Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

 

Το εσωτερικό σκηνικό της Λαγουδέρας. Κάτι σαν εντευκτήριο και λιγότερο ως εστιατόριο... (φωτ. Εν Άνδρω).

Ήταν ένα κρύο βράδυ. Στο Μπατσί. Προχωρημένος Νοέμβριος. Οι δρόμοι άδειοι. Ο Δημήτρης επέμενε να πάμε για ένα ποτό στο… Γαύριο! Εγώ επέμενα να πάμε κάπου εδώ γύρω. Αλλά που; Όλα κλειστά και σκοτεινά. Και ξαφνικά ενώ φεύγαμε του ήρθε η ιδέα: πάμε στη Λαγουδέρα θα σου αρέσει. Δεν είχα ξαναπάει. Έστριψε πάρκαρε. Κατεβήκαμε και μπήκαμε σε ένα καλοφτιαγμένο στέκι. Ξαφνιάστηκα…

 

 

Μια πινακοθήκη ονείρων. Από τον Λένον και τον Εμπειρίκο μέχρι τον Τσε και τον Ελύτη στην Άνδρο. Και από τον Τσαρούχη μέχρι τα καράβια που ταξιδεύουν σε όλες τις εποχές (φωτ. Εν Άνδρω).

Μια περιποιημένη γωνιά. Όμορφα διακοσμημένη. Κατάφορτοι οι τοίχοι: από κάδρα με ζωγραφιές, από φωτογραφίες ποιητών, από αναμνηστικά. Κατάφορτα και τα γύρω έπιπλα: από παλιά λαμπατέρ και λάμπες. Ατμόσφαιρα ζεστή. Και μουσική εξαιρετική. Είμαστε οι πρώτοι πελάτες. Ήρθε για παραγγελία μια ευγενική κυρία…

 Στη μέση ο Νίκος Γκάτσος. Ο ποιητής της "Αμοργού". Και ο μέγας στιχουργός του Χατζιδάκι. Μια άλλη Άνδρος κυριολεκτικά... (φωτ. Εν Άνδρω).

Πριν έρθει η παραγγελία ήρθε μια ωραία κοπέλα και ευγενικά με ρώτησε:

-        - Είστε ο Εν Άνδρω;

-        - Μπα, απόψε είμαι ο Εν Τήνω, απαντώ!! Λέω να ταξιδέψω και λίγο παραπέρα…

Γελάσαμε. Και πιάσαμε κουβέντα. Ήταν η Αγγελική. Η ιδιοκτήτρια της Λαγουδέρας. Ευγενέστατη. Με χιούμορ. Ρωτήσαμε για το μαγαζί και την ωραία διακόσμηση. Κι άρχισε να μας λέει για το πώς το έστησε, για τον χειμώνα και το έρημο Μπατσί. Οι πίνακες ζωγραφικής ήταν του πατέρα της. Οι ποιητές είναι του Θανάση. Ρώτησα για την ωραία μουσική. Ο Θανάσης απάντησε πάλι…

-        - Ποιός Θανάσης ρώτησα;

-        - Μια στιγμή να τον φωνάξω, είπε.

Πράγματι σε ένα λεπτό εμφανίστηκε ένας λεπτός ευγενικός …Θανάσης. Κάθισε στο τραπέζι κι αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε για τις φωτογραφίες των ποιητών και πολλά άλλα, λες και ήξερε ο ένας τον άλλο χρόνια. Μου έδειχνε φωτογραφίες, στίχους, αναμνηστικά. Και του έλεγα στίχους τους, έργα τους, στιγμιότυπα της ζωής τους. Πόσους γνώρισα. Πόσους δεν γνώρισα. Πώς τους αγάπησε. Τι διάβασε. Τι τον συγκινεί…

Κι ο Θανάσης!!! Στο εντευκτήριο του!!! Διαβάζει εφημερίδες!!! Αυτός κι αν ειναι μια άλλη Άνδρος μόνος του... (φωτ. Εν Άνδρω).

Ξεχαστήκαμε. Ξεχάσαμε και τον Δημήτρη με την Αγγελική. Ξεχάσαμε και τι γινόταν γύρω μας για αρκετή ώρα. Ώσπου ξαφνικά κοιτώ γύρω και βλέπω και μερικούς άλλους στο μαγαζί. Με είχε συνεπάρει η κουβέντα και δεν είχα καταλάβει πότε ήρθαν…

Μια ωραία κοπέλα σ' ένα ωραίο περιβάλλον. Αναγνωστήριο θα έλεγε κανείς... (φωτ. Εν Άνδρω).

Κάποια στιγμή ο Δημήτρης σηκώθηκε να φύγει. Είχε περάσει η ώρα. Τον καληνύχτισα… κι έμεινα! Παρέα με τον Θανάση. Συνεχίσαμε το ταξίδεμα στον χώρο της λογοτεχνίας, στον χώρο του ελληνικού πολιτισμού με την συνοδεία πάντα εξαιρετικής μουσικής. Μας είχε κατακλίσει μια ιδιότυπη συγκίνηση. Κάποια στιγμή του χάρισα την έντυπη έκδοση του Εν Άνδρω για τον πολιτισμό του νησιού της ναυτοσύνης του 2014.

 

 Η κρίση χτυπά την Ελλάδα. Το κορνιζαρισμένο ιστορικό πρωτοσέλιδο μιας εφημερίδας που κάποτε κυριάρχησε και πια δεν υπάρχει. Όπως δεν υπάρχει και η Ελλάδα εκείνης της εποχής. Κάποτε κάναμε σπουδαία δουλειά εκεί . Πόσα άλλαξαν... (φωτ. Εν Άνδρω).

Του έδειξα μερικά κείμενα. Μου εξήγησε πως δεν έχει συχνά την ευκαιρία να μιλά για όλα αυτά. Συνήθως με πολλούς μιλά μόνο για τα προσωπικά τους. Αυτό είναι το νησί, συμπέρανα. Μόνο για τα προσωπικά του μιλά. Ακόμα και αυτοί, του είπα, που μας "ζαλίζουν τον ερωτα" για τον «πολιτικό πολιτισμό», μονο για τα προσωπικά τους μιλάνε. Δεν "ταξίδεψαν" ποτέ στον πολιτισμό της Ελλάδας. Παραμένουν ακαλλιέργητοι και αγροίκοι. Μόνο πολιτικάντικες κουβέντες πετάνε στον αέρα οι έρμοι…

 Η Αγγελική παίρνει παραγγελία από δύο ωραίες κυρίες... (φωτ. Εν Άνδρω).

Γέλασε. Και συμφώνησε. Μου ανέφερε κάτι για τοπικούς πολιτικούς. Και «ξαναφύγαμε» ακολουθώντας την ωραία μουσική. Συνεχίσαμε την περιπλάνηση μας στην ποίηση. Σταθήκαμε στον μεγάλο ανδριώτη: τον Ανδρέα Εμπειρίκο. Του είπα για το βιβλίο που ετοιμάζω γι’ αυτόν με τον γιό του, τον Λεωνίδα. Μιλήσαμε για τον Καββαδία, τον «Άγιο» της ναυτικής μας λογοτεχνίας. Μιλήσαμε για μια Ελλάδα που μας «πληγώνει» όπως είπε ο Σεφέρης. Μιλήσαμε ώρα πολύ…

Και οι πίνακες του πατέρα της Αγγελικής. Μια ζωγραφιά όλη μαζί μέσα στο τεράστιο κάδρο του τοίχου. ΄πως μια ζωγραφιά και οι δυό κυρίες που τους κοιτάνε. Τίτλος της φωτογραφίας θα μπορούσε να είναι: ζωγραφίζοντας στο Μπατσί... (φωτ. Εν Άνδρω).

Όταν σηκώθηκα να φύγω κόντευαν μεσάνυχτα. Αποχαιρετιστήκαμε θερμά. Του είπα πως είχα βρει μια γωνιά υπέροχη στο Μπατσί. Και σε κάθε πέρασμα μου θα τα λέγαμε. Το ίδιο συγκινημένος με καληνύχτισε κι αυτός με την Αγγελική.

Ο Θανάσης μπροστά στην τοιχογραφία αυτών που αγάπησε στη ζωή του... (φωτ. Εν Άνδρω).

Οδηγώντας τα άδεια χιλιόμετρα του γυρισμού, κάτω από ένα τεράστιο φεγγάρι που μπαινόβγαινε στα σύννεφα, σκεφτόμουν πόσο λίγες γωνιές μπορεί να βρει κανείς έτσι ζεστές και φορτωμένες σκέψη και περίσκεψη στην Άνδρο του χειμώνα. Πόσο μεγάλο και άδειο μοιάζει αυτό το νησί 7-8 μήνες τον χρόνο. Πόσο δύσκολο να ακουμπήσεις δύο σκέψεις, ένα συναίσθημα, σε μια ωραία γωνιά μια κρύα βραδιά...

Τουλάχιστον τώρα πια ήξερα πως στο Μπατσί, υπάρχει μια τέτοια γωνιά. Και υπάρχει γιατί υπάρχουν οι άνθρωποι που την δημιουργούν: η Αγγελική και ο Θανάσης…