Μνήμες Καβοντορίτικες

Του Τάσου Χαλά
Μάιος του 1790.  Στον Κάβο Ντόρο, ανοιχτά του χωριού Πλατανιστός, ανάμεσα στο νότιο άκρο της Εύβοιας και του ακρωτηρίου της Φάσας της βόρειας Άνδρου, παραπλέοντας τις ακτές και κάνοντας  μανούβρες και τολμηρούς ελιγμούς, ο τρομερός Λάμπρος Κατσώνης, μάχεται ενάντια στον τούρκικο στόλο του Καπουδάν-Πασά και τον αλγερίνικο του Σαήτ-Πασά, που έσπευσε για βοήθεια των Τούρκων.

Ο Κατσώνης συνδέεται λόγω του γνωστού δίστιχου με την Ανδρο (σαν σ΄ αρέσει μπάρμπα Λάμπρο / ξαναπέρνα από την Άνδρο). Μετά τη ναυμαχία κάποιοι από τούς άνδρες του βγήκαν κολυμπώντας στις ακτές της βόρειας Άνδρου. Κάποιοι από αυτούς πιάστηκαν και παραδόθηκαν στους Αλγερινούς (από κατοίκους της περιοχής όπως αναφέρει και ο ιστορικός Δημήτρης Πασχάλης) και κρεμάστηκαν από τα κατάρτια της ναυαρχίδας του Σαήτ-Πασά, η οποία βρισκόταν στο λιμάνι του Γαυρίου. Εκεί είχε αγκυροβολήσει λόγω της κακοκαιρίας ο Αλγερίνικος στόλος. 

Οι υπόλοιποι σώθηκαν με μυθιστορηματικές συνθήκες, παρά το ότι ο τότε κοτζαμπάσης  της Χώρας Καϊρης υποχρεώθηκε να τους συλλάβει και να τους παραδώσει στους Τούρκους. Αυτοί κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Κωνσταντινούπολη κατάφεραν και πήραν το καϊκι στα χέρια τους και ξέφυγαν.

Αρκετοί ακόμη που πιάστηκαν στη θάλασσα, μεταφέρθηκαν από τους Τούρκους στην Κωνσταντινούπολη, με άλλο τρόπο όπου και κρεμάστηκαν εκεί ως πειρατές υπό τα βλέμματα ρώσων αξιωματικών. Βλέπετε πάντα η εκάστοτε εξουσία έχει τρόπο και αδειάζει για λόγους.

Όταν η Αικατερίνη της Ρωσίας υπέγραψε συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία, διετάχθη ο Κατσώνης να σταματήσει τις επιθέσεις κατά του Τουρκικού στόλου. Ο Κατσώνης, πεισματάρικο αγύριστο κεφάλι, απάντησε πως «αν η Αικατερίνα υπέγραψε συνθήκη με τους Τούρκους, ο Κατσώνης ακόμη δεν υπέγραψε τη δική του»!! Κατέβασε, λοιπόν, τη ρώσικη σημαία και ανέβασε τη δική του, με τα δυο διασταυρωμένα σπαθιά. Έτσι έγινε ότι ήταν ο κάπταιν - Ντρέίκ για την Ελισάβετ και ο Μπαρμπαρόσα για τον Σουλεϊμάν.

Ο Κατσώνης, γεννημένος στη Λειβαδιά, πέραν του πατριωτισμού και της προσωπικής κόντρας με τους Τούρκους μιας και είχε σκοτώσει έναν Τούρκο και είχε αναγκαστεί να φύγει από την περιοχή του, αλλά και της προσφοράς υπηρεσιών στο ρωσικό κράτος, είχε άσβεστο  μίσος εναντίον των Τούρκων. Ένα μίσος που μπορούσε να συγκριθεί μόνο με το μίσος του Αννίβα κατά των Ρωμαίων.

Ο χαρακτήρας του Κατσώνη ήταν ριψοκίνδυνος , ανυπότακτος, ταξιδιάρης, νευρικός. Η απραξία και η ρουτίνα της καθημερινότητας τον έφθειρε και τον γερνούσε. Τον στοίχειωσε ο Κάβο Ντόρος. Τον βάφτισε στα νερά του, τον μπόλιασε με τα θανάσιμα δώρα του, να’ ναι κι εκείνος σαν τη θάλασσα, απρόβλεπτος, επικίνδυνος, άγριος, σκοτεινός, ακραίος, πάντα φουρτουνιασμένος. Η ζωή του υπήρξε γεμάτη δράση και οριακές καταστάσεις (αν κάποτε γινόταν ταινία από τον σπουδαίο Παντελή Βούλγαρη) θα είχαμε μια ταινία αντίστοιχης αυτής για τη ζωή του Βαρβάκη που ίσως να υπερτερούσε κατά πολύ σε δράση και ένταση.

Στην Καβάλα υπάρχει το άγαλμα του Αλβανικής καταγωγής Μωχάμετ Άλυ, πατέρα του γνωστού μας Ιμπραήμ-Πασά, που κατέκαψε το Μωριά. Το άγαλμα αυτό στήθηκε από τους Αιγύπτιους γιατί γεννήθηκε στην Καβάλα και μετά ανέλαβε διοικητής στην Αίγυπτο. Οι Αιγύπτιοι έστησαν εκεί το άγαλμα του (έφιππος να τραβά από το θηκάρι του το σπαθί). Μήπως μια και η ιστορία της Άνδρου συνδέθηκε για πάντα με τον Κατσώνη θα έπρεπε ο δήμος να φροντίσει, ώστε ένα άγαλμα ή μια προτομή θα μπορούσε να τοποθετηθεί σαν φόρος τιμής στο Γαύριο, εκεί πού κρεμάστηκαν οι σύντροφοι του; Ας μην τραβάει το σπαθί του, όπως ο Μωχάμετ Άλυ στην Καβάλα. Ας είναι βρε αδελφέ, μια απλή προτομή, αντάξια ενός τόσο μεγάλου επαναστάτη…

 

ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

  1. Σχολιάζετε ως επισκέπτης.
Attachments (0 / 3)
Share Your Location
There are no comments posted here yet