Εν Άνδρω

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ

Ότι θα βλέπαμε και τραγωδία "κομμένη και ραμμένη"  στα μέτρα της "πολιτικής ορθότητας" δεν το είχαμε σκεφτεί. Ότι θα βλέπαμε τραγωδία ΛΟΑΤΚΙ ούτε αυτό. Κι όμως το είδαμε. Η πρώτη ιδέα του έρωτα σαν πολιτικό κίνημα που οδηγεί στην ειρήνη ήταν του Αριστοφάνη, του παππού της παγκόσμιας κωμωδίας. Η ιδέα του έρωτα σαν κίνημα πολιτικό που αναζητά την ειρήνη ήταν των χίπις (κάντε έρωτα όχι πόλεμο). Η ιδέα του έρωτα σαν κίνημα εκδημοκρατισμού των τάξεων (!), σαν εξίσωση όλων με όλες και όλες με... όλες (!) και άλλα τέτοια ακροβατικά με ένα εντελώς αδύναμο κι επιφανειακό κείμενο και μια σκηνοθεσία που δεν ήξερε τι σχέση έχει το κλασικό με το πρόχειρο και τι σχέση έχει το "κίνημα ΛΟΑΤΚΙ" με την Σαπφώ δεν το είχαμε φανταστεί... 

Όλα αυτά όμως τα φαντάστηκε, τα έγραψε και τα σκηνοθέτησε η Αυστραλέζα Wendy Beckett. Τα χρηματοδότησε η αυστραλιανή πρεσβεία - όπως ακούσαμε - πήγε σε 2-3 μέρη στην Ελλάδα. Κι ήρθε και στην Άνδρο. Οι λίγοι που πήγαν να το δούνε δεν ξέρω τι κατάλαβαν. Ας πω μόνο τι κατάλαβα και τι δεν κατάλαβα εγώ ως θεατής που άντεξε να δει τα 2/3 της παράστασης πριν αποχωρήσω πριν το τέλος και καταλήξω με μια φίλη για ένα ποτήρι εξαιρετικό κρύο λευκό κρασί στο μπαρ του θεάτρου. Αυτό μάλιστα άξιζε...    

Πρώτον, ο έρωτας είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να επιχειρήσουν να τον κάνουν τραγωδία/σινε-ρομάντζο κάποιοι άνθρωποι. Οι κλασικοί - ακόμα κι όταν παίζονται από ερασιτέχνες έχουν ένα πολύ μεστό, διαχρονικό, θεατρικό κείμενο που και η απαγγελία του μόνο αρκεί να καθηλώσει τον θεατή. Ο Ιππόλυτος του Ευριπίδη, που είδαμε εφέτος από τους ερασιτέχνες της Άνδρου κρατούσε και μόνο με το κείμενο το ενδιαφέρον του θεατή. Δεύτερον, η τραγωδία - όπως και η ποίηση της Σαπφούς - διαπραγματεύονται διαχρονικά θέματα αγγίζοντας κλασικές έννοιες με στοχαστικό, οικουμενικό και περίτεχνο τρόπο. Δεν επικαιροποιούν περιστασιακές επιδιώξεις και δεν καταντούν στον "δικαιοματισμό" του αμφίβολου.

Τρίτον, για μια ακόμα φορά μπορούμε να επαναλάβουμε τον ορισμό της ομορφιάς, αλλά και του ρομαντισμού, όπως τον απέδωσε ο μοναδικός Αλμπέρ Καμύ στο σπουδαίο δοκίμιο του "Η εξορία της Ελάνης": "Αν οι Έλληνες άγγιξαν την απελπισία, το έκαναν με την συνδρομή της ομορφιάς. κι η ομορφιά αποκτούσε μια δύναμη καταπιεστική..." Στο έργο παρά τις επικλήσεις του "ιδεαλισμού" και της "ομορφιάς" έλειπαν από το κείμενο και την παράσταση απελπιστικά και τα δύο. Και ο έρωτας - όπως και το παίξιμο των ηθοποιών - ήταν επιφανειακός και πρόχειρος. Και δεν έσωζαν κείμενο και παράστααη οι επίπλαστες αναφορές μιας αφελούς "πολιτικής ορθότητας" της εποχής...