Εν Άνδρω

 

Το πλοίο Χρυσή Αυγή που ναυάγισε στον Κάβο Ντόρο τον Φεβρουάριο του 1983

(Μια σημαντική έκδοση των Κώστα Θωκταρίδη και Άρη Μπιλάλη από τον Φιλοπρόοδο Όμιλο Γαυρίου με την χορηγία των εκδόσεων Gutenberg σε επιμέλεια Γιάννη Μαμάη που φωτογραφίζει και περιγράφει 11 ναυάγια που είναι στις ακτογραμμές της Άνδρου. Στην έκδοση συμμετέχει και το site μας με την αναδημοσιέυση μέρους του σημαντικού αφιερώματος που κάναμε για τα 33 χρόνια (Φεβρουάριος 2016), από το ναυάγιο του πλοίου Χρυσή Αυγή στον Κάβο Ντόρο στις 23 Φεβρουαρίου 1983  - Εν Άνδρω).

Με έκδοση έρχονται στο φως δεκάδες ναυτικές τραγωδίες με συγκλονιστικό φωτογραφικό υλικό σε μία πρωτοποριακή και ιδιαιτέρως επιμελημένη έκδοση που αποκαλύπτει για πρώτη φορά στο κοινό τα ναυάγια της Άνδρου παρουσιάζεται στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων «Γαυριώτικα 2016» που οργανώνει και φέτος, στο πλαίσιο ενός πλούσιου και πολυδιάστατου προγράμματος, ο Φιλοπρόοδος Όμιλος «Το Γαύριο». Πρόκειται για το βιβλίο με τίτλο «Ναυάγια στις ακτογραμμές της Άνδρου» των Κώστα Θωκταρίδη και Άρη Μπιλάλη, μία δίγλωσση έκδοση του Φιλοπρόοδου Ομίλου, ο οποίος συνεχίζει να συμβάλει στην ιστορία της παράδοσής μας και να εμπλουτίζει την πολιτιστική έκφραση του τόπου.

Η Άνδρος ήταν, επί πολλά χρόνια, το φυσικό πέρασμα όσων ταξίδευαν από και προς τα λιμάνια της Μικράς Ασίας. Την εποχή που το εμπόριο ανάμεσα στις ακτές του Αιγαίου ανθούσε, οι ναυτικές γραμμές πλήθαιναν συνεχώς γύρω της. «Πλήθος» όμως ήταν πάντα και οι δυνατοί άνεμοι που φυσούσαν στην περιοχή. Μαζί με τα ισχυρά ρεύματα που κατεβαίνουν από το βόρειο Αιγαίο, έβαζαν σε περιπέτειες και τους πιο ικανούς ναυτικούς· ειδικά όταν τα καράβια περνούσαν από το Στενό του Καφηρέα, ένα από τα πιο επικίνδυνα ναυτικά περάσματα στην Ελλάδα, το διαβόητο Κάβο Ντόρο. Τα καράβια στον βυθό της Άνδρου δημιουργούν ένα ιδιόμορφο μουσείο ναυπηγικής τέχνης, καθώς κατέληξαν εκεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και η ιστορία τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξέλιξη των θαλάσσιων μεταφορών στο Αιγαίο, αλλά και με την ιστορία του ίδιου του νησιού.

Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Ομίλου κ. Γιάννης Μαμάης που επιμελήθηκε την έκδοση, τα νερά της Άνδρου φυλάσσουν από την εποχή του Ομήρου πολλές ιστορίες, καθώς οι ναυτικές τραγωδίες κοντά στο νησί είναι δεκάδες: «Τα περισσότερα σπίτια στην Άνδρο – γράφει χαρακτηριστικά – έχουν λαβωθεί από αυτές. Ξέρουν καλά τι σημαίνει η φράση του Β’ Μηχανικού Λάβδα, η θάλασσα βγάζει φίδια. Έχουν τρέξει μέσα στη νύχτα, σαν τον δάσκαλο και χωροφύλακα Νικόλαο Βασιλόπουλο, να βοηθήσουν ναυαγούς, έχουν τρομάξει από φωτοβολίδες που εκτοξεύονται από τη θάλασσα, ενδεχομένως να έχουν αναζητήσει, όπως ο ναύτης Γιώργος Μπαρμπούνης, τον αδελφό τους ανάμεσα στα κύματα ή να κρατούν ακόμα, όπως το πλήρωμα του «Χρυσή Αυγή», φωτογραφίες από το ωκεανογραφικό που τους περιμάζεψε. Ένα νεκροταφείο είναι οι θάλασσες, νεκροταφείο κορμιών και πλοίων για να θυμίζουν μια άνιση, τραγική πάλη, την αιώνια πάλη του ανθρώπου που πασχίζει να δαμάσει την αγριότητα της θαλασσοταραχής, μια τρικυμία η φύση ολόκληρη…»

Μια έκδοση με συμμετοχή του Εν Άνδρω στο κεφάλαιο "Χρυσή Αυγή" σελ. 87 - 96.

Την έκδοση προλογίζει η Προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αγγελική Γ. Σίμωσι, τη μεταφορά στην αγγλική γλώσσα έκαναν οι κ.κ. Λιάνα Σακελλίου καὶ William Schultz,  ενώ το σπάνιο φωτογραφικό υλικό προέρχεται από τους φωτογράφους Ν. Ρηγούτσο, Στ. Γεωργίου, Αρ. Κομνηνού, Ν. Καρατζά, Στ. Βαλάκη και Φ. Ποντίκη. Και ο κ. Μαμάης καταλήγει γράφοντας «Ένα λεύκωμα που διέσχισε ταραγμένες ιστορίες… Κι από τη φουρτούνα των καταραμένων στιγμών, τις εναποθέτει ίσως κάπου πιο ήσυχα… Στη γαλήνη της μακρινής αφήγησης».

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο είναι του Γιάννη Μαμάη με μερικές προσθήκες του Εν Άνδρω...