Περί τέχνης διάλογος
Πίνακας του Άρι Στοϊδη από την έκθεση του Ιδρύματος Κυδωνιέως
Ανοίγουμε διάλογο περί τέχνης δημοσιεύοντας κείμενο κριτικής στην φετινή έκθεση του Ιδρύματος Κυδωνιέως του Γιώργου Γεννάδιου, εκπαιδευτικού, συλλέκτη, πρώην μορφωτικού ακολούθου της Ελλάδας στη Γερμανία και στις ΗΠΑ. Ακολουθεί απάντηση της συνεργάτιδας μας Δέσποινας Πολίτου, που παρουσίασε την φετινή έκθεση.
"εν Άνδρω"
Λίγα λόγια για μια έκθεση
Του Γιώργου Γεννάδιου
Μια έκθεση ζωγραφικής ιδιαίτερα όταν απαρτίζεται από έργα πολλών ζωγράφων δεν είναι κάτι απλό. Είναι πολλές οι συνισταμένες που πρέπει να συνεκτιμηθούν όπως ο τρόπος, ο τόπος, ο χρόνος, ώστε τα αποτέλεσμα να είναι αισθητικά αποδεκτό και βατό. Όταν μάλιστα πρόκειται για έκθεση ζωγραφικής ενός ιδρύματος τότε οι δεδομένοι παράγοντες γίνονται πιο πιεστικοί και απαιτητικοί.
Φέτος έχουμε στο Ίδρυμα Κυδωνιέως τις 20ες Πλοές. Έναν εκθεσειακό θεσμό ο οποίος έγινε παράδοση για την Άνδρο και σίγουρα αποτελεί πόλο έλξης για το φιλότεχνο κοινό. Όμως, τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, δημιουργείται η αίσθηση ότι οι πλοές έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους. γίνεται ένα πάντρεμα ζωγράφων και θεμάτων το οποίο θα ταίριαζε σε μια αίθουσα τέχνης του Κολωνακίου ή ίσως του Ψειρή και του Κεραμικού, αλλά όχι σε ένα κυκλαδίτικο ίδρυμα.
Βέβαια ο Κυριακούλης πριν τρία χρόνια «έσπασε πλάκα» με την αστική τάξη και τον ξεπεσμό της μέσα στην κρίση. Έπειτα ο Παπαγιάννης με τα επιβλητικά γλυπτά του και ο Χουλιάρας με την ανθρώπινη αγωνία και δυστυχία να αποτυπώνεται χωρίς φτιασιδόματα περιέγραψαν τις μέρες που ζούμε πρωτοποριακά. Αλλά αυτές είναι φωτεινές εξαιρέσεις στον κανόνα της «τσαπατσουλιάς» των επιλογών και του αταίριαστου της μίξης που χαρακτηρίζει τα τελευταία χρόνια τις εκθέσεις του Ιδρύματος. Και για να μην παρεξηγηθώ, καλλιτεχνικά τα έργα είναι άψογα, άρτια και οι ζωγράφοι καθένας χωριστά προσφέρουν στην ελληνική ζωγραφική τα μέγιστα χωρίς ίχνος ιδιοτέλειας. Όμως, το αποτέλεσμα συνολικά σε μια έκθεση κυκλαδίτικου Ιδρύματος δεν είναι αποδεκτό.
Η Άνδρος έχει δώσει ζωγράφους όπως ο Τηνιακός, ο Σεργουλόπουλος, ο Βαρδακώστας. Στολίζεται από γλυπτά του Τόμπρου και στίχους του Εμπειρίκου. Η Άνδρος έχει ανάγκη από εκθέσεις που θα προβάλλουν τον πολιτισμό της και την καλλιτεχνική της κληρονομιά και όχι από παράταιρα και άτοπα προξενιά ρευμάτων που συνολικά δεν πετυχαίνουν τον καλό στόχο.
Λυπάμαι αν έγινα δυσάρεστος όμως η κριτική μου αυτή στοχεύει στην παρουσίαση και της άλλης άποψης που για χρόνια κουράζεται και σιωπά ελπίζοντας σ’ ένα καλλίτερο εκθεσιακό μέλλον…
Μια απάντηση
Της Δέσποινας Πολίτου
Τι μπορεί να αφορά καλλιτεχνικά ένα νησί σαν την Άνδρο; Πως αυτά που το αφορούν συνδέονται με τον ευρύτερο ελληνικό και διεθνή καλλιτεχνικό περίγυρο; Στην Άνδρο του καλοκαιριού αφθονούν οι εικαστικές εκθέσεις. Επομένως έχει δημιουργηθεί ένα περιβάλλον καλλιτεχνικής αναφοράς και πολλοί είναι οι άνθρωποι που έρχονται στην Άνδρο για να δουν μια γενική εικόνα της ελληνικής τέχνης. Άλλωστε το καλοκαίρι, εποχή χαλάρωσης, προσφέρεται για μια πνευματική περιήγηση τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους φιλότεχνους κατοίκους.
Ως προς την καλλιτεχνική διαδρομή των εκθέσεων δύο λόγια: Είναι θετικό πως αφού παρουσιάστηκαν οι σημαντικότεροι έλληνες καλλιτέχνες όλα αυτά τα χρόνια στα τελευταία αφιερώματα η κ. Σχοινά στρέφεται προς τους νεώτερους ανοίγοντας δρόμους.
Ως προς την «ξενάγηση» στο πλαίσιο των εκθέσεων που παρουσιάζει εδώ και τόσα χρόνια η κ. Σχοινά στην Άνδρο επίσης δύο λόγια: Το πώς διαμορφώνεται το πλαίσιο κάθε έκθεσης έχει να κάνει και με την καλλιτεχνική παραγωγή της εποχής. Αν κάτι λείπει μέχρι σήμερα είναι η μη καταγραφή στον εκθεσιακό χώρο και σε ένα ξεχωριστό φυλλάδιο η συνολική περιήγηση της 20ετίας από την ίδια την κ. Σχοινά. Αυτό θα εξηγούσε καλύτερα την συνολική προσπάθεια που επιχειρεί με επιτυχία…
