Στενιών του Δημήτρη Στεφάνου: "έλα μια διαδρομή να σου δείξω τις παιδικές αναφορές μου και πως τις αναζητώ σήμερα επενδύοντας στην περιοχή..."

Η καταπράσινη ρεματιά 

Η πρόσκληση λίαν θελκτική. Δεν βρίσκεις κάθε μέρα ανθρώπους να αγαπούν με πάθος τον τόπο τους. Να επενδύουν σε αυτόν. Να αποζητούν τις πρώιμες αναφορές τους και τις ρίζες τους. Και να επενδύουν μέρος της περιουσίας τους εκεί που οι παλιοί απέρχονται και οι επίγονοι δεν συνεχίζουν. Εκεί που η λήθη σταδιακά απλώνει σε χωριά που οι κάτοικοι τους λιγοστεύουν. Εκεί κάποιοι επιστρέφουν κι επενδύουν τα χρήματα και την αγάπη τους στη γη τους... 

Το πατρικό των Στεφάνου

Ξεκινήσαμε από το πατρικό σπίτι των Στεφάνου στην υπέροχη και καταπράσινη γειτονιά των Στενιών πάνω από το γεφύρι του Λέοντα. Ακριβώς δίπλα στο ποτάμι των Στενιών. Καλοσυντηρημένο κι έτοιμο να κατοικηθεί. Μερικές φορές το χρησιμοποιεί ο ίδιος ο Δημήτρης Στεφάνου...

Η βρύση στο κτήμα

Μέσα στο κτήμα υπάρχει πηγή που τρέχει νερό ασταμάτητα σε μια μικρή χαβούζα όπου τα παλιά χρόνια οι γυναίκες του σπιτιού και των γύρω σπιτιών έπλεναν τα ρούχα, αλλά συγχρόνως ποτιζόταν και το σπίτι. Ο Δημήτρης ήταν ενθουσιασμένος που είχε επισκευάσει τη ροή και η πηγή έτρεχε πάλι... 

Περάσαμε το γεφύρι του Λέοντος κι ανεβήκαμε, παρέα και με το Νίκο Στεφάνου, το δρόμο που οδηγεί στο χωριό. Πήγαμε λίγο πιο πάνω και γυρίσαμε πίσω...

 Στον γυρισμό ο Δημήτρης Στεφάνου μας έδειξε περήφανος την μαρμάρινη πινακίδα. Έγραφε: Οδός Αντωνίου Π. Στεφάνου. "Ήταν ο θείος μου, τις γιαγιάς μου ο αδελφός, είχε δύο λίμπερτι, το "Ειρήνη Στεφάνου" και το "Νειμποριό", είπε χαμογελαστός...

Το λίμπερι "Ειρήνη Στεφάνου" του Αντωνίου Π. Στεφάνου σε φωτογραφία που έχει στο γραφείο του ο Δημήτρης Στεφάνου...

Κάθισε στο γεφύρι να ξαποστάσει και βρήκαμε την ευκαιρία για μια φωτογραφία με φόντο το πατρικό σπίτι του ψηλά στη ρεματιά... 

Μετά μάς έδειξε την μαρμάρινη πινακίδα της ηλεκτροδότησης που έκανε στο μονοπάτι της ρεματιάς. Χορηγία στη μνήμη του θείου του Χαρίλαου Στεφάνου. Ήταν του πατέρα μου αδελφός" μου είπε...

Κάπως έτσι το υπέροχο μονοπάτι των Στενιών μέσα στη καταπράσινη ρεματιά ηλεκτροφωτίστηκε και κάπως έτσι έφτασε το ρεύμα σε όλη την διαδρομή του. Αυτό συνέβη πριν αρκετά χάρη στον Δημήτρη...

Το καταπράσινο μονοπάτι μονοπάτι καταλήγει στο επόμενο γεφύρι. Τσιμεντένιο αυτό. Περνά κάτω από τους αιωνόβιους πλατάνους σε μια από τις ωραιότερες και καταπράσινες ρεματιές της Άνδρου, όπου το νερό τρέχει αδιάκοπα χειμώνα-καλοκαίρι... 

 Η πινακίδα εδώ αναγράφει: "Εγένετο Δαπάναις Γεωργ. Κ. Εμπειρίκου 1895". Η ιστορία της περιοχής αποτυπώνεται στα ονόματα των δωρητών της. Οι Στενιώτες συνεχίζουν την μεγάλη παράδοση προσφορών και δωρεών στον τόπο τους από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα...

 

Στη συνέχεια συναντάμε ένα υπέροχο κτήμα μέσα στη ρεματιά. Ανήκε στον Σταμάτη Εμπειρίκο, τον μεγάλο δωρητή της Άνδρου, που δώρισε και το Γυμνάσιο της Άνδρου στην Χώρα. Η κόρη του και οι απόγονοι της αποφάσισαν πως το κτήμα θα βρει μια καλή τύχη στα χέρια του Δημήτρη Στεφάνου. Το κτήμα είναι 26 στρέμματα με ελιές και καλλιέργειες κι ένα υπέροχο αρχοντόσπιτο, που καταλήγει σε περιστερώνα. Να σημειώσουμε πως ήδη μαζί με αυτό ο Δημήτρης Στεφάνου έχει ήδη αγοράσει μέσα στο χωριό των Στενιών πάνω από 50 στρέμματα γης. Σκοπός του η αναβίωση της αγροτικής παραγωγής. Θέλει να γίνουν όλα ξανά λειτουργικά και παραγωγικά. Θέλει να ξαναζωντανέψει η γη. Ήδη έχει ανθρώπους που τα δουλεύουν. Το ίδιο σκοπεύει να κάνει και με το κτήμα του Εμπειρίκου, που περνά στα χέρια του... 

Το αγροτόσπιτο/αρχοντόσπιτο, που είναι στο κτήμα είναι ένα από τα πιο ωραία και πρωτότυπα της περιοχής. Ανήκε αρχικά όπως είπαμε στον Σταμάτη Εμπειρίκο. Ο Δ. Στεφάνου σκοπεύει να το ανακαινίσει και να το κάνει σχεδόν καινούριο, ενώ θα φέρει και τον δρόμο μέσα σε αυτό. Μετά από όλες αυτές τις αφηγήσεις και τις περιηγήσεις καταλήξαμε στο πατρικό σπίτι του ξαδέλφου του Μαθιού Δαγιάση, ο οποίος ήταν στην Άνδρο για καλοκαίρι, αλλά ζει μόνιμα στην Αμερική. Εκεί μάς έδειξε μια φωτογραφία που αποτελεί ιστορία για τους ανθρώπους της συγκεκριμένης περιοχής των Στενιών. 

 Η φωνογραφίας ανήκε στον ξάδελφο του Δημήτρη Μαθιό Δαγιάση. Σε αυτήν εικονίζονται κάτω στη μέση της πρώτης γραμμής οι γονείς του Δημήτρη, Πέτρος και Καλλιόπη, ομπροστά τους όρθιος ο τρίχρονος τότε Δημήτρης, η ξαδέλφη του η Λίλα Πολέμη στην άκρη δεξιά της φωτογραφίας, δίπλα της ο μικρός Μαθιός Δαγιάσης. Ακόμα η αγαπημένη θεία του Αγάπη, αλλά και άλλοι συγγενείς που ζούσαν στην περιοχή εκείνη την εποχή...