Εν Άνδρω

 Του Διαμαντή Μπασαντή

 Κατάφυτη η κοιλάδα που κατηφορίζει από τους Φρουσαίους προς το Βαρίδι (φωτ. Εν Άνδρω).

Είχα ακούσει πολλά για την ιδιαίτερη πεζοπορική διαδρομή της Βόρειας Άνδρου: από τους Φρουσαίους στο Βαρίδι. Ξεκινά από την ρεματιά που είναι οι νερόμυλοι και φτάνει μέχρι κάτω στην κοιλάδα, στο Βαρίδι. Όταν, λοιπόν, με κάλεσε ο παπα-Παναγιώτης για τη γιορτή του Αγίου Ευσταθίου το είδα σαν ευκαιρία να γνωρίσω την περιοχή, αλλά να περιγράψω ένα ακόμα ξεχωριστό σημείο στον χάρτη της Άνδρου.

 

Κατάφυτη και η ρεματιά που ανηφορίζει προς τον Άγιο Ευστάθιο (φωτ. Εν Άνδρω).

Οδηγός μας, πάλι, ο καθηγητής Γιάννης Τριδήμας από τις Μερμηγκιές. Στην παρέα προστέθηκε και ο έπαρχος. Βρήκε κι αυτός ευκαιρία να γνωρίσει το ξωκλήσι του Αγίου και τους Φρουσαίους…

Ο παλιός νερόμυλος της περιοχής (φωτ. Εν Άνδρω).

Και δύο αύλακες, ή "αμπολές" - όπως τις λένε οι ντόπιοι - μέσα στα πλατάνια. Εδώ έτρεχε το νερό των νερόμυλων τα παλιά χρόνια (φωτ. Εν Άνδρω).

Μετά από μια σύντομη διαδρομή σε έναν στενό χωματόδρομο φτάσαμε στους παλιούς νερόμυλους. Βρήκαμε αρκετά αυτοκίνητα. Οι περισσότεροι είχαν φτάσει ώρα πολύ πριν από εμάς. Η πεζοπορία εύκολη. Διάρκεσε περίπου 15-20 λεπτά.

 Το μονοπάτι 14a παρακλάδι του μεγαλου με τον αριθμό 14 που πάει στο Βαρίδι (φωτ. Εν Άνδρω),

Το ανηφορικό μονοπάτι 14a ανέβαινε μέσα σε ένα όμορφο δάσος. Ξεκινήσαμε από μια ρεματιά γεμάτη πλατάνια. Και συνεχίσαμε ανάμεσα από δέντρα και θάμνους μέχρι το ξωκλήσι.

 Σκιερή η διαδρομή. Ξεκινά ανάμεσα στα πλατάνια της ρεματιάς κι ανεβαίνει ανάμεσα σε ελιές, σχίνα, πουρνάρια...  (φωτ. Εν Άνδρω).

Οι δύο συνοδοιπόροι προχωρούσαν γρήγορα. Βραδυπορούσα βγάζοντας φωτογραφίες κι απολαμβάνοντας. Πολύ δύσκολα θα πίστευες πως ήσουν στις Κυκλάδες. Η ρεματιά μοναδική. Όπως μοναδική και η κοιλάδα που είδαμε από μακριά να κατηφορίζει μαγικά μέχρι το Βαρίδι με το μεγάλο μονοπάτι 14. Αυτό, όμως,  το αφήσαμε για μια επόμενη διαδρομή.

Έμεινα πίσω βγάζοντας φωτογραφίες σ' ένα τοπίο υπέροχο της Βόρειας Άνδρου. Θύμιζε περισσότερο την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά με τίποτα Κυκλάδες... (φωτ. Εν Άνδρω). 

Καθώς ανηφόριζα μη χορταίνοντας το τοπίο ο Γιάννης Τριδήμας, που με περίμενε σε μια στροφή, γυρνά και λέει:

-        Εμείς εδώ πάνω τον λέμε χαϊδευτικά ο Άγιος Στάθης…

 Ο Άγιος Ευστάθιος στο δάσος (φωτ. Εν Άνδρω).

Γύρω από το ξωκλήσι σιωπηλοί και ήσυχοι οι ντόπιοοι. Πρόβαλαν αθόρυβα από το γύρω δάσος... (φωτ. Εν Άνδρω)

Μου άρεσε αυτή η παράξενη οικειότητα με τον Άγιο. Τον έκανε πιο κοντινό. Πιο προσαρμοσμένο στα μεγέθη και στα χρώματα του τοπίου. Όταν έφτασα στο ξωκλήσι ήταν όλοι εκεί. Καμιά 25αριά άνθρωποι. Σιωπηλοί. Σαν να είχαν έρθει από το δάσος. Μαζεμένοι γύρω από το μικρό ξωκλήσι.

 

Στο εσωτερικό το μικρό ξωκλήσι στολισμένο για την περίσταση. Βαμένο με ζωηρό μπλε. Κάτι σαν θύμιση θάλασσας. Η στέγη του από μεγάλες μονοκόματες πέτρες. Όπως φτιάχνονταν οι στέγες στο νησί χιλιάδες χρόνια... (φωτ. Εν Άνδρω). 

Ο κόσμος έφτανε μέχρι το τέλος της λειτουργίας. Ξεπρόβαλαν σιωπηλοί και ήσυχοι από το μονοπάτι του δάσους. Κι έμπαιναν να προσκυνήσουν στην μικρή εκκλησιά. Σκηνές σαν μνήμες κάποιας ταινίας που ίσως είχες δει παλιά. Μόνο που τώρα γυριζόταν μπροστά σου... (φωτ. Εν Άνδρω).

Η λειτουργία έφτασε γρήγορα στο τέλος της. Μετά το τέλος της αρτοκλασίας ο παπα-Παναγιώτης ευχαριστώντας όσους προσήλθαν κατέληξε:

-        Είναι χαρά που μαζευτήκαμε κι εφέτος - όσοι φτάσαμε μέχρι εδώ - να γιορτάσουμε το ξωκλήσι του Αγίου Ευσταθίου στο δάσος…

Ο παπα-Παναγιώτης και το εκκλησίασμα την ώρα της αρτοκλασίας... (φωτ. Εν Άνδρω).

Μου άρεσε πολύ ο συσχετισμός: Ο Άγιος Στάθης… του δάσους!!!

Περιείχε την φιλικότητα των απλών ανθρώπων της Βόρειας Άνδρου. Αλλά και την οικειότητα των ξωμάχων προς το ξωκλήσι τους. Περιείχε την απλή καθημερινή σχέση τους με τον Άγιο της περιοχής τους.

Όλα γύρω καταπράσινα παρά το μακρύ κι άνυδρο καλοκαίρι... (φωτ. Εν Άνδρω)..

Μια καταπράσινη αναφορά σε ένα αρχιπέλαγος στις αποχρώσεις του γαλάζιου, του μπλε και του κίτρινου! Ποιος να μας το έλεγε πως εδώ σε μια μικρή ξεχασμένη γωνιά της Βόρειας Άνδρου θα συναντούσαμε τον Άγιο Στάθη του δάσους…