Μπέτυ Ράϊαν - Από την αέναη περιπλάνηση στο ανδριώτικο αραξοβόλι

Του Διαμαντή Μπασαντή

Η Μπέτυ Ράϊαν στην Άνδρο

«Όταν ήρθα στην Ελλάδα ήταν ζήτημα χρόνου να βρω το μέρος που ταίριαζε στην εικόνα για το που έπρεπε να ζήσω. Το βρήκα. Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Κι ο έρωτας μεγάλωνε στα είκοσι πέντε χρόνια που είχα παντρευτεί αυτό το σπίτι σ΄ ένα ψηλό λόφο στην Άνδρο. Ζωγράφιζα και σχεδίαζα. Στην Άνδρο ανεβοκατέβαινα σχεδόν καθημερινά 300 υπέροχα σκαλοπάτια ακανόνιστα και ασταθή, πάντα κάτω από την πυκνή σκιά, πάντα με τον ήχο του νερού γύρω μου.

Μια φαρδιά λωρίδα νερού που πήγαινε προς τις λακκούβες των οπωροφόρων δέντρων. Όλο ζωή που ενέπνεε σεβασμό. Ερχόταν από την Πηγή της Σάριζας κι από την κορυφή του βουνού κι ακολουθούσε μια προσεκτική, πολύπλοκη διαδρομή. Το μονοπάτι προς το σπίτι μου διακλαδιζόταν απ’ αυτά τα σκαλοπάτια».

Έτσι περιγράφει η Μπέτυ Ράϊαν την ανακάλυψη της Άνδρου στην οποία έζησε 25 χρόνια της ζωής της.

«Εδώ αφοσιώθηκα στη ζωγραφική και διέκοψα μια πορεία γεμάτη λάθος σκέψεις και φόβους. Μου συνέβη αργά, αλλά βρήκα τον δρόμο μου μέσα από το σκοτάδι και τα αρρωστιάρικα χρώματα. Ωρίμασα επιτέλους έγινα ολοκληρωμένο άτομο. Τα τελευταία χρόνια ήταν τα καλύτερα».

Και καταλήγει:

«Υπάρχει το Αιγαίο στα πόδια μου, δέντρα όλο ζωή και λουλούδια τριγύρω».

Πίνακες της Μπ. Ράϊαν την περίοδο της Άνδρου

Η Μπέτυ Ράϊαν υπήρξε ζωγράφος, αλλά και σημαντική διανοούμενη. Γεννήθηκε και πέθανε στην Αμερική (1914-2003). Από ευκατάστατη οικογένεια στα νιάτα της περιπλανήθηκε πολύ και γνώρισε σημαντικούς ανθρώπους. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν αυτοί που γνώρισε στο Παρίσι του μεσοπολέμου εκεί όπου συνάντησε μεγάλους ζωγράφους του 20ου αιώνα όπως οι  Κλε, Καντίνσκυ, Μιρό, αλλά  και σπουδαίοι συγγραφείς όπως οι Λώρενς Ντάρελ και Χέρνυ Μίλερ.

Ο κύκλος των φίλων της Μπέτυ Ράϊαν

Στην Ελλάδα ήρθε προπολεμικά και έγινε η γέφυρα για να έρθει ο Χένρυ Μίλερ με τον οποίο είχε ιδιαίτερη σχέση. Ο Μίλερ ήρθε στην χώρα μας το 1939 εμπνεύστηκε  γράφοντας τον «Κολοσσό του Μαρουσιού» ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα έργα του το οποίο αναφέρεται σε μια σηματική μορφή των ελληνικών γραμμάτων, τον στον Γιώργο Κατσίμπαλη. Καθόλου τυχαίο που το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στην Μπέτυ Ράϊαν.

Γράμμα του Χένρυ Μίλερ στη Μπέτυ Ράϊαν

Η έλευση της Ράιαν στην Άνδρο έγινε το 1973 μετά από παρότρυνση του ζωγράφου Φίλιπ Τάρλοου και της συγγραφέως Μαρίνας Καραγάτση τους οποίους συνάντησε στα Χανιά. Η αγάπη της για την Άνδρο έγινε αιτία να μείνει 25 χρόνια στο νησί ξετυλίγοντας εδώ το ζωγραφικό έργο της κάτω από τα ελληνικά χρώματα και το ελληνικό φως.

Τα έργα αυτής της περιόδου (περίπου 40) τα χάρισε φεύγοντας στην Καϊρειο Βιβλιοθήκη, λόγω των ιδιαίτερων δεσμών που είχε με τον ιδρυτή της Δημήτρη Πολέμη. Η έκθεση αυτών των έργων και ορισμένων άλλων εγκαινιάζεται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Χώρα την 6η Απριλίου και θα διαρκέσει μέχρι την 26η  Μαΐου 2014. Στη συνέχεια θα μεταφερθεί στο κτίριο των εκθέσεων της Καϊρείου από την 4η  Ιουλίου μέχρι 13η Αυγούστου 2014.

Η Μπέτυ Ράϊαν σε νεανική ηλικία

Είναι καιρός όσοι δεν ξέρουν για όλο αυτό τον υπέροχο κόσμο μέσα στον οποίο ξετυλίχτηκε η ζωή της Μπέτυ Ράϊαν να τον γνωρίσουν. Να μάθουν για τον Χένρυ Μίλερ, τον Γιώργο Κατσίμπαλη, τον Λώρρενς Ντάρελ και τόσους άλλους. Να γνωρίσουν οι ανδριώτες και οι επισκέπτες του νησιού κάτι από εκείνες τις σπουδαίες εποχές και τις έξοχες καλλιτεχνικές στιγμές που άφησαν πίσω τους.

Σημαντικό: Η έκθεση συνοδεύεται από ένα μοναδικής αισθητικής δίγλωσσο λεύκωμα-βιβλίο στο οποίο γράφουν εξαιρετικοί έλληνες και ξένοι συνεργάτες. Την επιμέλεια αυτού του μοναδικού καταλόγου- βιβλίου είχε ο σπουδαίος Γιάννης Μαμάης που με έξοχο τρόπο κατάφερε σε 230 σελίδες να δώσει ένα δείγμα καλαίσθητης τυπογραφίας από τα καλύτερα που έχουμε δει. Είναι ένα εκδοτικό αριστούργημα που μας οδηγεί μέσα στον χώρο και στον χρόνο της Ράϊαν ζωντανεύοντας με εκπληκτικό τρόπο τα έργα της. Μια σημαντική στιγμή προσθήκη στην μεγάλη και εξελισσόμενη βιβλιοθήκη της Άνδρου.

ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

  1. Σχολιάζετε ως επισκέπτης.
Attachments (0 / 3)
Share Your Location
There are no comments posted here yet