Τοπιογραφίες της Άνδρου: "Ήταν ο τόπος μου βράχος και χώματα, ήλιος και μαύρο κρασί..."
Του Διαμαντή Μπασαντή
Μια διαδρομή στο τοπίο του βράχου και του ήλιου: Κουρούνα αγναντεύει το πέλαγος στην κορυφή ενός εμβληματικού βράχου στα Άχλα...
Τις μέρες αυτές κάναμε πάλι μια μεγάλη και πολύωρη διαδρομή 70 περίπου μιλίων με το πρόγραμμα LIFE φτάνοντας μέχρι το Μαντήλι της Εύβοιας όπου και υπάρχει ένα μικρό βασίλειο της μεσογειακής φώκιας. Από την διαδρομή αυτή προβάλουμε σε συνέχειες μια σειρά θέματα. Ξεκινήσαμε με τους φάρους της Άνδρου και γύρω από την Άνδρο, που ορίζουν τη ναυσιπλοΐα στην περιοχή μας που είχε μεγάλη απήχηση. Συνεχίζουμε σήμερα την διαδρομή αποτυπώνοντας τοπία και σημεία αναφοράς της Κεντρικής και της Βόρειας Άνδρου με φωτογραφίες, βίντεο και ποιητικές καταθέσεις για έναν τόπο ιδιαίτερο, μοναχικό, πέτρινο και ξεχωριστό.
ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ
Το σημερινό αφιέρωμα ανοίγει με μια εντυπωσιακή φωτογραφία ενός πουλιού στην κορυφή ενός απόκρημνου βράχου στις ακτές της Άνδρου. Ακολουθεί το αφιέρωμα που είναι χωρισμένο σε 6 φωτογραφικά/ποιητικά στάσιμα: (α) Θεοτόκος: η πελαγινή και πενταστέρινη, (β) Άχλα: το πορώδες και άσπρο μεσημέρι, (γ) Ατένι-Ζόργκος: ήταν ο τόπος μου σαν το χαμόγελο όνειρο καθημερινό, (δ) Βορειοανατολικές ακτές: Άνεμοι δρομείς που διάνυσαν τα ουράνια μίλια, (ε) Καμπανός: Πέτρινος, μακρινός και μόνος, (στ) Στενιές: Η κοιλάδα με τους ροδώνες. Και τέλος μια φωτογραφία όπου η πέτρινη τοπιογραφία γίνεται ένα με την πέτρινη γέφυρα του Κάτω Κάστρου...
ΘΕΟΤΟΚΟΣ: Η ΠΕΛΑΓΙΝΗ ΚΑΙ ΠΕΝΤΑΣΤΕΡΙΝΗ...
Δυο φωτογραφίες του γεμάτου θαλάσσια ζωή μικρού νησιού της Θεοτόκου λίγο πριν τα Άχλα. Η Θεοτόκος, που στον Ελύτη γίνεται "Ονειροτόκος" και "Πελαγινή" παραπέμποντας σε όλες τις Παναγιές του Αιγαίου. Ή, όπως έγραψε ο ποιητής: "Χαίρε η Ονειροτόκος χαίρε η Πελαγινή/ Χαίρε η Αγκυροφόρος και η Πενταστέρινη..." Οδ. Ελύτης - Άξιον Εστί.
ΑΧΛΑ: ΤΟ ΠΟΡΩΔΕΣ ΚΑΙ ΑΣΠΡΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ...
Η μαγική κοιλάδα του ποταμού Άχλα. Από την μοναχική Βουρκωτή μέχρι την πολύχρωμη παραλία και τα απόκρημνα κι άγρια βράχια στο πέλαγος. Πρωί ή μεσημέρι δεν έχει σημασία. Μια ονειρική στιγμή σε τρεις απεικονίσεις. Ή, όπως θα έγραψε ο ποιητής "το πορώδες και άσπρο το μεσημέρι / σαν ένα πούπουλο ύπνου που ανεβαίνει..." Οδ.Ελύτης - Άξιον Εστί.
ΑΤΕΝΙ - ΖΟΡΓΚΟΣ: ΗΤΑΝ Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ ΣΑΝ ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΝΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ...
Δυο παραλίες, δύο χαμόγελα. Το ένα ορθάνοιχτο, το άλλο μισόκλειστο. Η μία ένα πλατύ χαμόγελο στον κόσμο (Ατένι), ή άλλη σαν ένα διακριτικό χαμόγελο στον άνθρωπο (Ζόργκος). "Ήταν ο τόπος μου σαν το χαμόγελο όνειρο καθημερινό..." Χρονικό - Κ.Χ. Μύρης...
Και η Αιγαία. Αρμονικά κι απλά τοποθετημένη στο χώρο, σαν "όνειρο καθημερινό..." Χρονικό - Κ.Χ. Μύρης
ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ: ΟΙ ΔΡΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΔΙΑΝΥΣΑΝ ΤΑ ΟΥΡΑΝΙΑ ΜΙΛΙΑ
Απίστευτοι σχηματισμοί στα βράχια: από τα κύματα και τους ανέμους. Άνεμοι "δρομείς που διάνυσαν τα ουράνια μίλια" και έφτιαξαν σχήματα εντυπωσιακά κι ονειρικά "αντικρύ του πελάγους"! ¨η, όπως κατέληξε ο ποιητής: "αντικρύ του πελάγους η Μυρτώ να στέκει σαν ωραίο οκτώ ή σαν κανάτι" Οδ. Ελύτης - Άξιον Εστί.
ΚΑΜΠΑΝΟΣ: ΠΕΤΡΙΝΟΣ, ΜΑΚΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟΣ
Καμπανός, μακρινός και μόνος. Παραλλαγή από στίχο του Λόρκα που έγραψε: "Κόρντομπα, μακρινή και μόνη". Καμπανός το πιο ανεμοδαρμένο σημείο της Άνδρου κι ένα από τα πιο ανεμοδαρμένα σημεία του Αιγαίου. Εκεί όπου φυσούν "οι σημάντορες άνεμοι, που ιερουργούνε/ που σηκώνουν το πέλαγος σαν Θεοτόκο/ που φυσούν και ανάβουνε τα πορτοκάλια/ που σφυρίζουν στα όρη κι έρχονται" - Οδ.Ελύτης - Άξιον Εστί.
Καμπανός: Λίγο μετά το ακρωτήριο το σημείο που ναυάγησε το πλοίο Cabrera στα βράχια του Καμπανού στις 25 Δεκεμβρίου 2016. Για ένα τέτοιο τοπίο ίσως να έγραψε ο ποιητής τους στίχους: "Χαίρε του παραδείσου των βυθών η Αγρία/ Χαίρε της ερημίας των νήσων η Αγία..." Οδ.Ελύτης - Άξιον Εστί.
Πέζα. Μετά τον Καμπανό. Το σημείο που εξόκοιλε το πλοίο Good Faith στις 11/2/2015 από τους "σημάντορες άνεμους" των 11 μποφόρ...
Μετά τον Καμπανό και την Φάσσα ο Κάβο Ντόρος κι ο Άγιος Σώστης, στο δυτικότερο άκρο της Άνδρου. Το μικρό ξωκλήσι στην κορυφή της μικρής χερσονήσου στα δυτικά του Καφηρέα. Είναι ο προστάτης Άγιος των ναυτικών στο δύσκολο κι επικίνδυνο πέρασμα...
ΣΤΕΝΙΕΣ: ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΟΔΩΝΕΣ...
Θαλασσογραφία: Αποίκια, Στενιές, Γυάλια. Γενική άποψη.
Τοπιογραφία: Αγία Τριαδα Στενιές. Λεπτομέρεια...
ΑΝΔΡΟΣ: ΕΝΑΣ ΠΕΤΡΙΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΣΤΟ ΠΕΛΑΓΟΣ
Χώρα: Εδώ η πέτρινη τοπιογραφία γίνεται ένα με την πέτρινη γέφυρα στο Κάτω Κάστρο...
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Με το πρόγραμμα LIFE έχουμε κάνει προσκεκλημένοι - λόγω της επαγγελματικής ιδιότητας μας - ορισμένες διαδρομές. Το 2015 ήταν οι πρώτες: μια νότια και μια βόρεια. Νότια προβάλαμε τους μαυροπετρίτες και τους θαλασσοκόρακες στις απόκρημνες ακτές και παραλίες της Νότιας Άνδρου, του Στενού και στο νησάκι της Τήνου. Και βόρεια τους μαυροπετρίτες και τ' αγριοπερίστερα στο νησάκι της Θεοτόκου και στα απόκρημνα βράχια κοντά στον Καμπανό. Το εκτενές αφιέρωμα μας στην "Άγνωστη Άνδρος" - στις 24 Αυγούστου 2015 - έτυχε μεγάλης απήχησης φτάνοντας 6.645 αναγνώστες. Κάπως έτσι έγινε γνωστό το LIFE στην Άνδρο...
2. Ο τίτλος του κειμένου είναι από το Χρονικό του Κ.Χ Μύρη
3. Ο τίτλος στις Στενιές είναι τίτλος συλλογής του Νίκου Εγγονόπουλου.
4. Ο τίτλος στον Καμπανό είναι παραλλαγή στίχου του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
5. Οι διάσπαρτοι στίχοι είναι από το Άξιον Εστί του Οδ. Ελύτη