Από την Άνδρο μέχρι το... Βόρειο Σέλας!...
Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ
Χιονισμένο τοπίο τριγύρω. Και πάνω από τον ουρανό οι εκρηκτικές πράσινες ακτίνες κι ανταύγειες του Βορείου Σέλατος σαν μια κοσμική έκρηξη που συνεπαίρνει όσους έφτασαν μέχρι εκεί για να το ζήσουν...
Δύο κοπέλες με καταγωγή και αναφορά την Άνδρο, η Μυρτώ και η Κυβέλη, ξεκίνησαν με αεροπλάνο από το Όσλο για το Τρόμσο της Νορβηγίας, που είναι στον αρκτικό κύκλο, με στόχο να δουν το Βόρειο Σέλας. Ήταν τέλη Οκτώβρη και όπως μάς διηγήθηκαν το ταξίδι ήταν κάπως σαν ένα στοίχημα. Γιατί ναι μεν το Τρόμσο είναι διάσημο στους κυνηγούς της περιπέτειας του Βορείου Σέλατος, αλλά χρειάζονται και οι κατάλληλες συνθήκες. Πρέπει να πετύχει κανείς την εποχή (από Οκτώβριο μέχρι Μάρτιο) και κάποιο μέρος στο Τρόμσο ή στην γύρω περιοχή, με ξαστεριά. Διαφορετικά δεν το βλέπεις...
Έφτασαν στο Τρόμσο τέλη Οκτώβρη κι έπεσαν πάνω σε έναν ασταμάτητο χιονιά. Το τοπικό γραφείο ταξιδίων έψαξε τον μετεωρολογικό χάρτη και βρήκε πως τη δεύτερη μέρα της παραμονής τους στα 150 χιλιόμετρα μακριά από το Τρόμσο θα είχε ξαστεριά. Εκεί θα συναντούσαν το Βόρειο Σέλας για το οποίο μιλούσαν το καλοκαίρι στην Αιγαιοπελαγίτικη Άνδρο. Ξεκίνησαν λοιπόν λίγο πριν το σούρουπο. Κι έκαναν κοντά δυόμιση ώρες διαδρομή μέσα στη χιονισμένη νύχτα για να βρουν την ξαστεριά. Και να φτάσουν στο σημείο συνάντησης με το ουράνιο φαινόμενο...
Σε όλη την διαδρομή χιόνιζε ασταμάτητα. Όμως όταν έφτασαν στο συγκεκριμένο σημείο ο καιρός είχε ανοίξει...
Γύρω άπλωνε ένα νυκτερινό χιονισμένο τοπίο. Δεν περίμεναν πολύ και ξάφνου από τον ουρανό φάνηκε πάνω από μερικά μακρινά σύννεφα το υπερ-ουράνιο Βόρειο Σέλας σε ένα πρασινωπό χρώμα να παίζει κάνοντας παράξενα σχήματα...
Η έκρηξη χαράς της Μυρτώς μπροστά στην ουράνια έκρηξη του Βορείου Σέλατος...
Η έκπληξη και η χαρά των 12 ταξιδιωτών που έφτασαν μέχρι εκεί ήταν μεγάλη. Το ουράνιο φαινόμενο που προέρχεται από τις ακτίνες του ήλιου και το μαγνητικό πεδίο της γης ήταν μπροστά και πάνω τους. Οι δύο κοπέλες και μερικοί ακόμα που έκαναν το ταξίδι μέχρι τον αρκτικό κύκλο μόνο και μόνο για να δουν το Βόρειο Σέλας ένοιωσαν μια ανάταση. Τόση που να σηκώσουν τα χέρια στον ουρανό σαν σε προσεχή, σαν σε ευχαριστία. Πόσες φορές θα μπορούσαν να δουν ζωντανά το Βόρειο Σέλας στον αρκτικό κύκλο; Πως να μην νοιώσουν μοναδικά. Η περιγραφή τους στο τηλέφωνο, μαζί με τις εντυπωσιακές φωτογραφίες που έστειλαν, αποτυπώνει την υπερ-ουράνια ομορφιά, αλλά και την μοναδική έκπληξη, που δημιουργεί το Βόρειο Σέλας.
Το μοναδικό αυτό φαινόμενο κλιμακώνει από μια πρασινωπή ή και σκούρα μπλε ανταύγεια στον ουρανό (όπου φαίνεται και η Αφροδίτη σε τροχιά) μέχρι μια ουράνια έκρηξη χρωμάτων...
Όλα φτάνουν κάποια στιγμή σε μια έκρηξη ουράνιων χρωμάτων. Όπου ξαφνικά όλα γίνονται μέχρι κίτρινα και κόκκινα. Αυτές τις στιγμές ο άνθρωπος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σκηνή του κοσμικού σύμπαντος. Ο άνθρωπος μπροστά στο υπερ-ουράνιο φαινόμενο και γύρω του ένα νυχτερινό λευκό τοπίο. Κάπου εκεί ο χρόνος μοιάζει να μην υπάρχει. Ή, μήπως σε εκείνες τις μοναδικές στιγμές δεν υπάρχει χρόνος; Ο χρόνος αρχίζει να επανέρχεται όταν πια ξεκινά το ταξίδι της νυχτερινής επιστροφής στο αρκτικό Τρόμσο...
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΟΡΕΙΟ ΣΕΛΑΣ
Αν και εμφανίζεται στην ατμόσφαιρα της Γης, η αιτία του φαινομένου βρίσκεται περίπου 150.000.000 χιλιόμετρα μακριά στην επιφάνεια του ήλιου. Τεράστιες εκρήξεις ηλεκτρομαγνητικής ύλης που ονομάζονται στεμματικές εκπομπές μάζας εκτοξεύουν φορτισμένα σωματίδια στο διάστημα. Γνωστά και ως ηλιακός άνεμος, αυτά τα σωματίδια στρέφονται προς τη γη όπου προκαλούν το Βόρειο Σέλας
Όταν ο ηλιακός άνεμος φτάνει στη γη, προκαλεί παραμόρφωση στο μαγνητικό πεδίο. Αν και τα περισσότερα από τα φορτισμένα σωματίδια παραμορφώνονται μακριά, μερικά καταφέρνουν να φτάσουν στην ατμόσφαιρα κοντά στους δύο μαγνητικούς πόλους. Αυτή η σύγκρουση των φορτισμένων σωματιδίων και των αερίων της ατμόσφαιράς μας προκαλεί τις ακτίνες, οι οποίες είναι απελευθερώσεις ενέργειας φωτονίων.
Το Σέλας δημιουργείται, λοιπόν, από ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, τα οποία, παγιδευμένα από το γεωμαγνητικό πεδίο, κινούνται ελικοειδώς κατά μήκος των δυναμικών του γραμμών και πλησιάζουν την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης, όπου συγκρούονται με άτομα και μόρια αζώτου και οξυγόνου και τα διεγείρουν ενεργειακά. Τα διεγερμένα άτομα και μόρια, για να επανέλθουν στην αρχική, σταθερότερη κατάσταση ενεργειακής ισορροπίας, εκπέμπουν την περίσσεια ενέργειας υπό τη μορφή ορατής ακτινοβολίας.
