Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Οι τέσσερις σημαντικοί συντελεστές στη σκηνή ενός από τα ξεχωριστά πολιτιστικά γεγονότα της νέας χρονιάς, το αφιέρωμα στον μεγάλο Νίκο Γκάτσο (φωτ. Εν Άνδρω).

Χάρη στο Φεστιβάλ Άνδρου είχαμε την ευκαιρία δύο συνεχόμενα καλοκαίρια να ακούσουμε κορυφαίες στιγμές του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Κι ανάμεσά τους να ζήσουμε από κοντά ξεχωριστές μορφές του όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Μανώλης Μητσιάς, η Δήμητρα Γαλάνη, η Έλλη Πασπαλά, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μίλτος Πασχαλίδης.

Ο Μανώλης Μητσιάς που κέρδισε ακόμα μια φορά το ακροατήριο με την ζεστή παρουσία του και την εξαιρετική ερμηνεία του (φωτ. Εν Άνδρω)

Όλοι αυτοί απέτισαν φόρο τιμής στον πατριάρχη της στιχουργικής και της ποίησης, το Νίκο Γκάτσο, που εφέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον θάνατό του. Ο Μανώλης Μητσιάς που τον τραγούδησε όσο λίγοι έλληνες τραγουδιστές μαζί με τους σπουδαίους συνεργάτες του έκαναν ένα μοναδικό αφιέρωμα στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός.

Ο Αχιλλέας Γουάστωρ με το ρωμαλέο παίξιμο στο πιάνο και η Καριοφυλλιά Καραμπέτη με τις εξαιρετικές ερμηνευτικές δυνατότητες (φωτ. Εν Άνδρω).

Στο κλείσιμο αυτού του σπουδαίου κύκλου ήταν το Σάββατο βράδυ 21 Ιανουαρίου παρουσία του κορυφαίου συνθέτη Σταύρου Ξαρχάκου που μαζί με τον Νίκο Γκάτσο έγραψαν ιστορία στο έντεχνο ελληνικό τραγούδι. Ας μην ξεχνάμε πως την υπέροχη ποίηση/στίχους του Νίκου Γκάτσου μελοποίησαν οι κορυφαίοι έλληνες συνθέτες: ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης και ο Ξαρχάκος.

Ο Ηρακλής Ζάκκας εδώ με το μικρό μαντολίνο και αλλού με το μπουζούκι εξέπληξε με την δεξιοτεχνία και την αισθαντικότητα του παιξίματος του (φωτ. Εν Άνδρω).

Έχουν περάσει σχεδόν 70 χρόνια από τις πρώτες και απέλπιδες προσπάθειες των Χατζιδάκι και Θεοδωράκη να μιλήσουν για την μεγάλη φλέβα του ελληνικού τραγουδιού, το ρεμπέτικο, από το οποίο ξεκίνησε η μεγάλη διαδρομή και του έντεχνου. 

Στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός συνέβη ένα ξεχωριστό πολιστικό γεγονός, το αφιέρωμα στον Γκάτσο που αγαπήσαμε και που εφέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον θάνατό του. Το Εν Άνδρω ήταν εκεί...

Οι πρώτες προσπάθειες ήταν το 1948 όταν ο Μίκης Θεοδωράκης προσπάθησε για πρώτη φορά να παρουσιάσει το ρεμπέτικο τραγούδι στους συν-εξόριστους του στην Μακρόνησο. Όμως έπεσε πάνω σε έναν τοίχο άρνησης της τότε αριστερής ηγεσίας. Η Αριστερά που μιλούσε για τους κατατρεγμένους δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί ένα τραγούδι από τους κατατρεγμένους! Και το 1949 όταν ο Χατζιδάκις παρουσίασε επισήμως το ρεμπέτικο τραγούδι για πρώτη φορά τον Ιανουάριο στο κοινό της Αθήνας στην ιστορική ομιλία του στο Θέατρο Τέχνης, Το ξαφνιασμένο και απροετοίμαστο αστικό αθηναϊκό κοινό αντέδρασε αρνητικά. 

Στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός ο Μανώλης Μητσιάς, η Καριοφυλλιά Καραμπέτη, ο Ηρακλής Ζάκκας και ο Αχιλλέας Γουάστωρ σ΄ένα αφιέρωμα στον Γκάτσο. Το Εν Άνδρω ήταν εκεί...

 Ανάμεσα στους πρώτους ανθρώπους που έσκυψαν στο λαϊκό ελληνικό τραγούδι ήταν και ο Γκάτσος, από τους διακεκριμένους ποιητές της γενιάς του ’30. Ο Νίκος Γκάτσος υπήρξε ο άνθρωπος που μεταπολεμικά θα γεφυρώσει την απόσταση ανάμεσα στην ποίηση και στην στιχουργική, στον λαϊκό και έντεχνο στίχο. Με πρωτότυπες και άκρως ποιητικές στροφές, με πολλές υπερβάσεις και με την εισαγωγή σουρεαλιστικών στοιχείων, συνέβαλε ώστε να εξοικειωθεί το ελληνικό κοινό με μια νέα και εντελώς νέα ποιητική διάσταση του στίχου.  

 Στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός δόθηκαν μια σειρά παραστάσεων/συναυλιών σ΄ένα σπουδαίο αφιέρωμα στον Γκάτσο, που εφέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον θάνατό του. Το Εν Άνδρω ήταν εκεί..

Βρεθήκαμε, μετά από πρόσκληση, σε αυτή την μοναδική συναυλία όπου δύο σπουδαίοι έλληνες μουσικοί ο Ηρακλής Ζάκκας και ο Αχιλλέας Γουάστωρ δημιούργησαν την αίσθηση μιας ολόκληρης ορχήστρας με το μοναδικό παίξιμο και αρμονικό δέσιμο τους. Βρεθήκαμε να ακούσουμε την Καριοφυλλιά Καραμπέτη να διαβάζει και να απαγγέλει με αισθαντικότητα και ακόμα να τραγουδά και κάποιες στιγμές να αναπαριστά με πάθος τραγούδια-σταθμούς αναφορές στην ιστορία αυτού του τόπου. Κείμενα και στίχους που επέλεξε η Αγαθή Δημητρούκα με γνώση και συναίσθημα. Και τέλος τον ξεχωριστό Μανώλη Μητσιά να δίνει τον καλύτερο εαυτό του μπροστά στον Σταύρο Ξαρχάκο, στην Χάρις Αλεξίου, αλλά και σε ένα κοινό 550 θεατών στον κατάμεστο Παρνασσό. Ήταν μια ελεγεία στο έντεχνο ελληνικό τραγούδι… 

Βρεθήκαμε εκεί και θυμηθήκαμε τις υπέροχες καλοκαιρινές βραδιές της Άνδρου. Βρεθήκαμε εκεί και θυμηθήκαμε τις μακριές διαδρομές που διαγράφτηκαν τα τελευταία 70 χρόνια ώστε να αναδειχθεί και να ενσωματωθεί ένα σπουδαίο μουσικό είδος εμπλουτίζοντας την σπάνια ελληνική μουσική. Και στο τέλος συγκινημένοι ακουμπήσαμε νοερά ένα γαρίφαλο στη μνήμη του μεγάλου Νίκου Γκάτσου, που μας ταξίδεψε εδώ και τόσες δεκαετίες σε τόσους μεγάλους σταθμούς του ελληνικού τραγουδιού.

Σημ.: Στον συνοδοιπόρο Ηρακλή Ζάκκα και στον φίλο Γιάννη που δεν ήταν εκεί…