Εν Άνδρω

Γράφει  ο Άγγελος Σφακιανάκης

 

(Ακόμα μια μουσική διαδρομή στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού με πιλότο μας τον Άγγελο Σφακιανάκη. Τον μουσικό παραγωγό, που από τα Ρέματα της Άνδρου, μας ταξιδεύει συχνά στις μικρές και μεγάλες στιγμές της απροσδόκητης, παράξενης και γοητευτικής ιστορίας του ελληνικού τραγουδιού. Σήμερα θα πάμε πίσω στον χρόνο. Πριν 25 χρόνια. Τότε κυκλοφόρησε το υπέροχο τραγούδι σύμβολο μιας χώρας κι ενός τόπου, μιας γενιάς και πολλών γενεών, σύμβολο μιας Ελλάδας που από την εποχή του Σωκράτη μέχρι την εποχή του Μακρυγιάννη ταξίδεψε πρώτα με την σκέψη και στον εαυτό της. Κι ύστερα επαληθεύοντας την ρήση του μεγάλου Ισοκράτη, οι Έλληνες ταξίδεψαν «κατ᾿ εμπορίαν και κατά  θεωρίαν» (για να εμπορευτούν και για να γνωρίσουν). Η "Μικρή Πατρίδα", άσμα ηρωικό, συγκινητικό, στοχαστικό, ευαίσθητο και μελαγχολικό μιας άλλης εποχής, ταξίδεψε μέχρι σήμερα και συνεχίζει να ταξιδεύει ακόμα στο υποσυνείδητο ενός τόπου, που σε σκληρές μέρες κάνει τον πόνο στίχους και καταφεύγει στην μουσική ανάταση και στο όνειρο για να ξεπεράσει τις δύσκολες στιγμές του... - ΕΝ ΑΝΔΡΩ) 

Τον Μάιο του 1996, ο Γιώργος Ανδρέου μου έστειλε το cd "Μικρή Πατρίδα", μόλις είχε κυκλοφορήσει  από τη Μικρή Άρκτο. Αυτές οι ανταλλαγές εκείνο τον καιρό ήταν κινήσεις ενημέρωσης, εκτίμησης και συναδελφικότητας. Μου άρεσε στο σύνολο της η έκδοση. Εξώφυλλο και περιεχόμενο. Ανακυκλωμένο το χαρτί, πρωτότυπα κοπτικά, το εικαστικό στο εξώφυλλο. Αλλά η μεγάλη έκπληξη για μένα ήταν το ομώνυμο τραγούδι. Δεν ήταν η πανέξυπνη ανάπτυξη της εισαγωγής στο θέμα του Rene Aubry. Δεν ήταν μόνο ο στίχος-ποίημα του Παρασκευά Καρασούλου.   

Ήταν μια απροσδιόριστη έλξη που δημιουργούσαν στίχος και μουσική μαζί. Η δύναμη της συγκίνησης που έκρυβε το τραγούδι με συνεπήρε. Τον πήρα τηλέφωνο τον συνεχάρη και τον ρώτησα γιατί δεν το είπε ο Νταλάρας (η πρώτη εκτέλεση ήταν του Παντελή Θεοχαρίδη).

Τον Οκτώβριο 1996 κυκλοφορήσαμε στη Lyra τις "Μέρες Αδέσποτες" με τους Συνήθεις Ύποπτους. Είχα ανασκουμπωθεί για να γίνουν γνωστά τα τραγούδια τους. Έστειλα τον δίσκο σε συναδέλφους, τραγουδοποιούς, τραγουδιστές δημοσιογράφους, διευθυντές κλπ. Σύνολον 100 LP. Η ανταπόκριση ήταν ενθουσιασιώδης και τα σχόλια παραπάνω από κολακευτικά. Θυμάμαι το συγκινητικό τηλεφώνημα της Χαρούλας Αλεξίου που διέκοψε meeting της Lyra για να μου δώσει συγχαρητήρια για τη δουλειά και να εκδηλώσει τον θαυμασμό της για τον Θηβαίο.  

Με πήρε κι ο Ανδρέου πριν λάβει το LP, γιατί μόλις είχε ακούσει το «Ημερολόγιο» στον Μελωδία και ήθελε να μάθει τι ήταν αυτό που άκουσε. Τον εντυπωσίασε! Του εξήγησα ότι ήταν “Οι Συνήθεις Ύποπτοι” και το “Ημερολόγιο” ήταν το Α1 στο LP που θα λάβαινε σε λίγες μέρες. Ήθελε να τους ακούσει ζωντανά.

Είχα κλείσει τότε τους Ύποπτους να παίξουν για 2 μήνες τα Σάββατα στο “Μπαράκι του Βασίλη”. Ο Βασίλης Τσιμπίδης ήταν ένας θηριώδης, φίλος ηθοποιός που είχε στήσει μια “Νέο Μπουάτ” στη Ζωοδόχου Πηγής & Ισαύρων στα Εξάρχεια. Πάντα προλόγιζε τα σχήματα και συνιστούσε με την σπηλαιώδη φωνή του, ησυχία και καλή απόλαυση. Φιλοξενούσε σχήματα και τραγουδιστές που έπαιζαν χωρίς μικρόφωνα. Με κεράκια στα τραπέζια. Ατμόσφαιρα κατανυκτική. Οι Ύποπτοι γοήτευαν σε αυτό το περιβάλλον. Ο Θηβαίος τραγουδούσε καθιστός σε σκαμπό και ξεδίπλωνε τα ταλέντα του. Πότε λυρικός, πότε δραματικός, πότε χαριτωμένος χιουμορίστας. Πάντα γοητευτικός. Έφτιαχναν φανατικό κοινό. 

Το εγχείρημα με τα Σάββατα πέτυχε και μας έδωσε και τις Τετάρτες. Κάθε live ήταν μια μυσταγωγία. Ουρές, ρεζερβέ, sold out! Πουλάγαμε Δίσκους και cd. Ο Ανδρέου είχε κατά νου να προτείνει τους Ύποπτους στον Νταλάρα για την συνεργασία του χειμώνα στην Ιερά Οδό. Ο Χρήστος θυμάται ότι άκουσε τη "Μικρή Πατρίδα" στον Μελωδία και συγκινήθηκε. Τους παρακάλεσε να το ξαναπαίξουν γιατί ήταν Τετάρτη και ήταν τα δισκάδικα κλειστά. Το έγραψε σε ένα μαγνητόφωνο και πήγε στην πρόβα. Το έπαιξαν το ίδιο βράδυ παρουσία του Ανδρέου και της Τσαλιγοπούλου. Έγιναν όλα όπως έπρεπε. Ενθουσιάστηκαν και οι δύο και υποσχέθηκαν πως θα ξαναέρθουν.  

Ήρθαν ξανά Σάββατο βράδυ. Ανδρέου, Τσαλιγοπούλου αυτήν την φορά με τον Γιώργο Νταλάρα. Οι Ύποπτοι έπαιζαν υπό το φως των κεριών, unplugged. Έπαιζαν τα τραγούδια του δίσκου, δικά τους ακυκλοφόρητα, ένα του Ορφέα Περίδη, ένα του Σωκράτη Μάλαμα, τον "Κεμάλ" του Χατζιδάκι..… και τη "Μικρή Πατρίδα"! Όταν τέλειωσαν ο Νταλάρας τον έσφιξε στην αγκαλιά του! Έγινε επίσημα η πρόταση για την Ιερά Οδό. 

Το πλάνο ήταν να υπάρχει ένα σταθερό πρόγραμμα Νταλάρας, Τσαλιγοπούλου, Φραγκούλης, Βέττα, με μαέστρο τον Ανδρέου και να φιλοξενηθούν 3 group στην διάρκεια της σεζόν, Υπόγεια Ρεύματα, Φάμελλος & Ποδηλάτες, Συνήθεις Ύποπτοι. Έβαλα τους όρους μας. Οι πρώτοι φιλοξενούμενοι να είναι οι «Ύποπτοι». Να έχουμε δικό μας ηχολήπτη, τον εκκολαπτόμενο Γιώργο Κορρέ. Να μπορούμε να ηχογραφήσουμε και να διαφημίσουμε μέσα στην Ιερά Οδό. Συμφωνήσαμε.  

Έτρεξα στον φίλο Βαγγέλη Καγμάκη και αγοράσαμε με δόσεις και αγαπησιάρικη πίστωση, 2 κιθάρες και συστήματα ενίσχυσης. Εγγυητής εγώ. Εγώ που αγόραζα από τον Καγμάκη μόνο χορδές μαντολίνου για τον μπαγλαμά! Ήμασταν έτοιμοι για το άλμα από τα Εξάρχεια στην “Ιερά Οδό”! Τεχνικά ήμασταν έτοιμοι. Ιδεολογικά και ψυχολογικά υπήρχαν θέματα. Κουβέντες, αναλύσεις, σχεδιασμοί. Θα παίξουμε στην Ιερά Οδό για ένα μήνα και μετά θα παίξουμε στο Καφεθέατρο για την υπόλοιπη σεζόν. Έτσι συμφώνησαν όλοι.

Είχα λόγο στη διαμόρφωση του προγράμματος της μπάντας. Ο Νταλάρας είχε μαρκάρει το “Χορεύω” για να το πει, στην “κοινή” τους εμφάνιση. Το “Χορεύω” που το είχε ακούσει μια φορά στο “Μπαράκι” γιατί ήταν ακυκλοφόρητο! Ο Θηβαίος χάρηκε. Εγώ ήμουν πιο ψύχραιμος και είχα άλλη άποψη. Επέμενα στη “Μικρή Πατρίδα”. Οι Ύποπτοι με ακολούθησαν, ο Ανδρέου συμφωνούσε. Με τα πολλά η πρόταση πέρασε και σιγούρεψα το ντουέτο. Στοιχείο που θα έδινε και άλλο suspense στο τραγούδι. Η φιλοξενία ήταν υποδειγματική. Εκτός από τον Βασίλη Βασιλάτο στα κρουστά και τον Αποστόλη Λαμπούρη στο φλάουτο, τους «Συνήθεις» θα ενίσχυαν και κάποιοι μουσικοί της ορχήστρας. Τύπωσα flyer που τα βάζαμε ως υποδοχή στα τραπέζια! Ο Θηβαίος δεν έπρεπε να χάσει τη χαρά και την αμεσότητα του. Έπρεπε να σταθεί όρθιος και να κρατήσει το στυλ που έχτισε στο «Μπαράκι». Να πει και ένα από τα πολλά σοφά καλαμπούρια που έλεγε.

Συμφωνήσαμε να λέει «Τους Κουμπάρους». Στην πρεμιέρα η Μικρή Πατρίδα αποκάλυψε την δύναμή της. Ήταν ένα συγκλονιστικό ντουέτο. Το ηχογραφήσαμε. Συμφωνήσαμε να το εκδώσουμε πρώτα εμείς. Κυκλοφορήσαμε ένα EP με την Λύρα, ένα μήνα μετά την πρεμιέρα με τίτλο “ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΥΠΟΠΤΟΙ” ζωντανή ηχογράφηση στην Ιερά Οδό, μάρτυρες υπεράσπισης Γιώργος Νταλάρας, Ελένη Τσαλιγοπούλου. Η Ελένη τραγούδησε στο ρεφρέν της Βροχής. Τέσσερα τραγούδια και ένα καλαμπούρι... Οι Κουμπάροι.  

Η μικρή πατρίδα έγινε κλασσικά αυτό που λέμε crossover! Διαπέρασε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Πήγε στα χείλη ολονών! Χωρίς μάχες και αιματοχυσίες η μικρή πατρίδα γινότανε μεγάλη! Οι «Μέρες Αδέσποτες» είχαν πουλήσει 20.000 δίσκους! Με την σύμπραξη τους στην Ιερά Οδό πήγαν στις 30.000 και! Έγιναν talk of the Town!  

Μετά από τις πωλήσεις μια δεύτερη μεγάλη χαρά ήταν όταν το ανέκδοτο «με τους κουμπάρους» το άκουσα να το περιλαμβάνει σε ομιλία του ο πατέρας-Ανανίας Κουστένης. Ο πνευματικός πατέρας των Εξαρχείων!

Πηγή: www.musicpaper.gr