Εν Άνδρω

Γράφει ο ΜΑΡΙΟΣ ΜΠEΓΖΟΣ

π. Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών 

(Ο ανδριώτης π. Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ Μάριος Μπέγζος γράφει για τον αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, τον  μεγάλο ιεράρχη, τον φωτισμένο διανοητή, τον σπουδαίο άνθρωπο. Και τον αποχαιρετά - σήμερα μέρα της εξόδιου ακολουθίας του στα Τίρανα - αναφερόμενος σε σημαντικές στιγμές από την 20ετή πορεία τους ως καθηγητές στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών - ΕΝ ΑΝΔΡΩ)

Πρωτοσυναντηθήκαμε στα τέλη του 1972, όταν εκείνος αναλάμβανε καθήκοντα Καθηγητή Θρησκειολογίας στην Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ κι εγώ ως τελειόφοιτος προσερχόμενος εθελοντικά να ακροασθώ τις παραδόσεις του, παρότι είχα ήδη αποφοιτήσει στο σχετικό μάθημα ετοιμαζόμενος για το πτυχίο μου.

Η φήμη προτρέχει του ανθρώπου! Αρκούσε ολιγόλεπτη συνάντηση μαζί του για να δικαιώσει όλους τους σημερινούς επαίνους για τον Αναστάσιο. Η προσωνυμία του γνώρισε ποικιλίες από το νεανικό Τάσος στο μετέπειτα Αναστάσιος και στην τιτλοφορία: θεοφιλέστατος 1972-1982, πανιερώτατος 1982-1992 και μακαριώτατος 1992-2025.

Στο πρωτοποριακό ιεραποστολικό κέντρο του στην Αθήνα, Σινά και Σόλωνος, διαγωνίως κατέναντι της Νομικής, δεξιά τω ανερχόμενω, ΠΟΡΕΥΘΕΝΤΕΣ, στεγαζόμενο σε μικρό διαμέρισμα ιδιώτη εθελοντικά προσφερόμενο, ο τότε νεόφερτος καθηγητής μάς παραχωρούσε τον χώρο για άτυπο εξωσχολικό σεμινάριο θεολογίας κάθε Σάββατο απόγευμα 6-8 μμ, καλώντας ομιλητές του τότε ακόμα άγνωστους νέους ακαδημαϊκούς θεολόγους (Γιανναράς, Ζηζιούλας, Νέλλας, Παναγόπουλος κλπ) για να μυήσουν εμάς την γενιά του 1950-1970 στην φιλοσοφική θεολογία της Ορθοδοξίας από τον Μπερντιάεφ και τον Φλωρόφσκυ ως τον Αγουρίδη και τον Νησιώτη.

Εκεί μέσα είδα το "φως το αληθινόν" κι από τότε χάρη στον Αναστάσιο πήρα την θεολογία στα σοβαρά  χωρίς άλλο πια να περιφρονώ τον ακαδημαϊκό σχολαστικισμό και τον ηθικιστικό φονταμενταλισμό παραθρησκευτικών οργανώσεων.

Σκοπός μου έγινε κι έμεινε από τότε ως σήμερα για πάνω από μισό αιώνα της ζωής μου η στοιχείωση μιας σε σκέψης σε συνάρτηση με την πίστη, του ορθού λόγου (αποφατικός ορθολογισμός) και της ορθής δόξας / πίστης (Ορθοδοξία). Γλωσσομάθεια, σπουδές, συγγραφές, έρευνες, δημοσιότητα καθορίστηκαν από την πυξίδα που ο Αναστάσιος μου έβαλε στα χέρια μου κι άνοιξαν τα μάτια μου.

Μετά τριετία υπήρξαμε συνάδελφοι και ομότεχνοι υπηρεσιακώς στον ίδιο Τομέα της Θεολογικής Σχολής (1974-1992) μέχρι την αποδημία του στην Αλβανία. Μάλιστα επί επταετια 1991-1997 έλαβα τιμητική ερευνητική χορηγία όπως εκείνος από το Ίδρυμα Alexander von Humboldt, στην ίδια πόλη της Γερμανίας που εκείνος εξειδικεύτηκε στην θρησκειολογία, το Μαρβούργο (Marburg an der Lahn), το τιμητικά επονομαζόμενο "Μέκκα της θρησκειολογίας" για τους φημισμένους προκατόχους (Ρούντολφ Όττο κλπ), όπου ο Αναστάσιος στη δεκαετία του 1960 σπούδαζε και δίδασκε ελληνικά στους Γερμανούς κι εγώ στη δεκαετία του 1990 δίδασκα ως επισκέπτης καθηγητής φιλοσοφία της θρησκείας στο Πανεπιστήμιο του Μαρβούργο (1991-1997).

Οι συμπτώσεις της ζωής μας είναι πολλές για να είναι μόνο συμπτώσεις! Τύχη είχα να γνωριστώ με τον Αναστάσιο κι αν όπως έγραφε ο Ελύτης χρειαζόμαστε τα τρία Ταυ (ταλέντο, τέχνη, τύχη) για να επιτύχουμε στην δουλειά μας και ευτυχήσουμε στην ζωή μας, τότε χάρη στον μακαριστό μακάριο άνθρωπο, τον Μακαριώτατο κυρό Αναστάσιο, είχα ένα από αυτά, την τύχη, κι όσο για τα υπόλοιπα δυο (ταλέντο και τέχνη)" λέμε μετριοφρόνως "έρχου και ίδε"!

 WIKIPEDIA - ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Υπήρξε γενικός διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και ίδρυσε το ιεραποστολικό περιοδικό Πάντα τα Έθνη, το οποίο διεύθυνε από το 1981 μέχρι το 1991. Παράλληλα ανέπτυξε και επιστημονική δραστηριότητα. Το 1981, μετά την πλήρη αποκατάσταση της υγείας του, αναχώρησε και πάλι για την Αφρική, αυτή τη φορά ως Τοποτηρητής της Ιεράς Μητρόπολης Ανατολικής Αφρικής. Η δικαιοδοσία του εκεί περιλάμβανε την Κένυα, την Ουγκάντα και την Τανζανία, όπου πραγματοποίησε τεράστιο έργο αναφορικά με τη λειτουργία της εκεί Εκκλησίας. Μετά από 10 χρόνια επέστρεψε στην Αθήνα.

Ήταν πολύγλωσσος και εκτός της μητρικής και της αρχαίας ελληνικής, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, αλβανικά ενώ είχε επίσης γνώσεις λατινικής, ισπανικής, ιταλικής, ρωσικής και σουαχίλι. Είχε, επίσης, μελετήσει τα διάφορα θρησκεύματα (αφρικανικά θρησκεύματα, Ινδουϊσμό, Βουδισμό, Ταοϊσμό, Κομφουκιανισμό, Ισλάμ) στις χώρες που ακμάζουν (Κένυα, Ουγκάντα, Τανζανία, Νιγηρία, Ινδία, Ταϋλάνδη, Κεϋλάνη, Κορέα, Ιαπωνία, Κίνα, Βραζιλία, Καραϊβική, Λίβανο, Συρία, Αίγυπτο, Τουρκία κ.α.).

Συνέγραψε τα βιβλία:

• Τα πνεύματα M’μπάν’ντουα και τα πλαίσια της λατρείας των. Θρησκειολογική διερεύνησις πλευρών της αφρικανικής θρησκείας(1970)
• Ο Kύριος της Λαμπρότητος. Ο Θεός των παρά το όρος Κένυα φυλών(1971, 1981)
• Various Christian Approaches to the Other Religions: A Historical Outline(1971)
• Ο όρθρος της Ορθοδοξίας εις την Ιαπωνίαν (1971)
• Μορφαί αφρικανικού τελετουργικού (1972, 1981)
• Ισλάμ - Θρησκειολογική Επισκόπησις (1975• η 15η έκδ. στη δημοτική ως Ισλάμ. Θρησκειολογική Επισκόπηση, Αθήνα: Ακρίτας, 2006. 
• Ρουχάν’γκα – Ο Δημιουργός (1975)
• Θέσεις των χριστιανών έναντι των άλλων θρησκειών (1975)
• Όψεις Ινδουϊσμού – Βουδδισμού (1985).
• Παγκοσμιότητα και Ορθοδοξία(2000, 2005, Αθήνα: Ακρίτας, Κυκλοφόρησε επίσης στα: σερβικά (Βελιγράδι 2002), ρουμανικά (2003), αλβανικά (Τίρανα: Globalizmi dhe Orthodhoksia, 2004), βουλγαρικά (2004) και αγγλικά ως Facing the World. Orthodox Christian Essays on Global Concerns (Κρέστγουντ [Ν.Υόρκη] και Γενεύη: St. Vladimir’s Seminary Press, 2003'
• Ίχνη από την αναζήτηση του Υπερβατικού: Συλλογή θρησκειολογικών μελετημάτων(2004, 2006).