Εν Άνδρω

Της Αρετής Λαλιώτη

Φωτογραφία από την πρόβα

Τον Σεπτέμβρη εκεί που ήμουν ανάμεσα σε βιβλία και σενάρια πολλών συγγραφέων, κυρίως ξένων, ψάχνοντας για το νέο έργο της ομάδας μας, της 25ης ώρας, για το 2015, έπεσε ξαφνικά στα χέρια μου το τηλεκοντρόλ. Αποφάσισα να κάνω ένα διάλειμμα βλέποντας κάτι στην τηλεόραση και μετά να πάρω την τελική μου απόφαση. Σκεφτόμουν έναν κλασικό ξένο συγγραφέα...

Παιδευόμουν κάνοντας zaping για να βρω κάτι αξιόλογο. Αναμασημένες ιστορίες και χιλιοπαιγμένα σήριαλ, που φυσικά σέβομαι γιατί ως ενεργή ηθοποιός όταν έμενα στην Αθήνα, ήμουν κι εγώ κομμάτι τους συμμετέχοντας σε ορισμένες μεγάλες παραγωγές.

Κάπου εκεί άρχισα να αναπολώ παλιότερες δουλειές της ελληνικής τηλεόρασης και του κινηματογράφου με ήρωες που μας έχουν αγγίξει στις ψυχές μας κι έχουν μείνει στη μνήμη μας. Κι αυτό γιατί κουβάλαγαν κάτι από την ψυχή εποχών σημαντικών για την χώρα, αλλά και διαχρονικά μηνύματα που πέρασαν από γενιά σε γενιά. Τότε μου ήρθες στη σκέψη η σπουδαία ηρωίδα του μεγάλου Δημήτρη Ψαθά: η Μαντάμ Σουσού! Μου θύμισε βραδιές ξέγνοιαστες μιας άλλης εποχής, μιας άλλης Ελλάδας. Τότε που μαζευόμαστε οικογενειακά με φίλους και περιμέναμε να τη δούμε μαζί με τον Παναγιωτάκη της,  να ζουν στον Μπύθουλα κι αυτή να τρελαίνεται για το Κολωνάκι! Θυμάμαι πως κάτι μέρες με την Χριστίνα την αδερφή μου, όταν είμαστε μικρές βάζαμε φιόγκους και φτερά και υποδυόμαστε την Μαντάμ Σουσού!

Συγκινήθηκα και νοστάλγησα, παρά το νεαρό της ηλικίας μου, μια Ελλάδα που εσείς, οι γονείς μας και οι θείοι μας ζήσατε. Μια Ελλάδα με άλλο ήθος και ρομαντισμό. Ήθελα νε είχα ένα μαγικό ραβδί και να ξαναγυρίσω για λίγο εκεί. Ήθελα σν καλλιτέχνης να εισβάλλω στις ζωές αυτών των παλιών ηρώων. Αναρωτήθηκα αν μπορούσα να το τολμήσω. 

Σκέφτηκα πως η Μαντάμ Σουσού ίσως ήταν η καλύτερη επιλογή. Μια ηρωίδα με ιδιαίτερη υπόσταση, μια ηρωίδα αξέχαστη για τον χαρακτήρα της, αλλά και για τις μοναδικές ατάκες της! Μια γυναίκα ψηλομήτα, με μισόκλειστα βλέφαρα και καπελάκι με φτερά! Η Μαντάμ Σουσού του Ψαθά κουβαλάει μεγάλο θεατρικό φορτίο, αλλά  και την ιστορία μιας ολόκληρης εποχής και κάπως τη φοβήθηκα στην αρχή. Αλλά μετά είπα πως ο καλλιτέχνης οφείλει να αναπαράγει, να δημιουργεί και να τολμά!

Η Μαντάμ Σουσού στην Άνδρο

Μαζί με την Μαντάμ Σουσού με τράβηξε πάλι ο σπουδαίος έλληνας συγγραφέας, ο Δημήτρης Ψαθάς, που μετά το "Φωνάζει ο Κλέφτης", που είχαμε ανεβάσει, ένοιωσα πως κάτι του χρωστάγαμε εμείς οι νεώτεροι. Είναι εξαιρετικό να σεβόμαστε και να προάγουμε και στις νεότερες γενιές μεγάλες πένες σαν τον Ψαθά! 

Η ιστορία της Μαντάμ Σουσούς μοναδική: ο Ψαθάς ξεκίνησε να γράφει ως  ευθυμογράφος σε μεγάλη εφημερίδα γύρω στο 1938 μια σειρά από αυτοτελείς ιστορίες γύρω από την Σουσού. Αυτό τράβηξε για ένα-δυο χρόνια, με τεράστια απήχηση στο ελληνικό κοινό! Μετά άρχισε να τον κουράζει αυτή η ηρωίδα και σε μια από τις ιστορίες του την πέθανε και μάλιστα της έκανε και την κηδεία!

Όμως όπως φάνηκε από τις αντιδράσεις δεν είχε δικαίωμα να της το κάνει αυτό. Ο κόσμος ξεσηκώθηκε και άρχισε να στέλνει γράμματα και να ζητάει διψασμένος κι άλλες στιγμές της ξακουστής Σουσούς! Μετά από μεγάλες πιέσεις εκδοτών ο Ψαθάς πείθεται και λίγο πριν το 1940 ξεκινά να γράφει ολόκληρη την ιστορία της Μαντάμ Σουσούς. Την τελειώνει το 1942. Περίμενε πως λόγω της Κατοχής δεν θα εκδοθεί. Παρόλα αυτά εκδόθηκε και μέσα σε λίγους μήνες πουλήθηκαν 4000 αντίτυπα! Του ζητήθηκε να κάνει και δεύτερη έκδοση που κι αυτή ξεπούλησε!!! Αυτό δεν έχει ξαναγίνει. Η Σουσού με τα καμώματά της, την τρέλα της  και τη μεγαλομανία της, έκανε τον κόσμο να ξεφεύγει από τις πολύ δύσκολες στιγμές που ζούσε. Βάλσαμο ψυχής ήταν η ιστορία της για το κοινό της εποχής.

Σήμερα στην  Ελλάδα του 2015 βρισκόμαστε και πάλι  κάτω από δύσκολες συνθήκες. Το άγχος, η καθημερινή αγωνία, η κοινωνική και πολιτική ανασφάλεια κυριαρχούν. Μοιάζει αα να έχουμε ανάγκη και πάλι αυτό το παλιό κλασικό βάλσαμο. Η Σουσού φαίνεται και σήμερα πάλι επίκαιρη. Ίσως επίκαιρη όπως άλλοτε. Η χώρα μας βιώνει μεγάλες πιέσεις, οικονομικές αυτή τη φορά. Αν και μέσα σε άλλες συνθήκες και καταστάσεις, περιέργως πως οι ίδιοι παλιοί «γνώριμοι» βρίσκονται, για άλλους λόγους, πάλι ο ένας απέναντι του άλλου! Την ίδια στιγμή η Ελλάδα, ζει ακόμα μια φορά ανάμεσα στον νεοπλουτισμό της, από τη μία και τον νεοπτωχισμό της από την άλλη! Μερικά στοιχεία ταιριάζουν. Ευτυχώς όμως η τραγικότητα δεν έχει τα ίδια μεγέθη.

 Με σεβασμό λοιπόν  στο κείμενο, αλλά και μεγάλη αγάπη για τον συγγραφέα, σας παρουσιάζουμε εφέτος την ιστορία της Μαντάμ Σουσούς. Μια ιστορία που πριν φτάσει στη δική μας παράσταση πέρασε από το ελληνικό θέατρο, τον ελληνικό κινηματογράφο, αλλά και την ελληνική τηλεόραση με τεράστια επιτυχία.

Σας παρουσιάζουμε μια ιστορία διαχρονική. Γιατί αν το καλοσκεφτείτε ίσως δείτε πως όλοι κρύβουμε μέσα μας κάποιες φορές κάτι από την Μαντάμ Σουσού. Και δεν είναι τυχαίο πως ακόμα έχουμε να λέμε για τους τρόπους και τα γινάτια της...