Xορευτική βραδιά στην Άνδρο: ανταμώνοντας σε δύσκολους καιρούς…
Το φινάλε των Κρητικών...
Ήταν μια εξαιρετική βραδιά στην Χώρα με πλούσιο χορευτικό πρόγραμμα από πολλά μέρη της Ελλάδας, που την διοργάνωσε ο Σύλλογος Γυναικών Άνδρου. Μέσα στο δύσκολο κλίμα των ημερών που ζούμε τα χορευτικά σύνολα της Άνδρου, της Αμοργού, του Αγίου Κωνσταντίνου Φθιώτιδας και του Ρεθύμνου της Κρήτης ήταν μια ανάσα.
Ίσως πάλι εμείς νοιώσαμε έτσι, αλλά ίσως και οι εκατοντάδες κάτοικοι και επισκέπτες της Άνδρου να ένοιωσαν αντίστοιχα για τον λόγο αυτό και προσήλθαν μαζικά και χειροκρότησαν θερμά και έμειναν μέχρι να τελειώσουν όλοι οι ελληνικοί χοροί στην πλατεία Γηροκομείου της Χώρας.
Οι Αμοργιανοί στην Αγορά
Οι Κρητικοί στην Αγορά
Οι Στερεοελλαδίτες στην Αγορά
Οι Ανδριώτες στην Αγορά
Τα νηπιακά τμήματα χορού της Άνδρου. Πίσω τους τα παιδικά τμήματα.
Το χορευτικό των ενηλίκων της Άνδρου
Ήταν μια άλλη νότα. Μια νότα στην οποία όπως και να το κάνουμε ή όπως και να το πούμε κυριάρχησαν οι …Κρητικοί! Ή, μάλλον οι εκ Ρεθύμνου Κρητικοί για να μείνουμε πιστοί και στην παράδοση των περιοχών της Κρήτης. Κυριάρχησαν τόσο κατά την ζωντανή παρέλαση τους στην αρχή στην πόλη όσο και με τους εντυπωσιακούς χορούς τους στη συνέχεια. Αλλά και με τα κεράσματα τους στην αρχή των χορών τους και με το ξεχωριστό ριζίτικο τραγούδι τους, αλλά και με το πεντοζάλι στη συνέχεια.
Κρητικό παντοζάλι
Ο πεντοζάλις είναι παλαιός πολεμικός χορός που επινοήθηκε κατά την επανάσταση της Κρήτης από τον κρητικό οπλαρχηγό Γιάννη Δασκαλογιάννη εκ Σφακίων. Συντέθηκε πάνω σε μια πυρρίχια μελωδία. Είχε 12 στροφές. Κάθε στροφή αντιπροσώπευε και ένα καπετάνιο.
Οι Κρήτες χορεύουν
Ο χορός έχει 10 ζάλα γιατί στις 10/10/1769 έγινε η συνέλευση και πάρθηκε η απόφαση της επανάστασης της 4η Ιουνίου 1770. Ονομάστηκε πεντοζάλι από το ότι ήταν το πέμπτο ζάλο. Ήτοι, η πέμπτη προσπάθεια των Κρητικών για την ελευθερία. Χορεύτηκε πρώτη φορά στην πλατεία της Άνωπολης Σφακίων μετά την λειτουργία στην εκκλησία. Η σύγχρονη διάκριση μεταξύ αργού και γρήγορου έγινε στην δεκαετία του 1950 από λυράρηδες της Κρήτης.
Οι Αμοργιανοί χορεύουν
Αλλά και οι Αμοργιανοί που συμμετείχαν στους χορούς δεν τα πήγαν πίσω. Με συγκίνηση δήλωσαν πως το ανατολικότερο νησί των Κυκλάδων ήρθε να συναντήσει χορευτικά το βορειότερο. Και έδειξαν με χάρη και ζωντάνια τον δυναμισμό τους.
Έτσι, η Αμοργός συνάντησε την Άνδρο. Δύο παρουσίες που άφησαν όμορφες εντυπώσεις. Δύο παρουσίας, Άνδρος και Αμοργός, που έδειξαν που τέμνονται, αλλά και που διαχωρίζονται οι Κυκλάδες όπου εδώ και αιώνες κάθε νησί είναι ένας μικρός αυτόνομος κόσμος που επικοινωνεί όμως αδιάκοπα με το διπλανό του. Και κάπου εκεί να πούμε πως και η Άνδρος με τα πλούσια χορευτικά μικρών και μεγάλων που παρουσίασε έδειξε πως οι παραδοσιακοί χοροί δεν είναι για το μουσείο. Ίσως σήμερα να είναι και κάτι σαν υπόμνηση μιας ζωντανής παρουσίας ενός λαού και μιας κοινωνίας που αν και ζει δύσκολα μπορεί πάντα να χαίρεται, να θυμάται, να ξεπερνά εμπόδια, να ακουμπά στον εαυτό της και να συνεχίζει.
Εκατοντάδες κάοικοι και επισκέπτες κατέκλυσαν την πλατεία Γηροκομείου της Χώρας
Το χορευτικό της Άνδρου παρουσίασε, με το τμήμα ενηλίκων του, τους από τη δύση επηρεασμένους χορούς της Κέρκυρας, αντιστικτικά με την ανατολική παράδοση με χορούς της Λέσβου από το τμήμα εφήβων του. Επίσης η Άνδρος έδειξε πως έχει ρίζες με τα νηπιακά και παιδικά τμήματα.
Οι Στερεοελλαδίτες από τον Άγιο Κωνσταντίνο έδωσαν και αυτοί την δική τους νότα στην βραδιά. Και όλοι μαζί διαμόρφωσαν μια πολύ επιτυχημένη βραδιά δικαιώνοντας την πρωτοβουλία για την οργάνωση του Συλλόγου Γυναικών Άνδρου.
Κι όλα αυτά σε ένα κατά τα άλλα δύσκολο Σαββατοκύριακο στο οποίο ο μεν καιρός το γύρισε ξαφνικά στο …φθινόπωρο (!) η δε πολιτική κατάσταση έκανε τους ανθρώπους σκεπτικούς…
«εν Άνδρω»