«Η Κυρά της Ρω» του Γιάννη Σκαραγκά με τη Φωτεινή Μπαξεβάνη στον ομώνυμο ρόλο και σε σκηνοθεσία Σταύρου Λίτινα στο Δημοτικό Θέατρο Χώρας Άνδρου Σάββατο 9 Νοεμβρίου, 20.00 και Κυριακή 10 Νοεμβρίου, 19.00.

Γράφει ο Γιώργης Βενετούλιας Συγγραφέας, φιλόλογος-ερευνητής, λαογράφος (Αναγνώστης έστειλε το παρακάτω κείμενο-βιογραφία του σημαντικού ανδριώτη βιολιτζή Βαγγέλη Ζαγοραίου από το Κόρθι, αφού όμως πρώτα επικοινώνησε με την Σεβαστή Ζαγοραίου, που είναι στην Αμερική και πήρε άδεια για να δημοσιευτεί στο Εν Άνδρω. Γνωρίζοντας τον σπουδαίο λαϊκό οργανοπαίχτη εδώ και χρόνια κρίναμε πως είναι πολύ σημαντικό να δημοσιεύουμε την βιογραφία αυτού του τόσο ξεχωριστού και σεμνού καλλιτέχνη της Άνδρου, που έγραψε ο συγγραφέας, φιλόλογος και λαογράφος Γιώργης Βενετούλιας. Για να θυμηθούν οι παλαιότεροι και να γνωρίσουν οι νεώτεροι - Εν Άνδρω)

  Τα πήρε όλα το μηχάνημα. Ξερολιθιές, ρέμα, όρια. Κάποιος θεώρησε την περιοχή οικόπεδο!!!  (Λάβαμε την επομένη της δημοσίευσης για τα Λεύκα ένα εξαιρετικά ευγενικό και λίαν κατατοπιστικό γράμμα από την αναγνώστρια που ανακίνησε το θέμα για τους δρόμους που διανοίχτηκαν στο ρέμα, τις καταστροφές των ξερολιθιών και των ορίων των κτημάτων που αυτές σηματοδοτούσαν. Χαρήκαμε ιδιαίτερα με τον τρόπο που η αναγνώστρια υπέδειξε το λάθος αντίληψη μας ως προς τη σχέση ξερολιθιάς και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία όπως διαπιστώσαμε έχει να κάνει με την τεχνική της κατασκευής κι όχι μόνο με την κατασκευή την ίδια όπως θεωρήσαμε εμείς. Με ιδιαίτερα φιλικό τρόπο η αναγνώστρια μάς παρέπεμψε σε ένα πολύ σύντομο άρθρο για το θέμα. Διαβάζοντας το γράμμα της και το άρθρο για την τεχνική της ξερολιθιάς κρίναμε πως θα ήταν καλό να το διαβάσουν και οι αναγνώστες μας μαθαίνοντας τόσο τις εξελίξεις στην περιοχή όσο και για την σχέση ξερολιθιάς και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς - ΕΝ ΑΝΔΡΩ)   Τι ρέμα, τι δρόμος; Ένα και το αυτό για κάποιους... ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΕΥΚΑ, ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΞΕΡΟΛΙΘΙΑΣ ΚΑΙ ΑΥΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ "Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την δημοσίευση. Και τον σεβασμό που δείξατε στην διακριτικότητα που σας ζήτησα. Τα παρακάτω τα γράφω για δική σας ενημέρωση, μόνο επειδή ξέρω ότι σας ενδιαφέρει η γνώση πολλών και διαφόρων θεμάτων σε βάθος. Να διευκρινίσω ότι οι δρόμοι που διανοίχτηκαν ήταν 3-4 και ο ένας διέλυσε τις πέτρινες ξερολιθιές που περιστοίχιζαν ξένες περιουσίες. Οι ιδιωτικές περιφράξεις γκρεμίστηκαν ολοσχερώς και οι πέτρες χρησιμοποιήθηκαν σαν πρώτη ύλη για την αναστήλωση του πέτρινου κτίσματος που κάποιος αναστήλωσε. Οι ιδιοκτήτες θα κινηθούν νομικά για τα περεταίρω. Οι ξερολιθικές περιφράξεις και η τέχνη της κατασκευής τους θεωρούνται προστατευόμενες και ιστορικής σημασίας από τη. UNESCO. Σας αποστέλλω, ένα συντομότατο άρθρο, για δική σας ανάγνωση, επειδή ξέρω ότι σας ενδιαφέρει πάντοτε η γνώση, σχετικά με την Άυλη πολιτιστική κληρονομιά."   Η τέχνη της ξερολιθιάς Πρόκειται για την τέχνη της κατασκευής κτισμάτων με λίθους χωρίς κανένα συνδετικό υλικό. Οι ξερολιθικές κατασκευές είναι άλλοτε έντονα ορατές, όπως εκτεταμένα εντυπωσιακά σύνολα ταρατσωτών καλλιεργειών, και άλλοτε διακριτικές και ταπεινές, όπως τα κτίσματα γεωργοκτηνοτροφικής χρήσης. Ωστόσο, είναι πάντα καλαίσθητες και φιλικές προς το περιβάλλον. Η τεχνική χρησιμοποιείται επίσης για όλες τις εγκαταστάσεις που συμβάλλουν στην αποστράγγιση, την άρδευση και την ύδρευση των γαιών. Προτιμάται για τα τεχνικά πλεονεκτήματά της, που οφείλονται στις λειτουργικές ιδιότητες της δόμησης εν ξηρώ και στο γεγονός ότι δεν απαιτούνται ιδιαίτερα τεχνικά μέσα. Η συμβολή της ξερολιθιάς στην οργάνωση και τη συγκρότηση τοπίων και ταυτοτήτων υπογραμμίζεται σε διεθνές επίπεδο όλο και περισσότερο. Η Τέχνη της Ξερολιθιάς εγγράφηκε: στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2015. στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO,2003) το 2018. ΠΗΓΗ: Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας

Με μεγάλη χαρά η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων σας προσκαλεί στην παρουσίαση της εκπαιδευτικής δράσης με θέμα τη Χάρτα του Ρήγα, που θα πραγματοποιηθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας Άνδρου, την Παρασκευή 11.10.2024 στις 19:00. Η παρουσίας σας θα είναι ιδιαίτερη τιμή για εμάς.

  Καλημέρα σας, Σας προωθούμε  την αφίσα του 11ου Πανελληνίου Διαγωνισμού Νέων Πιανιστών που έχει προγραμματιστεί για τις  12 και 13 Οκτωβρίου 2024 στο Δημοτικό Θέατρο Άνδρου. H παρακολούθηση από το κοινό επιτρέπεται και η είσοδος είναι ελεύθερη . Παράλληλα,  αξιοποιώντας και φέτος  την τεχνολογία και τα σύγχρονα εργαλεία κοινωνικής  δικτύωσης,  ο Διαγωνισμός έχει προγραμματιστεί να μεταδοθεί ζωντανά (live streaming) μέσω YouTube από το Mousa Andros στις 16.00 το Σάββατο (διαγωνιστικό μέρος) και στις 12.30 την Κυριακή για την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και την απονομή των βραβείων. Τα  links για τις δύο ημέρες είναι τα ακόλουθα : Για το Σάββατο. https://youtube.com/live/B0Fi1rGWKhc?feature=share  Για την Κυριακή https://youtube.com/live/P4kmLNnM6CU?feature=share  Σας περιμένουμε ! Παρακαλούμε, αν μπορείτε διαδώστε το στα μέλη σας.  Ευχαριστούμε Με εκτίμηση Ντορίνα Αμωράτη Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Διαγωνισμού

Ανάμεσα στο κτιστό και στο άκτιστο φως  Της Αθηνάς Σχινά Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ)    Ο Κώστας Γαρύφαλλος ζωγραφίζει αλληγορικές ιστορίες και βιώματα ζωής, μέσα από τα τοπία του. Είναι αλήθεια πως με την πρώτη ματιά στα έργα του, αντικρίζει κανείς ανεμοδαρμένα ύψη, βουνά κι ακρογιάλια, χαμόκλαδα και δέντρα να αντιστέκονται στις θύελλες ή θαλασσοταραχές και γεμάτους σύννεφα ουρανούς, μαζί με τρικυμίες και βροχές, αλλά και καταγάλανους ουρανούς να αντιφέγγουν στα ήρεμα σπανίως αιγαιοπελαγίτικα νερά.

Της Μαρίνας Καρπόζηλου ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ   Το ξύλινο πλοίο Ευαγγελίστρια τύπου "Πέραμα". Διασώθηκε το 1989 και ανήκει στο Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου της Μυκόνου. Ο τύπος αυτός πλοίου πάει πίσω στα βυζαντινά χρόνια. «Αν πατήσεις στο ίντερνετ θα με βρεις. Βάλε “Χριστίνα – Μαρία, βόλτα και μαγειρική με παραδοσιακό ψαροκάικο στη Νάξο”. Το βρήκες;» Ο Σταμάτης Σέργης είναι περήφανος για το σάιτ που του έφτιαξαν οι κόρες του. «Τέσσερα κορίτσια έχω, καμία δεν θέλει να ασχοληθεί με το καΐκι. Το καταλαβαίνω. Είναι δύσκολη δουλειά, πρέπει να αγαπάς τη μυρωδιά της θάλασσας για να θες να την κάνεις. Εμένα από 10 χρονών παιδάκι αυτή είναι η ζωή μου. Και ο πατέρας μου ψαράς ήταν».

  ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Πίττας γράφει για τις συνταγές, τα τοπικά προϊόντα και τους ανθρώπους που κάνουν την κυκλαδίτικη κουζίνα να ξεχωρίζει και να ανθίζει. Τα κυκλαδονήσια, με τη θάλασσα να τα περιβάλλει, να τα χωρίζει, αλλά να είναι ταυτόχρονα και γέφυρα που τα ενώνει, με τους ανέμους που τα μαστιγώνουν, τις λιγοστές βροχές που τα ξεδιψούν, τα καλοκαιρινά μελτέμια που τα δροσίζουν, την κοινή μορφολογία της φύσης τους και την παρόμοια βλάστησή τους, με τις ίδιες λίγο πολύ ιστορικές εμπειρίες που έζησαν και με μια κοινή στάση των κατοίκων τους απέναντι στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν μέσα στους αιώνες, δημιούργησαν ένα ενιαίο πολιτισμικό σύνολο. Οι ίδιοι τρόποι για να δαμάσουν τους αέρηδες, ώστε να αλέσουν το στάρι τους, ο ίδιος μόχθος να ημερέψουν τις άγριες βουνοπλαγιές για να τις μετατρέψουν σε γόνιμες, καλλιεργήσιμες «πεζούλες», η παρόμοια οργάνωση των οικισμών τους και της κοινωνικής τους ζωής δεν απέτρεψαν το καθένα από αυτά τα νησιά να αναπτύξει τη δική του ιδιαιτερότητα σε πολλούς τομείς και φυσικά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κουζίνας του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα δεκάδες ξεχωριστά τυράκια των Κυκλάδων που επίκειται να μπουν στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (ανθότυρο, γραβιέρα, κοπανιστή, κρασοτύρι, λαδοτύρια, μαλαθούνι, μανούρα, μελίχλωρο, νιώτικο, ξηρό Μηλέικο, ξινό, ξινομυζήθρα, πέτρωμα, Σαν Μιχάλη, σκοτύρι, τυροβολιά, χλωρό κ.ά.), αλλά και τα τόσα εμβληματικά εδέσματα, σύμβολα της τοπικής γαστρονομίας τους: πατατάτο (Αμοργός), φρουτάλια (Άνδρος), λαδένια (Κίμωλος), ταραχτό (Κύθνος), πλακόπιτες, πιταράκια και φλάουνες (Μήλος), μόστρα (Μύκονος), ρόστο (Νάξος), ρεβυθάδα (Πάρος), ντοματοκεφτέδες (Σαντορίνη), μαραθοτηγανίτες (Σέριφος), μαστέλο (Σίφνος), αθερινόπιτα (Σύρος), φάβα (Σχοινούσα), αγκιναρόπιτες (Τήνος), ματσάτα (Φολέγανδρος) κ.ά. Όλα αυτά, δείγματα μιας γαστρονομικής παράδοσης που κινδύνευσε να χαθεί, αλλά που διατηρείται χάρη στην επιμονή των ντόπιων νοικοκυρών που τα φτιάχνουν για τις οικογένειές τους και των μαγείρων/μαγειρισσών, που τα προσφέρουν στα ταβερνάκια τους. Ανυπολόγιστη συνεισφορά στη διατήρηση και στην ανανέωση της κυκλαδίτικης γαστρονομίας είχε ο αείμνηστος Γιώργος Χατζηγιαννάκης στη Σαντορίνη, ο πρώτος που απετόλμησε ‒σε χαλεπούς καιρούς για την ελληνική κουζίνα‒ τη δεκαετία του 1980 να αντιμετωπίσει τη σαντορινιά κουζίνα με δημιουργική ματιά, ανοίγοντας νέους δρόμους. Το παράδειγμά του υιοθέτησαν ακολούθως δεκάδες νέοι μάγειροι chef-patrons και ίσως στις μέρες μας να μην υπάρχει ούτε ένα νησάκι στο Αιγαίο (σαν την Ηρακλειά, για παράδειγμα, ή την Κύθνο) που να μην έχει τους πιονιέρους της δημιουργικής τοπικής κουζίνας. Τριάντα χρόνια αργότερα, η διοργάνωση Tinos Food Paths, το κίνημα των νέων μαγείρων-καταστηματαρχών της Τήνου (όπως ο Μάιος του ’68 στο Παρίσι, που ήταν η επανάσταση των νέων απέναντι στην εξουσία και την καταναλωτική ζωή), ανέδειξε τη δυναμική των συλλογικοτήτων. Οι εκδηλώσεις, τα δρώμενα και οι γευσιγνωσίες που γίνονταν κάθε Μάιο στην Τήνο, από το 2015 έως το 2019, είχαν μοναδικές ποιότητες ιδεών και πράξεων και θεωρώ ότι ήταν οι πιο αυθεντικές και ηρωικές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής γαστρονομίας. Τα τοπικά προϊόντα των Κυκλάδων, κρέατα, ψάρια, θαλασσινά, αλλαντικά, τυράκια, μποστανικά, χόρτα και φρούτα, που γίνονται νοστιμότατα φαγάκια στα χέρια των παραδοσιακών μαγείρων προβάλλοντας το ήθος της απλότητας, νέοι σεφ με ευαισθησίες και σεβασμό στην τοπικότητα και στην εποχικότητα, αλλά και ένα κοινό που τους υποστηρίζει με φανατισμό, αποτελούν την πιο αποτελεσματική άμυνα απέναντι στην κυριαρχία των τουριστικών στερεοτύπων και στην εισβολή της αλαζονικής κουζίνας των αστικών κέντρων και των πολυδιαφημισμένων από τις τηλεοπτικές εκπομπές σταρ των κοσμοπολίτικων κουζινών. Στο χέρι μας είναι να υποστηρίξουμε κι εμείς, από την πλευρά μας, τα πολιτισμικά αγαθά των νησιών μας και τους ανθρώπους τους. Τους το οφείλουμε, όπως το οφείλουμε και στον εαυτό μας.

Την Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρα 19:00 στο φιλόξενο Λάας των αδελφών Μπατή θα γίνει παρουσίαση της β' έκδοσης του βιβλίου Ναυτικές Ιστορίες της Άνδρου, που επιμελήθηκε ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Διαμαντής Μπασαντής. Την παρουσίαση θα κάνει ο επιμελητής του βιβλίου. Για τις μεγάλες και τραγικές στιγμές αυτής της ιστορίας θα μιλήσει ο Κυριάκος Θωμάς εστιάζοντας στο ναυάγιο του Χρυσή Αυγή στον Κάβο Ντόρο λίγα μίλια από το Γαύριο όπου χάθηκε ο πατέρας του. Αλλά και κατόπιν ως ο δήμαρχος που μερίμνησε κι έβαλε μνημείο για το ναυάγιο της Άνδρου στο Γαύριο.