Βιολογικός Χώρας: το μεγαλύτερο έργο της Άνδρου
Η κάτοψη του σχεδίου του βιολογικού καθαρισμού της Χώρας
Ο βιολογικός της Χώρας και τα αποχετευτικό δίκτυο που τον συνοδεύει είναι το μεγαλύτερο εκτελούμενο σήμερα δημόσιο έργο της Άνδρου. Συνολικό κόστος (δίκτυα+ βιολογικός) 8,5 εκατομμύρια ευρώ. Κόστος εγκατάστασης του βιολογικού 5,5 εκατ. ευρώ. Η δυναμικότητα του έργου σε πλήρη λειτουργία θα είναι για 12.000 κάτοικους. Σε αυτή τη φάση θα ολοκληρωθεί και θα παραδοθεί το φθινόπωρο του 2015.
Από την αρχή της λειτουργίας του, με βάση τα σημερινά δίκτυα, θα καλύπτει πλήρως την Χώρα και σε πρώτη φάση τα χωριά Λειβάδια, Μεσαριά και Στενιές. Με δεδομένη την δυναμικότητα του θα μπορεί στο μέλλον να ενταχθούν (όταν βρεθούν χρήματα και προχωρήσει το δίκτυο αποχέτευσης) και στα άλλα χωριά της περιοχής (Αποίκια, Υψηλού, Στραπουργιές, Μένητες, Βακόνι κλπ).
Το έργο σχεδιάστηκε επί δημαρχίας Δημήτρη Γιαννίση. Καθυστέρησε αρχικά γιατί δεν έγινε αποδεκτή η πρώτη χωροθέτηση. Το φθινόπωρο του 2002, μετά τις εκλογές, τις οποίες είχε ήδη χάσει, ο Δημήτρης Γιαννίσης έκανε την υπέρβαση και χωροθέτησε …δίπλα στο σπίτι του!!! Αυτό ήταν και το τελευταίο από τα τρία μεγάλα έργα (και τις πολλές και σημαντικές μελέτες για μικρότερα) μιας δημοτικής διοίκησης, που άντεξε σε μια ανελέητη αντιπολίτευση μόνο τέσσερα χρόνια! Η επόμενη 8ετία της διοίκησης Μ. Βάμβουκα άφησε το έργο σχεδόν εκεί που το βρήκε!
Ο βιολογικός πάνω από την ΔΕΗ. Σύμφωνα με το σχέδιο στο τέλος δεν θα φαίνεται παρά μια φυτεμένη πλαγιά, οι πέτρινες μάντρες και μέρος από τα επενδεδυμένα κτήρια.
Ήταν η διοίκηση του Γιάννη Γλυνού που κατάφερε και ξεκόλλησε το έργο από τις «ελληνικές καλένδες» και το ενέταξε στο ΕΣΠΑ της περιόδου 2010-2014. Το έργο δημοπρατήθηκε 2012 και ξεκίνησε το 2013. Συνεχίζεται μέχρι σήμερα στον «αυτόματο πιλότο» του ΕΣΠΑ υπό την επίβλεψη της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου. Πληρώνεται από τα ευρωπαϊκά ταμεία και τις πληρωμές κάνει ο Δήμος Άνδρου.
Η πλαγιά και η πέτρινη μάντρα πριν την κατολίσθηση στο πάνω μέρος του βιολογικού
Ότι απέμεινε από την πέτρινη μάντρα μετά την κατολίσθηση του Ιανουαρίου
Τον Ιανουάριο του 2015 μετά τις μεγάλες χιονοπτώσεις και στη συνέχεια τις μεγάλες βροχοπτώσεις παρουσιάστηκε φαινόμενο κατολίσθησης παρακείμενης πλαγιάς που οδήγησε σε διακοπή εργασιών για να γίνουν οι αναγκαίες μελέτες και εργασίες αντιμετώπισης του φαινομένου.
Η πλαγιά που "γλύστρησε" και ένα μέρος της μάντρας που έμεινε όρθιο
Ο τεράστιος όγκος χωμάτων που κατέρρευσε σε μια νύχτα και συμπαρέσυρε σαν χάρτινο τον πέτρινο προστατευτικό τοίχο δεν δημιούργησε ζημιά στις υφιστάμενες κατασκευές. Έτσι δεν κατασκευάστηκε ακόμα το κτήριο διοίκησης και ηλεκτρονικού ελέγχου του συγκροτήματος!
Ο μεγάλος όγκος των χωμάτων που "γλύστρησε" συμπαρέσυρε ένα μέρος της μάντρας και έφτασε μέχρις τις εγκαταστάσεις του βιολογικού
Ευτυχώς μέσα στην ατυχία του το έργο ήταν ακόμα υπό εκτέλεση και υπήρχαν χρήματα για απρόβλεπτα. Έτσι, μπόρεσε και συνεχίστηκε κανονικά το έργο και σήμερα διώχνουν τα χώματα και κάνουν νέα υποδομή με ειδικούς τσιμεντένιους φρεατοπασσάλους 20 μέτρα μέσα στην γη προς αποφυγή νέας κατολίσθησης στο μέλλον. Με αυτά τα δεδομένα και παρά την σχετική καθυστέρηση το έργο θα ολοκληρωθεί τα κτηριολογικά και μηχανολογικά και θα είναι έτοιμα να παραδοθεί το φθινόπωρο.
Σε σχετική ερώτηση αν ο πέτρινος τοίχος θα έπρεπε να είχε και τσιμεντένιο τοιχίο η απάντηση του εργοδηγού του έργου ήταν καταλυτική: «μα δεν προβλεπόταν στην μελέτη πέτρινος τοίχος, αλλά απλό συρματόπλεγμα! Το αρχιτεκτονικό συμβούλιο επέβαλε τον πέτρινο τοίχο και εμείς τον κάναμε για να είναι πιο φυσικά ενταγμένο το έργο στο περιβάλλον!!»
Μέρος των κτηριακών εγκαταστάσεων και της δεξαμενής καθίζησης του βιολογικού
Κατά τα άλλα το έργο έχει ολοκληρωθεί 75% οικοδομικά και μηχανολογικά. Έχει εξοφληθεί κατά 68% μέχρι στιγμής. Απομένει να τοποθετηθεί το μηχανολογικό μέρος (τα μηχανήματα), η ολοκλήρωση δύο ημιτελών κτηρίων και το χτίσιμο του κεντρικού κτηρίου διοίκησης και ελέγχου της όλης εγκατάστασης.
Μέρος των υποδομών του βιολογικού
Το έργο θα παραδοθεί τελειωμένο και με μια σειρά παρτέρια πλήρως δεντροφυτεμένα με ακακίες, αγριελιές, κυπαρίσσια, πικροδάφνες και άλλους θάμνους που ταιριάζουν στην περιοχή σύμφωνα με την μελέτη περιβάλλοντος. Θα υπάρξει πυρασφάλεια και πλήρες σύστημα ποτίσματος από το νερό του βιολογικού καθαρισμού.
Η έξοδος του βιολογικού, μετά την δευτεροβάθμια επεξεργασία, όπου ξεκινά αγωγός 700 μέτρων οδηγεί το νερό στο πέλαγος. Στο σημείο αυτό η θάλασσα δημιούργησε μια μικρή παραλία!
Όσο νερό δεν θα χρησιμοποιείται, μετά τον δευτεροβάθμιο καθαρισμό, θα πηγαίνει μέσω αγωγού, που ήδη έχει κατασκευαστεί (πίσω από την ΔΕΗ) και οδηγεί στην θάλασσα. Από εκεί με ειδικό υποθαλάσσιο αγωγό που πηγαίνει 700 μέτρα και φτάνει σε βάθος 40 μέτρα μέσα στο πέλαγος (λίγο πιο έξω και από τον φάρο) το νερό θα πηγαίνουν στην ανοικτή θάλασσα. Από εκεί τα ρεύματα θα τα παίρνουν μακριά στο Αιγαίο. Με τον τρόπο αυτό θα καθαρίσει εντελώς η περιοχή της Ρίβας από τα λύματα της Χώρας που χύνονται σήμερα καθημερινά στην Πλακούρα.
Είναι ένα έργο περιβαλλοντικής και αναπτυξιακής πνοής για την Χώρα και την Άνδρο, καθώς έτσι θα αξιοποιηθούν περισσότερο ο κόλπος του Νειμποριού, του Παραπορτίου, αλλά και των Γιαλίων, που σήμερα δέχονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μέρος της αστικής ρύπανσης της περιοχής.
Τέλος, να προσθέσουμε πως η λειτουργία ενός έργου τόσο μεγάλου είναι εξίσου σοβαρό ζήτημα με την κατασκευή του. Όπως μας είπαν για να λειτουργήσει σωστά, ένα τόσο μεγάλο έργο, πρέπει να τηρηθούν όλες οι προδιαγραφές λειτουργίας και να εξασφαλιστούν οι πόροι για την ικανοποιητική και ανταποδοτική μακροχρόνια λειτουργία του. Το μοντέλο επιδότησης από το υπουργείο Εσωτερικών για την λειτουργία αυτών των έργων έχει τελειώσει εδώ και καιρό.
Η όλη ξενάγηση έγινε στο εργοτάξιο. Ο εργοδηγός μαζί με τον κατασκευαστή μας πήγαν παντού και επί δύο ώρες εξήγησαν όλα όσα έχουν γίνει, αλλά και όσα μένει να γίνουν.
Πριν φύγουμε υποβάλλαμε ένα τελευταίο ερώτημα. Η απάντηση μας προβλημάτισε:
- -- Γιατί ήταν τόσο λεπτομερειακή η ξενάγηση;
- -- Μα γιατί είστε μόλις ο τρίτος άνθρωπος εδώ και δύο χρόνια, ο οποίος έδειξε προσωπικό ενδιαφέρον για το έργο!!!! Εκτός φυσικά της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου που επιβλέπει ανελλιπώς το έργο. Ήταν ευκαιρία να πούμε κι εμείς κάτι για ένα έργο για το οποίο νοιώθουμε υπερήφανοι.
Δεν ρωτήσαμε ποιοι είναι οι άλλοι δύο. Μάλλον ξέραμε. Όμως, μεταφέρουμε εδώ τον παραπάνω διάλογο μόνο και μόνο για να μπει μπροστά η μηχανή της σημερινής διοίκησης! Και να ενδιαφερθούν επιτέλους οι πολιτικά αρμόδιοι να επισκεφθούν ένα έργο που σε λίγους μήνες παραδίδεται και αναμένεται να αλλάξει τη ζωή σχεδόν του μισού πληθυσμού του νησιού μας... Ή, μήπως δεν τους ενδιαφέρει;