Εν Άνδρω

Η ΤΗΝΟΣ

Όλως τυχαίως βρεθήκαμε στην Τήνο αυτές τις μέρες. Παραμονές Χριστουγέννων. Ένα διήμερο ταξίδι. Ένα πολύ χρήσιμο και απροσδόκητα γοητευτικό ταξίδι. Οι εντυπώσεις πολλές. Οι αποτυπώσεις ιδιαίτερες. Οι εξιστορήσεις και οι συγκρίσεις με την Άνδρο συγκλίνουσες, αλλά και αποκλίνουσες. Μιας και παλαιότερα έχουμε γράψει για τις καλοκαιρινές συγκλίσεις και αποκλίσεις ας ξεκινήσουμε σήμερα να ξετυλίγουμε τις χειμερινές, που έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον.  

Πρώτη παρατήρηση: η Τήνος όπως και η Άνδρος έχουν ελάχιστο κόσμο τον χειμώνα. Η Χώρα άδεια. Όμως υπάρχει μια κίνηση στην παραλία που σε μπερδεύει. Κι αυτό γιατί ολόκληρο το νησί έχει μόνο ένα κέντρο: την Χώρα. Στην απλωμένη παραλία της συγκλίνουν όλοι: χωριά και πόλη. Η Χώρα της Τήνου με την παραλία της είναι ένας συνδυασμός Χώρας Άνδρου, Γαυρίου, Μπατσίου και Κορθίου. Είναι η πρωτεύουσα είναι όλη απλωμένη στην παραλία. Και εκεί είναι και το λιμάνι. Αντιθέτως η Άνδρος σπάει στα τέσσερα, ενώ η Τήνος τα έχει όλα σε ένα. Αυτό της προσδίδει μια μεγαλύτερη κινητικότητα στην παραλία. Πιο μέσα όμως είναι έρημη και μόνη όπως η Άνδρος. 

Δεύτερη παρατήρηση: Έχουν κι αυτοί ένα υποστελεχωμένο Κέντρο Υγείας και κάνουν συνεχώς διακομιδές στη Σύρο. Αυτοί με πλοιάριο. Γιατί είναι μόνο μισή ώρα ταξίδι. Κατεβαίνει το ασθενοφόρο στο λιμάνι και φορτώνει τον ασθενή στο πλοιάριο και σε μισή ώρα ή λίγο παραπάνω είναι στο νοσοκομείο της Σύρου. Εμείς δεν έχουμε την πολυτέλεια της εγγύτητας με νοσοκομείο. Έτσι αν ο ασθενής αντέχει και ο καιρός το επιτρέπει τον στέλνουμε με την ακτοφυλακή σε δύο ώρες στη Ραφήνα κι από εκεί μισή ώρα με τρία τέταρτα για Αθήνα. Διαφορετικά ελικόπτερο και μισή ώρα για Αθήνα. 

Τρίτη παρατήρηση: Κατά τα άλλα η ύπαιθρος της Τήνου είναι γραφική όπως και της Άνδρου με αρκετές διαφορές και κυρίως τους παλιούς κυκλαδίτικους μύλους που εκεί είναι ακόμα αρκετοί όρθιοι.

Τέταρτη παρατήρηση: Ωραίες και κοινές οι αγροτικές εικόνες με τις βοσκούσες αγελάδες σε μερικά μέρη του νησιού.

Πέμπτη παρατήρηση: Στο ορεινό ανάγλυφο της Τήνου δεσπόζει το Εξώμβουργο με το ερειπωμένο βενετικό κάστρο και την καθολική επισκοπή και εκκλησία στην πλαγιά του. Στις διαφορές της Τήνου με την Άνδρο είναι πως στην Τήνο ορθόδοξοι και καθολικοί είναι περίπου ισομοιρασμένοι για ιστορικούς λόγους, ενώ στην Άνδρο κυριαρχούν οι ορθόδοξοι και οι καθολικοί είναι ελάχιστοι. 

ΤΟ ΞΕΜΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ

Έκτη παρατήρηση: Το Ξέμπαρκο είναι καφετέρια, μπαρ, μεζεδοπωλείο, αλλά και το κεντρικό και μοναδικό στέκι ολοχρονίς των Τηνιακών. Πολιτευόμενοι, πολιτιστικά ενασχολούμενοι, κοινωνικά δρώντες, νέοι με αναζητήσεις, ενήλικες και ηλικιωμένοι με απόψεις και θέσεις, καταλήγουν εκεί τον χειμώνα όπου το 90% των άλλων καταστημάτων της Τήνου - όπως και της Άνδρου - είναι κλειστά. Είναι το κεντρικό άτυπο στέκι της Τήνου. Ανοίγει στις 7 το πρωί και κλείνει στις 11-12 το βράδυ όλο τον χρόνο. 

Κάτι αντίστοιχο δεν έχει η Άνδρος, που έχει τέσσερα κέντρα. Έτσι το Γαύριο έχει ως κέντρο δύο-τρεις καφετέριες κι ένα εστιατόριο, το Μπατσί έχει ως αναφορά ένα εστιατόριο, η Χώρα δύο μπαρ και δύο εστιατόρια και το Κόρθι δύο εστιατόρια, ένα σουβλατζίδικο και δύο μπαρ. Τουτέστιν πολυδιάσπαση κα αποστάσεις. Άρα, δύσκολο να συγκεντρωθούν όλοι μαζί και να δημιουργηθεί ένα στέκι...

Στο Ξέμπαρκο τις δύο μέρες που καθίσαμε είδαμε σχεδόν τους πάντες: τον πρώην δήμαρχο και επικεφαλής της αντιπολίτευσης Παναγιώτη Κροντηρά, τον πρώην πρόεδρο του Λιμενικού Ταμείου Τήνου-Άνδρου Βαγγέλη Κορνάρο, δημοτικούς συμβούλους, μηχανικούς και στελέχη υπηρεσιών, γραμματείς και προέδρους οργανώσεων. Και τέλος τον γνωστό από τις σκληρές πολιτικές αντιπαραθέσεις Γιώργο Σανταμούρη. Το ωραίο και ξεχωριστό είναι πως το ευρύχωρο Ξέμπαρκο αποτελεί πολιτικό και κοινωνικό στέκι για όλους. Εκεί που στην Άνδρο οι παρέες και τα στέκια σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι διαμοιρασμένα για πολλούς λόγους στην Τήνο είναι ένα.

Έβδομη παρατήρηση: Όπως στο χώρο του Ξέμπαρκου έτσι και σε όλα, από τα δημοτικά συμβούλια μέχρι την διοίκηση του Λιμενικού Ταμείου Τήνου,  επικρατεί ο πολιτικός διάλογος κι όχι οι εντάσεις και οι συνεχείς αντεγκλήσεις όπως στην Άνδρο. Παρακολουθήσαμε μια συνεδρίαση του νέου Λιμενικού Ταμείου Τήνου. Ο διάλογος ήρεμος. Η αντιπολίτευση του Παναγιώτη Κροντηρά προσεκτική, με προτάσεις, επιχειρήματα, χωρίς κορώνες και φωνές, χωρίς υπαινιγμούς κι εντάσεις. Κάτι που αντιθέτως συνηθίζει η αντιπολίτευση της Άνδρου. Ο Π. Κροντηράς έφερε σε δύσκολη θέση με νομικά και πολιτικά επιχειρήματα τον σημερινό δήμαρχο Τήνο, που αν και δικηγόρος, βρέθηκε δύο φορές αδιάβαστος. Έτσι γίνεται η σωστή αντιπολίτευση. Ίσως η ύπαρξη δύο μεγάλων διακριτών κοινοτήτων στο νησί (ορθόδοξων και καθολικών) που συμβιώνουν αδιατάρακτα τόσους αιώνες είναι αυτή που δημιουργεί και το υπόβαθρο για μια άλλη πολιτική στάση στην Τήνο: πιο ήρεμη, πιο ισορροπημένη και πιο προσεκτική, από όλους... 

Η ΑΝΔΡΟΣ

Όγδοη παρατήρηση: Επιστροφή στην Άνδρο και στα καθ' ημάς. Σε μια Άνδρο με μοναδικό ανάγλυφο, με μεγάλη έκταση, με πάρα πολλές ομορφιές. Μια Άνδρο γαλήνια και νωχελική αυτές τις γιορτινές μέρες του χειμώνα. Όμως αυτές τις γιορτινές μέρες του χειμώνα Τήνος και Άνδρος εγκαταλείπονται και οι δύο μαζικά. Τα δύο πλοία της γραμμής πάνε άδεια στα νησιά και γυρίζουν στη Ραφήνα υπερπλήρη! Δεν μπορείτε να φανταστείτε τον αριθμό τον ΙΧ που εγκατέλειψαν τα δύο νησιά αυτές τις μέρες. Superferry και Θεολόγος έρχονται με πρωτόκολλο στο γκαράζ. Εκατοντάδες τα ΙΧ. Το αδιαχώρητο. 

Ένατη παρατήρηση: Στις γιορτινές αυτές μέρες του τέλους της χρονιάς οι αλλοδαποί πάνε στις πατρίδες τους και οι ημεδαποί πάνε στην αλλοδαπή! Ή, στην Αθήνα. Ή, όπου αλλού. Οι Ανδριώτες, όπως και οι Τηνιακοί, πάνε κυρίως Αθήνα. Όμως πολλοί είναι οι Τηνιακοί που πάνε στο εξωτερικό. Όλοι κάπου πάνε. Εκτός από εκείνους που επιλέγουν ή δεν μπορούν να πάνε αλλού και μένουν στα νησιά. Και δεν είναι λίγοι κι αυτοί. Πάντως όπου κι αν πάνε στο τέλος όλοι θα επιστρέψουν...

"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"