Με 19 ψήφους διαφορά το τελικό αποτέλεσμα υπέρ του Σουσούδη. Όλο το σκεπτικό της απόφασης του εκλογοδικείου...
Αριθμός απόφασης: Α40/2024
ΑΚΔ: ΕΝ506/2023
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΣΥΡΟΥ
ΤΜΗΜΑ 1ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 15 Ιανουαρίου 2024, με δικαστές τους: Δέσποινα
Κοσμίδη, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Βασιλική Σκόνδρα (εισηγήτρια) και Νικόλαο – Προκόπιο
Φλέκκα, Πρωτοδίκες Δ.Δ. και γραμματέα την Αικατερίνη Αντωνοπούλου, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει:
Α. Τη με ημερομηνία κατάθεσης στο Πρωτοδικείο Σύρου 14.11.2023 ένσταση (αρ. πρωτ.
Πρωτοδικείου Σύρου ΓΠ3366/2023), η οποία περιήλθε στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Σύρου στις
15.11.2023 και καταχωρήθηκε με αύξοντα αριθμό ΕΝ506/15.11.2023,
του Δημητρίου Λοτσάρη του Ανδρέα, κατοίκου Άνδρου (παραλία Φελλού, Άνδρος), υποψηφίου
Δημάρχου Άνδρου και επικεφαλής του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ» για τις δημοτικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023, ο οποίος παραστάθηκε μετά των
πληρεξουσίων δικηγόρων Γεωργίου Καραβοκύρη και Ευαγγέλου Μπιτσαξή
κατά των: α) συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», που εκπροσωπείται νόμιμα από τον
επικεφαλής του Θεοδόσιο Σουσούδη και β) Θεοδοσίου Σουσούδη, κατοίκου Άνδρου,
ανακηρυχθέντος Δημάρχου Άνδρου και επικεφαλής του ανωτέρω συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», οι οποίοι παραστάθηκαν μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου Ανδρέα
Παλευρατζή και
κατά της 34/2023 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, με την οποία, μεταξύ άλλων,
ανακηρύχθηκε επιτυχών συνδυασμός στον Δήμο Άνδρου, ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ
ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» και Δήμαρχος Άνδρου ο επικεφαλής αυτού Θεοδόσιος Σουσούδης του Ιωάννη και
Β. Την αντένσταση με ημερομηνία κατάθεσης 28.11.2023 (αριθ. καταχ. ΑΝΤ526/28.11.2023),
του Θεοδοσίου Σουσούδη του Ιωάννη, κατοίκου Άνδρου, ανακηρυχθέντος Δημάρχου Άνδρου στις
δημοτικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023, επικεφαλής του επιτυχόντος συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», ο οποίος παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου Ανδρέα
Παλευρατζή
κατά του Δημητρίου Λοτσάρη του Ανδρέα, κατοίκου Άνδρου (παραλία Φελλού, Άνδρος), υποψήφιου
Δημάρχου Άνδρου, επικεφαλής του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ»,
ο οποίος παραστάθηκε μετά των πληρεξουσίων δικηγόρων Γεωργίου Καραβοκύρη και Ευαγγέλου
Μπιτσαξή και
κατά της 34/2023 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου και κάθε άλλης συναφούς με τα
ανωτέρω προγενέστερης ή μεταγενέστερης πράξης.
Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα
πρακτικά.
Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.
Η κρίση του είναι η εξής:
1. Επειδή, με την κρινόμενη ένσταση, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο
(σχετ. το με κωδικό πληρωμής 628504281954 0513 0011 ηλεκτρονικό παράβολο της Γενικής
Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών – δεσμευμένο), ο
ενιστάμενος ζητεί, παραδεκτώς, να τροποποιηθεί η 34/2023 απόφαση του Πολυμελούς
Πρωτοδικείου Σύρου, κατά το μέρος που με αυτή ανακηρύχθηκε ως επιτυχών συνδυασμός, κατά
τις δημοτικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023 του Δήμου Άνδρου, ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» και Δήμαρχος Άνδρου ο επικεφαλής αυτού Θεοδόσιος Σουσούδης,
προκειμένου να ανακηρυχθεί αφενός μεν, ως επιτυχών συνδυασμός, ο συνδυασμός «ΜΑΖΙ ΓΙΑ
ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» και Δήμαρχος Άνδρου ο ίδιος ως επικεφαλής αυτού, με
συνολικό αριθμό ψήφων 3.076, αφετέρου δε, ως επιλαχών συνδυασμός, ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», με επικεφαλής τον Θεοδόσιο Σουσούδη, με συνολικό αριθμό ψήφων 3.001.
2. Επειδή, εξάλλου, με την κρινόμενη αντένσταση- συνεκδικαζόμενη υποχρεωτικά κατ’ άρθρο 256
παρ. 4 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ., που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.
2717/1999, ΦΕΚ Α΄97) με την ως άνω ένσταση - για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο
παράβολο (σχετ. το με κωδικό πληρωμής 631964942954 0527 006 ηλεκτρονικό παράβολο της
Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών – δεσμευμένο),
ο αντενιστάμενος, ανακηρυχθείς Δήμαρχος Άνδρου, Θεοδόσιος Σουσούδης και επικεφαλής του
συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» ζητεί, παραδεκτώς, την τροποποίηση της ως άνω
34/2023 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, προκειμένου ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» να λάβει 3.098 ψήφους, ο δε συνδυασμός «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ
ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» να λάβει 3.015 ψήφους. Εξάλλου, το δικόγραφο των από 11.12.2023 (αριθ.
καταχ. ΠΛ19/11.12.2023) προσθέτων λόγων του αντενιστάμενου πρέπει να απορριφθεί
ως απαράδεκτο, προεχόντως διότι η ειδικότερη διάταξη του άρθρου 253 παρ. 6 του Κ.Δ.Δ., που είναι
εφαρμοστέα στην κρινόμενη διαφορά και η οποία δεν έχει ανάλογη εφαρμογή και στην περίπτωση
της αντένστασης, κατ΄ άρθρο 256 παρ.5 του Δ.Δ.Δ., προβλέπει τη δυνατότητα κατάθεσης προσθέτων
λόγων μόνο από τον ενιστάμενο και όχι τον αντενιστάμενο και, συνεπώς το δικόγραφο αυτό θα
ληφθεί υπόψη ως υπόμνημα.
3. Επειδή, ο ν. 4804/2021 (Α΄ 90) «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών», οι διατάξεις του
οποίου εφαρμόζονται, σύμφωνα με το άρθρο 118 παρ. 1 και 2 αυτού, στις εκλογές για την ανάδειξη
των δημοτικών αρχών της 8ης Οκτωβρίου 2023, ορίζει στο άρθρο 22 υπό τον τίτλο «Σταυροί
προτίμησης» ότι: « 1. Ο εκλογέας εκφράζει την προτίμηση του σε υποψήφιο συνδυασμού,
σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό παραπλεύρως του ονόματός του. 2. … 5. Ψηφοδέλτιο που
φέρει περισσότερους από τους επιτρεπόμενους σταυρούς προτίμησης, είναι έγκυρο και
προσμετράται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. 6.
Ο σταυρός προτίμησης σημειώνεται με στυλογράφο μαύρης ή κυανής απόχρωσης. 7. …», στο άρθρο
23 υπό τον τίτλο «Άκυρα ψηφοδέλτια», ότι: « 1. Το ψηφοδέλτιο είναι άκυρο όταν: α) δεν είναι
έντυπο, έστω και μερικά, ή β) έχει τυπωθεί σε χαρτί ή με μελάνι που το χρώμα του διαφέρει, κατά
τρόπο εμφανή, από αυτό που ορίζουν οι παρ. 1 και 3 του άρθρου 20, ή γ) έχει σχήμα, διαστάσεις ή
μορφή που διαφέρουν, κατά τρόπο εμφανή, από αυτά που ορίζουν η παρ. 2 του άρθρου 20 και η
απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 89, ή δ) έχει σημειωθεί σταυρός προτίμησης με χρώμα διαφορετικό
από αυτό που ορίζει η παρ. 6 του άρθρου 22, ή ε) έχουν σημειωθεί σε οποιαδήποτε πλευρά του
λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία, εφόσον κριθεί ότι τα παραπάνω
αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα, που παραβιάζουν με τρόπο προφανή το απόρρητο της
ψηφοφορίας, ή στ) βρεθεί στον ίδιο φάκελο με ένα ή περισσότερα άλλα έγκυρα ή άκυρα
ψηφοδέλτια, του ίδιου ή διαφορετικού συνδυασμού ή με λευκά, ή ζ) βρεθεί σε φάκελο ο οποίος δεν
έχει τη μονογραφή του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής ή σε φάκελο που δεν είναι σύμφωνος
με το άρθρο 70, ή η) φέρει εγγραφές και διαγραφές, με την επιφύλαξη του άρθρου 74 του π.δ.
26/2012 (Α΄ 57), περί εκλογής βουλευτών, σχετικά με τη χρήση λευκών ψηφοδελτίων λόγω μη
επάρκειας των εντύπων. 2. …», στο άρθρο 24 ότι: « 1. Στις εκλογές των δημάρχων και των
δημοτικών συμβούλων, θεωρείται επιτυχών ο συνδυασμός που πλειοψήφησε με ποσοστό
μεγαλύτερο του σαράντα τρία τοις εκατό (43% + 1 ψήφος) του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων
και επιλαχόντες συνδυασμοί του δημοτικού συμβουλίου αυτοί που έλαβαν έστω και μία (1) έδρα,
σύμφωνα με το άρθρο 26. 2. Δήμαρχος εκλέγεται ο επικεφαλής του επιτυχόντος συνδυασμού.», στο
άρθρο 33 ότι: «1. Για τη μετάδοση στο Υπουργείο Εσωτερικών των αποτελεσμάτων της αρχικής και
της επαναληπτικής ψηφοφορίας (α` και β` γύρου) των εκλογών των δημοτικών αρχών, των
αποτελεσμάτων υπέρ συνδυασμών και υποψηφίων δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικής
κοινότητας ή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 94 Α του π.δ.
26/2012 (Α΄57), περί εκλογής βουλευτών. 2. Κατά την καταχώρηση των δεδομένων μπορεί να
παρίσταται ένας (1) αντιπρόσωπος από κάθε συνδυασμό, ο οποίος δικαιούται να ζητήσει την
αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με τα αποτελέσματα που έχουν καταχωρηθεί.»,
στο άρθρο 71 με τίτλο «Εφαρμογή της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών» ότι: «1. … 2. Το π.δ.
26/2012 περί εκλογής βουλευτών εφαρμόζεται αναλόγως και κατά τη διενέργεια των δημοτικών
και περιφερειακών εκλογών, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται ειδικά σε διατάξεις του παρόντος. 3.
…» και, τέλος, στο άρθρο 72, υπό τον τίτλο «Εκλογικές διαφορές», ότι: «Οι διαφορές που αναφύονται
κατά την εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη δημοτικών και περιφερειακών αρχών
εκδικάζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 244 έως 266 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν.
2717/1999, Α΄ 97)».
4. Επειδή, εξάλλου, το π.δ. 26/2012 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών» (Α΄
57) ορίζει στο άρθρο 91 ότι: « 1. Μετά τα παραπάνω η εφορευτική επιτροπή προβαίνει στη διαλογή
των ψήφων με τον εξής τρόπο: α) Ο Πρόεδρος της επιτροπής ή εκείνος που διευθύνει τις εργασίες
της παίρνει από την κάλπη ένα - ένα φάκελο, τον αποσφραγίζει και αφού εξακριβώσει το έγκυρο
του ψηφοδελτίου, το οποίο επιδεικνύει σε όποιον από τους παριστάμενους το ζητήσει (μέλη της
εφορευτικής επιτροπής, υποψηφίους ή αντιπροσώπους τους), διαβάζει το περιεχόμενο του έτσι
ώστε να τον ακούνε όλοι, β) κάθε έγκυρο ψηφοδέλτιο αριθμείται κατά τη σειρά εξαγωγής του από
την κάλπη και μονογράφεται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής ή εκείνον που διευθύνει
τις εργασίες της, ο οποίος θέτει τη μονογραφή του και δίπλα από κάθε σταυρό προτίμησης που
υπάρχει στο ψηφοδέλτιο. Ακολούθως, συμπληρώνει ολογράφως το συνολικό αριθμό σταυρών
προτίμησης του ψηφοδελτίου. γ) στη συνέχεια σημειώνεται ο αριθμός του ψηφοδελτίου σε
ειδικούς πίνακες, από τους οποίους ο ένας τηρείται για τους συνδυασμούς κομμάτων ή
συνασπισμών και για τους μεμονωμένους υποψηφίους και ο άλλος για τους υποψηφίους των
συνδυασμών. Στον πρώτο από τους πίνακες αυτούς ο αριθμός του ψηφοδελτίου αναγράφεται
απέναντι από το όνομα του συνδυασμού ή μεμονωμένου υποψηφίου που ψηφίζεται και στο
δεύτερο πίνακα απέναντι από το όνομα του υποψηφίου υπέρ του οποίου υπάρχει έγκυρος σταυρός
προτίμησης σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραγράφους 7 και 9 του άρθρου 72.», στο άρθρο 93
ότι: «1. Μετά τον τερματισμό της διαλογής, κλείνονται οι πίνακες διαλογής που προβλέπονται στο
άρθρο 91 παράγραφο 1 περ. γ`, με πράξη που γράφεται στους πίνακες αυτούς και υπογράφεται από
τον Πρόεδρο και τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, τους υποψηφίους ή τους αντιπροσώπους
τους. Στην πράξη που συντάσσεται στον πίνακα των συνδυασμών και των μεμονωμένων
υποψηφίων αναφέρεται το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε συνδυασμός και
μεμονωμένος υποψήφιος και στην πράξη που συντάσσεται στον πίνακα των υποψηφίων των
συνδυασμών το άθροισμα των σταυρών προτίμησης που έλαβε κάθε υποψήφιος. 2. Αμέσως
κατόπιν η εφορευτική επιτροπή συντάσσει άλλη πράξη στο βιβλίο πρακτικών της εκλογής, που την
υπογράφουν όλοι οι προηγούμενοι. Στην πράξη αναφέρονται: α) η ημέρα και η ώρα του πέρατος της
διαλογής, β) ο ολικός αριθμός των γραμμένων στο τμήμα εκλογέων, γ) ο ολικός αριθμός των
εκλογέων που ψήφισαν, δ) ο ολικός αριθμός των φακέλων που βρέθηκαν στην κάλπη, ε) ο αριθμός
των ψηφοδελτίων που αναγνωρίστηκαν ως έγκυρα, στ) ο αριθμός των άκυρων ψηφοδελτίων, ζ) ο
αριθμός των λευκών ψηφοδελτίων, η) ο αριθμός των ψηφοδελτίων που προσβλήθηκαν ως άκυρα,
αλλά κηρύχθηκαν έγκυρα, θ) ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων (περιλαμβανομένων και αυτών
της περίπτωσης η που κηρύχθηκαν έγκυρα), τα οποία πήρε κάθε συνδυασμός και κάθε
μεμονωμένος υποψήφιος και ι) κάθε άλλο στοιχείο προβλεπόμενο από το εκλογικό σύστημα που
εφαρμόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του διατάγματος αυτού. Η πράξη αυτή διαβάζεται δημόσια
και αντίγραφο της διαβιβάζεται αμέσως στον Αντιπεριφερειάρχη της περιφερειακής ενότητας της
έδρας του νομού και στο δήμαρχο της περιφέρειας που υπάγεται το εκλογικό τμήμα.».
5. Επειδή, εξάλλου, στην παράγραφο 1 του άρθρου 249 του Κ.Δ.Δ., όπως αυτή ισχύει μετά την
αντικατάστασή της με το άρθρο 77 του ν. 4804/2021, προβλέπεται ότι «Λόγους ένστασης μπορούν
να θεμελιώσουν στις εκλογές των δημοτικών και των περιφερειακών αρχών, αντίστοιχα: α)…, β) η
παράβαση του νόμου κατά τη διεξαγωγή της εκλογής, ή κατά την εξαγωγή
του εκλογικού αποτελέσματος, ή κατά την ανακήρυξη των υποψήφιων συνδυασμών, ή κατά την
ανακήρυξη του επιτυχόντος συνδυασμού και των επιλαχόντων συνδυασμών
του δημοτικού συμβουλίου, ή του συμβουλίου δημοτικής κοινότητας, ή του προέδρου
της δημοτικής κοινότητας, ή του περιφερειακού συμβουλίου, αντίστοιχα, γ) η ακυρότητα ή η
εσφαλμένη αρίθμηση των ψηφοδελτίων.» Επιπλέον, στο άρθρο 251 που επιγράφεται «Περιεχόμενο
του Δικογράφου» ορίζεται ότι: «Το δικόγραφο της ένστασης, εκτός από τα στοιχεία που
προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 45, πρέπει απαραιτήτως να μνημονεύει, με ακρίβεια, τον
οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης στον οποίο αυτό αναφέρεται, τους εκλογικούς συνδυασμούς και
τους επικεφαλής τους, καθώς και τα πρόσωπα των οποίων αμφισβητείται με αυτό η εκλογή ή η
ανακήρυξη. Επίσης, το ίδιο δικόγραφο πρέπει να περιέχει σαφείς και συγκεκριμένους λόγους,
καθώς και σαφώς καθορισμένο αίτημα.» και στο άρθρο 259, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο
81 του ν. 4804/2021 (Α΄ 90) ότι: «1. Αν το δικαστήριο διαπιστώσει παράβαση του νόμου ή ουσιαστικές
πλημμέλειες κατά τη διεξαγωγή της εκλογής, ή κατά την εξαγωγή του εκλογικού αποτελέσματος, ή
κατά την ανακήρυξη των υποψήφιων συνδυασμών, ή κατά την ανακήρυξη του επιτυχόντος
συνδυασμού και των επιλαχόντων συνδυασμών και μελών του δημοτικού συμβουλίου, ή του
συμβουλίου δημοτικής κοινότητας, ή του προέδρου της δημοτικής κοινότητας, ή των μελών του
περιφερειακού συμβουλίου, αντίστοιχα, ακυρώνει ή τροποποιεί, κατά περίπτωση, την
προσβαλλόμενη πράξη. Στην ακύρωση της πράξης προβαίνει το δικαστήριο μόνο αν η νομική ή
ουσιαστική πλημμέλεια αυτή είναι δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο συνολικό εκλογικό
αποτέλεσμα. Η ακύρωση μπορεί να αφορά ολόκληρη την εκλογή ή μόνο την αρχική ή μόνο την
επαναληπτική εκλογή, στα εκλογικά τμήματα τα οποία αφορά το αντικείμενο της ένστασης…».
6. Επειδή, από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι οι λόγοι της ένστασης, με
τους οποίους προβάλλεται η ύπαρξη διακριτικών γνωρισμάτων που καθιστούν ορισμένα
ψηφοδέλτια άκυρα, πρέπει να είναι ειδικοί και ορισμένοι, δηλαδή αφ’ ενός μεν να προσδιορίζουν
κατ’ αριθμό και εκλογικό τμήμα τα πληττόμενα ψηφοδέλτια, αφ’ ετέρου δε να περιέχουν
περιγραφή του πραγματικού, ως προς το προβαλλόμενο διακριτικό γνώρισμα, περαιτέρω δε πρέπει
να προβάλλονται με τα δικόγραφα της ένστασης και της αντένστασης ή με δικόγραφο προσθέτων
λόγων. Περαιτέρω, τα δικαστήρια της ουσίας έχουν την εξουσία να ελέγχουν μόνο τα πληττόμενα
με την ένσταση και την αντένσταση ψηφοδέλτια και αποκλειστικώς εν όψει των διακριτικών
γνωρισμάτων που προβάλλονται με τους λόγους της ένστασης και της αντένστασης και στο
δικόγραφο των προσθέτων λόγων
(πρβλ.ΣτΕ 2337, 1455, 124/2008, 3309, 1795, 1794, 1567/2007, 3029/2003, 2291, 1860, 914/2000, 810/1996
3002, 2291, 914/2000, 810/1996). Υπό το περιεχόμενο αυτό οι ρυθμίσεις αυτές, επιβάλλοντας στους
ενισταμένους το βάρος για την ακριβή στοιχειοθέτηση της πραγματικής βάσεως των ισχυρισμών
τους, δεν αντίκεινται στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, διότι θέτουν περιορισμούς
αντικειμενικούς και πρόσφορους –εν όψει της φύσεως των αιτιάσεων αυτών- για την επίτευξη
του σκοπού της ταχείας (πρβλ. ΣτΕ 3029/2003) εκκαθαρίσεως των εκλογικών διαφορών, χωρίς να
παρακωλύεται ή να δυσχεραίνεται υπέρμετρα (πρβλ. ΣτΕ 837, 2837/2000) η άσκηση του
δικαιώματος δικαστικής προστασίας (ΣτΕ 3172/2007). Εξ άλλου, οι ρυθμίσεις αυτές, με τις οποίες ο
ενιστάμενος φέρει το βάρος να προσδιορίσει επαρκώς κατ' αριθμό τα πληττόμενα ως άκυρα
ψηφοδέλτια, εξυπηρετούν την επίλυση των εκλογικών διαφορών, εφόσον επιτρέπουν στα
δικαστήρια της ουσίας να εξακριβώσουν τη λυσιτέλεια των προβαλλόμενων με την ένσταση λόγων
ακυρότητας, υπό την άποψη της επιρροής, σε περίπτωση αποδοχής τους, στο συνολικό εκλογικό
αποτέλεσμα (πρβλ. ΣτΕ 3624/2015 σκ. 20, 2137/2008 σκ. 7, 412/2008 σκ. 13, 299/2008 σκ. 8, 124/2008
σκ. 13 κ.ά.).
7. Επειδή, περαιτέρω, με τις προεκτεθείσες διατάξεις του άρθρου 23 του ν.4804/2021 ορίζονται
περιοριστικά οι λόγοι ακυρότητας των ψηφοδελτίων σε αρμονία με τη θεμελιώδη συνταγματική
αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, που αξιώνοντας την ανάδειξη των αρχών των οργανισμών τοπικής
αυτοδιοίκησης με καθολική ψηφοφορία (άρθρο 102 παρ. 2 του Συντάγματος) επιβάλλει, καταρχήν,
τον σεβασμό της βούλησης του εκλογέα όπως εκδηλώθηκε κατά τη ψηφοφορία (πρβλ. ΣτΕ
3637/2003, 2833/2003, 3696/2001 επταμ.). Περαιτέρω, από την παράγραφο 1 του προαναφερθέντος
άρθρου 259 του Κ.Δ.Δ. συνάγεται ότι πλημμέλειες των ψηφοδελτίων που δεν εμπίπτουν στις
διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4804/2021 και στις προβλεπόμενες από αυτές ακυρότητες μπορούν
να οδηγήσουν σε ακύρωση της εκλογής, εφ’ όσον όμως συνδυάζονται με άλλα περιστατικά που
μαρτυρούν, σύμφωνα με τους κανόνες της λογικής και τα διδάγματα της κοινής πείρας, ότι
αποτέλεσαν το μέσο για την αλλοίωση της βούλησης των εκλογέων και τη νόθευση του εκλογικού
αποτελέσματος είτε με άσκηση ψυχολογικής βίας είτε με άλλο αθέμιτο τρόπο. Για την πληρότητα
του σχετικού ισχυρισμού, απαιτείται να γίνεται επίκληση τέτοιων περιστατικών και γεγονότων
(πρβλ. ΣτΕ 646/2020, 412/2008 7μ.). Εξ άλλου, κατά την έννοια των προεκτεθεισών διατάξεων της
νομοθεσίας για την εκλογή των βουλευτών, οι οποίες τυγχάνουν εφαρμοστέες, όπως εκάστοτε
ισχύουν, και προκειμένου για τις εκλογές για την ανάδειξη δημοτικών αρχών, σύμφωνα με το
άρθρο 71 του ν. 4804/2021 (Α΄ 90), καθώς ο νόμος αυτός δεν περιλαμβάνει ειδική ρύθμιση για τα
συγκεκριμένα θέματα, η τήρηση των προβλεπομένων βιβλίων και λοιπών εγγράφων
(πρωτοκόλλου ψηφοφορίας, πρακτικών, βιβλίων διαλογής ψηφοδελτίων και σταυρών προτίμησης)
είναι υποχρεωτική για τις εφορευτικές επιτροπές, προκειμένου να αποδεικνύονται αυτά που
συμβαίνουν κατά τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας και η έκβασή της. Τα στοιχεία, όμως, αυτά
αλληλοσυμπληρώνονται ως προς την απόδειξη που παρέχουν, με την έννοια ότι η μη τήρηση
κάποιου από αυτά ή η πλημμελής τήρησή τους, όπως σε περίπτωση μη θέσης των υπογραφών που
προβλέπει ο νόμος, ακόμη δε και η απώλειά τους, δεν επιφέρει ακυρότητα και επανάληψη της
εκλογής στα εκλογικά τμήματα, στα οποία έγιναν οι πλημμέλειες ή σημειώθηκαν οι ελλείψεις ή
απώλειες, εκτός αν προβάλλεται και αποδεικνύεται από τον ενιστάμενο ότι το αποτέλεσμα που
εμφανίσθηκε από την εφορευτική επιτροπή είναι διαφορετικό από το πραγματικό (βλ.
ΣτΕ 1454/2008, 2511/2003, ΑΕΔ 25/1982, 46/1982, 52/1995). Αν δεν υπάρχει προβολή και απόδειξη του
ως άνω πραγματικού ισχυρισμού, είναι δυνατόν, ακόμη και σε περίπτωση απώλειας του εκλογικού
σάκου κάποιου εκλογικού τμήματος, να γίνει δεκτό το εκλογικό αποτέλεσμα που προκύπτει από το
αντίγραφο του πρακτικού της εφορευτικής επιτροπής, το οποίο διαβιβάζεται στον οικείο
Αντιπεριφερειάρχη ή δήμαρχο (βλ. ΣτΕ 1717/2015). Περαιτέρω, από τα παραπάνω συνάγεται ότι η
παράλειψη του Προέδρου της εφορευτικής επιτροπής να αριθμήσει και να μονογράψει τα
ψηφοδέλτια (όπως υποχρεούται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 91 παρ. 1 εδ. β΄ του π.δ. 26/2012,
στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 71 του ν.4804/2021) δεν περιλαμβάνεται στις περιπτώσεις
ακυρότητας των ψηφοδελτίων, οι οποίες ορίζονται περιοριστικά στο άρθρο 23 του ν. 4804/2021.
Συνεπώς, τα ψηφοδέλτια που φέρουν τις παραπάνω πλημμέλειες δεν είναι εξ αυτού του λόγου
άκυρα. Η παράλειψη των προαναφερομένων δύο ενεργειών (αρίθμησης και μονογραφής των
ψηφοδελτίων) θα μπορούσε, ωστόσο, να οδηγήσει στην ακύρωση της εκλογής σε ορισμένο
εκλογικό τμήμα, υπό την προϋπόθεση ότι αμφισβητείται, με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο, η
ταυτότητα ή γνησιότητα των ψηφοδελτίων που εμφανίζουν τις πλημμέλειες αυτές (πρβλ.
ΑΕΔ 12/2017, 25/2013, 9/2001, 67, 40/1995). Σε κάθε περίπτωση, ακύρωση της εκλογής δεν χωρεί, αν
από τα λοιπά τηρηθέντα στοιχεία της εκλογικής διαδικασίας είναι δυνατόν να συναχθεί η
γνησιότητα των ψηφοδελτίων αυτών, όπως και η, εν γένει, γνησιότητα της εκλογής (πρβλ.
ΣτΕ 646/2020, 3624/2015, 106/2012 7μ., 412/2008 7μ., 1678/2007 7μ.).
8. Επειδή, τέλος, από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι οπές, σημεία, σκισίματα, αναδιπλώσεις,
λέξεις, στίγματα, φράσεις, που υπάρχουν στο ψηφοδέλτιο, μπορούν να επιφέρουν ακυρότητα
αυτού, εάν θεωρηθεί ότι αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα, με τα οποία παραβιάζεται η
συνταγματική αρχή της μυστικότητας της ψηφοφορίας, εάν δηλαδή κριθεί ότι η ύπαρξη των
προαναφερθέντων σημείων, στιγμάτων κ.λπ. καταλείπει τη δυνατότητα να προσδιορισθεί, άμεσα ή
έμμεσα, ο εκλογέας που ψήφισε με το συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο. Κατά την εκδίκαση των
σχετικών με το κύρος των δημοτικών και κοινοτικών εκλογών διαφορών, τα αρμόδια διοικητικά
δικαστήρια κρίνουν αν στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αναφερθέντα σημεία αποτελούν ή όχι
διακριτικά γνωρίσματα, με βάση τον νόμο, τους κανόνες της λογικής και τα διδάγματα της κοινής
πείρας και λαμβάνοντας υπόψη τις εκάστοτε συνθήκες υπό τις οποίες τελεί ο εκλογέας, το είδος
του σημείου, τη θέση του, τον τρόπο χάραξης και, όταν πρόκειται για σταυρό προτίμησης, το πάχος
ή το χρώμα του, προκειμένου να συναγάγουν το συμπέρασμα, αν το εκάστοτε σημείο έχει τεθεί
τυχαίως ή σκοπίμως (πρβλ. ΣτΕ 1942/2021, 2887/2007, 1406/2007, 4209/2000, 1558/2004). Εξάλλου, η
θέση σταυρού προτίμησης δίπλα στο όνομα του υποψηφίου, αριστερά ή δεξιά στον ένα και
αριστερά στον άλλο υποψήφιο ή η σημείωση δύο συνεχόμενων σταυρών από τη μία ή από την άλλη
πλευρά του ίδιου ή άλλου ονόματος (πρβλ. ΑΕΔ 10/2009, ΣτΕ 1407/2007, καθώς και
ΣτΕ 1686/2007, 2332, 94/2004, 1/1998, 54/1995, 2148, 2054/1991, ΑΕΔ 15, 3, 2/2011, 26/1999), ο τρόπος
γραφής του σταυρού που μπορεί να οφείλεται στη σπουδή, την ηλικία, την ελαττωμένη όραση του
ψηφοφόρου ή το μέσο που χρησιμοποίησε, οι έντονοι, άτονοι, ακανόνιστοι, κακότεχνοι,
διπλογραμμένοι με παράλληλες γραμμές, μεγαλύτεροι ή μικρότεροι του συνήθους, κεκλιμένοι ή σε
σχήμα Χ σταυροί (πρβλ. ΣτΕ 7μ. 124/2008, 1406/2007, ΣτΕ 3466/2007, ΑΕΔ 10/2009), που οφείλονται
στις ως άνω αιτίες ή και σε αδεξιότητα του ψηφοφόρου, δεν συνεπάγονται ακυρότητα της ψήφου,
αν, κατά την ουσιαστική εκτίμηση του Δικαστηρίου, ο μη κανονικός και ανώμαλος σχηματισμός
του σταυρού προτίμησης δεν είναι διακριτικό γνώρισμα, που παραβιάζει το απόρρητο της
ψηφοφορίας (πρβλ. ΑΕΔ 21/2011, 1/2009). Εξάλλου, σε περίπτωση αμφιβολίας, το ψηφοδέλτιο
πρέπει να θεωρείται έγκυρο, ενόψει της συνταγματικής κατοχύρωσης του εκλογικού δικαιώματος
(πρβλ. ΣτΕ 1942/2021, 3466/2007, ΑΕΔ 20/2013, 25/2013). Επίσης, η ύπαρξη στο ψηφοδέλτιο
στιγμάτων, τελειών, κουκίδων, γραμμών, μικρών οπών, ιχνών χρώματος, κοψιμάτων και
σχισιμάτων, που εκτιμάται ότι προκλήθηκαν τυχαία ή από αμέλεια του ψηφοφόρου ή των μελών
της εφορευτικής επιτροπής, δεν καθιστούν αυτό άκυρο (βλ. ΣτΕ 1407/2007, 1566/2007, 3309/2007∙
πρβλ. ΑΕΔ 15/2011, 12/2005, 26/2001, 29/2001). Αντιθέτως, θεωρούνται δε, κατ’ αρχήν, διακριτικά
γνωρίσματα που παραβιάζουν το απόρρητο της ψηφοφορίας σταυροί εντός κύκλου, αγκυλωτοί
σταυροί, σταυροί σε σχήμα αστερίσκου (σαφώς διακρινόμενοι από κακοτέχνως σημειουμένους
σταυρούς), σταυροί σε άλλη θέση του ψηφοδελτίου και όχι παραπλεύρως του ονόματος του
υποψηφίου, γράμματα ή η σημείωση του σχήματος V αντί σταυρού, σταυροί άλλης, εκτός μαύρης ή
γαλάζιας, αποχρώσεως (πρβλ ΣτΕ 3466/2007, 1566/2007 κ.ά., πρβλ
ΑΕΔ 19/2021, 14/2021, 12/2011, 11/2011, 10/2009,12/2005) και, εν γένει, γραφικά σχήματα που δεν
μοιάζουν με σταυρό (βλ. ΣτΕ 15/2011, 10/2009). Εξάλλου, σε περίπτωση που διαπιστωθεί κατά τη
διαλογή ότι ψηφοδέλτιο συγκεκριμένου συνδυασμού διαλαμβάνει διαφορετική δημοτική
κοινότητα αντί της ορθής, τούτο δεν επιδρά στην εγκυρότητα του εν λόγω ψηφοδελτίου, το οποίο
προσμετράται υπέρ του ανωτέρω συνδυασμού, πλην όμως δεν λαμβάνεται υπόψη για την εκλογή
των μελών της εν λόγω δημοτικής κοινότητας (πρβλ. ΣτΕ 2037/2007, 3968/2003, 2370/2000).
9. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα:
Κατά τις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023 για την ανάδειξη νέων δημοτικών αρχών στον Δήμο
Άνδρου του Νομού Κυκλάδων, ψήφισαν 6.344 εκλογείς και τα έγκυρα ψηφοδέλτια ανήλθαν σε
6.155. Από τα έγκυρα αυτά ψηφοδέλτια έλαβαν: α) ο συνδυασμός «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ
ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ», με υποψήφιο Δήμαρχο τον ενιστάμενο Δημήτριο Λοτσάρη, 3.064 ψήφους
(ποσοστό 49,78%) και β) ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», με υποψήφιο Δήμαρχο
τον αντενιστάμενο, Θεοδόσιο Σουσούδη, 3.091 ψήφους (ποσοστό 50,22%). Κατόπιν αυτών, σύμφωνα
με τα αναφερόμενα στην 34/2023 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, που επικύρωσε
τα αποτελέσματα των πιο πάνω εκλογών, ανακηρύχθηκε επιτυχών ο συνδυασμός «ΑΝΔΡΟΣ
ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» και Δήμαρχος Άνδρου ο επικεφαλής αυτού Θεοδόσιος Σουσούδης και
πρώτος επιλαχών ο συνδυασμός «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» με επικεφαλής
τον Δημήτριο Λοτσάρη.
- Επειδή, ήδη με την κρινόμενη ένσταση, όπως αυτή αναπτύσσεται με τα από 16.1.2024 και
19.1.2024 νομίμως κατατεθέντα υπομνήματα, ο ενιστάμενος, υποψήφιος Δήμαρχος και επικεφαλής
του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ», ζητεί την τροποποίηση
της 34/2023 απόφασης του πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, προβάλλοντας ότι κατά τις εκλογές
της 8ης Οκτωβρίου 2023, στον Δήμο Άνδρου, εμφιλοχώρησαν πλημμέλειες κατά την εκλογική
διαδικασία, κατά παράβαση της εκλογικής νομοθεσίας, με συνέπεια τη μη ορθή και νόμιμη
αποτύπωση της βούλησης του εκλογικού σώματος. Υποστηρίζει δε, αφενός ότι δώδεκα (12)
ψηφοδέλτια του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» κρίθηκαν άκυρα,
ενώ είναι έγκυρα και, επομένως, πρέπει να προσμετρηθούν στην εκλογική δύναμη του εν λόγω
συνδυασμού, η οποία πρέπει να ανέλθει στις 3.076 ψήφους (3.064 + 12) και αφετέρου ότι ενενήντα
(90) ψηφοδέλτια του καθ’ου η ένσταση συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», με
επικεφαλής τον ήδη ανακηρυχθέντα Δήμαρχο Θεοδόσιο Σουσούδη (αντενιστάμενο) κρίθηκαν κατά
τις προαναφερθείσες εκλογές έγκυρα, ενώ είναι άκυρα και, επομένως, πρέπει να αφαιρεθούν από
την εκλογική δύναμη του ανωτέρω συνδυασμού, η οποία πρέπει να ανέλθει σε 3.001 ψήφους (3.091
– 90).
11. Επειδή, ειδικότερα, αναφορικά με τα ψηφοδέλτια του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ
ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» που κρίθηκαν άκυρα, ενώ, κατά τους ισχυρισμούς του ενισταμένου, είναι
έγκυρα, ο ενιστάμενος αναφέρει ότι στο 16ο εκλογικό τμήμα το με αριθμό 4 ψηφοδέλτιο (αρίθμηση
ακύρων) είναι έγκυρο, καίτοι βρέθηκαν εντός του σχετικού εκλογικού φακέλου δύο ψηφοδέλτια
του συνδυασμού «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ», καθόσον στο πρώτο
ψηφοδέλτιο έχουν τεθεί ορθώς οι σταυροί, γεγονός που υποδηλώνει την ξεκάθαρη βούληση του
εκλογέα, ενώ το δεύτερο ψηφοδέλτιο ήταν κολλημένο στο πρώτο δίχως σταυρούς, γεγονός που
οφείλεται σε απροσεξία της εφορευτικής επιτροπής, η οποία έδωσε δύο ψηφοδέλτια του ίδιου
συνδυασμού, ο δε εκλογέας, δεν κατέστη δυνατό να εντοπίσει την ύπαρξη και δευτέρου
ψηφοδελτίου, λόγω της λεπτότητας του χαρτιού. Από την επισκόπηση του εκλογικού υλικού
(άκυρα ψηφοδέλτια, βιβλίο πράξεων εφορευτικής επιτροπής) διαπιστώθηκε από το Δικαστήριο,
κατ’ αρχάς, ότι στο συγκεκριμένο εκλογικό τμήμα το σύνολο των άκυρων ψηφοδελτίων είναι τρία,
και επομένως ο συγκεκριμένος λόγος είναι απορριπτέος, διότι ερείδεται σε εσφαλμένη
πραγματική προϋπόθεση, καθόσον δεν υπάρχει άκυρο ψηφοδέλτιο με τον αριθμό 4. Σε κάθε
περίπτωση, κατά τον ανωτέρω έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι μόνο ο αριθμός 2 εκ των τριών άκυρων
ψηφοδελτίων αφορούσε δύο ψηφοδέλτια εντός του σχετικού εκλογικού φακέλου, τα οποία όμως
αφορούσαν έκαστο των δύο προαναφερθέντων συνδυασμών (ενισταμένου και αντενισταμένου)
και, επομένως, και αν ήθελε υποτεθεί ότι ο ενιστάμενος εννοούσε τον αριθμό 2, ο προβαλλόμενος
λόγος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι κατά ρητή επιταγή του νόμου, στην περίπτωση
ύπαρξης δύο ψηφοδελτίων διαφορετικών συνδυασμών εντός του ίδιου εκλογικού φακέλου, τούτο
επάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου (άρθρο 23 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 4804/2021), καθόσον δεν
δύναται να διερευνηθεί η αληθινή βούληση του εκλογέα. Ακολούθως, ο ενιστάμενος ισχυρίζεται
ότι στο 23ο εκλογικό τμήμα, το με αριθμό 2 (αρίθμηση άκυρων) ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του
κρίθηκε άκυρο, διότι αφορά διαφορετική Δημοτική Κοινότητα, ενώ έπρεπε να κριθεί έγκυρο. Από
την επισκόπηση του συγκεκριμένου ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι πράγματι σε αυτό
διαλαμβάνεται η Δημοτική Κοινότητα Κορθίου, ενώ στα ψηφοδέλτια του συγκεκριμένου εκλογικού
τμήματος διαλαμβάνεται η Δημοτική Κοινότητα Παλαιοκάστρου και επομένως, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός του ενισταμένου είναι βάσιμος, καθόσον, όπως ήδη
εκτέθηκε ανωτέρω στην όγδοη σκέψη, το συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο είναι έγκυρο και
προσμετράται μόνο υπέρ του συνδυασμού του ενισταμένου, χωρίς να προσμετρώνται οι ψήφοι στα
μέλη της Δημοτικής Κοινότητας Κορθίου (πρβλ. ΣτΕ 2037/2007, 3968/2003, 2370/2000). Εν
συνεχεία, ο ενιστάμενος υποστηρίζει ότι στο 25ο εκλογικό τμήμα οκτώ ψηφοδέλτια του
συνδυασμού του (επί συνόλου οκτώ άκυρων) κρίθηκαν εσφαλμένα άκυρα, καθόσον, όπως
ισχυρίζεται, δεν είχαν κανένα διακριτικό γνώρισμα, η δε ύπαρξη δύο ψηφοδελτίων του
συνδυασμού του ή ενός ψηφοδελτίου του συνδυασμού του και ενός λευκού εντός του ίδιου
εκλογικού φακέλου δεν τα καθιστά άκυρα. Από την επισκόπηση των συγκεκριμένων οκτώ άκυρων
ψηφοδελτίων, διαπιστώθηκαν τα εξής: α) το με αριθμό 1 ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ιδίου
εκλογικού φακέλου ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του ενισταμένου και ένα λευκό ψηφοδέλτιο
και επομένως, ορθώς κρίθηκε άκυρο (άρθρο 23 παρ. 1 περ. στ του ν. 4804/2021), β) το με αριθμό 2
ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ιδίου εκλογικού φακέλου ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του
ενισταμένου και ένα λευκό ψηφοδέλτιο και επομένως, ορθώς κρίθηκε άκυρο (άρθρο 23 παρ. 1 περ.
στ του ν. 4804/2021), γ) το με αριθμό 3 ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ίδιου εκλογικού φακέλου ένα
ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του ενισταμένου και ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του
αντενιστάμενου «ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», σε όλη δε την επιφάνεια και των δύο αυτών
ψηφοδελτίων είχαν χαραχθεί κάθετες γραμμές με στυλό χρώματος μπλε από την αρχή των
ονομάτων των υποψηφίων έως το τέλος, οι οποίες (κάθετες γραμμές) δεν είναι δυνατόν να
προκλήθηκαν τυχαία, αλλά προκλήθηκαν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, σκοπίμως από τον
εκλογέα και επομένως, το εν λόγω ψηφοδέλτιο είναι, σε κάθε περίπτωση, άκυρο (πρβλ. ΣτΕ
3029/2003), δ) το με αριθμό 4 ψηφοδέλτιο περιείχε δύο σελίδες, στις οποίες αναγραφόταν συνταγή
μαγειρικής και η εκτέλεση αυτής, οι οποίες (2 σελίδες) σκοπίμως και όχι τυχαία, κατά την κρίση
του Δικαστηρίου, εσωκλείστηκαν στον εκλογικό φάκελο από τον εκλογέα κατά την ώρα της
ψηφοφορίας και επομένως, το εν λόγω ψηφοδέλτιο είναι άκυρο (πρβλ. ΣτΕ 3029/2003), ε) το με
αριθμό 5 ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ιδίου εκλογικού φακέλου ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού
του ενισταμένου και ένα λευκό ψηφοδέλτιο και επομένως, όπως ήδη αναφέρθηκε τούτο είναι
άκυρο (άρθρο 23 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 4840/2021), στ) το με αριθμό 6 ψηφοδέλτιο έφερε ένα
ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του ενισταμένου με σκισίματα σε σχήμα ρόμβου, τα οποία, κατά την
κρίση του Δικαστηρίου, λόγω της θέσης και του σχήματός τους δεν είναι δυνατόν να προκλήθηκαν
τυχαία, αλλά προκλήθηκαν σκοπίμως από τον εκλογέα και αποτελούν διακριτικό γνώρισμα και,
επομένως, το εν λόγω ψηφοδέλτιο είναι άκυρο (πρβλ. ΣτΕ 3029/2003), ζ) το με αριθμό 7
ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ιδίου εκλογικού φακέλου ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του
ενισταμένου και ένα λευκό ψηφοδέλτιο και συνεπώς, είναι άκυρο, κατά τα ήδη αναφερόμενα και η)
το με αριθμό 8 ψηφοδέλτιο έφερε εντός του ιδίου εκλογικού φακέλου ένα ψηφοδέλτιο του
συνδυασμού του ενισταμένου και ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού «ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟ ΝΟΤΙΟ
ΑΙΓΑΙΟ», το οποίο αφορούσε διαφορετική εκλογική αναμέτρηση, ήτοι τις περιφερειακές εκλογές
που διεξήχθησαν στις 8 Οκτωβρίου 2023 και, επομένως, ορθώς κρίθηκε άκυρο (άρθρο 23 παρ. 1 του
ν. 4840/2021). Ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί του ενισταμένου περί εγκυρότητας των
προαναφερθέντων οκτώ ψηφοδελτίων είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Επιπλέον, όπως αναφέρει ο
ενιστάμενος, στο 28ο εκλογικό τμήμα ένα ψηφοδέλτιο του συνδυασμού του, καθόσον στο εν λόγω
εκλογικό τμήμα δεν αριθμήθηκαν τα άκυρα, κρίθηκε άκυρο, διότι αφορούσε τη Δημοτική
Κοινότητα Γαυρίου αντί της ορθής Δημοτικής Κοινότητας Άνω Γαυρίου. Όπως προέκυψε, από τον
έλεγχο των άκυρων ψηφοδελτίων, πράγματι δεν ακολουθήθηκε από τον Δικαστικό Αντιπρόσωπο
ξεχωριστή αρίθμηση αυτών, τα οποία, πάντως έχουν λάβει αριθμό, πιθανόν κατά την εξαγωγή τους
από την κάλπη. Είναι δε, μονογραφημένα και ο συνολικός αριθμός τους (4) έχει διαληφθεί στο 2ο
πρωτόκολλο των βιβλίων της εφορευτικής επιτροπής και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα
κατά την κρίση του Δικαστηρίου, διακριτικά γνωρίσματα που παραβιάζουν τη μυστικότητα της
ψηφοφορίας και καθιστούν τα εν λόγω ψηφοδέλτια άκυρα, κατ’ αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού
του ενισταμένου. 2) Στο 2ο εκλογικό τμήμα τα με αριθμούς 45 και 47 ψηφοδέλτια του καθ’ ου
συνδυασμού φέρουν έντεχνα σημειωμένα, διακριτικά σημάδια από μελάνι, σαν μεγάλες κουκίδες.
Όπως διαπιστώθηκε, κατά τον έλεγχο του Δικαστηρίου, στα ανωτέρω ψηφοδέλτια υφίστανται
μικρού μεγέθους κουκίδες χρώματος μπλε, οι οποίες, κατά την κρίση του Δικαστηρίου είναι
τυχαίες, προφανώς δε, οφείλονται είτε σε έκχυση μελανιού από τη σφραγίδα, είτε πιθανόν από τον
στυλογράφο με τον οποίο τέθηκαν οι σταυροί, είτε αποτυπώθηκαν κατά τη διαλογή και, επομένως,
δεν συνιστούν διακριτικά γνωρίσματα, απορριπτομένου του ισχυρισμού του ενισταμένου. 3) Στο 3ο
εκλογικό τμήμα το με αριθμό 122 ψηφοδέλτιο φέρει ακανόνιστα σημάδια που μοιάζουν με μεγάλη
μουντζούρα. Ανεξαρτήτως του ότι ο εν λόγω ισχυρισμός προβάλλεται αόριστα, σε κάθε περίπτωση
είναι απορριπτέος, καθόσον, από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου προέκυψε ότι αριστερά των
ονομάτων των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων Βιδάλη Νικόλαου, Θεοδωράκη Διαμαντή και
Τηνιακού Λεωνίδα και των υποψηφίων συμβούλων της δημοτικής κοινότητας Άνδρου Ζανάκη
Ελένης και Στεφάνου Γεωργίου έχουν τεθεί ξεκάθαροι παχιοί διπλοπατημένοι σταυροί με
τρεμάμενη χάραξη, που, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, δεν αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα,
διότι τούτο οφείλεται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, είτε στην αδεξιότητα του
εκλογέα, είτε στον γραφικό του χαρακτήρα, ή στη σπουδή, ή στην προσπάθεια καλύτερης
αποτύπωσης των σταυρών, ή τέλος στην έλλειψη σταθερότητας του χεριού του, λόγω ηλικίας ή
ασθενούς όρασης, δηλαδή σε περιστατικά τυχαία και ξένα προς την πρόθεσή του να καταστήσει
φανερή τη ψήφο του, 4) Στο 4ο εκλογικό τμήμα, ο ενιστάμενος, κατ’ αρχάς προβάλλει ότι κατά τη
διάρκεια της ψηφοφορίας, η υποψήφια του καθ’ ου η ένσταση συνδυασμού Ψώρρα Ψαρρή Μαρία
του Κωνσταντίνου εισήλθε στο παραβάν με εκλογέα και του υπέδειξε πώς να ψηφίσει, υπό την
ανοχή του Δικαστικού Αντιπροσώπου, γεγονός που, κατά τους ισχυρισμούς του, καταδεικνύει την
πλημμελή άσκηση των καθηκόντων του τελευταίου, εξαιτίας της οποίας στο συγκεκριμένο τμήμα
έχει προσμετρηθεί υπέρ του καθ’ ου συνδυασμού υψηλός αριθμός ψηφοδελτίων ως εγκύρων,
μολονότι αυτά φέρουν διακριτικά γνωρίσματα. Περαιτέρω, προς απόδειξη του ως άνω ισχυρισμού,
ο ενιστάμενος προσκομίζει οπτικοακουστικό υλικό, όπου εμφαίνεται ότι ένας εκλογέας εισέρχεται
εντός του παραβάν για τις περιφερειακές εκλογές μαζί με μία γυναίκα, η οποία στη συνέχεια τον
βοηθάει να κλείσει τον φάκελο. Εξάλλου, αναφορικά με τους ανωτέρω ισχυρισμούς, εξετάσθηκαν
ως μάρτυρες οι Μιχαήλ Αυγουστίνος, εκλογικός αντιπρόσωπος του συνδυασμού του ενισταμένου
στο εν λόγω 4ο εκλογικό τμήμα και η Κωνσταντίνα Στυλιανού, εκλογική αντιπρόσωπος του
συνδυασμού του καθ’ ου η ένσταση στο ίδιο εκλογικό τμήμα, οι οποίοι δήλωσαν τα ακόλουθα: Ο
πρώτος μάρτυρας (Μιχαήλ Αυγουστίνος) δήλωσε ότι γενικά δεν υπήρχαν προβλήματα κατά την
εκλογική διαδικασία, πλην της περίπτωσης όπου δύο ηλικιωμένοι εισήλθαν στο συγκεκριμένο
εκλογικό τμήμα για να ψηφίσουν. Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι η Δικαστική Αντιπρόσωπος
βοήθησε την ηλικιωμένη κυρία να ασκήσει το εκλογικό της δικαίωμα, ενώ η κ. Ψώρρα Ψαρρή
Μαρία προσέγγισε τον ηλικιωμένο κύριο, έχοντας μαζί της εκλογικούς φακέλους και ψηφοδέλτια,
μπήκε στο παραβάν μαζί του και βγαίνοντας έκλεισε η ίδια τον φάκελο και τον έριξε στην κάλπη
που αφορούσε τις δημοτικές εκλογές και, εν συνεχεία, έπραξε το ίδιο και για τις περιφερειακές
εκλογές, γεγονός το οποίο βιντεοσκόπησε. Επιπλέον, ο μάρτυρας υποστήριξε ότι δεν έδωσε
σημασία στο γεγονός και δεν υπέβαλε ένσταση διότι, λόγω των περιορισμένων γραμματικών
γνώσεών του (είναι ξυλουργός), θεώρησε ότι δύναται η εκλογική αντιπρόσωπος κάποιου
συνδυασμού να εισέρχεται στο παραβάν με ψηφοφόρο. Σε ερώτηση δε, του πληρεξουσίου
δικηγόρου του ενισταμένου εάν οι ηλικωμένοι ζήτησαν οι ίδιοι βοήθεια, ο εν λόγω μάρτυρας
ενώ δεν γνωρίζει εάν οι ίδιοι ζήτησαν βοήθεια. Επιπλέον, κατόπιν ερωτήσεων, ο ανωτέρω
μάρτυρας δήλωσε ότι αυτό ήταν το μοναδικό συμβάν, η δε Ψώρρα Ψαρρή Μαρία συνόδευε και
άλλους εκλογείς στο συγκεκριμένο εκλογικό τμήμα, πλην όμως, δεν εισερχόταν στο παραβάν μαζί
τους. Η δεύτερη μάρτυρας (Κωνσταντίνα Στυλιανού) δήλωσε ότι στο συγκεκριμένο εκλογικό
τμήμα δεν υπήρξαν προβλήματα, ο δε ηλικιωμένος κύριος ζήτησε ο ίδιος βοήθεια και λόγω του ότι
η Δικαστική Αντιπρόσωπος ήταν απασχολημένη με την ηλικιωμένη κυρία, τον προσέγγισε η
Ψώρρα Ψαρρή Μαρία με τους εκλογικούς φακέλους και τα ψηφοδέλτια και του είπε να διαλέξει
όποιο θέλει και να το βάλει στον φάκελο. Η συγκεκριμένη μάρτυρας ανέφερε, επίσης, ότι η ως άνω
Ψώρρα Ψαρρή Μαρία, εισήλθε με τον ηλικιωμένο κύριο στο παραβάν που αφορούσε τις
περιφερειακές εκλογές και όχι τις δημοτικές. Κατόπιν δε ερώτησης από τους πληρεξούσιους
δικηγόρους του ενισταμένου, η εν λόγω μάρτυρας ανέφερε ότι εάν υπήρχαν αμφιβολίες για την
εγκυρότητα κάποιου ψηφοδελτίου, η Δικαστική Αντιπρόσωπος, κατόπιν συζήτησης με όλους
καταχωρούσε αυτό ως έγκυρο ή άκυρο. Ειδικότερα, με την υπό κρίση ένσταση, ο ενιστάμενος
επικαλείται ότι η κατά τα ανωτέρω πλημμελής άσκηση των καθηκόντων του δικαστικού
αντιπροσώπου στο εν λόγω εκλογικό τμήμα είχε ως αποτέλεσμα να προσμετρηθούν υπέρ του καθ’
ου συνδυασμού ως έγκυρα τα παρακάτω ψηφοδέλτια, μολονότι φέρουν διακριτικά γνωρίσματα.
Συγκεκριμένα, ισχυρίζεται ότι : α) το ψηφοδέλτιο με αριθμό 9 φέρει διακριτικό γνώρισμα – σημάδι
δίπλα στο όνομα του υποψηφίου Ξένου. Από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου, σε συνδυασμό με
τα βιβλία διαλογής ψήφων, προέκυψε ότι το εν λόγω ψηφοδέλτιο αφορά τον συνδυασμό του
ενισταμένου και, επομένως, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι απορριπτέος, διότι ερείδεται σε
εσφαλμένη πραγματική προϋπόθεση, β) το ψηφοδέλτιο με αριθμό 57 φέρει υπερμεγέθεις,
τεραστίων διαστάσεων σταυρούς προτίμησης, που καταλαμβάνουν τα ονόματα περισσοτέρων
υποψηφίων και αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός, πέραν του ότι
είναι απορριπτέος ως αόριστος, διότι δεν αναφέρει ειδικά και συγκεκριμένα σε ποιο σημείο έχουν
τεθεί οι συγκεκριμένοι σταυροί και μεταξύ ποιων υποψηφίων, σε κάθε περίπτωση, είναι αβάσιμος,
διότι, από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου προέκυψε ότι ευμεγέθεις σταυροί βρίσκονται,
ξεκάθαρα, παραπλεύρως των ονομάτων των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων Βιδάλη Νικολάου,
Παπαχρήστου Μαρίας και Τσιρδημού Ελένης και των υποψηφίων συμβούλων της Δημοτικής
Κοινότητας Άνδρου Στεφάνου Γεωργίου και Ψώρρα – Ψαρρή Μαρίας, κατά την κρίση δε του
Δικαστηρίου το γεγονός ότι οι σταυροί είναι μεγαλύτεροι του συνήθους οφείλεται στον τρόπο
γραφής ή την αδεξιότητα του εκλογέα και δεν αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα, γ) το ψηφοδέλτιο
με αριθμό 79 φέρει ακανόνιστα σημάδια που μοιάζουν με μεγάλη μουντζούρα. Από την
επισκόπηση του ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι υφίστανται κανονικοί σταυροί αριστερά των
ονομάτων των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων Μαργέτη Ιωάννη, Τσατσομοίρου Αθηνάς και
Τσιάμαλου Χρυσούλας, μόνο δε παραπλεύρως της Τσατσομοίρου Αθηνάς ο τιθέμενος σταυρός
είναι διπλοπατημένος, γεγονός όμως που δεν αποτελεί λόγο ακυρότητας του ψηφοδελτίου,
καθόσον, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, σε συνδυασμό και με τους υπόλοιπους σταυρούς του εν
λόγω ψηφοδελτίου, είναι εμφανές ότι οφείλεται στον τρόπο γραφής του εκλογέα και επομένως ο
συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι αβάσιμος, δ) το με αριθμό 126 ψηφοδέλτιο φέρει τέσσερα έντονα
κακότεχνα και ακανόνιστα σημάδια δίπλα στα ονόματα των υποψηφίων Κουλούρη, Μουστάκα,
Τικοπούλου και Ψώρρα, τα οποία συνιστούν διακριτικά γνωρίσματα. Όπως προέκυψε από τον
έλεγχο του ψηφοδελτίου, μεταξύ των ονομάτων των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων
Κουλούρη Θεοδώρου και Λουκρέζη Κωνσταντίνου έχει τεθεί σημάδι σε ακανόνιστο σχήμα, το
οποίο δεν μοιάζει με σταυρό και το οποίο, ενόψει της θέσης του και του σχήματος του, προδίδει την
επομένως, το εν λόγω ψηφοδέλτιο είναι άκυρο, κατ’ αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού του
ενισταμένου, ε) το με αριθμό 136 ψηφοδέλτιο φέρει έντονο, κακότεχνο και ακανόνιστο σημάδι
δίπλα στο όνομα της υποψήφιας Ψώρρα. Από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου προέκυψε ότι
αριστερά του ονόματος της υποψηφίας Ψώρρα – Ψαρρή Μαρίας έχει τεθεί ξεκάθαρος
διπλοπατημένος σταυρός, που οφείλεται στην προσπάθεια αποτύπωσής του από τον ψηφοφόρο
και, επομένως, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι αβάσιμος, στ) το με αριθμό 157 ψηφοδέλτιο έχει
τρία σημάδια «Χ», τα οποία ως εκ της θέσης τους συνιστούν διακριτικό γνώρισμα. Από την
επισκόπηση του ψηφοδελτίου προέκυψε ότι σταυροί σε σχήμα «Χ» έχουν τεθεί ξεκάθαρα αριστερά
των ονομάτων των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων Βιδάλη Νικολάου, Πολέμη Δημητρίου και
Τσατσομοίρου Αθηνάς και των υποψηφίων συμβούλων της δημοτικής κοινότητας Άνδρου
Κατσιώτου Αικατερίνης και Στεφάνου Γεωργίου, κατά την κρίση δε του Δικαστηρίου, οφείλονται
στη σπουδή, την ηλικία, ή την αδεξιότητα του ψηφοφόρου και δεν αποτελούν διακριτικό γνώρισμα,
επομένως ο εν λόγω ισχυρισμός του ενισταμένου είναι αβάσιμος, ζ) το με αριθμό 163 ψηφοδέλτιο
φέρει έντονο διακριτικό γνώρισμα – σημάδι δίπλα στο όνομα του υποψηφίου Παντζόπουλου. Από
την επισκόπηση του ψηφοδελτίου προέκυψε ότι υφίσταται αριστερά του ονόματος του υποψήφιου
συμβούλου της Δημοτικής Κοινότητας Άνδρου Παντζόπουλου Αντώνιου κακότεχνος σταυρός, με
τρεμάμενη γραφή, ο οποίος, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, οφείλεται στην προσπάθεια
αποτύπωσής του από τον ψηφοφόρο ή στην ηλικία αυτού και δεν αποτελεί διακριτικό γνώρισμα
και, συνεπώς, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός του ενισταμένου πρέπει να απορριφθεί, η) τα με
αριθμούς 179 και 182 ψηφοδέλτια φέρουν έντονα διακριτικά γνωρίσματα δίπλα στο όνομα της
υποψήφιας Ψώρρα. Από την επισκόπηση των ανωτέρω ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι αφενός
μεν στο με αριθμό 179 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί ξεκάθαρος σταυρός δίπλα στο όνομα της υποψηφίας
δημοτικής συμβούλου Ψώρρα Ψαρρή Μαρίας, αφετέρου δε, στο με αριθμό 182 ψηφοδέλτιο
υφίσταται αριστερά του ονόματος της ανωτέρω υποψήφιας δημοτικής συμβούλου σταυρός με
διπλοπατημένη την οριζόντια γραμμή, γεγονός το οποίο δεν άγει σε ακυρότητα του συγκεκριμένου
ψηφοδελτίου, διότι κατά την κρίση του Δικαστηρίου, οφείλεται, σύμφωνα με τα διδάγματα της
κοινής πείρας και λογικής, στην αδεξιότητα του εκλογέα ή στον γραφικό του χαρακτήρα ή σε
σπουδή και δεν αποτελεί διακριτικό γνώρισμα. Συνεπώς, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός του
ενισταμένου είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η ως άνω μεμονωμένη συμπεριφορά της
εκλογικής αντιπροσώπου, σύμφωνα, με τους κανόνες της λογικής και τα διδάγματα της κοινής
πείρας, αποτέλεσε το μέσο για την αλλοίωση της βούλησης του συγκεκριμένου εκλογέα είτε με
άσκηση ψυχολογικής βίας είτε με άλλο αθέμιτο τρόπο, ενώ σε κάθε περίπτωση η επιρροή αυτή και
αληθής υποτιθέμενη, δεν έχει τέτοια έκταση, ώστε να δημιουργούνται αμφιβολίες ως προς το εάν
το συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο χωρίς τη συμπεριφορά αυτή (πρβλ. ΣτΕ
3230/2008). Άλλωστε, όπως προέκυψε από την επισκόπηση των βιβλίων της εφορευτικής
επιτροπής του εν λόγω εκλογικού τμήματος, αλλά και από τα βιβλία διαλογής, καθ’ όλη τη διάρκεια
της εκλογικής διαδικασίας και κατά τη διαλογή, παρίστατο και ο εκλογικός αντιπρόσωπος του
συνδυασμού του ενισταμένου, Μιχαήλ Αυγουστίνος, ο οποίος δεν προέβη σε κάποια διαμαρτυρία,
ούτε υπέβαλε κάποια ένσταση. 5) Στο 6ο εκλογικό τμήμα στο με αριθμό 151 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί
έντονο διακριτικό γνώρισμα σημάδι δίπλα στο όνομα του υποψηφίου Θεοδωράκη. Από την
επισκόπηση του συγκεκριμένου ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι αριστερά του ονόματος του
υποψηφίου Θεοδωράκη Διαμαντή έχει τεθεί έντονος διπλοπατημένος σταυρός, ο οποίος, κατά την
κρίση του Δικαστηρίου, οφείλεται στον τρόπο γραφής του εκλογέα και δεν συνιστά διακριτικό
τα με αριθμ. 25 και 92 ψηφοδέλτια φέρουν αντί σταυρών, κακότεχνα και ακανόνιστα σχήματα που
μοιάζουν με αγκυλωτά σύμβολα, έντεχνα σημειωμένα. Από την επισκόπηση των ανωτέρω
ψηφοδελτίων προέκυψε ότι στο με αριθμό 25 ψηφοδέλτιο αριστερά των ονομάτων των
υποψηφίων δημοτικών συμβούλων Πιάγκου Αττικής και Πολέμη Δημητρίου έχει τεθεί σύμβολο
ήτοι μία κάθετη γραμμή και δύο παράλληλες οριζόντιες γραμμές, το οποίο προσομοιάζει με το
σύμβολο της δίεσης, ενώ αριστερά του ονόματος της υποψήφιας συμβούλου της Δημοτικής
Κοινότητας Μεσσαριάς Βούλγαρη Αριστέας έχει τεθεί ξεκάθαρα «Τ», το οποίο δεν δύναται, από τον
τρόπο γραφής του να θεωρηθεί αρχή του συμβόλου του σταυρού και, επομένως, τα ανωτέρω
γραφικά σχήματα, τα οποία δεν μοιάζουν με σταυρό, συνιστούν, κατά την κρίση του δικαστηρίου
διακριτικά γνωρίσματα και το συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο πρέπει να ακυρωθεί, κατ’ αποδοχή του
σχετικού ισχυρισμού του ενισταμένου. Εν συνεχεία, όσον αφορά το με αριθμό 92 ψηφοδέλτιο
διαπιστώθηκε, κατά τον έλεγχο του Δικαστηρίου, ότι επ’ αυτού έχουν τεθεί ξεκάθαροι σταυροί με
ελαφρώς μακρύτερη την κάθετη γραμμή τους αριστερά του ονόματος της υποψήφιας δημοτικής
συμβούλου Μαργέτη Ιωάννας, αριστερά του ονόματος του υποψήφιου συμβούλου της Δημοτικής
Κοινότητας Μεσαριάς Μπληζιώτη Νικολάου και δεξιά του ονόματος του υποψήφιου συμβούλου
της ως άνω Δημοτικής Κοινότητας Τσιώπου Λαζάρου, γεγονός το οποίο, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου, οφείλεται στην αδεξιότητα και στον τρόπο γραφής του εκλογέα (πρβλ.
Σ.τ.Ε.1406/2007) και δεν συνιστά διακριτικό γνώρισμα και, συνεπώς, απορρίπτεται ο ανωτέρω
ισχυρισμός του ενισταμένου ως αβάσιμος. 7) Στο 12ο εκλογικό τμήμα τα με αριθμ. 5, 7, 24 και 28
ψηφοδέλτια φέρουν αντί σταυρού, ακανόνιστα και κακότεχνα σημάδια και μουντζούρες με
πρόθεση την παραβίαση της μυστικότητας της ψήφου παραπλεύρως των ονομάτων των
υποψηφίων δημοτικών συμβούλων Κιρσιγιαννοπούλου – Μώρου, Αντώνονογλου και Θεοδωράκη,
Νέρη και Κιρσιγιαννοπούλου – Μώρου, αντίστοιχα. Από την επισκόπηση των ανωτέρω
ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι στο με αριθμό 5 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί αριστερά του ονόματος της
υποψήφιας Κιρσιγιαννοπούλου – Μώρου Αικατερίνης ξεκάθαρα σημάδι «Γ», το οποίο, κατά την
κρίση του Δικαστηρίου, συνιστά διακριτικό γνώρισμα, διότι δεν δύναται να εκληφθεί ως
κακότεχνος σταυρός, ούτε ως αρχή δημιουργίας σταυρού, ενώ σύμφωνα με το βιβλίο διαλογής
ψήφων των υποψηφίων και το 2ο πρωτόκολλο του βιβλίου της εφορευτικής επιτροπής, το ως άνω
«Γ» δεν έχει προσμετρηθεί ως σταυρός στην ανωτέρω υποψήφια, και ως εκ τούτου το εν λόγω
ψηφοδέλτιο είναι άκυρο, κατ’αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού του ενισταμένου. Περαιτέρω, από
την επισκόπηση του με αριθμό 7 ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι έχουν τεθεί διπλοπατημένοι
ξεκάθαροι έντονοι σταυροί αριστερά των ονομάτων των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων
Αντώνογλου Αντωνίου και Θεοδωράκη Διαμαντή, οι οποίοι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας,
οφείλονται στον τρόπο γραφής του εκλογέα και δεν συνιστούν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου,
διακριτικά γνωρίσματα και ως εκ τούτου, είναι απορριπτέος ο σχετικός ισχυρισμός του
ενισταμένου ως αβάσιμος. Επιπλέον, όσον αφορά το με αριθμό 24 ψηφοδέλτιο είναι απορριπτέος ο
ισχυρισμός του ενισταμένου περί ακυρότητάς του, διότι ερείδεται επί εσφαλμένης πραγματικής
προϋπόθεσης, καθόσον ο ενιστάμενος αναφέρει ότι έχει τεθεί σημάδι – μουντζούρα παραπλεύρως
του ονόματος της υποψηφίας Νέρη, ενώ στο συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο υπάρχει υποψήφιος
σύμβουλος της Κοινότητας Μεσσαριάς με το όνομα Νέρης Αναστάσιος, στον οποίο δεν έχει τεθεί
σταυρός ούτε άλλο διακριτικό σημάδι. Τέλος, όσον αφορά το με αριθμό 28 ψηφοδέλτιο, ο
ισχυρισμός του ενισταμένου περί ακυρότητάς του είναι ομοίως απορριπτέος, διότι ερείδεται επί
εσφαλμένης πραγματικής προϋπόθεσης, καθόσον δεν έχει τεθεί σταυρός, ούτε κάποιο διακριτικό
σημάδι παραπλεύρως του ονόματος της υποψήφιας δημοτικής συμβούλου Κιρσιγιαννοπούλου –
στον δεύτερο και τρίτο υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο, που συνιστά, κατά τον ενιστάμενο,
διακριτικό γνώρισμα. Από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου, διαπιστώθηκε ότι το εν λόγω σημάδι,
το οποίο βρίσκεται στην αριστερή πλευρά στο ύψος του διαστήματος μεταξύ των ονομάτων των
υποψηφίων δημοτικών συμβούλων Αθανασίου Φραντζέσκου και Αντώνογλου Αντωνίου, συνιστά
ως εκ του σχήματός του και σε αντιπαραβολή με τη μονογραφή του Δικαστικού Αντιπροσώπου,
εσφαλμένη απόπειρα του Δικαστικού Αντιπροσώπου να θέσει μονογραφή, η δε απόχρωσή του είναι
όμοια με την απόχρωση του στυλογράφου που χρησιμοποιήθηκε από τον Δικαστικό Αντιπρόσωπο,
ενώ διακρίνεται σαφώς από την απόχρωση του στυλογράφου που χρησιμοποιήθηκε από τον
εκλογέα και συνεπώς, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, το εν λόγω σημάδι δεν τέθηκε από τον
εκλογέα κατά την ώρα της ψηφοφορίας και δεν συνιστά διακριτικό γνώρισμα, απορριπτομένου ως
αβασίμου του σχετικού ισχυρισμού του ενισταμένου. 9) Στο 15ο εκλογικό τμήμα στα με αριθμ. 128
και 149 ψηφοδέλτια έχουν τεθεί ακανόνιστοι, κακότεχνοι σταυροί που μοιάζουν με μουντζούρες
παραπλεύρως των ονομάτων των υποψήφιων Μοσχόβη και Τσατσομοίρου αντίστοιχα. Από την
επισκόπηση των ανωτέρω ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι στο με αριθμό 128 έχει τεθεί
διπλοπατημένος σταυρός με ιδιαίτερα πατημένη την οριζόντια γραμμή αριστερά του ονόματος της
υποψήφιας συμβούλου της Δημοτικής Κοινότητας Στενιών Μοσχόβη Μαργαρίτας, η οποία, κατά
την κρίση του Δικαστηρίου, οφείλεται στην προσπάθεια αποτύπωσης και στον τρόπο γραφής του
εκλογέα και δεν συνιστά διακριτικό γνώρισμα και, συνεπώς, απορρίπτεται ο σχετικός ισχυρισμός
του ενισταμένου, στο δε με αριθμό 149 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί έντονος ξεκάθαρος σταυρός δεξιά
του ονόματος της υποψήφιας δημοτικής συμβούλου Τσατσομοίρου Αθηνάς, ο οποίος οφείλεται
στην προσπάθεια αποτύπωσης και στον τρόπο γραφής του εκλογέα και δεν συνιστά διακριτικό
γνώρισμα και, ως εκ τούτου, είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός του ενισταμένου περί ακυρότητας του
συγκεκριμένου ψηφοδελτίου. 10) Στο 16ο εκλογικό τμήμα το με αριθμό 5 ψηφοδέλτιο έχει εμφανή
κόκκινα σημάδια, τα οποία συνιστούν, κατά τους ισχυρισμούς του ενισταμένου, διακριτικό
γνώρισμα. Από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι υφίστανται αχνές κόκκινες
γραμμές στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου, όχι από στυλό, οι οποίες, λόγω του μεγέθους τους, του
ακανόνιστου σχήματός τους και της θέσης τους στο ψηφοδέλτιο, δύναται να προήλθαν είτε κατά
την ψηφοφορία, είτε κατά τη διαλογή, λόγω συρσίματος επί του ψηφοδελτίου βαμμένων σε
κόκκινο χρώμα νυχιών, εκτιμάται δε, ότι έγιναν από απροσεξία και χωρίς πρόθεση αποκαλύψεως
της ψήφου υπέρ ορισμένου υποψηφίου και, συνεπώς, απορρίπτεται ως αβάσιμος ο σχετικός
ισχυρισμός. 11) Στο 17ο εκλογικό τμήμα: α) το με αριθμό 91 ψηφοδέλτιο έχει εμφανή σημάδια σε
διάφορα σημεία του. Εν προκειμένω, κατ’ αρχάς, ο συγκεκριμένος λόγος είναι απορριπτέος ως
αόριστος, διότι δεν προσδιορίζει τι είδους σημάδια υφίστανται επί του ανωτέρω ψηφοδελτίου,
ούτε τη θέση αυτών, από την επισκόπηση δε, του συγκεκριμένου ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι
ουδέν σημάδι υφίσταται, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί διακριτικό γνώρισμα, καθόσον έχουν
τεθεί μόνο ξεκάθαροι σταυροί αριστερά των ονομάτων των επιλεγέντων υποψηφίων και, συνεπώς,
ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι σε κάθε περίπτωση αβάσιμος, β) το με αριθμό 107 ψηφοδέλτιο
φέρει σταυρούς σε διαφορετική απόχρωση (τιρκουάζ) από το προβλεπόμενο μπλε ή μαύρο, ο
σταυρός παραπλεύρως του υποψηφίου Παρλιάρου έχει τεθεί με μαρκαδόρο και ο σταυρός
παραπλεύρως των υποψηφίων Μπακέλα – Παπαχρήστου έχει ομοίως τεθεί με στυλό
διαφορετικής απόχρωσης από τον προβλεπόμενο μπλε ή μαύρο. Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να
απορριφθεί ως αβάσιμος, καθώς από την επισκόπηση του ανωτέρω ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι
οι τιθέμενοι παραπλεύρως των ως άνω τριών ονομάτων σταυροί έχουν αποτυπωθεί όλοι με
στυλογράφο κυανής απόχρωσης, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 22 παρ. 6 του ν. 4804/2021, ενώ
ετέρου σε ακυρότητα του ψηφοδελτίου (πρβλ. ΣτΕ 343/2004, 3968/2003 και ΑΕΔ 3/2011), γ) το με
αριθμό 112 ψηφοδέλτιο φέρει τρεις σταυρούς, οι οποίοι έχουν σημειωθεί με διαφορετικό χρώμα
από το προβλεπόμενο μπλε ή μαύρο, παραβιάζοντας τη μυστικότητα της ψηφοφορίας. Από την
επισκόπηση του ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι όλοι οι τιθέμενοι σταυροί είναι αποτυπωμένοι με
στυλογράφο χρώματος μπλε και, επομένως, ο σχετικός ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως
αβάσιμος, δ) το με αριθμό 117 ψηφοδέλτιο φέρει αντί σταυρού, κακότεχνο και ακανόνιστο σημάδι,
το οποίο μοιάζει με μουντζούρα. Εν προκειμένω, πέραν του ότι ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι
απορριπτέος ως αόριστος, διότι δεν αναφέρεται σε ποιόν συγκεκριμένο υποψήφιο έχει τεθεί το ως
άνω σημάδι, σε κάθε περίπτωση, από την επισκόπηση του συγκεκριμένου ψηφοδελτίου
διαπιστώθηκε ότι όλοι οι τιθέμενοι σταυροί, οι οποίοι βρίσκονται δεξιά των ονομάτων των
επιλεγέντων υποψηφίων έχουν κεκλιμένο σχήμα «Χ», το οποίο, κατά την κρίση του Δικαστηρίου
οφείλεται στον τρόπο γραφής, στη σπουδή ή στην αδεξιότητα του εκλογέα και δεν συνιστούν
διακριτικό γνώρισμα και, συνεπώς, απορρίπτεται ο εν λόγω ισχυρισμός του ενισταμένου, ε) το με
αριθμό 140 ψηφοδέλτιο φέρει έντονο σημάδι - κουκίδα δίπλα στο όνομα της υποψήφιας Λουμίδου.
Από την επισκόπηση του ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι αριστερά του ονόματος της υποψηφίας
δημοτικής συμβούλου Λουσίδου Ελένης (αντί της εκ παραδρομής αναφερόμενης στο δικόγραφο
Λουμίδου) υφίσταται μικρή κουκίδα κάτω από τη μονογραφή του Δικαστικού Αντιπροσώπου, είναι
δε, ιδίας απόχρωσης με τον στυλογράφο που υπέγραψε ο Δικαστικός Αντιπρόσωπος, ενώ
διακρίνεται σαφώς από την απόχρωση του στυλογράφου με τον οποίο τέθηκαν οι σταυροί από τον
ψηφοφόρο, κατά την κρίση δε, του Δικαστηρίου, η ως άνω κουκίδα δεν τέθηκε σκοπίμως κατά την
ώρα της ψηφοφορίας από τον εκλογέα, προκειμένου να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του, αλλά
οφείλεται σε τυχαία άτεχνη ενέργεια του Δικαστικού Αντιπροσώπου, κατά την αποτύπωση της
μονογραφής του και, επομένως, απορρίπτεται ως αβάσιμος ο σχετικός ισχυρισμός του
ενισταμένου. 12) Στο 19ο εκλογικό τμήμα το με αριθμό 52 ψηφοδέλτιο φέρει αντί σταυρού,
κακότεχνο και ακανόνιστο σημάδι που ομοιάζει με μουντζούρα δίπλα στο όνομα του υποψηφίου
Τρανάκου. Από την επισκόπηση του συγκεκριμένου ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι παραπλεύρως
του ονόματος του υποψηφίου Τρανάκου Γεωργίου ουδείς σταυρός ή άλλο σημάδι υφίσταται και,
επομένως, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι αβάσιμος. 13) Στο 21ο εκλογικό τμήμα: α) τα με
αριθμό 167 και 203 ψηφοδέλτια φέρουν εμφανές, έντονο σημάδι – μουντζούρα, δίπλα στα ονόματα
των υποψηφίων Τρανάκου και Βόσσου αντίστοιχα. Από την επισκόπηση των ανωτέρω
ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι στο μεν με αριθμό 167 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί ξεκάθαρος
κανονικού σχήματος σταυρός με διπλοπατημένη την οριζόντια γραμμή αριστερά του ονόματος του
υποψηφίου δημοτικού συμβούλου Τρανάκου Γεωργίου, στο δε με αριθμό 203 έχει τεθεί
κακότεχνος σταυρός, που όμως κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τα ως άνω οφείλονται στην
προσπάθεια αποτύπωσης ή στην αδυναμία γραφής του εκλογέα και δεν συνιστούν διακριτικά
γνωρίσματα και, επομένως, οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί του ενισταμένου είναι αβάσιμοι, β) το με
αριθμό 222 ψηφοδέλτιο φέρει εμφανείς σημειώσεις – διακριτικά γνωρίσματα και τρεις σταυρούς
προτίμησης στην υποψήφια Καγιά, καθώς και δύο σταυρούς προτίμησης στον υποψήφιο Πανταζή.
Από την επισκόπηση του εν λόγω ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι δεξιά της υποψηφίας δημοτικής
συμβούλου Καγιά Ειρήνης έχουν τεθεί τρεις σταυροί συνεχόμενοι και δεξιά του υποψηφίου
συμβούλου Δημοτικής Κοινότητας Ορμού Κορθίου Πανταζή Αντώνιου έχουν τεθεί δύο
συνεχόμενοι σταυροί, οι δε ως άνω σταυροί, σκοπίμως, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τέθηκαν
από τον συγκεκριμένο εκλογέα, κατά την ώρα της ψηφοφορίας, διότι η σημείωση τριών και δύο
σταυρών προτίμησης κατά σειρά στο ίδιο ψηφοδέλτιο δεν είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής
τρόπο σταυροδοσίας ή σε έλλειψη εμπειρίας ή σε απροσεξία αυτού, καθώς στην περίπτωση αυτή
θα ήταν, ενδεχομένως, δικαιολογημένη η σημείωση σε έκαστο των επιλεγέντων υποψηφίων του
ίδιου αριθμού σταυρών (πρβλ. και Σ.τ.Ε. 3002/2000 επτ. σκ. 26, Α.Ε.Δ. 19/2021 σκ. 15) και, συνεπώς,
τα ανωτέρω συνιστούν διακριτικά γνωρίσματα, το δε, συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο είναι άκυρο, κατ’
αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού του ενισταμένου. 14) Στο 22ο εκλογικό τμήμα: α) το με αριθμό
159 ψηφοδέλτιο φέρει εμφανές και έντονο σημάδι – κουκκίδα δίπλα στο όνομα της υποψηφίας
Λουσίδου. Από την επισκόπηση του εν λόγω ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι αριστερά του
ονόματος της υποψηφίας δημοτικής συμβούλου Λουσίδου Ελένης έχει τεθεί ελαφρώς κακότεχνος
σταυρός, ο οποίος, κατά την κρίση του Δικαστηρίου οφείλεται σε σπουδή ή σε αδυναμία
αποτύπωσης του εκλογέα, γεγονός το οποίο δεν συνιστά διακριτικό γνώρισμα, απορριπτομένου ως
αβάσιμου του σχετικού ισχυρισμού του ενισταμένου, β) το με αριθμό 179 ψηφοδέλτιο φέρει
εμφανές σχίσιμο, χωρίς να υπάρχει επισημείωση ότι αυτό συνέβη κατά τη διαλογή. Όπως
διαπιστώθηκε από την επισκόπηση του εν λόγω ψηφοδελτίου, υφίσταται άτεχνο σχίσιμο επί του
κάτω δεξιού μέρους του, το οποίο όμως ως εκ της θέσης του, του μεγέθους του και του μεγέθους
του ιδίου του ψηφοδελτίου, εκτιμάται ότι δεν έγινε με πρόθεση του εκλογέα να παραβιάσει το
απόρρητο της ψήφου, αλλά προκλήθηκε προφανώς, είτε κατά την αποσφράγιση των φακέλων και
τη διαλογή των ψηφοδελτίων, είτε και μετά το πέρας της διαλογής, κατά τη δεματοποίηση των
ψηφοδελτίων και επομένως, το πιο πάνω ψηφοδέλτιο είναι κατά την κρίση του Δικαστηρίου
έγκυρο, απορριπτομένου του σχετικού ισχυρισμού ως αβάσιμου. 15) Στο 23ο εκλογικό τμήμα το με
αριθμό 102 ψηφοδέλτιο φέρει υπερμεγέθη τεραστίων διαστάσεων σταυρό προτίμησης, που
καταλαμβάνει τα ονόματα περισσότερων υποψηφίων τοπικών συμβούλων, γεγονός το οποίο
συνιστά, κατά τους ισχυρισμούς του ενισταμένου, διακριτικό γνώρισμα. Από την επισκόπηση του
εν λόγω ψηφοδελτίου διαπιστώθηκε ότι στο εν λόγω ψηφοδέλτιο έχει τεθεί ένας ξεκάθαρος,
κανονικού μεγέθους, σταυρός κεκλιμένος «Χ» αριστερά του ονόματος του επιλεγέντος υποψηφίου
της Δημοτικής Κοινότητας Παλαιοκάστρου, Πολίτη Ιωάννη, ο οποίος, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου οφείλεται στη σπουδή και την αδεξιότητα του εκλογέα και δεν συνιστά διακριτικό
γνώρισμα και, επομένως, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι αβάσιμος. 16) Στο 25ο εκλογικό τμήμα
το με αριθμό 108 ψηφοδέλτιο φέρει αντί σταυρού, ακανόνιστο σημάδι – μουντζούρα ανάμεσα στα
ονόματα των υποψηφίων. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός, πέραν του ότι είναι απορριπτέος ως
αόριστος, διότι δεν αναφέρει την ακριβή θέση που έχει τεθεί το συγκεκριμένο σημάδι, σε κάθε
περίπτωση είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον από την επισκόπηση του εν λόγω
ψηφοδελτίου, διαπιστώθηκε ότι έχει τεθεί μόνο ένας ελαφρώς κακότεχνος διπλοπατημένος
σταυρός, αριστερά του ονόματος του υποψηφίου δημοτικού συμβούλου Βόσσου Ανδρέα, ο οποίος
έχει προσμετρηθεί στο βιβλίο διαλογής ψήφων, οφείλεται στον τρόπο γραφής και στην προσπάθεια
αποτύπωσης του από τον εκλογέα και δεν συνιστά, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, διακριτικό
γνώρισμα. 17) Στο 29ο εκλογικό τμήμα στα με αριθμό 208 και 73 ψηφοδέλτια έχουν τεθεί, κατά
τους ισχυρισμούς του ενισταμένου, αντί σταυρού κακότεχνα και ακανόνιστα σημάδια. Οι ανωτέρω
ισχυρισμοί είναι απορριπτέοι ως αόριστοι, καθόσον δεν προσδιορίζεται ούτε ο αριθμός των
σταυρών, ούτε η ακριβής θέση αυτών. Σε κάθε περίπτωση, όπως διαπιστώθηκε από την
επισκόπηση των ανωτέρω ψηφοδελτίων, στο μεν με αριθμό 208 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί ένας
κεκλιμένος σταυρός «Χ» αριστερά του ονόματος του υποψηφίου δημοτικού συμβούλου Αθανασίου
Φραντζέσκου, στο δε με αριθμό 73 όλοι οι τιθέμενοι αριστερά των ονομάτων των επιλεγέντων
υποψηφίων σταυροί είναι κεκλιμένοι «Χ», τα ανωτέρω δε, κατά την κρίση του Δικαστηρίου,
οφείλονται στον τρόπο γραφής, στη σπουδή ή στην αδεξιότητα του εκλογέα και δεν συνιστούν
αβάσιμος. 18) Στο 30ο εκλογικό τμήμα στο με αριθμό 34 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί δίπλα στο όνομα του
υποψηφίου Τρανάκου σύμβολο που προσομοιάζει με δίεση. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι
απορριπτέος, διότι ερείδεται επί εσφαλμένης πραγματικής προϋπόθεσης, καθόσον το
συγκεκριμένο με αριθμό 34 ψηφοδέλτιο ανήκει στον συνδυασμό του ενισταμένου. 19) Στο 33ο
εκλογικό τμήμα τα με αριθμ. 185 και 194 ψηφοδέλτια φέρουν δίπλα στο όνομα του υποψηφίου
Τρανάκου σημάδια που προσομοιάζουν με αστερίσκο και δίεση αντίστοιχα. Ο συγκεκριμένος λόγος
είναι απορριπτέος, διότι από την επισκόπηση των ανωτέρω ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι και
στα δύο ως άνω ψηφοδέλτια, παραπλεύρως του ονόματος του υποψηφίου δημοτικού συμβούλου
Τρανάκου Γεωργίου, δεν έχει τεθεί σταυρός, ούτε άλλο σημάδι.
13. Επειδή, τέλος, ο ενιστάμενος προβάλλει ότι στο 34ο εκλογικό τμήμα έλαβαν χώρα πολλαπλές
παραβάσεις της εκλογικής νομοθεσίας, υποστηρίζει δε, με το υπόμνημά του, ότι το Δικαστήριο
κατόπιν επισκόπησης όλου του εκλογικού υλικού θα πρέπει να προχωρήσει σε ακύρωση της
εκλογικής διαδικασίας στο εν λόγω τμήμα. Ειδικότερα, υποστηρίζει ότι 44 ψηφοδέλτια του καθ’ ου
συνδυασμού «ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ», ήτοι: τα με αριθμ. 2, 3, 13, 19, 29, 34, 35, 36, 39, 45, 53, 59, 85, 91,
102, 106, 107, 109, 110, 111, 116, 118, 121, 122, 123, 128, 168, 207, 209, 210, 211, 212, 214, 216, 219, 242, 281, 284,
285, 286, 288, 289, 297 και 301 είναι άκυρα και κακώς προσμετρήθηκαν υπέρ του συνδυασμού του
καθ΄ου, καθώς έφεραν επάνω τους σημειώσεις με στυλό πράσινου χρώματος, οι οποίες υπήρχαν
σχεδόν αποκλειστικά στα ανωτέρω ψηφοδέλτια, γεγονός, που κατά τους ισχυρισμούς του,
αποδεικνύει ότι δεν επρόκειτο για πρακτική του δικαστικού αντιπροσώπου, αλλά οι συγκεκριμένες
αλλοιώσεις συνιστούν διακριτικά γνωρίσματα που ετέθησαν με σκοπό την παραβίαση της
μυστικότητας της ψηφοφορίας. Ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται αορίστως και πρέπει να
απορριφθεί, καθώς δεν προσδιορίζεται επακριβώς σε ποια σημείωση αναφέρεται σε έκαστο εκ των
ψηφοδελτίων, ενόψει και του ότι ενδεικτικά σε κάποια εξ ΄αυτών (π.χ. 29, 53, 59, 85, 91,128 και 242)
δεν έχει χρησιμοποιηθεί πράσινο στυλό, ενώ αυτά με αριθμ. 45, 168 και 297 αφορούν τον
συνδυασμό του ενισταμένου και όχι του καθ΄ου. Σε κάθε δε περίπτωση, από την επισκόπηση των
ψηφοδελτίων διαπιστώθηκε ότι σε κάποια εξ΄αυτών έχει τεθεί με πράσινο στυλό η αρίθμηση των
ψηφοδελτίων, η αποτύπωση του αριθμού των σταυρών που υπάρχουν σε κάθε ψηφοδέλτιο και η
μονογραφή αυτών, ενώ ουδεμία άλλη σημείωση ή σημάδι υφίσταται, ενώ όπως προέκυψε από την
επισκόπηση του συνόλου των ψηφοδελτίων στο ανωτέρω εκλογικό τμήμα, το ίδιο ισχύει και για
κάποια ψηφοδέλτια του ενισταμένου, γεγονός που, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, καταδεικνύει
ότι είτε πρόκειται για πρακτική του συγκεκριμένου Δικαστικού Αντιπροσώπου, είτε ο τελευταίος,
λόγω σπουδής χρησιμοποίησε και στυλογράφο πράσινης απόχρωσης, δοθέντος άλλωστε ότι ο
νόμος δεν ορίζει το χρώμα του στυλογράφου που χρησιμοποιεί ο Δικαστικός Αντιπρόσωπος. Σε
κάθε περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανωτέρω, ήτοι η αρίθμηση των ψηφοδελτίων, η
αποτύπωση του αριθμού των τιθέμενων σταυρών και οι μονογραφές αυτών, σύμφωνα με τα
διδάγματα της λογικής και κοινής πείρας, έλαβαν χώρα μετά το τέλος της ψηφοφορίας, κατά το
στάδιο της διαλογής των ψήφων, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συνιστούν αλλοιώσεις επί των
ψηφοδελτίων που έγιναν από τον εκλογέα με σκοπό την παραβίαση της μυστικότητας της
ψηφοφορίας και δεν δύνανται να επηρεάσουν την εγκυρότητα των προαναφερθέντων
ψηφοδελτίων, ενώ, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, δεν συνιστά πλημμέλεια, ούτε λόγο
ακύρωσης της εκλογικής διαδικασίας, η χρήση κατά το στάδιο της διαλογής των ψήφων
στυλογράφου πράσινου χρώματος, απορριπτομένων των ισχυρισμών του ενισταμένου. Περαιτέρω,
ο ενιστάμενος προβάλλει ότι είναι προφανές, διά γυμνού οφθαλμού, ότι τα ως άνω 44 ψηφοδέλτια
Δικαστικό Αντιπρόσωπο, αλλά και από τρίτα πρόσωπα, γεγονός που μαρτυρεί ότι τέθηκαν υπό την
κατοχή τρίτων προσώπων, τα οποία επενέβησαν στο περιεχόμενό τους θέτοντας μονογραφές και
άλλα σημάδια, ενώ κάποιες από τις μονογραφές ταυτίζονται με τη μονογραφή της εκλογικής
αντιπροσώπου του καθ’ ου συνδυασμού Μαρίας Μουστάκα, χωρίς να προκύπτει από τα πρακτικά
της εφορευτικής επιτροπής ότι δόθηκε εξουσιοδότηση υπογραφής από τον Δικαστικό
Αντιπρόσωπο στην ανωτέρω εκλογική αντιπρόσωπο ή σε άλλο πρόσωπο. Σύμφωνα δε με τα
αναφερόμενα στο από 16.1.2024 υπόμνημα του ενισταμένου, το γεγονός της πρόσβασης τρίτων
προσώπων στο περιεχόμενο των ψηφοδελτίων προκύπτει και από τον τρόπο καταχώρησης αυτών
στο Βιβλίο Διαλογής, η οποία έλαβε χώρα χωρίς συνοχή και όχι με βάση τη σειρά αρίθμησής τους,
αλλά, κατά τρόπο που δείχνει ότι πολλά πρόσωπα αριθμούσαν ταυτόχρονα τα εξαγόμενα από την
κάλπη ψηφοδέλτια. Ο εν λόγω ισχυρισμός, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, είναι απορριπτέος
προεχόντως ως αορίστως προβαλλόμενος, καθόσον αφενός δεν προσδιορίζεται επακριβώς για
έκαστο εκ των ψηφοδελτίων σε ποια μονογραφή αναφέρεται ότι έχει τεθεί από τρίτο πρόσωπο από
όσες έχουν τεθεί επ΄αυτών και αφετέρου δεν συνοδεύεται από επίκληση πραγματικών
περιστατικών και συνθηκών που θα μαρτυρούσαν, κατά τα διδάγματα της λογικής και της κοινής
πείρας, ότι τα ψηφοδέλτια αυτά αποτέλεσαν μέσο για τη νόθευση του εκλογικού αποτελέσματος
(βλ. ΣτΕ 1447/2020, 412/2008, 3696/2001). Σε κάθε δε περίπτωση, τα εν λόγω ψηφοδέλτια νομίμως
προσμετρήθηκαν υπέρ του καθ’ ου η ένσταση συνδυασμού, διότι από κανένα στοιχείο δεν
προκύπτει ότι επήλθε αλλοίωση της βούλησης των εκλογέων ή ότι το αποτέλεσμα που
εμφανίστηκε από την εφορευτική επιτροπή είναι διαφορετικό από το πραγματικό, λαμβάνοντας
υπόψη ότι οι αποδιδόμενες παρατυπίες και αληθείς υποτιθέμενες δεν θίγουν το κύρος των
ψηφοδελτίων, καθόσον αφορούν το στάδιο της διαλογής ψηφοδελτίων που πάντως εξήλθαν από
την κάλπη, αριθμήθηκαν και καταχωρήθηκαν στον πίνακα διαλογής και, συνεπώς, αποδεικνύεται η
ύπαρξη και η ταυτότητά τους, απορριπτομένου ως αβασίμου του περί του αντιθέτου σχετικού
λόγου της κρινόμενης ένστασης (πρβλ. Σ.τ.Ε. 128/2021, 106/2012). Εξάλλου, ουδεμία αναφορά ή
ένσταση περί του ανωτέρω συμβάντος υφίσταται στα βιβλία πρακτικών της εφορευτικής
επιτροπής, μολονότι η εκλογική αντιπρόσωπος του ενισταμένου ήταν καθ’ όλη τη διάρκεια της
διαλογής των ψήφων εντός του συγκεκριμένου εκλογικού τμήματος, όπως αυτό προκύπτει από τα
βιβλία πρακτικών της εφορευτικής επιτροπής και τα βιβλία διαλογής ψήφων, επιπρόσθετα δε, από
τα λοιπά τηρηθέντα στοιχεία της εκλογικής διαδικασίας (βιβλία πρακτικών της εφορευτικής
επιτροπής και τα βιβλία διαλογής ψήφων), στα οποία έχουν καταχωρηθεί τα εν λόγω ψηφοδέλτια
και τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται ως προς την απόδειξη που παρέχουν, συνάγεται η γνησιότητα
των ψηφοδελτίων αυτών, όπως και η, εν γένει γνησιότητα της εκλογής. Τέλος, ο ενιστάμενος
διατείνεται ότι δύο εκ των ανωτέρω ψηφοδελτίων, ήτοι τα με αριθμ. 85 και 123 ψηφοδέλτια
φέρουν, το μεν πρώτο (85) αντί σταυρού, κακότεχνο και ακανόνιστο σημάδι με έντονα διακριτικά
σημάδια, το δε δεύτερο (123) υπερμεγέθη σταυρό προτίμησης πράσινου χρώματος, που αποτελεί
διακριτικό γνώρισμα, καθώς επίσης και ότι δύο ακόμη ψηφοδέλτια, πλέον των ανωτέρω 44, ήτοι τα
με αριθμ. 68 και 157 ψηφοδέλτια δεν φέρουν καμία μονογραφή. Εν προκειμένω, κατ’ αρχάς, όσον
αφορά τα ψηφοδέλτια με αριθμ. 68 και 157, όπως προέκυψε από την επισκόπηση αυτών, των
βιβλίων της εφορευτικής επιτροπής και των βιβλίων διαλογής ψήφων, πράγματι τα ως άνω
ψηφοδέλτια δεν φέρουν μονογραφή του Δικαστικού Αντιπροσώπου, όμως είναι αριθμημένα, έχουν
καταχωρηθεί στα βιβλία διαλογής ψήφων και επομένως έχουν αποκτήσει ταυτότητα, έχουν δε
προσμετρηθεί, όπως προκύπτει και από το 2ο πρακτικό του βιβλίου πράξεων της εφορευτικής
επιτροπής του εν λόγω εκλογικού τμήματος, γεγονός που αποδεικνύει, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου, ότι η εν λόγω παράλειψη οφείλεται σε αβλεψία του δικαστικού αντιπροσώπου, η
οποία έλαβε χώρα σε κάθε περίπτωση κατά το στάδιο της διαλογής και καταμέτρησης των ψήφων
και, επομένως, δεν υφίσταται λόγος ακυρότητας αυτών (πρβλ. ΣτΕ 128/2021), απορριπτομένων των
ισχυρισμών του ενισταμένου. Περαιτέρω, όσον αφορά τα με αριθμ. 85 και 123 ψηφοδέλτια, οι
ισχυρισμοί του ενισταμένου είναι απορριπτέοι προεχόντως ως αόριστοι, διότι δεν εξειδικεύει σε
ποιόν από τους τιθέμενους επί των εν λόγω ψηφοδελτίων σταυρό αναφέρεται, ούτε άλλωστε
περιγράφει αναλυτικά το σημείο που κατ’ αυτόν αποτελεί διακριτικό γνώρισμα. Σε κάθε
περίπτωση, οι ως άνω ισχυρισμοί είναι αβάσιμοι, διότι όσον αφορά το με αριθμό 85 ψηφοδέλτιο,
έχουν τεθεί σταυροί ελαφρώς κακότεχνοι και διπλοπατημένοι αριστερά των ονομάτων των
υποψηφίων δημοτικών συμβούλων Μουστάκα Νικόλαου και Πολίτου Ελένης, οι οποίοι, κατά την
κρίση του Δικαστηρίου, οφείλονται σε αδυναμία αποτύπωσης του εκλογέα ή σε τρεμάμενο χέρι,
πιθανόν λόγω ηλικίας και, επομένως, δεν συνιστούν διακριτικό γνώρισμα, ενώ όσον αφορά το με
αριθμό 123 ψηφοδέλτιο έχει τεθεί ευμεγέθης, έντονος σταυρός με στυλό χρώματος μπλε δεξιά του
ονόματος της υποψηφίας δημοτικής συμβούλου Βολίκα Άννας, ο οποίος, κατά την κρίση του
Δικαστηρίου, οφείλεται στον τρόπο γραφής του εκλογέα και δεν αποτελεί διακριτικό γνώρισμα.
Περαιτέρω, κατόπιν ελέγχου από το Δικαστήριο των με αριθμ. 242, 128, 85, 91, 53, 59 και 29
ψηφοδελτίων, διαπιστώθηκε ότι αυτά φέρουν αρίθμηση χωρίς μονογραφή δίπλα σε αυτή, ενώ
φέρουν μονογραφή παραπλεύρως των τιθέμενων σταυρών, τα ανωτέρω δε ψηφοδέλτια έχουν
καταχωρηθεί στα βιβλία διαλογής ψήφων και, επομένως, είναι έγκυρα (πρβλ. ΣτΕ 128/2021),
απορριπτομένων των όσων ισχυρίζεται ο ενιστάμενος. Συνακόλουθα, με βάση τις προεκτεθείσες
διαπιστώσεις, πρέπει να αφαιρεθούν από τον συνδυασμό του καθ΄ου η ένσταση έξι ψηφοδέλτια
(υπ΄αρ. 170/1ο Ε.Τ., 213/1ο Ε.Τ., 126/4ο Ε.Τ., 25/10ο Ε.Τ. 5/12ο Ε.Τ., 222/21ο Ε.Τ.), κατά μερική αποδοχή
του σχετικού αιτήματος του ενισταμένου και ο συνολικός αριθμός των ψηφοδελτίων που έλαβε να
ανέλθει σε 3.085 ψήφους (3.091 – 6).
14. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τους πίνακες αποτελεσμάτων των
δημοτικών εκλογών της 8ης Οκτωβρίου 2023 στον Δήμο Άνδρου, η διαφορά των δύο συνδυασμών,
δηλ. του επιτυχόντος συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» και του συνδυασμού του
ενισταμένου «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» ανέρχεται σε 27 ψήφους (3.091 -
3.064), ενώ, με βάση όσα εκτέθηκαν πιο πάνω, στον συνδυασμό του ενισταμένου «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΑΝΔΡΟ ΛΟΤΣΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ» πρέπει να προστεθούν 2 ψήφοι και, επομένως, η εκλογική του
δύναμη να ανέλθει σε 3.066 (3.064 + 2) ψήφους, ενώ από τον συνδυασμό του καθ’ ου η ένσταση και
επιτυχόντος συνδυασμού «ΑΝΔΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» πρέπει να αφαιρεθούν 6 ψήφοι και,
επομένως, η εκλογική του δύναμη να ανέλθει σε 3.085 ψήφους (3.091 – 6), με τη διαφορά μεταξύ
τους διαμορφούμενη έτσι στις 19 ψήφους, ο εν λόγω πίνακας αποτελεσμάτων δεν μπορεί να
τροποποιηθεί κατά τρόπο ώστε να ανακηρυχθεί ο συνδυασμός του ενισταμένου επιτυχών
συνδυασμός, απορριπτόμενης, ως εκ τούτου, της κρινόμενης ένστασης. Τέλος, απορριπτόμενης
της ένστασης, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λόγων που προβάλλονται με την αντένσταση
και πρέπει αυτή να απορριφθεί (πρβλ. ΑΕΔ 12/2017, 20/2013, 15/2011, 15/2009,
ΣτΕ 1071/2008, 89/2004).
15. Επειδή, με βάση όλα τα παραπάνω, η ένσταση και η αντένσταση πρέπει να απορριφθούν.
Περαιτέρω, πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που καταβλήθηκε για την ένσταση
(άρθρο 277 παρ. 9 του ΚΔΔ), εκτιμωμένων, όμως, των περιστάσεων πρέπει να αποδοθεί το
παράβολο της αντένστασης στον αντενιστάμενο (άρθρο 277 παρ. 10 του ΚΔΔ). Τέλος, πρέπει να
απαλλαγεί ο ηττηθείς διάδικος από τα δικαστικά έξοδα, κατ' εκτίμηση των περιστάσεων (άρθρο 275
παρ. 1 τελευταίο εδάφιο του ίδιου Κώδικα).
Απορρίπτει την ένσταση.
Απορρίπτει την αντένσταση.
Διατάσσει την κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του παραβόλου που καταβλήθηκε για την
ένσταση.
Διατάσσει την απόδοση στον αντενιστάμενο του παραβόλου που καταβλήθηκε για την αντένσταση.
Απαλλάσσει τον ηττηθέντα διάδικο από τα δικαστικά έξοδα.
Η διάσκεψη έγινε στη Σύρο στις 25 και 26.1.2024 και η απόφαση δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο σε
έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 5/2/2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΣΜΙΔΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΚΟΝΔΡΑ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ
-
Σχόλια (3)
- Πρώτα τα παλαιότερα
- Πρώτα τα νεώτερα
Όλα οφείλονται σε αδυναμία αποτύπωσης του εκλογέα ή σε τρεμαμένο χέρι πιθανόν λόγω ηλικίας.
Πάρκινσον είχαν όλοι αυτοί οι ψηφοφόροι;;;
Τόσοι ηλικιωμένοι και δεν ζήτησαν βοήθεια από το δικαστικό αντιπρόσωπο;
Στην αρχή μας λέτε ότι νόμιμος είναι μόνο ο μαύρος ή μπλε στυλό και μετά μας γράφεται ότι ο Δικαστικός αντιπρόσωπος μπορεί να χρησιμοποιεί ότι χρώμα θέλει. Δηλαδή δεν υπήρξε ποτέ ψηφοδέλτιο με πράσινο στυλό. Αχρωματοψία είχαν οι δικηγόροι που τα είδαν...Μας δουλεύετε;
Καταλάβατε, ο νοών νοείται.
Κοπτοραπτικη με συνοπτικές διαδικασίες...
Αυτή η σιγουριά του νυν για το αποτέλεσμα, μήνες πριν, δεν είναι ύποπτη;;;
