Μια μαθήτρια από το Κόρθι ρωτά για τον πόλεμο στη Συρία
Της Ναταλίας Νικολάου - Μαρίνου
Μαθήτριας Α΄ τάξης Γυμνασίου Κορθίου
(Από την καθηγήτρια Αναστασία Σκόρδου λάβαμε συνέντευξη που πήρε η μαθήτρια Ναταλία Μαρίνου από τον Δρ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Βαγγέλη Πισσία για τα αίτια του πολέμου στη Συρία και το προσφυγικό. Με χαρά είδαμε πως υπάρχουν στην Άνδρο καθηγητές που συνεργάζονται με τους μαθητές τους πάνω στα κρίσιμα ζητήματα της εποχής και μαθητές που ρωτάνε καίριες ερωτήσεις τους ειδικούς πέρα από προκαταλήψεις. Όσο υπάρχουν καθηγητές και μαθητές που ζητάνε σοβαρές απαντήσεις υπάρχει ελπίδα και μέλλον για την Άνδρο - Εν Άνδρω.)
1) Ποιες είναι οι αιτίες του πολέμου στην Συρία και πως μπορεί να σταματήσει;
Για να θέσουμε σωστά το πρόβλημα του καταστροφικού πολέμου στην Συρία, οφείλουμε να διαχωρίσουμε δύο τουλάχιστον περιόδους:
Πρώτα, την περίοδο της κρίσης που προηγείται του πολέμου, διαρκεί περίπου 6 μήνες, από τα μέσα έως τα τέλη του 2011 και εκδηλώνεται με μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις τις οποίες το καθεστώς καταστέλλει με βιαιότητα. Εκατοντάδες οι νεκροί, χιλιάδες αυτοί που συλλαμβάνονται και φυλακίζονται.
Την πρώτη αυτή περίοδο της κρίσης και των κοινωνικών συγκρούσεων μπορούμε να την αποδώσουμε σε εσωτερικές αιτίες που αφορούν στην πολιτική καταπίεση και στην κοινωνική αδικία που επιβάλλεται στον συριακό λαό.
Στην συνέχεια, την πολεμική περίοδο καθ’ εαυτή, που ξεκινά με το ξέσπασμα του πολέμου στις αρχές του 2012, και φθάνει στην σημερινή κορύφωσή του. Διακόσιοι πενήντα χιλιάδες οι νεκροί, έντεκα περίπου εκατομμύρια οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες. Αυτήν την ανθρωποκτόνα πολεμική περίοδο πρέπει να την αποδώσουμε σε εξωτερικές αιτίες, δηλαδή στην επέμβαση ξένων μεγάλων δυνάμεων και ισχυρών περιφερειακών κρατών.
Οι μεγάλες δυνάμεις και τα περιφερειακά κράτη, χρησιμοποίησαν την προηγούμενη κρίση ως αφορμή για να επέμβουν, υποστηρίζοντας εσωτερικούς στρατούς που οι ίδιοι δημιούργησαν, εκπαίδευσαν και εξόπλισαν. Ο τελευταίος από αυτούς τους στρατούς που δημιούργησαν είναι ο γνωστός για την βιαιότητά του και την καταστροφικότητά του ΙΣΙΣ (Ισλαμικό κράτος), που όμως, κάποια στιγμή ξέφυγε από τον έλεγχό τους και τώρα στρέφεται εναντίον τους.
Η ξένη επέμβαση στην Συρία δεν οφείλεται βέβαια στα καλά και δημοκρατικά αισθήματα των δυνάμεων που επενέβησαν εκεί αλλά στα συμφέροντα των ΗΠΑ, των ισχυρών Ευρωπαϊκών κρατών και των συμμάχων τους στην περιοχή, όπως η Τουρκία, Σαουδική Αραβία και το Εμιράτο του Κατάρ κατά κύριο λόγο.
Σκοπός τους ήταν να αποδυναμώσουν την παρουσία της Ρωσίας και του Ιράν στην Μ. Ανατολή, καταστρέφοντας την και διασπώντας το Συριακό έθνος και κράτος. Στον πόλεμο αυτό σημαντικό ρόλο, αν και σχετικά αφανέρωτο, διαδραματίζει το Ισραήλ η στρατηγική του οποίου αποβλέπει στην αποδυνάμωση μέσω κατακερματισμού των γειτονικών του κρατών με κύριο στόχο την Συρία. Η ηγεμονία στην πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο Μ. Ανατολή την καθιστά ασταθή περιοχή μεγάλων ανταγωνισμών και θέτει στο στόχαστρο ιστορικές χώρες και λαούς όπως το Ιράκ πριν 13 χρόνια, την Λιβύη πριν 5 χρόνια, την Συρία σήμερα κ.α.
Μια πρόσθετη σοβαρή αιτία, που όπως φαίνεται θα παρατείνει το δράμα της Συρίας και του αξιοπρεπούς λαού της, είναι η χρήση της θρησκείας από πολιτικά καθεστώτα ως μέσου διχασμού και φανατισμού για ιδιοτελείς σκοπούς. Στην περίπτωση της Συρίας οι Σουνιτικού δόγματος χώρες της Μ. Ανατολής (Σ. Αραβία, Κατάρ, Τουρκία κ.α.) επιδιώκουν να αποκόψουν το Σϊιτικό Ιράν από την πρόσβασή του στην Μεσόγειο, όπου κατοικούν σιϊτικοί πληθυσμοί. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά, τις τελευταίες χιλιετίες, όπου η θρησκεία και ο ηθικός σκοπός της χρησιμοποιείται με ανήθικο τρόπο από τις πολιτικές εξουσίες.
2) Γιατί οι Σύριοι πρόσφυγες έρχονται στην Ευρώπη και δεν πηγαίνουν σε άλλες χώρες που είναι πιο κοντά στην Συρία;
Οι Σύριοι πρόσφυγες βλέπουν την Ευρώπη σαν σανίδα σωτηρίας καθώς πίστεψαν τον ευρωπαϊκό ανθρωπιστικό λόγο, τις εξαγγελίες των ΗΠΑ περί υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και την πλασματική ρητορία του ΟΗΕ για το προσφυγικό ζήτημα. Παράλληλα, γνώριζαν την απροθυμία των γειτονικών τους κρατών να τους υποδεχθούν είτε λόγω οικονομικής αδυναμίας είτε λόγω εγκληματικής αδιαφορίας. Χώρες όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος ακόμη κι’ αν ήθελαν δεν θα μπορούσαν να τους εξασφαλίσουν τα στοιχειώδη για την διαβίωσή τους. Χώρες όπως αυτές που προανέφερα, η Τουρκία, η Σ. Αραβία και το Κατάρ, αν και υπεύθυνες για την προσφυγική κρίση λόγω της πολεμικής επέμβασης τους στην Συρία, δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Η Τουρκία τους σπρώχνει προς την Ελλάδα και την Ευρώπη για να εκβιάσει ανταλλάγματα οι δε άλλες δύο χώρες, παρά τον πλούτο τους, ενεργούν ως ανάλγητα και διεφθαρμένα καθεστώτα.
Να γνωρίζουμε όμως ότι οι Σύριοι αγαπούν τον τόπο τους και δεν είναι μεγάλος ο αριθμός εκείνων που τον εγκατέλειπαν, πριν τον πόλεμο, αναζητώντας μακριά μια καλύτερη τύχη. Οι Σύριοι πρόσφυγες, όταν επέλθει η ανακωχή και με το καλό η ειρήνη, θα πάρουν, οι περισσότεροι, τον δρόμο της επιστροφής. Δεν είναι όμως καθόλου πιθανόν να ξεχάσουν αυτούς που τους κατέστρεψαν, αυτούς που τους ξεγέλαγαν με τα ψεύτικα τα λόγια τους τα μεγάλα.
3) Θα μπορούσαν οι υπόλοιπες χώρες να κάνουν κάτι για να σταματήσει ο πόλεμος στην Συρία και αν μπορούν τότε γιατί δεν τον σταματάνε;
Οπωσδήποτε θα μπορούσαν, αλλά δυστυχώς το τελευταίο που τους ενδιαφέρει είναι η ειρήνευση. Το πρώτο που τους ενδιαφέρει είναι η διασφάλιση των συμφερόντων τους, όπως τα εκθέσαμε προηγουμένως.
Είναι ωστόσο πιθανό να υποχωρήσουν και να δεχθούν να περιορίσουν τις ηγεμονικές και επεκτατικές σε βάρος της Συρίας βλέψεις τους μόνον εφ’ όσον μεταβληθεί ο συσχετισμός της μεταξύ τους ισχύος. Αυτός είναι βέβαια ο απάνθρωπος κανόνας που διέπει τις διεθνείς σχέσεις. Ενδεχόμενα συνεπώς, στην περίπτωση της Συρίας να επαληθευτεί το σοφό ρητό: «έσπειραν ανέμους και θερίζουν θύελλες».
Δημιούργησαν προβλήματα, όπως αυτά που προκάλεσε τον τελευταίο χρόνο σε ευρωπαϊκό πλέον έδαφος ο ΙΣΙΣ, που δεν μπορούν να τα διαχειριστούν παρά μόνο αναθεωρώντας τις μεταξύ τους σχέσεις. Ίσως αυτά τα προβλήματα καταστούν το «μηδέν κακόν αμιγές καλού» που θα τους εξαναγκάσει να βρουν μια κάποια λύση. Μια λύση που δεν μπορεί να είναι άλλη από μια πολιτική λύση που θα οδηγήσει την Συρία σε ειρήνευση και θα επιτρέψει στον λαό της να αποφασίσει ελεύθερα για το μέλλον του.