Εν Άνδρω

Τρεις λόγοι για το ελληνικό δημοψήφισμα - New York Times

Του Πολ Κρούγμαν 

Καθηγητή του Princeton University - βραβείο Νόμπελ Οικονομίας 2007

 

Έως τώρα, κάθε προειδοποίηση για μια επερχόμενη διάσπαση της ευρωζώνης είχε αποδεχτεί λάθος. Οι κυβερνήσεις, ό,τι κι αν λένε προεκλογικά,μετεκλογικά υποκύπτουν στις απαιτήσεις της τρόικα. Στο μεταξύ, η ΕΚΤ προχωράει σε ενέργειες για να καθησυχάσει τις αγορές. Αυτή η διαδικασία κράτησε το νόμισμα ενιαίο, όμως διαιωνίζει την βαθειά και καταστροφική λιτότητα – χωρίς να αφήνει έστω και ελάχιστο χώρο στην ανάπτυξη, καθώς μερικά τρίμηνα μέτριας ανάπτυξης επισκιάζουν το τεράστιο κόστος πέντε χρόνων ανεργίας.

Όσον αφορά το πολιτικό σκέλος της υπόθεσης, ο μεγάλος χαμένος αυτής της διαδικασίας υπήρξαν τα κόμματα της κεντροαριστεράς, που η συναίνεσή τους στην σκληρή λιτότητα – και η αναγκαστική εγκατάλειψη κάθε «κόκκινης γραμμής» που υποτίθεται ότι υπερασπίζονταν – τους έχει προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη ζημιά απ’ ότι στα κόμματα της κεντροδεξιάς.

Μου φαίνεται ότι η τρόικα – νομίζω ότι είναι πια ώρα να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι έχει αλλάξει κάτι, και να χρησιμοποιήσουμε το παλιό όνομα – περίμενε, ή τουλάχιστον ήλπιζε, ότι η περίπτωση της Ελλάδας θα αποτελούσε μια επανάληψη του ίδιου σεναρίου.

Ο Τσίπρας είτε θα ακολουθούσε την πεπατημένη, σπάζοντας τον κυβερνητικό συνασπισμό και πιθανότατα εξαναγκαζόμενος σε μια συνεργασία με την κεντροδεξιά, ή η κυβέρνησή του θα έπεφτε. Και αυτό ακόμα ενδέχεται να συμβεί. Αλλά τουλάχιστον προς το παρόν ο Τσίρας μοιάζει απρόθυμος να αυτοκτονήσει. Αντιθέτως, βρισκόμενος αντιμέτωπος με ένα τελεσίγραφο της τρόικας, αποφάσισε να προχωρήσει σε δημοψήφισμα για το αν πρέπει να αποδεχτεί την πρόταση των δανειστών. Λόγω αυτής της κίνησης κυριαρχεί μια φιλολογία ότι είναι ανεύθυνος, όμως, στην πραγματικότητα, κάνει το σωστό για δύο λόγους:

Πρώτον, αν κερδίσει το δημοψήφισμα, η ελληνική κυβέρνηση θα έχει ενδυναμωθεί από τη δημοκρατική νομιμοποίηση, που ακόμα, νομίζω, μετράει στην Ευρώπη. (Και αν δεν μετράει, είναι κάτι που πρέπει να ξέρουμε, επίσης).

Δεύτερον, μέχρι τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν στριμωγμένος πολιτικά, με τους ψηφοφόρους να είναι έξαλλοι με τις ολοένα και μεγαλύτερες απαιτήσεις για λιτότητα αλλά παράλληλα απρόθυμοι να εγκαταλείψουν το ευρώ. Ήταν πάντα δύσκολο να δει κανείς πώς και οι δύο επιθυμίες θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν – και είναι ακόμα δυσκολότερο τώρα. Στην πραγματικότητα, το δημοψήφισμα αναγκάζει τους ψηφοφόρους να θέσουν τις προτεραιότητές τους, και να δώσουν στον Τσίπρα ένα μήνυμα να κάνει ότι χρειάζεται σε περίπτωση που η τρόικα συνεχίσει να απαιτεί τα πάντα. Κατά τη γνώμη μου, επρόκειτο για μια κίνηση τερατώδους βλακείας των κυβερνήσεων των πιστωτριών χωρών και των θεσμών να ωθήσουν τα πράγματα σε αυτό το σημείο. Όμως το έκαναν, και δεν μπορώ ούτε κατ’ ελάχιστον να κατηγορήσω τον Τσίπρα που μεταβίβασε την απόφαση στους πολίτες, αντί για αυτούς.

 

Η τρέλα της Ελλάδος - The Telegraph

Του Ιαν Μάρτιν

Στα ανώτατα κλιμάκια της ευρωπαϊκής ελίτ, όπου υπάρχουν ηγέτες που πηγαίνουν σε συνόδους με γυαλιστερά γερμανικά αυτοκίνητα και δείχνουν σοβαροί και αυτάρεσκοι μπροστά στις κάμερες, εκεί όπου οι διπλωμάτες ξέρουν ότι ο τρόπος για να κάνουν τη δουλειά τους είναι να το κάνουν διακριτικά με τους άλλους αξιωματούχος, δεν υπάρχει ασφαλέστερη ένδειξη ότι ένας ομόλογος έχει τρελαθεί απόλυτα από το να ανακοινώσει ότι πρόκειται να κάνει δημοψήφισμα για ευρωπαϊκά ζητήματα.

Σαν να μην έφτανε ότι ο Ντέιβιντ Κάμερον αποφάσισε να βάλει το μέλλον της Βρετανίας στην ΕΕ στα χέρια των ψηφοφόρων. Αυτός όμως είχε στείλει προειδοποιητικά σημάδια τα προηγούμενα χρόνια. Σε αντίθεση με τον Αλέξη Τσίπρα που αποφάσισε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου.

Στα μάτια της ευρωπαϊκής ελίτ, αυτή η βαρυσήμαντη απόφαση έκανε τον κ. Τσίπρα αυτόματα νικητή του διαγωνισμού «τρελός Ευρωπαίος της χρονιάς».

Πριν αρκετά χρόνια, όταν ο ξεχασμένος τώρα προκάτοχός του επιχείρησε έναν παρόμοιο ελιγμό, απαιτώντας δημοψήφισμα, οι Γερμανοί ζήτησαν από τον Γιώργο Παπανδρέου να μην είναι ανόητος. Στην πραγματικότητα, ο τότε Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί είπε στον Μπαράκ Ομπάμα ότι ο Ελληνας ηγέτης ήταν ένας ''τρελός''».

Τώρα, ο κ. Τσίπρας θέλει το δικό του δημοψήφισμα. Τι νομίζει ότι κάνει; Συνειδητοποιεί ότι δεν λειτουργεί έτσι η ευρωζώνη και η ΕΕ; Ποιος ξέρει τι θα γίνει αν οι Έλληνες ψηφοφόροι κληθούν να απαντήσουν αν εγκρίνουν την τελευταία πρόταση των δανειστών. Θεέ μου, οι ψηφοφόροι μπορεί να πουν όχι!!!

Τόσο εξοργισμένοι ήταν οι άλλοι ηγέτες του Eurogroup που το Σάββατο αποφάσισαν ότι το δημοψήφισμα σημαίνει πως η τελευταία τους προσφορά είναι άκυρη και η Ελλάδα πλέον είναι μόνη της!
 Ο φόβος των ηγετών και των αξιωματούχων της ΕΕ για τα δημοψηφίσματα προέρχεται από την πικρή εμπειρία στις αρχές του '90. Οι ψηφοφόροι μερικές φορές δεν κάνουν αυτού που του τους λένε οι ηγέτες και οι αξιωματούχοι που κάνουν τις συμφωνίες. Γιατί να το ρισκάρεις.

Αλλά σίγουρα δεν είναι τρελός ο κ. Τσίπρας. Παρά τις μαρξιστικές πεποιθήσεις του και τα δημαγωγικά κόλπα εκπαιδευόμενου, υπάρχει κάτι μάλλον συναρπαστικό στον πονηρό τρόπο με τον οποίο έχει χειριστεί αυτή την κρίση και αρνήθηκε να τον καθοδηγήσουν οι συντεχνιακές δυνάμεις της ΕΕ, ακόμη κι αν έχει φάει χαστούκι (κυριολεκτικά την προηγούμενη εβδομάδα) από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Για να μην πούμε για την αναποτελεσματική συμπεριφορά της υπερτιμημένης Ανγκελα Μέρκελ, που δεν έχει να επιδείξει ούτε ένα σημαντικό επίτευγμα ή μία πειστική πράξη ηγεσίας στην καριέρα της, πέρα από το «μαχαίρωμα» του μέντορά της, Χέλμουτ Κολ.

Αλλά σίγουρα οι πραγματικοί τρελοί δεν είναι οι Ελληνες μαρξιστές. Είναι εκείνοι που δημιούργησαν το ευρώ και που νόμιζαν ότι τα πολιτικά τους όνειρα και η ματαιοδοξία θα μπορούσε να αλλάξει την οικονομική λογική και τις πολιτιστικές και εθνικές διαφορές, δημιουργώντας μία νομισματική ένωση σε μία μεγάλη ήπειρο χωρίς τις απαραίτητες διασφαλίσεις.  

Αυτή την εβδομάδα, με τις αγορές να αγκαλιάζουν την πιθανότητα ενός Grexit και μίας χρεοκοπίας- μαμούθ, φαίνεται πιθανό ότι ο κ. Τσλίπρας ήθελε την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης από την αρχή, προσποιούμενος κατά τις διαπραγματεύσεις ότι προσπαθεί για ελάφρυνση χρέους, όταν στην πραγματικότητα ήθελε να φύγει. Αυτό πιστεύουν οι παρατηρητές του ΣΥΡΙΖΑ.

Αλλά ο κ. Τσίπρας είχε ένα πρόβλημα όταν ήρθε στην εξουσία. Αν και το στιλ του αρέσει σε αρκετούς Έλληνες ψηφοφόρους, επίσης τους αρέσει το ευρώ γιατί σημαίνει παρουσία σε ένα υποτιθέμενο δημοκρατικό κλαμπ που προσδίδει κύρος. Για αυτό έπρεπε να φαίνεται πως προσπαθεί για μία συμφωνία, να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της καλής πίστης, οπότε να μπορεί να πει στους Έλληνες ψηφοφόρους ότι παρότι έδωσε τον καλύτερο εαυτό του, οι κακοί αρχιτέκτονες της λιτότητας- οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ- δεν έβλεπαν νόημα.

Τώρα, ο κ. Τσίπρας μπορεί να κερδίσει έτσι κι αλλιώς:

--Είτε οι δανειστές υποχωρήσουν τις επόμενες ημέρες, γιατί οι ευρωπαϊκοί χρηματοπιστωτικοί θεσμοί είναι εκτεθειμένοι και το ΔΝΤ κοιτάζει μία τεράστια τρύπα στα βιβλία του, επιτρέποντας στον ΣΥΡΙΖΑ να διακηρύξει τη νίκη του.

--Είτε η Ελλάδα να χρεοκοπήσει, να επιστρέψει στη δραχμή σε ένα πλαίσιο αδικίας και αντι-γερμανικού αισθήματος που θα υπηρετήσουν καλά την ελληνική Αριστερά για τις επόμενες γενιές.

Ο ελληνικός λαός σίγουρα δεν θα είναι νικητής, τουλάχιστον όχι βραχυπρόθεσμα. Το Σάββατο έτρεχαν να σηκώσουν τις καταθέσεις τους υπό το φόβο ότι μπορεί η κυβέρνηση να αναγκαστεί να επιβάλει ελέγχους κεφαλαίων. Αν δεν το κάνει, οι τράπεζες θα πρέπει να κλείσουν τις πόρτες τους. Την Τρίτη η Ελλάδα θα αρχίσει να αθετεί στο πρώτο μέρος των 9,7 δισεκατομμυρίων που οφείλει στο ΔΝΤ για φέτος. Και αυτό πριν από το δημοψήφισμα της Κυριακής, για την ψήφο σε μία συμφωνία που οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης χαρακτηρίζουν άκυρη ήδη. Τι χάλι για την Ευρώπη.

Η έξοδος για την Ελλάδα δεν θα είναι εύκολη, τουλάχιστον όχι απευθείας. Η εμπειρία από προηγούμενες χρεοκοπίες συνιστά ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός. Επίσης είναι απίθανο ότι ο σοσιαλιστής κ. Τσίπρας θα εισάγει καπιταλιστικές πολιτικές και μεταρρυθμίσεις που προσελκύσουν επενδύσεις και θα βοηθήσουν την οικονομία να αναπτυχθεί.

 

Πηγή: Κρούγκμαν: Ο Τσίπρας κάνει το σωστό με το δημοψήφισμα, για τρεις λόγους | iefimerida.gr

Πηγή: Telegraph: Η τρέλα της Ελλάδας μπορεί να αποδώσει -Ο Τσίπρας ήθελε από την αρχή να φύγει 

 

(Μπροστά στις δραματικές εξελίξεις των ημερών το "εν Άνδρω" θα δημοσιεύσει ή θα αναδημοσιεύσει σειρά άρθρων ξένων και ελλήνων αρθρογράφων που αξίζει να διαβαστούν. Ξεκινάμε μτο το 'αρθρο του γνωστού αμερικανού οικονομολόγου Πολ Κρούγμαν στους ΝΥΤ και του αρθρογράφου Ίαν Μάρτιν στην αγγλική Τελεγκραφ)