Από την μια θάλασσα στην άλλη…
Του Διαμαντή Μπασαντή
Ο Τομ Κένεντυ και Αμαλία Μέλη
Το mail που έλαβα έγραφε για την παρουσία και μια ανοικτή ομιλία ενός αμερικανού συγγραφέα σε ένα σεμινάριο «δημιουργικής γραφής» στο Γαύριο. Κι επειδή η προηγούμενη εξόρμηση στο Γαύριο με την Λέσχη Ανάγνωσης ήταν λίαν ενδιαφέρουσα έβαλα ,,,πλώρη από τη Χώρα για το λιμάνι. Υπήρχε και το δεδομένο πως με καλούσαν δύο συμπαθείς κυρίες (η Αμαλία Μελή και η Μαρία Αλεξάκη). Και νάμαι στο Andros Holiday μπροστά σε μια πρόσχαρή ρεσεπιονίστ, τη Σοφία Μπάλλα, που μετά τις συστάσεις αποδείχτηκε και φανατική αναγνώστρια του «εν Άνδρω»! (Ίσως και μόνο γι’ αυτό να έπρεπε να πάω…).
Περιέργως έφτασα στην ώρα μου! Και ακόμα πιο περίεργο πως όλοι όσοι ήταν να έρθουν ήταν εκεί! Λογικό θα μου πείτε αφού όλοι ήταν του σεμιναρίου και ήταν …αλλοδαποί! Τουτέστιν ακριβείς στα ραντεβού τους. Κάτι λίγο σπάνιο, όμως, για Ελλάδα.
Ο Τομ Κένεντυ ενώ μιλά στο ακροατήριο
Η Αμαλία Μελή μου είπε δύο λόγια για την 12ετή εμπειρία της με το σεμινάριο και για την δεύτερη φορά του Τομ Κένεντυ σε αυτό. Μετά είχα μια σύντομη, αλλά λίαν ενδιαφέρουσα περιπλάνηση στον χάρτη της ζωής του Τόμας Κένεντυ. Αμερικάνος που ζει στην Κοπεγχάγη! Και γράφει για την Κοπεγχάγη! Αλλά όπως παραδέχτηκε έχει ιρλανδική ρίζα (κάτι μου έλεγε το όνομα Κένεντυ). Και όλως περιέργως, ο ήρωας του (ο Κέριγκαν), όπως και του επισήμανα, έχει ιρλανδικό όνομα. Το παραδέχτηκε με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «ξέρετε είναι αλήθεια…»!
Αχ αυτοί οι ιρλανδοί ότι και να κάνουν στο τέλος (έχω πείρα γιατί έζησα κάποτε ένα χρόνο με τους υπέροχους μα θεότρελους Μακ Νάλτι στο Λονδίνο) είτε θα πίνουν μπύρες και θα τραγουδάνε ασταμάτητα τους έρωτες, τα πάθη τους, τα λάθη τους, την πατρίδα τους είτε θα γράφουν για τους έρωτες, τα πάθη τους, τα λάθη τους, την πατρίδα τους. Ακόμα και η θρησκεία έχει σχέση με την πατρίδα (καθολικοί έναντι των προτεσταντών Άγγλων). Από όπου και να τους πιάσεις η ιρλανδική ρίζα τους στοιχειώνει...
Όχι δηλαδή πως δεν στοιχείωνει η ελληνική τους έλληνες; Ίσως αυτό να είναι ένα από τα πράγματα που μας φέρνει κοντά με τους τελευταίους Κέλτες της Ευρώπης. Το περίεργο είναι πως εμείς κι αυτοί έχουμε πιάσει τα άκρα της γεωγραφίας, αλλά και του συναισθηματισμού στην ήπειρο.
Και το ακόμα πιο παράδοξο, με τους Ιρλανδούς (ίσως και με τους έλληνες), είναι πως μερικές φορές όσο πιο πολύ αγαπάνε και παθιάζονται για την πατρίδα τόσο πιο μακριά φεύγουν! Επίσης παθιάζονται όσο και οι Έλληνες για μουσική και χορό.
Μετά από τα παραπάνω δεν με παραξένεψε καθόλου πως στον κ. Κένεντυ άρεσαν, εκτός από το κλίμα και το Αιγαίο, ….οι βόλτες στα ταβερνάκια! Τι άλλο μπορεί να αρέσει αλήθεια σε έναν Ιρλανδό (ή έστω σε έναν αμερικανοευρωπαίο ιρλανδικής καταγωγής) πέρα από τις βόλτες στα ταβερνάκια της Άνδρου; Το ερώτημα μου ήταν εξ αρχής περιττό…
Του το είπα και γέλασε. Μετά θυμηθήκαμε τον Τζέιμς Τζόις, τον Όσκαρ Ουάϊλντ, τον Τζορτζ Μπέρναρ Σω και τον Σάμουελ Μπέκετ. Όλοι Ιρλανδοί που έζησαν μακριά από την Ιρλανδία. Την αγαπούσαν μα δεν την άντεχαν… (Τι σας θυμίζει αυτό;). Στο τέλος του είπα: «Οι Άγγλοι σας πήραν την γλώσσα, αλλά εσείς τους πήρατε τις κορυφές της αγγλικής λογοτεχνίας»!
Γελάσαμε και κλείσαμε την σύντομη κουβέντα μας γιατί το ακροατήριο περίμενε. Και δεν είναι να κάνεις Άγγλους και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις να περιμένουν. Νοιώθουν στενάχωρα και πολύ άβολα. Ενώ για εμάς το περίμενε είναι η ζωή μας… («μια ζωή περιμένω» λέει και το τραγούδι και πόσα τραγούδια δεν γράφτηκαν για όλα τα ατέλειωτα ελληνικά «περίμενε»;)…
Κατά τα άλλα το σεμινάριο ήταν …σεμινάριο. Ο Τόμας Κένεντυ διάβασε μερικά σύντομα αποσπάσματα από τα βιβλία του. Εξήγησε τη σχέση τους με τη ζωή. (Λίγο ανεξήγητο ήταν το σκηνικό του υπέροχου ροδαλού σούρουπου της Δυτικής Άνδρου έξω από τις μεγάλες τζαμαρίες του ξενοδοχείου σε σχέση με τα σκηνικά της Κοπεγχάγης. Αλλά η θάλασσα, παρά τις διαφορές της, σα να γεφύρωνε τις αποστάσεις).
Το ότι η Αμαλία Μελή διοργανώνει μόνη της αυτό το σεμινάριο γραφής στο Γαύριο (που το ονόμασε υπέροχα AegeanArtsCircle - Κύκλος Τέχνης Αιγαίου και έχει φέρει τόσους αξιόλογους συγγραφείς στο νησί) σημαίνει δύο πράγματα. Το πρώτο ότι αγαπά την Άνδρο και το Γαύριο (πράγμα λογικό μιας και έχει δύο γονείς ανδριώτες αν και μας ήρθε εκ …Νέας Υόρκης!!!). Το δεύτερο αγαπά αυτό που κάνει. Ξέρω πολλούς που αγαπούν την Άνδρο! Ξέρω λιγότερους που αγαπούν το Γαύριο! Αλλά ξέρω ελάχιστους που αγαπούν αυτό που κάνουν!!!