Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Που είναι τα πράγματα στην Άνδρο ενόψει των επερχομένων δημοτικών εκλογών; Ποιες διεργασίες γίνονται; Ποιοι κατεβαίνουν; Με ποιους κατεβαίνουν; Τι έκαναν μέχρι τώρα οι υπάρχοντες; Τι αλλαγές συμβαίνουν ή συνέβησαν;

Τα παραπάνω ερωτήματα ακούγονται πολλές φορές στο νησί. Είναι ένα δείγμα ότι οι πολίτες ενδιαφέρονται για την πολιτική. Και μέσω αυτής για την προοπτική του νησιού. Η παραπάνω διαπίστωση «δένει» και με τις εκατοντάδες ή και χιλιάδες αναγνώστες που διαβάζουν αντίστοιχα άρθρα της ιστοσελίδας «εν Άνδρω».

Συμπέρασμα: Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα ο κόσμος ενδιαφέρεται για την πολιτική. Δεν ενδιαφέρεται όμως για τους πολιτικούς που έχουν φθαρεί και έχουν βυθιστεί στην ανυποληψία. Καταλαβαίνει τα πολιτικά τερτίπια. Και δεν έχει διάθεση για άλλα ψέματα.

Αυτό είναι το πρώτο θετικό στοιχείο…

Πάμε τώρα στα ερωτήματα της αρχής. Έχουν απομείνει κόντα δύο μήνες για τις εκλογές. Οι διοικούντες το νησί μόλις τώρα πήραν είδηση πως ο χρόνος τους τελειώνει. Άργησαν. Άργησαν και να στήσουν συνδυασμό που θα καλύψει όλο το νησί (χρειάζονται 100 ανθρώπους – δεν είναι λίγοι).

Και άργησαν γιατί εκτός όλων των άλλων πολιτεύτηκαν μέχρι σήμερα με τον παλιό επαρχιώτικό τρόπο που έλεγε πως δύο μήνες προ των εκλογών πάμε στο καφενείο μαζεύουμε και κερνάμε τους φίλους μας καφέ. Ψαρεύουμε μερικούς «δυνατούς» κεφαλοκυνηγούς (κυνηγούς ψήφων). Αιφνιδιάζουμε έτσι τους αντιπάλους μας. Και μετά:

α) Φτιάχνουμε έναν συνδυασμό μετρώντας τα "κεφάλια" που φέρνει καθένας πίσω του. Κάτι σαν κοπάδια πρόβατα. Π.χ. ο Βαγγέλης έχει 20 ψήφους! Βάλτον στο χωριό. Ο Νίκος έχει 60! Βάλτον στον «κορμό». Ο Δημήτρης έχει 80 «κεφάλια»! Κι αυτός στον «κορμό». Κι η Ρένα έχει 30 "κεφάλια". Στείλε την στο χωριό να τους μαζέψει. 

 β) Φτιάχνουμε ένα πρόγραμμα. «Μπροστάρικο» και «υπεύθυνο». Βάζουμε ένα «γραμματιζούμενο» παιδί και του λέμε γράφε έργα: Το γεφύρι που δεν φτιάξαμε. Τώρα ΘΑ το φτιάξουμε. Τα ποτάμια που δεν διαμορφώσαμε. Τώρα ΘΑ τα μαζέψουμε. Έχουμε πια εμπειρία! Α! Ναι και τον ΧΥΤΥ που δεν χωροθετήσαμε; Τώρα ΘΑ τον φτιάξουμε! Και τον ΒΙΟΚΑ που δεν χωροθετήσαμε. Τώρα ξαφνικά «λεφτά υπάρχουν» - το έγραψε και η εφημερίδα του νησιού! Λοιπον και ΘΑ τον χωροθετήσουμε και ΘΑ τον φτιάξουμε και ΘΑ δουλέψει και ΘΑ…!

γ) Μετά αμολιόμαστε πόρτα-πόρτα για καμιά 20αριά μέρες (έτσι κάναμε την εποχή του παλιού δικομματισμού) και λέμε το ποίημα (τι σπουδαίοι είμαστε κλπ)! Και τι μεγάλος είναι ο …μεγάλος! Και τι μεγάλοι είναι οι …μεγάλοι δίπλα στον μεγάλο! Και τάζουμε λαγούς! Και όλα μέλι και με-γάλα!!!…

δ) Γράφουμε και ένα δοξαστικό μας. Φορτώνουμε τα λάθη στους …προηγούμενους!!! Ναι, αλλά αν πάλι εμείς (λέω εγώ τώρα) είμαστε οι προηγούμενοι; Κανένα πρόβλημα. Φταίνε οι συνεργάτες που δεν τράβηξαν. Γι’ αυτό αλλάζουμε έναν-δύο και τους φορτώνουμε τις ζημιές. Και πάμε πάλι από την αρχή. Μεγαλεία μεγάλε…

Το κακό σε αυτή την αχτύπητη μέθοδο, που έρχεται κατ’ ευθείαν από τις αρχές του 20^ου αιώνα, το έκανε ο «επάρατος» Καλλικράτης και το «καταραμένο» το διαδίκτυο.

Ο Καλλικράτης πήγε και ανακάτεψε τις κοινωνίες των «κεφαλιών» και των κεφαλοκυνηγών… Αυτό έπαθε και η Άνδρος. Μπλέχτηκε το Γαύριο με το Κόρθι. Το Μπατσί με την Χώρα. Το Απροβάτου με το Υψηλού και το Βραχνού. Η Παλαιόπολη με την Καπαρία και τα Αηδόνια. Μπλέχτηκαν τα περίπτερα με τα σούπερ-μάρκετ και φτάσαμε να έχουμε τρεις ημίκλειστες κοινωνίες (Υδρούσα, Χώρα, Κόρθι) να προσπαθούν να επικοινωνήσουν μαζί, να ψηφίσουν μαζί, να καταλάβουν πως ζουν σε ένα νησί όλοι μαζί!!!

Καλά ζούσαν όλοι αυτοί πριν μαζί και χώρια: Με τις προκαταλήψεις τους ο ένας για τον άλλο. Με τις αντιθέσεις τους που τις καλλιεργούσαν κάποιοι για να εκλέγονται!!! Έτσι, οι Κορθιανοί μιλούσαν για την «μπουρζουαζία των 20 καλοκαιρινών ημερών της Χώρας»! Ξέχναγαν βεβαίως πως κι αυτοί 20 μέρες του καλοκαιριού πάνε στο έρμο Κόρθι. Όλο τον άλλο καιρό  είναι …έρημο! Οι Χωραΐτες έλεγαν για τους «χωριάτες από το Κόρθι»! Ξέχναγαν βεβαίως πως η «τρομερή» απόσταση πόλη-χωριό ήταν μόνο 20 χιλιόμετρα και 20 λεπτά! Το Μπατσί έλεγε (και τι δεν έλεγε) για το …Γαύριο!!! Και το Γαύριο τα ίδια και χειρότερα για το …Μπατσί!!!

Τι ωραία που ήταν πριν. Ήταν μια ωραία ατμόσφαιρα στο νησί μας!

Ήρθε όμως αυτός ο "Καλλικράτης" και εξανάγκασε όλους τους «πατριώτες» να ζήσουν σε μια πατρίδα. Σε ένα Δήμο. Σε ένα νησί. Ω Θεέ μου…

Δυστυχώς με τέτοια μυαλά στην Άνδρο δεν πήγαμε και πολύ μακριά. Καθόλου τυχαίο, λοιπόν, πως δύο μήνες προ των εκλογών έχουμε σήμερα έτοιμο κι οργανωμένο μόνο έναν συνδυασμό!!! Του κ. Θεοδόση Σουσούδη. Συντεταγμένο από καιρό. Με παρουσία και αντιπολίτευση με προτάσεις. Με έκδοση περιοδικής εφημερίδας και καθημερινή παρέμβαση στο διαδίκτυο! Με παρόντα αρχηγό και στελέχη σε όλο το νησί…

Απέναντι το κενό! Ή, μάλλον ο κ. Νίκος Θεολόγου. Μόνος του παλεύει να σπρώξει στη μάχη τον κ. Γλυνό. Μόνος του ψάχνει υποψήφιους ακόμα και στους άφαντους (π.χ. τον κ. Μαλταμπέ). Μόνος του προτείνει διάφορους επικεφαλής στον συνδυασμό που αυτός δημιούργησε το 2010 και που τώρα φυλλορροεί. Οι προτάσεις πολλές (γνωστά σε όλους και τα ονόματα). Οι αρνήσεις εξίσου πολλές.

Το χτες κι το αύριο

Μέχρι το 2010 η Άνδρος ήταν διαιρεμένη σε τρία τιμάρια. Το βόρειο (Υδρούσα), το κεντρικό (Χώρα) και το νότιο (Κόρθι). Ήταν τρεις ημίκλειστες (ή και κλειστές) κοινωνίες. Ο τρόπος εκλογής και διοίκησης δεν απείχε και πολύ από αυτόν του 1980 ή του 1960. Οι συνδυασμοί φτιάχνονταν στο τέλος της τετραετίας με βάση την μέθοδο που αναφέραμε παραπάνω. Έτσι κυριαρχούσαν αυτοί που κυριαρχούσαν. Και μετά το 1990 έτσι κυριάρχησαν αυτοί που κυριάρχησαν (δες εφοπλισμός και αφοπλισμός).

Έτσι, έζησε ο κ. Γλυνός «ευτυχισμένος» τοπάρχης στην ημίκλειστη κοινωνία του Κορθίου. Με αυτή την νοοτροπία ήλθε να διοικήσει τις επίσης ημίκλειστες κοινωνίες της Χώρας και της Υδρούσας. Στο Κόρθι η απουσία του καλυπτόταν από τα ημίκλειστα στεγανά. Πως όμως να καλυφθεί στην Χώρα, στο Μπατσί και στο Γαύριο; Κάθε μια από αυτές τις περιοχές είχε τα δικά της προβλήματα, τις δικές της ανάγκες, τα δικά της ημίκλειστα στεγανά. Η απουσία του δημάρχου δεν ήταν απλά εμφανής: Ήταν κραυγαλέα! Και επειδή έστησε συνδυασμό το 2010 στα γρήγορα, λόγω της βιασύνης και του Καλλικράτη τότε, ξεγελάστηκε και νόμισε πως έτσι θα είναι πάντα.

¨Όμως είχε πλέον να διοικήσει τρεις εξίσου ημίκλειστες περιοχές, που κινούμενες παράλληλα ή αντίθετα, λειτουργούσαν πρακτικά ως μια μισάνοιχτη κοινωνία. Ή, και ανοιχτή κοινωνία. Χρειαζόταν αδιάκοπη κίνηση και ικανοί συνεργάτες. Χρειαζόταν παρουσία. Ο κ. Γλυνός κινήθηκε ελάχιστα και από συνεργάτες ας το αφήσουμε…

Ξεχάστηκαν όλοι μαζί στην καφενόβια πολιτική των αρχών του 20^ου αιώνα και όταν βγήκαν στην αγορά τον Δεκέμβριο του 2013 είδαν πως είχαν χάσει το πολιτικό έδαφος κάτω από τα πόδια τους.

Η αίσθηση της αιωνιότητας, που τους έδωσε η εξουσία, οι εμφανείς αδυναμίες τους, αλλά κυρίως το άνοιγμα των κοινωνιών της Άνδρου μέσα από τον Καλλικράτη είχαν αλλάξει το τοπίο. Ξαφνικά το 2014 πήραν είδηση πως είχε μπει πια ο 21^ος αιώνας! Οι κοινωνίες άνοιγαν πολιτικά. Και αυτοί δεν το ήξεραν. Άνοιγαν και επικοινωνιακά και αυτοί δεν το είχαν πάρει είδηση…

Πίστεψαν πως φτιάχνοντας συνδυασμό με τον τρόπο που περιγράψαμε στην αρχή και κινούμενοι στα αρχαϊκά επικοινωνιακά μοτίβα θα τα κατάφερναν. Μαζί τους το πίστεψαν και κάποιοι αφελείς. Πρώτη-πρώτη η μοναδική εφημερίδα του νησιού, την οποία είχαν πια καταφέρει να κάνουν ...φιλικότερη!

Βεβαίως δεν είχαν πάρει είδηση πως η κοινωνία είχε ανοίξει. Και πως η εφημερίδα είχε μείνει πίσω στο επικοινωνιακό παιχνίδι. Αυτό τώρα παιζόταν στο facebook, στα blog και στα site της Άνδρου. Ξαφνικά είδαν πως δεν ήξεραν τίποτα από την σύγχρονη πολιτική, που θέλει δράση, νεύρο, έργο, δύναμη, γνώση, παρουσία. Δεν ήξεραν τίποτα και από την σύγχρονη επικοινωνία που θέλει πιστότητα, αμεσότητα, απλότητα, ταχύτητα.

Είχαν ξεμείνει στον καφενέ της Χώρας ψάχνοντας ηγέτη, ψάχνοντας λαγούς να τους φορέσουν πετραχήλια για να τους βάλουν επικεφαλής. Το ότι προσήλθε στο «προσκλητήριο» τους μόνο ο κ. Μαλταμπές δείχνει την ένδεια τους. Το ότι μια αντιδήμαρχος τα έχει σπάσει (κατά πως λένε στην αγορά) και πως άλλοι δεν ακολουθούν τις επιλογές τους είναι άλλη ένδειξη των εσωτερικών αντιθέσεων τους…

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως θα κάτσουν με σταυρωμένα χέρια μέχρι το τέλος. Ούτε σημαίνει πως δεν θα υπάρξουν άλλοι φιλόδοξοι άνθρωποι να μπουν στον στίβο της τοπικής πολιτικής.

Όμως πλέον έχουμε δύο ακόμα νέα και πολύ σημαντικά δεδομένα:

α) Η πολιτική στην Άνδρο όπως και αλλού έχει αλλάξει. Και αυτό είναι σημαντικό συμπέρασμα. Οι κοινωνίες της Άνδρου είτε κλειστές είτε ημίκλειστες πλέον κινούνται. Παράλληλα ή αντίθετα δεν έχει σημασία. Όμως, κινούνται. Αυτό σημαίνει πως έχει ανοίξει πια το πολιτικό παιχνίδι. Όποιος θέλει να μπει στην πολιτική θα μπει με νέους όρους. Πιο δυναμικούς. Αυτό είναι θετικό για την κοινωνία και τη δημοκρατία. Το παλιό φεύγει το καινούριο έρχεται…

β) Και η επικοινωνία έχει αλλάξει. Πάει η εποχή του αφέντη που έλεγε κάτι και όλοι κρέμονταν από τα χείλη του. Πάει η εποχή της μιας εφημερίδας που έγραφε και αυτό ήταν. Είμαστε στην εποχή της ταχύτητας, της πιστότητας, της αμεσότητας, του διαδικτύου. Με όλα τα κακά και τα καλά. Εκεί ζούμε πια. Δεν γυρίζει πίσω ο τροχός. Όσοι θέλουν να παίξουν ρόλους είναι αναγκασμένοι να τρέξουν, να επιμορφωθούν, να αγωνιστούν σε έναν νέο πολύ πιο ανταγωνιστικό κόσμο.

Καλώς ορίσαμε στη νέα εποχή. Και στην Άνδρο.