Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Παρά την πρόσκληση δεν παραβρέθηκα εφέτος στην γιορτή του γέροντα Ευδόκιμου. Χρόνια παρών. Εφέτος όμως απών. Όταν άρχισε να φτάνει ηλεκτρονικά μια εξαιρετική φωτογραφία κι ένα πολύ ωραίο βίντεο από το μοναστήρι ένοιωσα λύπη που απουσίαζα. Όμως καθώς την κοίταγα διαπίστωσα πως είχα την άνεση να σκεφτώ πράγματα που μερικές φορές σου δίνει μόνο η απόσταση από τα γεγονότα.

Είναι γιατί η φυσική αίσθηση της ανθρώπινης παρουσίας φορτίζει έντονα την ψυχή. Η χαρά, η ευθυμία, η ένταση πολλαπλασιάζονται όταν είσαι εκεί. Η παρουσία διαγράφει με ένταση τις δικές της διαδρομές στο μυαλό και εγγράφει με έμφαση ίχνη και σημάδια στη μνήμη.

Όμως μια εικόνα, μια φωτογραφία, ένα βίντεο για κάτι που έγινε αλλού δρα διαφορετικά μέσα μας. Μας αναγκάζει να ανακαλέσουμε περασμένα σημάδια και αντίστοιχα ίχνη από παλιές μνήμες. Δρα συσχετιστικά. Ανακαλεί ότι αποτυπώθηκε κάποτε μέσα μας. Δεν αποτυπώνει νέα γεγονότα. Ενεργοποιεί την σκέψη και συσχετίζει αυτό που βλέπεις με αυτό που ξέρεις.

Κοιτούσα τον γέροντα να χορεύει την μέρα της γιορτής του κι ένοιωσα την ανάγκη να πω ένα «ευχαριστώ» στην «αγαθή τύχη» που έφερε τον δρόμο μου στον δικό του. Πότε γνωριστήκαμε; Πως γίναμε φίλοι; Γιατί τον ένοιωσα κάτι σαν πατέρα ή παππού. «Παππού της Άνδρου» τον αποκαλώ καμιά φορά. Και με τον τρόπο του είναι «ο παππούς της Άνδρου». Μας ξέρει όλους. Ξέρει τις ιστορίες μας. Ξέρει τις ζωές μας. Ξέρουμε την μεγάλη διαδρομή του στο νησί μας. Με τον τρόπο του ήταν και είναι μέλος της οικογένειας μας. Και φίλος όλων μας.

Τον έβλεπα να χορεύει στο βίντεο κι ήταν σα να έβλεπα τον πατέρα να χορεύει. Και κάτι περισσότερο. Ίσως γιατί ο πατέρας μου δεν χόρεψε ποτέ. Καθόταν πάντα σε μιαν άκρη. Ένα ψάρι έξω από τα νερά του στην στεριά. Χαμογελούσε, χωρίς πολλά λόγια. Όπως χαμογελά ο Ευδόκιμος, που έχει πιο πολλά λόγια. Όπως χαμογελούσαν όλοι οι παλιοί σε αυτό το νησί που κοντεύει να ξεχάσει το ωραίο χαμόγελο των παλιών ανδριωτών.

Ένας χείμαρρος σκέψεων αναμεμιγμένων με συναισθήματα νοσταλγίας με είχε κατακλύσει. Είναι η απόσταση σκέφτηκα. Καμιά φορά χρειάζεται γιατί βοηθά να δεις καλύτερα ή έστω με διαφορετικό τρόπο τη ζωή σου και τους ανθρώπους.

Σήμερα η «αγαθή τύχη» που με έφερε τόσα χρόνια κοντά στον Ευδόκιμο με πήγε μακριά του. Αλλά δεν μας λησμόνησε και έδωσε την ευκαιρία να δω τον Ευδόκιμο και την μέρα της γιορτής του με άλλα μάτια. Να μιλήσω διαφορετικά γι’ αυτόν τον χαρισματικό Κυκλαδίτη, που βρέθηκε στον δρόμο μας και πλουτίζει καθημερινά με την παρουσία του εμάς και το νησί μας…

Χρόνια πολλά αγαπημένε «παππού της Άνδρου»! Χρόνια πολλά σου είπαν όλοι όσοι ήταν εκεί μαζί σου σήμερα. Χρόνια πολλά κι από εμάς που δεν αξιωθήκαμε να είμαστε δίπλα σου σήμερα…