Εν Άνδρω

 

Ο επίσημος ελληνικός χάρτης που συμφωνεί με την Κομισιόν και θα κατατεθεί στην ΕΕ

Την περάτωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού ανακοίνωσαν σήμερα, Μεγάλη Τετάρτη, τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, δίνοντας στη δημοσιότητα και τον σχετικό χάρτη για το Αιγαίο την Κρήτη και το Ιόνιο. «Για πρώτη φορά η χώρα μας θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου και επίσης για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της», τονίζεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση των δύο υπουργείων.

Οι εκατέρωθεν χάρτες ή να 'χανε να λέγανε

Ο επίσημος ελληνικός χάρτης με βάση τις θέσεις της Κομισιόν και του ευρωπαϊκού χάρτη της Σεβίλλης

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν είχε δημοσιεύσει χάρτη που αποτύπωνε τις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες, αναγνωρίζοντας την επήρεια όλων των νησιών, περιλαμβανομένου του Καστελόριζου. Με βάση αυτόν τον χάρτη και με τον χάρτη της Σεβίλλης εξέδωσε η Ελλάδα τον παραπάνω χάρτη που αποδέχονται στην πράξη τόσο η Λιβύη όσο και οι δύο αμερικάνικες εταιρείες πετρελαίων Exon-Mobil και Chevron... 

Ο τουρκικός χάρτης που "δεν δεσμεύει το κράτος κι αποτελεί (πρόταση) για επιστημονική και νομική μελέτη". Νά 'χανε να λέγανε δηλαδή.. 

Απέναντι στις θέσεις της Κομισιόν, της Ελλάδας και των δύο μεγαλύτερων εταιρειών πετρελαίων στο κόσμο η Άγκυρα αντιδρά εκδίδοντας ανακοίνωση στην οποία ανέφερε πως «λαμβάνει όλα τα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και στην Κύπρο». Παραθέτουμε τον χάρτη που δημοσίευσε η τουρκική εφημερίδα Milliyet και κόβει στη μέση το Αιγαίο! Λέει η εφημερίδα πως όριο είναι «η μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών χωρών λήφθηκε ως σύνορο». Και προσθέτει πως ο χάρτης δεν αποτελεί επίσημο όριο θαλάσσιας δικαιοδοσίας που δεσμεύει το κράτος, αλλά αποτελεί επιστημονική και νομική μελέτη με βάση το τουρκολυβικό μνημόνιο, που εγκατέλειψε η Λιβύη. Και προσθέτει πως αναμένει τον χάρτη του ψευδοκράτους στην Κύπρο, το οποίο δεν αναγνώρισαν ούτε τα τουρκογενή κράτη της κεντρικής Ασίας! Να 'χανε να λέγανε...

"Υπερασπιζόμαστε στην πράξη τα εθνικά συμφέροντα" 

«Κλείνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος, υπερασπιζόμαστε τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη», λένε κυβερνητικές πηγές, προσθέτοντας παράλληλα το ότι, επειδή λύνονται εκκρεμότητες του παρελθόντος, αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν επιδιώκει καλές σχέσεις με την Τουρκία. Σημειωτέον, η αντίδραση της γείτονος αναμένεται να είναι οξεία. Όμως, από την κυβέρνηση διαμηνύουν ότι για τον χάρτη εφαρμόζεται η αρχή της μέσης γραμμής για τη χάραξη υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, μέχρι να συναφθούν συμφωνίες οριοθέτησης με γειτονικά κράτη π.χ. Τουρκία, Αίγυπτος κ.ο.κ. Και βεβαίως η κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού μπορεί να λειτουργήσει και ως οδηγός για την αξιοποίηση θαλασσίων πόρων, με την είσοδο της αμερικανικής Chevron στην εξίσωση της αξιοποίησης των ελληνικών υδρογονανθράκων να είναι πρόσφατη. Με αυτό το δεδομένο, κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν ότι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός γίνεται τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός

Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός χωρίζεται σε τέσσερις χωρικές ενότητες και καθορίζει τα όρια της υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες του 1977 και του 2020. Αντίστοιχα τα όρια της ΑΟΖ αντανακλούν την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020.

Η αποτύπωση της μέσης γραμμής καθορίζει τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας μέχρι την σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές. χάρτης περιλαμβάνει επίσης τα όρια αιγιαλίτιδας ζώνης, υφιστάμενη εθνική νομοθεσία, ελληνοτουρκικό πρωτοκόλλου του 1926, ιταλοτουρκική συμφωνία και πρωτόκολλο του 1932, με την επιφύλαξη εν γένει επέκτασης του εύρους έως 12 ναυτικά μίλια, σύμφωνα με τη σύμβαση δικαίου της θάλασσας που αντανακλά εθιμικό διεθνές δίκιο.

Η προσέγγιση που υιοθετήθηκε είναι ολιστική, συνθέτοντας συχνά αντικρουόμενες παραμέτρους — κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές — ώστε να υπηρετηθούν στόχοι όπως:

- Η κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος,

- Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,

- Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ενάλιων αρχαιοτήτων,

- Η θαλάσσια ασφάλεια και μεταφορές,

- Η εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων,

- Η ιχθυοκαλλιέργεια και

- Η ενίσχυση των διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος.

Η Στρατηγική δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συνδιαμόρφωση προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια και στις αλληλεπιδράσεις ξηράς – θάλασσας, μέσω της πρόβλεψης Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων ανά περιοχή.

Η Στρατηγική εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως πολύτιμο εργαλείο πολιτικής, διπλωματίας και επενδυτικού σχεδιασμού για τις θάλασσες της χώρας, εδραιώνοντας με τεκμηριωμένο τρόπο την κυριαρχία και τις θαλάσσιες αρμοδιότητες της Ελλάδας.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Με τον ΘΧΣ και την ΕΧΣΘΧ, η Ελληνική Πολιτεία για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, υλοποιώντας την υποχρέωση που απορρέει από την Οδηγία 2014/89/Ε.Ε. και ασκώντας τα δικαιώματα που πηγάζουν από το Διεθνές Δίκαιο. Ακόμα τονίζεται πως για πρώτη φορά οργανώνονται θεσμικά οι θαλάσσιες ζώνες της χώρας. Ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ και την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια. Ο χάρτης δίνει ολοκληρωμένη απάντηση στην υποχρέωση που προέκυψε μετά την καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον περασμένο Φεβρουάριο. Επιπλέον, ενσωματώνει κρίσιμα στοιχεία για την ελληνική υφαλοκρηπίδα, καθώς και για τις συμφωνίες ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο.

Ερωταπαντήσεις για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό

1. Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση και η εξειδίκευση και αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού; (ΘΧΣ)

Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).

2. Δηλαδή τι αποτυπώνει ο χάρτης;

Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη, συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.

Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.

3. Άρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία με την οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων.

Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ.

4. Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.

5. Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.

6. Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;

Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος. Υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες.

7. Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. Άρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;

Το ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία.

Εξάλλου, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. που απορρέει από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται στο πλαίσιο επίτευξης σειράς Ευρωπαϊκών Στρατηγικών, όπως η Πράσινη Συμφωνία και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια (EUMSS-EU Maritime Security Strategy).

ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΙΝΗ & ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ