Άνδρος, ένα διχασμένο νησί αναζητά διεξόδους...
Του Διαμαντή Μπασαντή
Πάνω από 200 άτομα παραυρέθηκαν στην χθεσινή ενημέρωση που από ένα σημείο ξέφυγε και το κλίμα φορτίστηκε ιδιαίτερα και κυριάρχησε ένταση
Ο τίτλος του άρθρου θα μπορούσε να είναι διαφορετικός. Όμως η ένταση και ο διχασμός ήταν αυτά που κυριάρχησαν πάνω απ’ όλα στη χτεσινή ενημερωτική συνάντηση του δημάρχου Θ. Σουσούδη με τους πολίτες της Άνδρου που κατοικούν στην Αθήνα στο ξενοδοχείο President. Μια ένταση που είχε να κάνει με την χωροθέτηση ΧΥΤΥ στην Πλούσκα. Όμως όταν ξεκίνησε η εκδήλωση τίποτα δεν προμήνυε την εξέλιξη. Η αίθουσα του ξενοδοχείου γεμάτη. Οι χαιρετισμοί έδιναν και έπαιρναν. Οι Ανδριώτες της Αθήνας φαινόταν πως είχαν δει την ενημέρωση και ως ευκαιρία για μια συνάντηση μεταξύ τους.
Η ομιλία του κ. Σουσούδη για το θέμα της ανακύκλωσης και της αναγκαιότητας δημιουργίας ΧΥΤΥ στην Άνδρο κύλισε γρήγορα. Από την ομιλία του δημάρχου δύο σημεία κέντρισαν την προσοχή. Το πρώτο για το ημερήσιο πρόστιμο 5.000 ευρώ όσο καιρό ο δεματοποιητής παραμένει στην Σταυροπέδα (για την ώρα έχει γίνει ένσταση και δεν πληρώνεται) και τις ενέργειες που κάνει η Περιφέρεια για να λύσει προσωρινά την μεταφορά των χιλιάδων δεμάτων με απορρίμματα από το νησί.
Οι δύο εισηγητές εξήγησαν τα της λειτουργίας ΧΥΤΑ και της ανακύκλωσης. Διακρίνονται στο πάνελ ο συντονιστής Γιάννης Μηνδρινός και ο δήμαρχος Θεοδόσης Σουσούδης.
Οι δύο ομιλίες που ακολούθησαν, η μια για το πώς λειτουργεί ο ΧΥΤΑ Σύρου (ομιλητής δημοτικός σύμβουλος από την Σύρο) και η άλλη για το πολλαπλό κέρδος της ανακύκλωσης (ομιλητής διευθυντικό στέλεχος της ελληνικής εταιρείας ανακύκλωσης) έδωσαν μερικές ενδιαφέρουσες πτυχές του θέματος.
Και μετά ήρθε η ώρα των ερωτήσεων, οι οποίες όντως ξεκίνησαν ως ερωτήσεις επί του θέματος της ομιλίας του κ. Σουσούδη. Για παράδειγμα ο διαχειριστής του «εν Άνδρω» ρώτησε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή με την ανακύκλωση στο νησί. Γιατί όπως είναι γνωστό έχει λήξει η σύμβαση με την ιδιωτική εταιρεία και δεν έχει αρχίσει η συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών από την διάδοχη κατάσταση.
Ο δήμαρχος παραδέχτηκε με ειλικρίνεια την υπάρχουσα καθυστέρηση. Είπε πως δεν είχαν προετοιμάσει εγκαίρως την μετάβαση στη νέα κατάσταση με την ενεργοποίηση της αναπτυξιακής εταιρείας του Δήμου Άνδρου. Αυτό έφερε μια πρώτη καθυστέρηση, την οποία ακολούθησε μια επιπλέον καθυστέρηση γιατί η τροποποίηση του προϋπολογισμού της 30ης Απριλίου δεν έχει ακόμα εγκριθεί από την Σύρο με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν κονδύλια για την ώρα για να διατεθούν για ενεργοποίηση (εξυγίανση, προσλήψεις, αποθήκες, κλπ) της αναπτυξιακής εταιρείας του Δήμου. Αποτέλεσμα τα υπό ανακύκλωση υλικά να μαζεύονται δύσκολα και με εθελοντές. Και κατέληξε πως ελπίζει στο επόμενο διάστημα με την έγκριση του προϋπολογισμού τα πράγματα να κινηθούν καλύτερα.
Στη συνέχεια η κ. Γλυνού έθεσε δύο ερωτήματα. Το πρώτο για το χρονικό διάστημα της κατασκευής του ΧΥΤΥ και το δεύτερο του τι θα γίνει με τον δεματοποιητή μέχρι να λειτουργήσει ο ΧΥΤΥ. Ο κ. Σουσούδης ξεκαθάρισε πως χρειάζονται 3 χρόνια για να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει ο ΧΥΤΥ και πως για την ώρα δεν υπάρχει άμεσο σχέδιο για το που μπορεί να πάει ο δεματοποιητής.
Η αίθουσα βρέθηκε σε αναταραχή και σε αντεγκλήσεις ακόμα και μεταξύ των παρευρισκομένων από ένα σημείο και μετά λόγω της έντασης και των αντιπαραθέσεων για το θέμα του ΧΥΤΥ
Μετά τις πρώτες διευκρινιστικές ερωτήσεις παρενέβη ο κ. Θόδωρος Μανούσος εκπροσωπώντας μια ομάδα τουλάχιστον 30-40 κατοίκων από το Μπατσί, που ήταν παρόντες, θέτοντας μια σειρά περιβαλλοντικών ερωτημάτων για τον σχεδιαζόμενο ΧΥΤΥ στην Πλούσκα. Τα ερωτήματα του στοχευμένα στην ύπαρξη υδροφόρου ορίζοντα και στις αστοχίες που έχουν γίνει στο εξωτερικό σε τέτοιες περιπτώσεις (υπάρχει αναλυτική επιστολή του στο site). Στη συνέχεια αρκετοί επίσης κάτοικοι της Υδρούσας που ήταν παρόντες εστίασαν στο θέμα των υπογείων υδάτων και των γεωτρήσεων μέσω των οποίων υδρεύεται το Μπατσί σήμερα.
Η κ. Αμμολοχίτου φορτισμένη συναισθηματικά απευθύνεται προς τον δήμαρχο
Ακολούθησε η κ. Αμμολοχίτου με μια ομιλία έντονα φορτισμένη συναισθηνατικά και έθεσε και το πρόβλημα της πολιτικής ανακολουθίας στοχοποιώντας κυρίως τον κ. Κ. Θωμά για παλαιότερες προειδοποιήσεις του για τον υδροφόρο ορίζοντα. Ο δήμαρχος προσπάθησε να εξηγήσει πως μέχρι σήμερα η υπάρχουσα μελέτη θεωρεί πως δεν υπάρχει πρόβλημα. Και πως έχουν διασφαλιστεί από τον μελετητή όλες οι προδιαγραφές ώστε ο ΧΥΤΥ να λειτουργήσει σωστά και με συνεχείς ελέγχους. Επέμεινε, επίσης, στο περιορισμένο της ποσότητας των υπολοιμάτων που θα καταλήγει στον ΧΥΤΥ. Όμως η ένταση ανέβηκε μετά από μια σειρά νέες παρεμβάσεις των διαμαρτυρόμενων κατοίκων, που ζητούσαν περισσότερες διευκρινήσεις και αμφισβητούσαν την μέλετη. Αλλά και από κάποιες αντιδράσεις κατοίκων από την περιοχή της Χώρα κυρίως που ήθελαν κυρίως να ακούσουν τον ομιλητή. Από την μεριά του ο δήμαρχος αυτή την φορά ήταν ψύχραιμος και προσπαθούσε να απαντά ήπια αποφεύγοντας να οξύνει την ήδη φορτισμένη ατμόσφαιρα. Ήταν ίσως η πλέον προσεκτική από όλες τις μέχρι σήμερα δημόσιες παρεμβάσεις του στο θέμα.
Η πλειοψηφία των παρευρισκόμενων, που ήταν κυρίως από την περιοχή της Χώρας, παρακολουθούσαν μάλλον εκπληκτοι τα τεκταινόμενα. Ορισμένοι αντέδρασαν. Αλλά ήταν προφανές πως οι κάτοικοι της Υδρούσας, αν και λιγότεροι αριθμητικά, ήταν περισσότερο φορτισμένοι και έδιναν πλέον τον τόνο στην όλη συζήτηση επανερχόμενοι συνεχώς ο ένας μετά τον άλλον με νέα ή επαναλαμβανόμενα ερωτήματα. Ή, και αντεγκλήσεις με άλλους.
Από ένα σημείο και μετά όσοι είχαν έρθει να ακούσουν μια απλή ενημέρωση βρέθηκαν σε δύσκολη θέση. Η ένταση, που δεν περίμεναν, οδήγησε πολλούς να αποχωρίσουν. Υπήρξαν ορισμένοι «ένθεν κακείθεν» που προσπάθησαν να πουν ορισμένα πράγματα σε μια προσπάθεια να ξαναβάλουν την συζήτηση στο κανάλι ενός διαλόγου. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τις παρέμβασεις του κ. Λευτέρη Πολέμη, αλλά και του κ. Γιάννη Μαμάη, που καθένας από εντελώς διαφορετική θέση, προσπάθησαν να βάλουν το «νερό στο αυλάκι». Όμως σχεδόν δεν ακούστηκαν μέσα στην ένταση που κυριαρχούσε.
Ο δήμαρχος στο βήμα απαντά στις δεκάδες ερωτήσεις
Ο συντονιστής Γ. Μηνδρινός κατάφερε με πολύ προσπάθεια να φέρει την όλη συζήτηση σε λογαριασμό προς το τέλος λόγω των συνεχών παρενβάσεων των κατοίκων της Υδρούσας. Όταν πια ηρέμησαν τα πνεύματα είχαν πλέον αποχωρήσει οι περισσότεροι ακροατές από την Χώρα, αλλά και σχεδόν όλοι οι διαμαρτυρόμενοι από την Υδρούσα. Για τους κατοίκους της Χώρας αυτή ήταν ίσως η πρώτη συνάντηση με το δύσκολο θέμα του ΧΥΤΥ. Όλοι σχεδόν είχαν έρθει για να πληροφορηθούν για το θέμα. Αλλά ξαφνικά μέσα από τις αντεγκλήσεις συνειδητοποίησαν την ένταση που υπάρχει στην άλλη πλευρά του νησιού μας. Η αλήθεια είναι πως στην Χώρα δεν υπήρξαν και δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα τέτοιες εντάσεις. Μια φορά μπορούμε να θυμηθούμε εντάσεις στην περιοχή. Κι αυτή αφορά ελάχιστα την Χώρα και αναφέρεται κυρίως στα χωριά έξω από αυτήν. Ο λόγος όταν το 2006 κάτοικοι του Πιτροφού και του Ζαγανιάρη απέκλεισαν την Σταυροπέδα διαμαρτυρόμενοι και έμεινα τα σκουπίδια στον δρόμο επί τουλάχιστον 10-15 μέρες.
Ο απολογισμός του πρώτου χρόνου
Παρά το γεγονός πως στο δεύτερο μέρος της συζήτησης για τον απολογισμό είχαν μείνει περίπου 80 άτομα ο κ. Σουσούδης προχώρησε σε μια σύντομη αποτίμηση της πρώτης περιόδου της δημαρχίας του. Ίσως ήταν και μια απάντηση στον απολογισμό που αναρτήσαμε στο «εν Άνδρω» εδώ και 9 μέρες. Αλλά κι αν ακόμα είναι έτσι θεωρούμε ιδιάιοτερα θετικό πως προχώρησε σε έναν πρώτο δημόσιο απολογισμό. Κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ πριν στο παρελθόν.
Σε αρκετά σημεία του απολογισμού του ήταν προσεκτικός. Σε ορισμένα έργα υπερβολικά αναλυτικός. Αναφέρθηκε επίσης σε προσπάθειες, αλλά και στις εκδηλώσεις, που έκανε ή που συνέβαλε. Σε ορισμένα σημεία θέλησε ίσως να καλύψει συνεργάτες του. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως στο θέμα του προϋπολογισμού θα πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβει πως, πέρα από το χάος που παρέλαβε, ο επί των οικονομικών αντιδήμαρχος από απειρία εμμένει σε μια εντελώς εσφαλμένη αντίληψη συντάσσοντας συνεχώς εικονικούς προϋπολογισμούς. Και φτάνει μάλιστα δηλώνει στο δημοτικό συμβούλιο πως: «ο προϋπολογισμός είναι ευχολόγιο»! Και πως «θα τον αναμορφώνει όταν χρειάζεται»! Κάπως έτσι φτάσαμε να μην έχουμε προϋπολογίσει τίποτα μέχρι που έληξε η σύμβαση για την ανακύκλωση! Ούτε κάποια χρήματα για το μεταβατικό στάδιο και την ενεργοποίηση της «αναπτυξιακής εταιρείας»! Και τώρα τρέχουμε. Ο δήμαρχος προφανώς πρέπει κάτι να κάνει για να αποφύγει άλλες τέτοιες προχειρότητες στον οικονομικό προγραμματισμό του Δήμου.
Και βεβαίως δεν αρκεί να θεωρεί ως έργο τα ταξίδια της επί του τουρισμού υπεύθυνης συμβούλου στο Λονδίνο, στην Στοκχόλμη και στο Βερολίνο ή όπου αλλού. Έργο είναι μόνο κάποια συμβόλαια με ξένους ταξιδιωτικούς πράκτορες. Γι' αυτό πάει στις εκθέσεις. Όπως μας έλεγε έμπειρη ταξιδιωτική πράκτορας της Χώρας "αν σε κάθε ταξίδι της στο εξωτερικό αν δεν φέρει 3-4 συμβόλαια στο γραφείο της απλώς χάνει χρόνο και χρήμα". Και η Άνδρος δεν έχει πια ούτε χρόνο ούτε χρήμα.
Τέλος, πολύ σωστά ο κ. Σουσούδης είπε πως ετοιμάζει μεγάλη παρουσίαση για την Άνδρο στις 22 Ιουνίου στην Αθήνα με στόχο τον τουρισμό από την Αττική. Έστω και αργά κάτι είναι κι αυτό. Άργησε ίσως χρονικά γιατί η συνεργάτιδα του είχε στρέψει την πλάτη στην Αττική ταξιδεύοντας αλλού χωρίς πρακτικά αποτελέσματα μέχρι σήμερα. Για τον τουρισμό τα είχαν επισημάνει έγκαιρα από τις στήλες του "εν Άνδρω" αρκετοί με σειρά άρθρων (Δ. Σταυρόπουλος, Γ. Τρανάκος, Ειδικός Συνεργάτης κλπ).Ευτυχώς που ό ίδιος κατάλαβε και εξήγγειλε πως η Αττική – στην οποία π.χ. η γειτονική Τήνος έχει προ πολλού στραφεί – είναι το πρώτο και βασικό σκαλοπάτι για την Άνδρο αυτές τις δύσκολα τουριστικά στιγμές.
Τα δύο παραπάνω παραδείγματα δείχνουν πως παρά τις όποιες καλές προθέσεις, πολλοί από τους συνεργάτες του κ. Σουσούδη αυτοσχεδιάζουν σε μια κρίσιμη στιγμή για την Άνδρο, ενώ πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα σε όλους τους τομείς.