Μια Άνδρος που ακόμα υπάρχει…
Του Διαμαντή Μπασαντή
Η Άνδρος που ακόμα υπάρχει...
Το παρακάτω θέμα δεν το βρήκα σε δελτίο τύπου. Δεν αναφέρεται πουθενά για να πει κάποιος «μπράβο». Ήταν απλώς μια σωστή παρέμβαση σε μια φυσική καταστροφή από ανθρώπινη αστοχία. Ένας δρόμος κόντεψε να κοπεί μετά τις προηγούμενες νεροποντές αποκόβοντας δύο χωριά από την Χώρα. Διορθώθηκε χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση του Επαρχείου. Τίποτα παραπάνω τίποτα λιγότερο.
Το θέμα μου το είχαν αναφέρει απλώς. Και το ανάφερα κι εγώ σε μια κουβέντα, πρωινό μιας Δευτέρας, στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη. Το άκουσε η κόρη της Άννας Ζαννάκη, προέδρου του χωριού, που δουλεύει εκεί και είπε με θέρμη:
- Να γράψετε για τον δρόμο μας, να γράψετε για το χωριό μας. Αν δεν γινόταν το έργο αυτό θα έπεφτε ο δρόμος και η Βουρκωτή και η Άρνη θα αποκόπτονταν από την Χώρα. Για εμάς ήταν μεγάλο έργο.
Μια σωτήρια παρέμβαση για δύο ορεινα χωριά της Άνδρου. Ακριβώς στο σημείο που βγαίνει ο μικρός δρόμος της Βουρκωτής στον επαρχειακό δρόμο της Άρνης.
Την Άννα Ζαννάκη την γνώρισα σε ένα δημοτικό συμβούλιο. Μια ηλικιωμένη κυρία. Μικρόσωμη, ευγενική, επίμονη, καρτερική. «Κάνω ότι μπορώ για το χωριό» έλεγε ζητώντας κάτι από τον αρμόδιο σύμβουλο για τα νερά. Είχε μια ήρεμη επιμονή και μια καρτερικότητα που συγκινούσε. Όταν πήγε να καθίσει στη θέση της ο αρμόδιος σύμβουλος χαμογέλασε που κοίταγα και μου είπε:
- Είναι τόσο καλή κι ευγενική που κάνω ότι μπορώ και μάλιστα κατά προτεραιότητα.
Είναι μερικοί άνθρωποι που με τον καλό τρόπο σε κερδίζουν. Και τελικά κάνεις το κάτι παραπάνω γιατί το αισθάνεσαι σαν χρέος για μια Ελλάδα και μια Άνδρο που τείνει να χαθεί. Κι εσύ νοιώθεις πως κάτι της οφείλεις…
Κάπως έτσι αργά το απόγευμα, την ώρα που γύριζα στο σπίτι, αναλογιζόμενος την θερμή επίκληση της κόρης της κ. Ζαννακη (γράψτε για το χωριό μας, γράψτε για το έργο που μας έσωσε) δεν έστριψα για Υψηλού. Αν και βράδιαζε συνέχισα για Αποίκια και Βουρκωτή.
Ο δρόμος κάπου ανάμεσα στα βουνά και στα σύνεφα με τις τελευταίες αχτίδες του ήλιου.
Πρόλαβα το ορεινό χωριό με τις τελευταίες αχτίδες του ήλιου. Τα σύννεφα περνούσαν πάνω του σαν ομίχλη. «Το χωριό που οι άνθρωποί είναι σαν να βγαίνουν μέσα από την ομίχλη» είχε γράψει η εκ Βουρκωτής λογοτέχνης Ιουλία Ζανάκη στο «Εν Άνδρω». Κι είχε δίκιο. Η Βουρκωτή: ένα χωριό χαμένο ανάμεσα στα σύννεφα και στη δεκεμβριάτικη νύχτα που έπεφτε. Μπροστά μου η τεράστια καταπράσινη ρεματιά κατέληγε στα Άχλα. Στην δεξιά πλαγιά το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου. Κάτω από την βαθιά ρεματιά ακουγόταν το νερό του Άχλα ποταμού…
Ο δρόμος πως ήταν πριν και πως μετά την παρέμβαση του επαρχείου...
Έφτασα στο σημείο του δρόμου που είχε διορθωθεί. Το φωτογράφισα και σκέφτηκα την φράση που μου είχαν πει:
- Το έφτιαξε ο Σπύρος Χαλάς από την Άρνη. Το έφτιαξε οικονομικά, γρήγορα και σωστά. Βλέπεις μένει στην Άρνη κι έχει τρία παιδιά. Κάθε μέρα από εκεί περνάνε τα παιδιά του να πάνε σχολείο. Κινδύνευαν καθημερινά…
Έστριψα να γυρίσω. Απέναντι μια παράξενη σιωπή και ακινησία στο μικρό χωριό. Σαν να μην υπήρχε κανείς. Λίγο πιο έξω από το χωριό ένα μαντρί. Εκεί υπήρχε ένα αυτοκίνητο και δύο άνθρωποι…
Η νύχτα απλώνει πάνω από την μεγάλη καταπράσινη ρεματιά μέχρι τα Άχλα...
Τοπίο στην ομίχλη σκέφτηκα καθώς θυμήθηκα το φιλμ του Αγγελόπουλου και τα γνωστά ηπειρώτικα πλάνα του. Κάτι τέτοιο είναι γι’ εμάς η Βουρκωτή και η Άρνη αναλογίστηκα. Και καθώς η νύχτα άπλωνε γύρω πήρα τον δρόμο της επιστροφής.
Άφησα πίσω μου «το χωριό που νόμιζαν πως δεν υπάρχει…» της Ιουλίας Ζαννάκη. Μια Άνδρος που ακόμα υπάρχει χάρη στην καρτερικότητα και στην επιμονή των κατοίκων όπως η Άννα Ζαννακη…
