ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ: Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη... και μερικές ιδέες για την Άνδρο...
(Λάβαμε στοιχεία και το πρόγραμμα για ένα εξαιρετικό φεστιβάλ που γίνεται στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, την Σύρο. Τα δημοσιεύουμε εδώ για να δούμε τι ωραία κάνουν τα γειτονικά μας νησιά. Πόσο όμορφα αναζητούν τις δικές τους διαδρομές στον χρόνο και στον πολιτισμό. Τι εξαιρετικές προσπάθειες και τι σημαντικές συνεργασίες πετυχαίνουν ακόμα και με το εξωτερικό για να ανιχνεύσουν τον πολιτισμό τους και να αναπτύξουν τις σχέσεις τους με όλο τον κόσμο. Το παράδειγμα της Σύρου και της αξιοποίησης της μεγάλης πολιτισμικής προσφοράς που άφησε στο νησί με τις διαδρομές και τις αναφορές του ο Μάρκος Βαμβακάρης σε αυτό. Είθε η Άνδρος να σκεφτεί και να παραδειγματιστεί πάνω σε αυτό το εξαιρετικό μοντέλο και να βρει τρόπο να συνεργαστεί με το Φεστιβάλ Σύρου στο μέλλον - Εν Άνδρω).
Το Φεστιβάλ Ρεμπέτικου «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη» ανοίγει αυλαία για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Μετά από τρεις συνεχόμενες επιτυχημένες διοργανώσεις, αποτελεί πλέον θεσμό για τα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού έχοντας στόχο τη διατήρηση και προώθηση της αστικής λαϊκής μουσικής παράδοσης, του ρεμπέτικου, και την ανάδειξή του ως ένα βασικό στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ως διαχρονικό μουσικό είδος που παραμένει επίκαιρο και ζωντανό.
Η διάρκεια της φετινής διοργάνωσης είναι έξι (6) ημέρες και εκτός από τις συναυλίες περιλαμβάνει μία θεατρική παράσταση, έκθεση χειροποίητων λαϊκών οργάνων από επώνυμους έλληνες οργανοποιούς προβάλλοντας τη σχέση οργανοποιού και οργανοπαίχτη, έκθεση γραμμοφώνων και αυθεντικού δισκογραφικού υλικού, διαλέξεις και εργαστήρια με θέμα τις τεχνικές και τους χειρισμούς λαϊκών παραδοσιακών μουσικών οργάνων.
Η συμβολή του εβραϊκού στοιχείου στο ρεμπέτικο
Η τέταρτη ημέρα της φετινής διοργάνωσης είναι αφιερωμένη σε τρεις από τις σπουδαιότερες ερμηνεύτριες του μικρασιατικού και ρεμπέτικου τραγουδιού που άφησαν ανεξίτηλη την παρουσία τους στην ελληνική δισκογραφία, τις Ρόζα Εσκενάζυ, Στέλλα Χασκίλ και Αμαλία Βάκα.
Κοινό στοιχείο και συνδετικός κρίκος των τριών ερμηνευτριών η εβραϊκή τους καταγωγή, στοιχείο που αναδεικνύεται μέσω της φετινής διοργάνωσης με σκοπό το άνοιγμά της σε μια κατεύθυνση πέρα από σύνορα και εθνικότητες, με τη συμμετοχή του γνωστού ισραηλινού σχήματος Perach Adom.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, ήλθαμε σε επαφή με την Ισραηλινή Πρεσβεία, τις ελληνικές εβραϊκές (ισραηλιτικές) κοινότητες, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο (Κ.Ι.Σ.) και τον γνωστό ηθοποιό Αλμπέρτο Εσκενάζυ, ο οποίος θα τιμήσει το αφιέρωμα, κάνοντας την παρουσίαση και αφήγηση, στη συναυλία του Ισραηλινού συγκροτήματoς “Perach Adom”. Η 4η ημέρα του Φεστιβάλ που θα είναι αφιερωμένη στις εβραϊκής καταγωγής Ελληνίδες ερμηνεύτριες, θα είναι υπό την αιγίδα της Ισραηλινής Πρεσβείας.
Το ρεμπέτικο, η Σύρος και ο Βαμβακάρης
Στο πλαίσιο της διεθνούς αναγνώρισης του ρεμπέτικου και μετά από την εγγραφή του στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2015 και στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO το 2017 (με τη Σύρο να αναφέρεται ως μια από τις πόλεις που συνδέονται στενά με το ρεμπέτικο), φέτος το Φεστιβάλ καταχωρήθηκε στο Ευρετήριο Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ festivalfinder.eu με υποψηφιότητα για διάκριση με EFFE LABEL.
Οπωσδήποτε στο Φεστιβάλ αυτό, όπως και σε κάθε μια από τις προηγούμενες διοργανώσεις, εξέχουσα θέση έχει ο Μάρκος Βαμβακάρης, αφού τραγούδια του θα παιχτούν σχεδόν από όλα τα συμμετέχοντα σχήματα, ενώ και η θεατρική παράσταση έχει θέμα τη ζωή και το έργο του μεγάλου λαϊκού βάρδου, του Μάρκου του Συριανού, του οποίου η ζωή και τα τραγούδια έγιναν ο καθρέφτης της ζωής των ανθρώπων που η φτώχεια, η στέρηση, ο ξεριζωμός και η εκ των πραγμάτων περιθωριοποίησή τους έγιναν ένα με την ύπαρξή τους.
Το Φεστιβάλ διοργανώνει ο Δήμος Σύρου-Ερμούπολης σε συνεργασία με την Εταιρεία Ανάπτυξης και Προόδου (ΕΤΑΠ) του Επιμελητηρίου Κυκλάδων και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, ενώ η τέταρτη ημέρα του τελεί υπό την αιγίδα της Ισραηλινής Πρεσβείας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
01/07
Έναρξη Φεστιβάλ
Θέατρο Απόλλων, Ερμούπολη
Ώρα έναρξης: 21.00
Θεατρική παράσταση «Εγώ, ο Μάρκος Βαμβακάρης» με τον Θανάση Παπαγεωργίου
Στο ‘’Εγώ, ο Μάρκος Βαμβακάρης’’ δεν γίνεται προσπάθεια να γίνει μόνο μια απλή περιγραφή της ταραχώδους και δύσκολης ζωής του μεγάλου συνθέτη. Κάτι τέτοιο θα ήταν ίσως μονότονο. Στόχος είναι να καταδειχτεί παράλληλα μια περίοδος της Ελλάδας που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει τα χιλιάδες προβλήματα που είχαν προκύψει από την πολιτική αστάθεια και το παιχνίδι που έπαιζαν εις βάρος της οι μεγάλες δυνάμεις. Η ζωή του Μάρκου προσφέρεται για κάτι τέτοιο, αφού όντας γεννημένος στα 1905 πέρασαν από πάνω του τα σημαντικότερα γεγονότα μιας εβδομηκονταετίας που περιλάμβανε δύο παγκόσμιους πολέμους, δύο δικτατορίες, την Κατοχή, τον εμφύλιο, την μεγάλη καταστροφή του 1922 και το μεγάλο κύμα της προσφυγιάς, που επίσης σφράγισε την εξέλιξη της Ελλάδας σε πάρα πολλούς τομείς. Μέσα σ’ αυτή τη λαίλαπα των γεγονότων που ξετυλίγονταν ραγδαία μπροστά στα μάτια του, ο Μάρκος έγραφε στίχους και μουσικές, καθιέρωνε το μπουζούκι και τον μπαγλαμά, πλάθοντας το ζυμάρι για την γέννηση ενός είδους τραγουδιού που έμελλε να γίνει η βάση για την εξέλιξη της ελληνικής λαϊκής μουσικής. Ταυτόχρονα, μέσα από αυτή την παράσταση, ο Θανάσης Παπαγεωργίου, προσπαθεί να ξαναθυμίσει ένα είδος θεάτρου που βασίζεται στην αλήθεια της υποκριτικής τέχνης και την απόλυτη ταύτιση ηθοποιού και ρόλου.
Θέατρο Απόλλων, Ερμούπολη
Ώρα έναρξης: 21.15
Τιμή εισιτηρίου: Γενική είσοδος 12 € - Φοιτητικά, ανέργων και ΑμΕΑ 10 €
Διάρκεια παράστασης: 90’
Λαϊκή Ορχήστρα Σύρου
Τμήμα της Λαϊκής Ορχήστρας Σύρου θα παρουσιάσει ολίγα από τα «πάθη» του ρεμπέτικου, τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη -μερικά από αυτά άγνωστα στο ευρύ κοινό- αλλά και άλλων συνθετών, στα οποία έχει συμμετάσχει ο συριανός βάρδος.
Συμμετέχουν:
Αθηνά Αναστασοπούλου (τραγούδι)
Αντώνης Μαραγκός (μπουζούκι, τραγούδι)
Δημήτρης Μαραγκός (ακορντεόν, τραγούδι)
Ζαννής Μαραγκός (κιθάρα, τραγούδι
Ηλίας Θεοδωρόπουλος (μπουζούκι, μπαγλαμάς)
Πλ. Βελισσάριου Φρέρη, Άνω Σύρος
Ώρα έναρξης: 21.15
Είσοδος ελεύθερη
Οι Σειρήνες του Λυκαβηττού….. στο λόφο της Άνω Σύρου, με τις Αθηνά Λαμπίρη και Χαρούλα Τσαλπαρά
Η Αθηνά και η Χαρούλα. Δυο μουσικοί και ερμηνεύτριες πετούν ανάμεσα στο σήμερα και το χτες μιλώντας μια μουσική γλώσσα που μας έρχεται από πολύ παλιά. Με τα όργανα, τις φωνές τους και έντονα διασκευαστική διάθεση πειραματίζονται μεταξύ τους σε ένα μουσικό ταξίδι με άγνωστο προορισμό.
Πλ. Βελισσάριου Φρέρη, Άνω Σύρος
Ώρα έναρξης: 22.45
Είσοδος ελεύθερη
02/07
Τοπικό 5μελές σχήμα «Λαϊκό Σεργιάνι»
Το τοπικό συγκρότημα «Λαικό σεργιάνι» θα παρουσιάσει τη μουσική θεματική ενότητα με τίτλο «Από τον Μάρκο στον Ζαμπέτα».
Το σχήμα αποτελούν οι: Πέτρος Καπέλλας και Σιδερής Δαρζέντας (μπουζούκια), Ισίδωρος Ρούσσος (κιθάρα και τραγούδι), Πέτρος Βαρθαλίτης (ακορντεόν) και Δέσποινα Ραφαήλ (τραγούδι).
Πιάτσα, Άνω Σύρος
Ώρα έναρξης: 21.00
Είσοδος ελεύθερη
03/07
Ο δεξιοτέχνης Παναγιώτης Στεργίου με την ορχήστρα του
Ο Παναγιώτης Στεργίου θεωρείται από τους ομότεχνούς του, αλλά και τον κόσμο, ως ένας από τους πιο μεστούς δεξιοτέχνες του μπουζουκιού που αναδείχτηκαν τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Όμως ο Παναγιώτης Στεργίου, πέρα από τα περίτεχνα παιξίματά του στην δισκογραφία και τις ζωντανές εμφανίσεις του, έχει υπογράψει και ο ίδιος τραγούδια που γνώρισαν πλατιά αποδοχή, ενώ έχει συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους συνθέτες, ερμηνευτές και ερμηνεύτριες της λαϊκής μουσικής.
Στην εμφάνισή του στο 4ο Φεστιβάλ Ρεμπέτικου θα παρουσιάσει μαζί με την ορχήστρα του γνωστά τραγούδια της δεκαετίας του ’50 των: Τσιτσάνη, Χιώτη, Ζαμπέτα, Καλδάρα και άλλων μεγάλων συνθετών.
Μαζί του οι: Δήμητρα Κωστάκη (τραγούδι), Χρήστος Μπέκας (μπουζούκι), Γιάννης Σαριανίδης (ακορντεόν), Θωμάς Στεργίου (τραγούδι), Γιάννης Καραμανιώλας (κόντρα μπάσο), Νίκος Καινούργιος (κιθάρα), Εύη Κανέλλου (κρουστά)
Παραλία Φοίνικα
Ώρα έναρξης: 21.00
Είσοδος ελεύθερη
04/07
Διάλεξη-σεμινάριο, από τον σολίστα και δάσκαλο Παναγιώτη Στεργίου
Πινακοθήκη Ερμούπολης
Ώρα έναρξης: 18.00
Είσοδος ελεύθερη
Ισραηλινό Σχήμα Perach Adom
Αφιέρωμα στις εβραϊκής καταγωγής κορυφαίες ερμηνεύτριες του ρεμπέτικου και παραδοσιακού τραγουδιού Ρόζα Εσκενάζυ, Στέλλα Χασκίλ και Αμαλία Βάκα.
Παρουσίαση-Αφήγηση: Αλμπέρτο Εσκενάζυ
Το συγκρότημα Perach Adom ιδρύθηκε από τον Tomer Katz το 2001, απόφοιτο της Ακαδημίας Μουσικής και Χορού του Robin στην Ιερουσαλήμ. Η μπάντα περιλαμβάνει 6 μέλη, (έναν τραγουδιστή και 5 παίκτες οργάνων) και παίζει ελληνική λαϊκή μουσική αλλά δημιουργεί και νέα πρωτότυπα κομμάτια σε εβραϊκή έκδοση υπό την επιρροή της ελληνικής μουσικής. Η ονομασία "Perach Adom" σημαίνει «Κόκκινο Λουλούδι» για να δείξει την αγάπη (λουλούδι) και τον πόνο (κόκκινο) που περιλαμβάνει το Ρεμπέτικο.
Η μουσική που γράφεται από τον Tomer Katz στην ισραηλινή γλώσσα δανείζεται στοιχεία από το ρεμπέτικο, θυμίζει Ελλάδα, ενώ έχει στοιχεία από τις απόψεις και το πνεύμα του Ισραήλ. Αποτελείται από τους:
Tomer Katz (μπουζούκι, τραγούδι)
Maayan Tzafrir (τραγούδι)
Idan Elmalam (κιθάρα)
Yishai Adar (κανονάκι)
Liad Mor (μπάσο)
Ivan Ceressnjes (κρουστά)
Έπαυλη Τσιροπινά
Ώρα έναρξης: 21.00
Εισιτήριο: 7 €
05/07
Διάλεξη-σεμινάριο, από τον σολίστα και δάσκαλο Παναγιώτη Στεργίου
Πινακοθήκη Ερμούπολης
Ώρα έναρξης: 18.00
Είσοδος ελεύθερη
Τα σαντούρια του Αναγνωστηρίου Αγιάσου Λέσβου
Το Αναγνωστήριο Αγιάσου αποτελεί ένα από τα ιστορικότερα και πλέον καταξιωμένα πανελλαδικά σωματεία με πολυσχιδή δράση, που εκτείνεται σε πολλούς τομείς. Ιδρύθηκε το 1894 και έκτοτε δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να δραστηριοποιείται στο θέατρο, στη μουσική, στην προαγωγή των γραμμάτων, στη συγκέντρωση λαογραφικού υλικού και στην ανάδειξη των λαϊκών δρώμενων της Λέσβου.
Μοναδική προσφορά στον τόπο μας και πολύτιμο απόκτημα του Αναγνωστηρίου είναι η καταγραφή σε μαγνητοταινίες (κατά τη δεκαετία του ’60), του μουσικολαογραφικού υλικού της Αγιάσου, της Λέσβου και των απέναντι μικρασιατικών παραλίων. Σήμερα δεκάδες παιδιά μαθαίνουν κλασικά και παραδοσιακά όργανα, με αιχμή του δόρατος το σαντούρι, κι έχουν να επιδείξουν σημαντικές μουσικές παρουσιάσεις εντός και εκτός εθνικών συνόρων.
Στο φετινό Φεστιβάλ αποτελεί μεγάλη τιμή για τη Σύρο η συμμετοχή του Αναγνωστηρίου Λέσβου με το τμήμα σαντουριών του.
Παραλία Φοίνικα
Ώρα έναρξης: 21.00
Είσοδος ελεύθερη
06/07
Το σχήμα του δεξιοτέχνη Λάκη Ορφανίδη
Ο δεξιοτέχνης του τρίχορδου μπουζουκιού και συνθέτης Λάκης Ορφανίδης και η γνωστή λαϊκή ερμηνεύτρια Αιμιλία Γαλιάτσου σε μια συναυλία που περιλαμβάνει κλασικά, γνωστά τραγούδια από τις αρχές του ρεμπέτικου έως τα «χρυσά» λαϊκά της δεκαετίας του ’60, αλλά και άγνωστα, αλιευμένα με πολύ μεράκι μέσα από το θησαυρό του λαϊκού μας πολιτισμού.
Δύο συνεργάτες, σπουδαίοι καλλιτέχνες που επιμένουν στον γνήσιο λαϊκό τρόπο μουσικής έκφρασης, έχουν χαρίσει σπουδαίες ερμηνείες στους μουσικούς χώρους που έχουν εμφανισθεί κατά καιρούς.
Μαζί τους οι: Λουκάς Κωνσταντινίδης (κιθάρα), Θανάσης Σοφράς (κόντρα μπάσο)
Γιάννης Παπάζογλου (2ο μπουζούκι, μπαγλαμάς), Ιορδάνης Τσαμτζής (ακορντεόν).
Έπαυλη Τσιροπινά
Ώρα έναρξης: 21.00
Εισιτήριο: 5 €
01/7-06/07
Έκθεση Λαϊκών Μουσικών Οργάνων, από επώνυμους έλληνες οργανοποιούς
Λαμβάνουν μέρος με αλφαβητική σειρά:
Αδαμίδης Γιώργος, Γαζέτας Θεόφιλος, Γουλιέλμος Άδωνις, Δέλλιος Ανδρέας, Κατσιφής Τάσος, Μαμάης Σπύρος, Παίσιος Νίκος, Στάμκος Παναγιώτης, Σχοινάς Δημήτρης, Τσακιριάν Κάρολος, Τσουλόγιαννης Γιάννης, Φρονιμόπουλος Νίκος
Έκθεση γραμμοφώνων και δίσκων, από την προσωπική συλλογή του κ. Κωνσταντίνου Μαγκόπουλου
Αίθουσα Βάττη – Πλ. Μιαούλη, Ερμούπολη
Καθημερινά: 10.30-14.00 & 18.00-20.30
Σάββατο 06/7: 10.30-14.00
Είσοδος ελεύθερη
Προπώληση εισιτηρίων: Θέατρο Απόλλων (22810 85192) και Επιμελητήριο Κυκλάδων (22810 82346)
facebook.com/syrosrebetikofestival/
